ПАТОЛОГИЯЛЫҚ ФИЗИОЛОГИЯ КАФЕДРАСЫ
1.2 СИЛЛАБУС

патологиялық физиология бойынша PF-1 БДО 2204
051101 "Қоғамдық денсаулық сақтау" мамандығы үшін

Дәрістер Зертханалық сабақтар	Сағаттар көлемі - 90 (2 кредит) 10 сағат 20 сағат
Барлығы аудиториялық	44 сағат
Студенттердің оқытушымен біріккен өзіндік жұмысы (СОБӨЖ)	14 сағат
Өзіндік (аудиториядан тыс) жұмыс _________________	46 сағат
Курс ____________________ Семестр_________________	Екінші Үшінші
Бақылау түрі	емтихан - III семестр

Алматы, 2011

Силабусты профессор Ә.Н. Нұрмұхамбетов, доценттер Байбөрі М.Б., Балабекова М.К., аға оқытушылар Ахмедшина Д.А., Баймұханова Д.М., оқытушылар Мырзағұлова С.Е., Төлепбергенова М.Ж. дайындады. ҚазММА оқу-әдістемелік секциясы жоғары және ЖОО кейінгі білім мамандықтары бойынша «28» 04 2008ж бекіткен медициналық ЖОО студенттеріне арналған патологиялық физиология – 1 типтік бағдарлама негізінде құрылды.

Патологиялық физиология кафедрасының отырысында талқыланып, бекітілді.

«05» 05 2008ж., хаттама № 1

Патологиялық физиология кафедрасының

меңгерушісі, профессор Нұрмұхамбетов Ә.Н.

Патологиялық физиология кафедрасының отырысында қайта қаралып, талқыланып, қайтадан бекітілді

« 28 » тамыз 2010 ж., хаттама № 1

Патологиялық физиология кафедрасының

меңгерушісі, профессор Нұрмұхамбетов Ә.Н.

Патологиялық физиология кафедрасының отырысында қайта қаралып, талқыланып, қайтадан бекітілді

« 09» 09 2011 ж., хаттама № 2

Патологиялық физиология кафедрасының

меңгерушісі, профессор Нұрмұхамбетов Ә.Н.

1. Жалпы мәліметтер:

1.1 ЖОО аталуы С.Ж. Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университеті

1.2 Патологиялық физиология кафедрасы

1.3 Пән «Патологиялық физиология », PF-1 БДО 2204

1.4 Мамандық: 051101 «Қоғамдық денсаулық сақтау»

1.5 Оқу сағатының көлемі - 90 (2 кредит) сағат

1.6 Курс және оқу семестрі - 2 курс; 3 семестр
1.7 Оқытушылар туралы мәліметтер:

№	Аты-жөні	Қызметі	Дәрежесі
	Нұрмұхамбетов Әділман Нұрмұхамбетұлы	Кафедра меңгерушісі	М.ғ.д.
	Карынбаев Шабаз Сибугатуллович	Доцент	М.ғ.к.
	Рыспекова Наталья Николаевна	Доцент	М.ғ.к.
	Жуйко Нелли Васильевна	Доцент	М.ғ.к.
	Қасенов Бауыржан Жұмахажиевич	Доцент	М.ғ.к.
	Балабекова Марина Қазыбаевна	Доцент	М.ғ.к.
	Баймұханова Дамиля Мутуалиевна	Аға оқытушы	М.ғ.д.
	Мырзағұлова Сырсұлу Ермұқанбетовна	Аға оқытушы	М.ғ.к.
	Жоламанов Мейрам Есович	Аға оқытушы	М.ғ.к.
	Аширбеков Гамаль Каримович	Аға оқытушы	М.ғ.д.
	Табанова Рымкеш Ахметжановна	оқытушы	М.ғ.к.
	Мельдеханов Тұрсынбек тулеевич	доцент	М.ғ.д.
	Байбөрі Мұхаметхан Байбөріұлы	доцент	М.ғ.к.
	Жүкешева Майя Қанатовна	оқытушы	дәрежесіз
	Муратова Айнур Нуржигитовна	оқытушы	дәрежесіз
	Сатаева Асель Амановна	оқытушы	дәрежесіз
	Иманбекова Жанар Абдрашитовна	оқытушы	дәрежесіз
	Сарсен Гулназ Бейсенбеккызы	оқытушы	дәрежесіз
	Ким Татьяна Александровна	оқытушы	дәрежесіз
	Жусупова Жазира Маликовна	оқытушы	дәрежесіз

1.8 Байланыс хабарламасы: кафедраның орналасқан жері

Төле-би көшесі, 92, ОҒЗЛ ғимаратының 3 - этажында

телефон: 8(7272) 92-50-25 (166)
1.9 Пәннің саясаты оқу үрдісін бірізді және мақсатты түрде қамтамасыз етумен сипатталады. Оқытушылардың студенттерге деген талабы ҚР жоғары оқу орындарында оқытудың ұстанымдарына негізделген.

1. 
   Міндетті түрде дәрістерге қатынасу. Дәрістерді босату – 1 сағатқа 1 балл шегеріледі.
   
2. 
   Зертханалық сабақтарға міндетті түрде қатынасу.
   
3. 
   Оқу үрдісіне белсенді қатынасу (теориялық материалды дайындау, ситуациялық есептер мен сынамаларды шығару, тәжірибені өз бетімен орындау).
   
4. 
   Дәрістік, зертханалық сабаққа арналған, аудиториядан тыс өзіндік жұмысқа арналған дәптерлерді таза жүргізу.
   
5. 
   Дәрістер мен сабақтарға медициналық халатпен қатысу.
   
6. 
   Тақырыптық жоспарға сәйкес мерзімдік бақылауларды уақытында өткізу.
   
7. 
   Тақырыптық жоспарға сәйкес СОБӨЖ және СӨЖ міндетті түрде орындау.
   
8. 
   Студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстарына және оқу-әдістемелік үрдістерді жетілдіруге бағытталған кафедралық шараларға белсене қатысу.
   

2. Бағдарлама:

2.1 Кіріспе

Патологиялық физиология кезкелген мамандық дәрігерін дайындауда іргелі пән болып табылады. Ол дерттік үрдістер мен ауруларда ағзалар мен жүйелер қызметінің бұзылыстарын түсіну үшін теориялық негізді құрайды. Патологиялық физиология интеграциялық және анализдік оқу пәні ретінде клиникалық ойлаудың әдістемелік негізін құруға медицина қызметкерлерінің жүйелі әрекетіне бағытталған.

2.2 Пәннің мақсаты: аурулар мен дерттік үрдістердің пайда болуы, дамуы және аяқталуының негізгі заңдылықтары туралы ғылыми болжамдарды студенттерде қалыптастыру.

2.3 Оқыту міндеттері:

• 
  жалпы нозология және біртектес дерттік үрдістер бойынша білім қалыптастыру
  
• 
  организм реактивтілігін ескере отырып патологияларда ағзалар мен жүйелер қызметінің ауытқуларын дұрыс түсіну
  
• 
  дерттік үрдістердің патогенезінде қорғану мен зақымдану құбылыстарын ажырата білу
  
• 
  клиникалық ойлау негіздерін дамыту
  
• 
  дерттік үрдістер мен ауруларды үлгілеу дағдыларын, сонымен бірге эксперименттік емдеу жолдарын біліп үйренуді қалыптастыру
  

• 
  ҚР ДСМ бұйрығы бойынша клиникаға дейінгі зерттеулерді жүргізу ережелерін қалыптастыру
  

2.4 Оқытудың соңғы нәтижелері:

Студент білуі тиіс:

• 
  аурулар мен дерттік үрдістер туындауы, дамуы және аяқталуында организм реактивтілігінің, себеп пен жағдайдың маңызын
  
• 
  жалпы патогенездің негізгі түсініктерін (біріншілік және екіншілік зақымдану, патогенездегі себеп-салдарлық байланыстар, негізгі тізбек, «кері айналып соғу шеңбері»)
  
• 
  біртектес дерттік үрдістердің дасму тетіктері, олардың көріністері және организм үшін маңызы
  
• 
  аурулар мен дерттік үрдістердің этиологиясы мен патогенезіде эксперименттік үлгілеу мен емдеудің маңызы
  
• 
  ғылыми зерттеулер жүргізу этикасы туралы нормативті құжаттарды
  

Студент жасауы тиіс:

• 
  алынған мәліметтерді клиникалық пәндерді оқығанда және кейінгі емдік-алдын алу жұмыстарында қолдану
  
• 
  клиникалық – лабораториялық зерттеу нәтижелерін сараптау
  
• 
  әртүрлі аурулардың компоненті болып табылатын негізгі біртектес дерттік үрдістерді тани білу
  
• 
  жануарларда тәжірибе жасауды жоспарлап, тәжірибе нәтижелерін өңдеп, сараптау
  
• 
  ғылыми, анықтамалық және оқулық әдебиеттермен өздігінен жұмыс жасау
  

Студент келесі дағдыларды жасай алуы тиіс:

• 
  ауру алдын анықтау үшін жүктемелік сынамаларды жүргізу
  
• 
  кейбір дерттік үрдістерді (экзогендік және гемдік гипоксия, артериалық және веналық гиперемия, ишемия, эмболия, қабыну) үлгілеу
  

2.5 Реквизитке дейінгі пәндер: молекулалық биология және медициналық генетика, физиология

.2.5 Реквизиттен кейінгі пәндер: ішкі аурулар пропедевтикасы және медбике ісі негіздері.

2.5. Аралас пәндер: патанатомия, микробиология.
2.6 Пәннің қысқаша мазмұны: Патологиялық физиология аурулардың немесе біртектес дерттік үрдістердің туындауының, дамуының және аяқталуының жалпы заңдылықтарын, реактивтіліктің дерт дамуындағы маңызы, зақымдануға организмнің жергілікті және жалпы серпілістері, зат алмасуларының, біртектес бұзылыстарының этиологиясы мен патогенезі, ағзалар мен жүйелердің патофизиологиясын оқытады.
2.7 Дәрістердің тақырыптық жоспары

апта №	Дәріс тақырыбы	Жүргізу түрі	Сағаты
	Кредит № 1		5
1.	1. Патофизиология пәніне кіріспе.	Таныстыру.	1
1.	2. Жалпы нозология	Таныстыру. Шолулық дәріс.	1
2.	3. Жалпы этиология. Жалпы патогенез	Таныстыру. Шолулық дәріс.	1
2.	4. Организм реактивтілігінің дерттанудағы маңызы	Таныстыру. Шолулық дәріс.	1
3.	5. Жасуша патофизиологиясы	Таныстыру. Шолулық дәріс.	1
	Кредит № 2		5
3.	1. Су-электролит алмасуының бұзылысы	Таныстыру. Шолулық дәріс.	1
4.	2. Көмірсу алмасуының бұзылысы	Таныстыру.	1
4.	3. Қабыну	Таныстыру. Шолулық дәріс.	1
5.	4. Аллергия	Таныстыру. Шолулық дәріс.	1
5.	5. Өспе өсуі	Таныстыру. Шолулық дәріс.	1

2.7 2.8 Студенттердің оқытушымен бірігіп жасайтын өзіндік жұмысының және машықтық сабақтарының тақырыптық жоспары (СОБӨЖ) және СӨЖ

№ апта	Сабақ тақырыбы	Ча-сы	СОӨЖ тақырыбы	Сағаты	СӨЖ тақырыбы	Сағаты
	Кредит № 1	10		7		23
1	Патофизиология пәні, әдістері, міндеттері. Жалпы нозология	2	Ауру алды туралы түсінік. Ауру алдын жүктемелік сынаулармен анықтау	1	Организмге механикалық этиологиялық жайттардың зақымдаушы әсері (созылу, соққы, басылу, ұзақ уақыт жаншылу синдромы).	3
2	Жалпы этиология мен патогенез. Сыртқы этиологиялық жайттардың организмге ауру тудырушы әсері	2	Физикалық жайттардың организмге ауру тудырушы әсері	1	Организмге гипокинезия мен химиялық жайттардың зақымдаушы әсері (ауыр металдың тұздары).	3
3	Организм реактивтілігі пен тұқымқуалаушы-лығының дерттанудағы рөлі.	2	Тұқымқуалаушылық пен конституцияның дерттанудағы рөлі	1	Нашақорлық, уытқорлық және маскүнемдіктің патофизиологиялық жайлары	5
4	Жасушаның жалпы патологиясы	2	Органимнің зақымдануға жалпы әсерленістері. Жауаптың жедел кезеңі.	1	Организмге шылым шегудің зақымдаушы әсері	3
5	Шеткері қанайналымы бұзылыстары Қабыну	2	Микроциркуляция бұзылыстары. Шеткері қанайналымы және қабыну бұзылыстарын үлгілеу	1	Қартаюдың биологиялық медициналық әлеуметтік жайлары. Қартаюдың маңызы	5
6			Мерзімдік бақылау № 1	2	Жұқпалы үрдіс патофизиологиясы. Сепсис.	4
	Кредит № 2	10		7		23
7	Гипоксия. Қызба	2	Біртектес дерттік үрдістерді үлгілеу (гипоксия)	1	Қызыл қан түйіршікткерінің аатофизиологиясы. Анемиялар	3
8	Аллергия	2	Адамның ең көп тараған аутоиммундық және аллергиялық ауруларының этиологиясы мен патогенезі Конференция, сынамалық тапсырмаларды орындау.	1	Ақ қан түйіршіктерінің патофизиологиясы. Лейкоцитоздар, лейкоцитопениялар, лейкоздар.	3
9	Су-электролит алмасуының бұзылыстары.	2	Су, электролит және ҚСҮ жағдайлары бұзылыстарының өзара байланысы. Дисгидрияны, ацидоз, алкалоздарды қалпына келтіру ұстанымдары	1	Гемостаза патофизиологиясы	5
10	Нәруыз және май алмасуы бұзылыстары. . Ашығу.	2	Зат алмасуының біртектес дерттік үрдістерінің бұзылыстарын үлгілеу. Көмірсу алмасуының бұзылыстары	1	Қантты диабеттің жіті және созылмалы асқынулары	3
11	Өспелер	2	Тін өсуінің патологиясы	1	Атеросклероз даму патогенезінің заманауи көзқарастары	3
12			№2 Мерзімдік бақылау	2	Метоболизмдік синдром дамуы және инсулинге төзімділіктің тетіктері	3
13					Өндірістік аллергенмен байланысты аллергиялық аурулар	3

Кеңестер уақыты – кафедраның кестесіне сәйкес күнделікті

Мерзімдік бақылау уақыты –3 семестрдің 7-ші және 14-ші аптасында

Қорытынды бақылау уақыты – ОПиКУП кестесіне сәйкес 3 семестрдің соңында
2.9 Негізгі және қосымша әдебиеттер

Орыс тілінде:

Негізгі:

1. Нурмухамбетов А.Н. Патофизиология в схемах и таблицах – Кітап, 2004 – 248с.

2. Патологическая физиология //Под ред. Зайко Н.Н., Быця Ю.В. - Москва: МЕДпресс-информ, 2004 – 635с.

3. Патологическая физиология // Под ред. Адо А.Д. -Москва:Триада-Х, 2000 - 574 с.

4. Патофизиология для внеаудиторной самостоятельной работы студентов //Под ред. Ударцевой Т.П. – Алматы:КазНМУ им. С.Д.Асфендиярова, 2006 – 256с.

5. Тестовые задания по патологической физиологии // под ред. Т.П. Ударцевой и Н.Н.Рыспековой .- Алматы.: издательство «Эффект», КазНМУ, 2007. – 504 с.

Қосымша:

1. 
   Зайчик А.Ш., Чурилов Л.П. Патофизиология. Том 1 – Общая патофизиология. Том 2 - Основы патохимии - Санкт-Петербург, 2005 - 624 с
   
2. 
   Крыжановский Г.Н. Введение в общую патофизиологию.- М,. 2000 – 71 с.
   
3. 
   Крыжановский Г.Н. Дизрегуляционная патология // Патофизиология и экспериментальная терапия № 3, 2002, с. 2-18
   
4. 
   Литвицкий П.Ф. Патофизиология Том 1- Москва:ГЭОТАР-МЕД, 2006 - 752 с.
   
5. 
   Маянский Д.Н. Хроническое воспаление. М.: Мед. 1991 – 272 с..
   
6. 
   Мороз Б.Б. Актуальные проблемы патофизиологии (избранные лекции) Москва: Медицина, 2002– 421 с.
   
7. 
   Назаренко Н.М. Патофизиология раннего онтогенеза., Алматы, 1998.– 175с.
   
8. 
   Патофизиология // Под ред. Новицкого В.В., Гольдберга Е.Д. – Томск: Изд-во Том. ун-та, 2001 – 716с.
   
9. 
   Нурмухамбетов А.Н. Стресс и его роль в адаптации организма и развитии заболеваний. Учебно-методическое пособие. Алматы, 1998. – 23 с.
   
10. 
    Особенности реактивности детского организма. Жуйко Н.В. Алматы, 2006 - 68
    
11. 
    Патологическая физиология. Том 1, 2 //Под ред. Воложина А.И., Порядина Г.В. – М.: «МЕДпресс», 2005 - 576 с.
    
12. 
    Пшенникова М.Г. Феномен стресса. Эмоциональный стресс и его роль в патологии//Пат.физиол. и экспер. Терапия.-2000.-№ 2.-С.24-31; № 3.-С.20-26.
    
13. 
    Рыспекова Н.Н. Патофизиология опухолевого роста (методическое пособие для студентов). Алматы, 2002.-58с.
    
14. 
    Ударцева Т.П. Механизмы адаптации к совместному воздействию свинца и ограничения движений.-Алматы, 2001 - 226с.
    
15. 
    Фролов В.А., Дроздова Г.А., Казанская Т.А., Билибин Д.П. Патологическая физиология.- М.: Издательство Университета Дружбы народов, 2004 -308 с.
    

следующая страница>