2012 жылғы қазан айына Қостанай облысында сауда қызметінің дамуы туралы ақпарат

Статистиканың шұғыл деректері бойынша 2012 жылғы қаңтар-қазақ айларында көтерме тауар айналымы 414092,9 млн. теңге сомада құрылды, бұл өткен жылдың тиісті кезеңіне 128,2% құрды.

2012 жылғы қазан айында ішкі сауда өнеркәсіптерімен облыс тұрғындарына 101354,9 млн.теңге сомаға тауар мен өнім еткізілді. Өткен жылдың тиісті кезеңімен салыстырғанда тауар айналымы салыстырмалы бағаларда 115,6% үлкейді, бұл Республика бойынша орта көрсеткіштен (112,8%) 2,8% жоғары.

Қоғамдық тамақтану өнеркәсіптерімен халыққа 3003,3 млн.теңге мөлшерінде немесе өткен жылдың тиісті кезеңіне 103,4% қызмет көрсетілді.

Сатылған тауарлардың негізгі бөлігі қалаға, облыс орталығына және оған іргеліс Қостанай ауданына келеді.

Облыста аумақтың саудалық дамуына бағытталған жоспарлы жұмыс жүргізуде.

Аудандардағы және облыс қалаларындағы әлеуметтік маңызды азық-түлік тауарларының (11 атауы бойынша) қоры апта сайын мониторингтен өткізіледі.

Облыстың қала мен облыс әкімдіктерімен тұтынушылар нарығына тауарларды жеткізу және саудадағы бөгелестерге және бағалардың дәлелсіз өсуіне жол бермеу жөнінде іс-шараларды өткізу мәселелер бойынша мәслихаттар тұрақты түрде өткізіледі.

Көтерме-бөлшектеу және әлеуметтік өнеркәсіптердің қызметін ұйымдастыру үшін жағдайлар жасаланады, осында өнім тауар өндіріушілерінің бағамен немесе ең төмен бөлшектеу үстемақымен ұсынылады.

Облыста 43 әлеуметтік дүкен (соның ішінде 1 көтерме-бөлшектеу сауда базары), 52 бөлім және 126 сауда нүкте бар.

Негізгі азық-түлік тауарларына бағаларды тұрақтандыру, ауылшаруашылық өндірушілердің сауда базарларына шығу мүмкіндігін шектеу факттеріне жол бермеу мақсаттарында үш базарда: «Отау сауда» ЖШС, «Дастархан», «Береке» жергілікті тауар өндірушілеріне және қосалқы шаруашылық бар тұлғаларға өз өнімдерін сату үшін сауда орындары бөленген.

Қазіргі сауда нысандар мен әдістерінің қолданылуымен сатып алушыларға жоғары сапалы қызмет көрсетуге мүмкіндік беретін заманауи сауда-технологиялық жабдықпен жабдықталған дамыған сауда инфраструктурасын құру, мамандандырылған және әмбебап бағыттағы ірі сауда кешендерд дамыту жөнінде іс-шаралардың өткізуіне үлкен назар аударылады.

Тауар жүйелерін даму тәжірибесі бар. Қостанай қаласында «Астыкжан» ЖШС республикалық сауда жүйесінің өкілі «Астыкжан-Костанай» ЖШС көтерме-бөлшектеу супермаркеті жұмыс істеуде.

Сонымен, облыс аумағында «ТОТ» бөлшектеу дүкендерінің жүйесі («Меркурий 2030» ЖШС) орналыстырылады және Қостанай қаласында «Норма» маркеттер жүйесі («КВАРД ЛТД» ЖШС) және (Тамаша Маркет» ЖШС орналасқан.

Облыстың қалалары мен аудандары кесінінде сауда, қоғамдық тамақтану жүйесінің даму мониторингі тоқсан сайын өткізіледі.

Облыс қалалары мен аудандарында 7361 сауда объекті, 957 қоғамдық тамақтану объектті саналады.

2010-2014 жылдарға Қазақстан Республикасында сауданы дамыту жөнінде Бағдарламаны жүзеге асыру іс-шаралар жоспарының 18 және 19 тармақшаларын орындау үшін 2011 жылда Қостанай облысында сауда базарларының паспорттандыруы өткізілді және қолданыста жүрген заңнаманың талаптарына сәйкес келетініне қызметінің жағдайы талданды.

Паспорттандырудың нәтижесінде келесі анықталды: ауыл өңіріндегі жеке сауда базарлары (ІІІ дәрежелі шағын-базарлар) белгіленген талаптарға сәйкес келмейді де, бұл себептен «сауда қатарларына» (уақытша сату орындары) аударылды, жеке аудандарда сауда базарындағы саду орындары түзетілген, сондықтан базарлардағы сауда орындарының жалпы саны 1024 төмендетілді.

Облыста жұмыс істеп жатқан 47 сауда базары бар, солардың ішінде: 2- азықтық, 18- азықтық емес, 25 – әмбебап және 2- мамандандырылған.

47 сауда базарынан – 45-і бөлшектеу сатумен айналысады және 2-і көтерме-бөлшектеу сатумен айналысады; категориялар бойынша: 1 базар – бірінші категориялы, 17 базар – екінші категориялы және 29 базар – үшінші категориялы.

2012 жылғы 01 қазанға Қостанай облысы бойынша сауда, қоғамдық тамақтану, қызметтер саласындағы объекттерінің және сауда базарларының даму динамикасы*

№ р/б	Атауы	1.10. 2011 жылға	1.10. 2012 жылға
1	Сауда объекттерінің саны, барлығы: соның ішінде ауылдарда	7227 3638	7361 3754
2	Қоғамдық тамақтану объекттерінің саны, барлығы: соның ішінде ауылдарда	957 513	957 510
3	Қызметтер саласындағы объекттер саны, барлығы: Соның ішінде ауылдарда	1605 861	1642 871
4	Сауда базарларының саны, барлығы: Соның ішінде:	48	47
	коммуналдық	2	2
	Мамандандыру бойынша: азықтық	4	2
	азықтық емес	11	18
	әмбебап	31	25
	мамандандырылған	2	2
5	Базардағы сауда орындарының саны	6415	6348
6	Жұмыспен қамтылғандардың нақты саны	6082	6032

Ескерту: *- деректер тоқсан сайын құрылады.
Қостанай облысының жеміс-көкөністер өнімдер базары өзінің өндірістен, Қазақстан Республикасынан тыс импорттан және жеміс-көкөністер өнімдерінің республиканың басқа аумағынан әкелуімен қалыптастырылады.

Жеміс-көкөністер өнімдерінің тұтынушылар нарағына жеткізуі Өзбекстаннан, Қызғызстан, Ресейден, Қытайдан және Қазақстанның оңтүстік аумақтарынан және Қазақстанмен іргеліс мемлекетерден жүргізіледі.

Қазіргі уақытта облыстың тауар нарығында жергілікті тауар өндірушілерінің жеміс-көкөністер өнімі, Ресейден, Қазақстанның оңтүстік аумақтардан, Қытайдан, қиыр шетелден әкелінген өнім бар.