Қорытынды.

ШЫҰ құрылуы мен қызметі барысында қалыптасқан көптеген ресми құжаттар мен келісімдерді талдау арқылы диплом жұмысымда төмендегідей қортындылар жасадым.

Халықаралық ұйымдар арасындағы ең бір беделді ұйым -ШЫҰ –ның құрылуы мен алғашқы шарттары дүниежүзіндегі болған үлкен және маңызды геосаяси трансформациялармен, «суық соғыстың» аяқталуымен КСРО-ның құлауымен байланысты болды.

Сонымен қатар Орта Азия мемлекеттері өзінің географиялық орны мен энергетикалық және минералдық ресурстарға бай болғандықтан тағы да ұлы державалардың арапалыс орталығына айналды. Бұл аймақтардың лаңкестікке, сепаратизм мен экстремизмге, есірткі мен қару-жарақтың зансыз айналымына аймақтық қарсы тұру өз дәрежесінде болмады. Осы тұста ШЫҰ-ның дүниежізілік саяси аренаға шығуы уақыт және кеңістік талабымен де тарихи қажеттілік деп қарау керек.

Шанхай ынтымақтастық ұйымы әлемдік мемлекеттердің жоғары қызығушылығын тудыруына байланысты, сондықтанда бүгінгі таңда Монғолия, Үндістан, Пакистан және Иран мемлекеттері бақылаушы статусына ие болуда.

Қазақстан үшін Шанхай ынтымақтастық ұйымына қатысудың маңызы орасан. Қазақстан ШЫҰ-ға үлкен маңыз береді әрі өзінің ұйымның қалыптасуын ұйымдастыруға қатысуын басым міндет деп санайды. Басқаша айтқанда, ШЫҰ Қазақстанның сыртқы саясатында аса маңызды орын алады, себебі Қазақстан Евразия кеңістігендегі территориясы мен табиғат байлығы орасан мемлекеттердің бірі болып есептеледі.

Сондықтан Қазақстан бейбітшілікті, қауіпсіздік пен тұрақтылықты бекемдеу және көп қырлы ынтымақтастықты қолдауға үлес қосуға қабілетті құрылым мүше мемлекеттер арасында өзара сенімді, достықты және тату көршілікті нығайту барысында маңызды роль атқаруда.

ШЫҰ-ға мүше барлық мемлекеттер бір жағадан бас, бір жеңнен қол шығарып, жасампаздықпен белсенді жұмыс жүргізген жағдайда Ұйым аймақтық және жаһандық қауіпсіздікті қамтамасыз етуде үлкен салмаққа ие бола алады және ие болуы тиіс. Бұған ШЫҰ-ның әлеуеті әбден жетеді.

Пайдаланған әдебиеттер тізімі
1. Иванов А. ШОС и другие международные организации. //В интересах мира, стабильности и благополучия народов. - М.: 2004. - стр.25-29; Казакпаев М.С. Роль НПО во внутриполитических процессах в Кыргызстане и их влияния на региональную безопасность. //Международный форум по нетрадиционной безопасности в регионах Средней и Западной Азии. 17-18 октября 2005 г. Урумчи СУ АР Китая. - стр. 178-191.

2. Абатуров В. Осеннее давление геополитики: обзор интеграционных процессов в Центральной Азии. //Экономическое обозрение. - Т.: 2005.- №1. - стр.37-41; Карнеев А. Шанхайская организация сотрудничества: проблемы и перспективы межгосударственных отношений в Евроазиатском регионе. //Проблемы Дальнего Востока. М.: 2005. - №5. - стр. 157-162; Киреев Г. Долгий путь к «Шанхайской пятерке». //Международная жизнь. - М.: 2004. - №3. - стр. 75-82; Логвинов Г. Шанхайская организация сотрудничества - качественный шаг вперед. //Проблемы Дальнего Востока. 2002. - №5. - стр. 6-14; Лукин А. Шанхайская организация сотрудничества: проблемы и перспективы — "Ситуация в Центральной Азии и Шанхайская организация сотрудничества: четвёртая международная конференция - 2004 //Китай (ШИМИ) 2004. - стр 221-246; Толипов Ф. Организация Центрально-Азиатского сотрудничества в Шанхайской Организации Сотрудничества - //Ситуация в Центральной Азии и Шанхайская организация сотрудничества: четвёртая международная конференция-2004 //Китай (ШИМИ) 2004. - стр. 285-305.; Толипов Ф. К вопросу о самостоятельности роли организации Центральноазиатского сотрудничества в рамках ШОС. //Центральная Азия и Кавказ. 2004. - №3(33). - стр. 169-180; Трофимов Д. Шанхайский процесс - от «пятерки» к «Организации сотрудничества»: итоги 1990-х, проблемы и перспективы развития. //Центральная Азия и Кавказ. 2002. - №2 (20). - стр.99-107; Гуанчэн С. Шанхайская организация сотрудничества в борьбе с терроризмом, экстремизмом и сепаратизмом. //Центральная Азия и Кавказ, 2002, №4. - стр. 17-23; Гуан П. Шанхайская организация сотрудничества в контексте международной антитеррористической кампании. //Центральная Азия и Кавказ, 2003, №3. - стр56-67;

3. Азовский И.П., Щербинин Н.А. Транспортные проблемы в российско-китайских отношениях. //Проблемы Дальнего Востока. 1999. №5. - стр.28-35; Карлусов В.В. Внешнеэкономические связи России и Китая: баланс интересов и совершенствование механизма организации. // Проблемы Дальнего Востока. 1999. №3. -стр.50-55; Природопользования Российского Дальнего Востока и Северо-Восточной Азии. /Под. Ред. А.Ш. Шейнгауза. Хабаровск: РИОТИП, 1997; Титаренко М.Л. Россия и Восточная Азия: Вопросы международных и межцивилизационных отношений. М: Куликово поле, 1994; Титаренко М.Л. Россия лицом к Азии. М: Республика, 1998; Цюй Вэй. Стратегическая концепция китайско-российских торгово-экономических отношений на государственном уровне. //Доклад китайских специалистов, участников двусторонней российско-китайской конференции: «Перспективы регионального сотрудничества России и Китая в XXI веке»; Чэнь Бэньцзай. Поиски новых путей между Россией и Китаем: проблема трудовых услуг. //Доклад китайских специалистов, участников двусторонней российско-китайской конференции: «Перспективы регионального сотрудничества России и Китая в XXI веке»; Шаринов Д.Н. Размещение акций китайских предприятий зарубежных фондовых рынках. //Проблемы Дальнего Востока 2001. №4, с.90-97.

4. Бабурин С.Н. Территория государства. Правовые и геополитические проблемы. - М: Изд-во МГУ, 1997; Дугин А. Основы геополитики. - М.: Арктогея, 1997; Бжезинский 3. Великая шахматная доска. Господство Америки и ее геостратегические императивы. - М.: Международные отношения, 1998; Зиновьев А. Глобальное сверхобщество и Россия. - М.: ACT, 2000; Неклесса А.И Пост современный мир в новой системе координат. /Глобальное общество: новая система координат. - СПб.; Алтейя, 2001; Ушаков И. Демографическое настоящее и будущее Европы. //МЭ и МО. - 1991; Митрофанов А.В. Шаги новой геополитики. М.: Русский вестник, 1997; Гаджиев К.С. Геополитика. - М.: Международные отношения, 1997; Ивашов Л. Россия и мир в новом тысячилетии. Геополитические проблемы. - М.: Палея-Мишин, 2000; Гусейнова М.А. Новое тенденции в политике США в Центральной Азии и Закавказье. //США, Канада 2003. №8; Братерский М.В. Политика США в Средней Азии: итоги десятилетия. //США, Канада 2002. № 9; Бакаев Л.А., Кадирбекули Д.Б. "Казахстан в фокусе геополитики США начала XXI века: проблеми и перспективы; Кан Самгу. Китай и Центральноазиатский регион (взгляд из Сеула). //Проблемы Дальнего Востока. 2002. №5; Ли Лифань, Дин Шиу Геополитические интересы России, США и Китая в Центральной Азии.//Центральная Азия и Кавказ. 2004. №3. - стр.161-180;

5. Самат Мұса. Еуразилық экономиклық қауымдастық Еуразиялық Одақ құрылымына бастайтын төте жол. //Егемен Қазақстан. 11.10.2000. №250

6.Жас Алаш. 2002. №62

7.Сапиулла Абдулпаттаев. Шанхай ынтымақтастық ұйымы. Ақиқат.2002. №3 62 б.

8.Бұлда сонда. 62 б.

9.Збигнев Бжезинский. Стратегическая география Евразии меняетсия М.2004

10.Сапиулла Абдулпаттаев. Шанхай ынтымақтастық ұйымы. Ақиқат.2002. №3. 64-65 б.

11.Бұлда сонда. 65-66 б.

12..Материалы научной конференции: «Шанхайская Организация Сотрудничество: проблемы и перспективы межгосударственных отношений в Евроазиатском регионе», 25-28 июня 2004 года, г.Уральск.

13.Егемен Қазақстан 2005ж 5 шілде

14.Егемен Қазақстан 2004ж 18 маусым

15. Алма Мұхамеджанова. ЬІқпалдастық уақыт талабы. //Егемен Қазақстан. 09.04.2002. №76

16. Назарбаев Н. Ұстанар қағидамыз бұлжымайды. //Егемен Қазақстан. 09.04.2002. №76

17.Саидолимов С. Т. Формирование системы региональной безопасности в Центральной Азии/ Т. - 2005. - 22с.

18. Казахстанская правда 2005г . 6 июля

19. Бұл да сонда

20.Назарбаев Н. Біз ғаламдастыруға бірлесіп қарсы тұра аламыз. Ақиқат. 2005. №3

21.Ф.Толипов Организация Центрально-Азиатского сотрудничества в Шанхайской Организации Сотрудничества- "Ситуация в Центральной Азии и Шанхайская организация сотрудничества четвёртая международная конференция-2004" /Китай (ШИМИ) 2004. стр.285-305;

22. Международный форум по нетрадиционной безопасности в регионах Средней Азии и Западной Азии. 17-18 октября 2005 г. Урумчи. СУАР, Китай

23. Бұл да сонда

24. Трофимов Д. Шанхайский процесс - от "Пятёрки" к "Организации сотрудничества": итоги 1990-х, проблемы и перспективы развития. //Центральная Азия и Кавказ. - 2002. №2. - стр 99.

25.Бұл да сонда

26. Карнеев А. Шанхайская организация сотрудничества: проблемы и перспективы межгосударственных отношений в Евроазиатском регионе. //Проблемы Дальнего Востока. М.: 2005. - №5. - стр. 157-162

27.«Қазақстан 2030» стратегиясы. Алматы. 1997ж

28. Егемен Қазақстан 1997ж

29. бұл да сонда

30.Саясат №3 2005ж наурыз

31.Әріптестік// Егемен Қазақстан 2005ж. 6 шілде

32. бұл да сонда

33. бұл да сонда

34.Лукин А. Шанхайская организация сотрудничества: проблемы и перспективы — "Ситуация в Центральной Азии и Шанхайская организация сотрудничества: четвёртая международная конференция - 2004 //Китай (ШИМИ) 2004. - стр 221-246;

35.Трофимов Д. Шанхайский процесс - от "Пятёрки" к "Организации сотрудничества": итоги 1990-х, проблемы и перспективы развития. //Центральная Азия и Кавказ. - 2002. №2. - стр 97

36.Егемен Қазақстан 2001ж 15 қыркүйек

37. Киреев Г. Долгий путь к «Шанхайской пятерке». //Международная жизнь. - М.: 2004. - №3. - стр. 75-82; Логвинов Г. Шанхайская организация сотрудничества - качественный шаг вперед. //Проблемы Дальнего Востока. 2002. - №5. - стр. 6-14;

38. Абатуров В. Осеннее давление геополитики: обзор интеграционных процессов в Центральной Азии. //Экономическое обозрение. - Т.: 2005.- №1. - стр.37-41

39. Әріптестік// Егемен Қазақстан 2005ж. 6 шілде

40.бұл да сонда

41. Казахстанская правда 2005г . 6 июля

42.бұл да сонда

43.Шанхай ұйымына мүше елдер// Егемен Қазақстан 2005ж. 5 шілде


<предыдущая страница