Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі «Ұлттық АҚпараттандыру орталығЫ» АҚ

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

«ҰЛТТЫҚ АҚПАРАТТАНДЫРУ ОРТАЛЫҒЫ» АҚ

«ПӘНДЕР БОЙЫНША ЭЛЕКТРОНДЫҚ ӘДІСТЕМЕЛІК ЖҮЙЕЛЕРДІҢ (MMS) ПЕДАГОГИКАЛЫҚ

АРХИТЕКТУРАСЫ ТУРАЛЫ»

ЕРЕЖЕ

Алматы, 2011

КІРІСПЕ
Біздің қоғамда болып жатқан өзгерістер барлық білім саласын жаңарту үшін шынайы алғы шарттар жасады, яғни мектеп жұмысының практикасына жаңа мазмұнның элементтерін, жаңа білімдік технологияларды дайындау мен енгізуде, әлемдік педагогикалық тәжірибеге қатынауда ол өзінің көрінісін тапты.

2010 жылы 1 ақпанда Қазақстан Республикасының Президенті Назарбаев Нұрсұлтан Әбішұлының Указымен бекітілген Қазақстан Республикасын дамытудың Стратегиялық жоспарында білім беру жүйесінің барлығын одан әрі ақпараттандыру мен электрондық оқытуды жаппай енгізу анықталған. Қазір республикада кеңінен талқыланған 2020 жылға дейін Білім беруді дамытудың Мемлекеттік бағдарламасының жобасында адамзаттық ресурстардың әлуетін дамыту мақсатында білім беруді түбегейлі жаңартудың 8 негізгі бағыттарының бірі ретінде электрондық оқыту аталған болатын. Электрондық оқытуды енгізу 2015 жылға 40%, 2020 жылға 90% жоспарланған.

Сонымен бірге, білім беруді ақпараттандырудың мемлекеттік саясатын жүзеге асыру тек осы процеске барабар педагог кадрларды дайындау, олардың әдістемелік іс-әрекеті мен біліктіліктерін арттыруды ұйымдастыру шарты кезінде ғана тиімді болады, өйткені ақпараттық технологияларды практикаға енгізу дәрежесі мен сапасы атап айтқанда мұғалімдерге байланысты болады.

Біздің алдымызда педагогикалық тәжірибені сақтауға, жаңартуға, тиімді түрде пайдалануға, педагогты әдістемелік процестің белсенді субъектісі етуге, әрбір педагогқа өзін өзі тануға, өзін өзі реттеуге, өзін өзі дамытуға мүмкіндік беретін пәндер бойынша электрондық әдістемелік жүйелерді дайындау міндеті тұр. Мұғалім ақпараттық қоғамда толық бағалы өмірге бағдарланған болуы, біртұтас әлемдік ақпарқатынастық кеңістікке өзінің қатысты болуын жете түсінуі, кез келген ақпараттық ресурсқа қатынас құруы бар болатын ғаламшарлық ойлауы бар оқушының тұлғалығын қалыптастыру қажеттігін жете түсінуі тиіс.

Пәндер бойынша электрондық әдістемелік жүйелер (Method Management System, бұдан әрі – МMS) электрондық оқыту жүйесінің (e-Learning) жүйе құрушы құрамдас бөліктерінің бірі болып саналады. MMS қазіргі заманғы интерактивтік педагогикалық технологияға кәсіптік біліктіліктер мен машықтарды жетілдіру бойынша мұғалімдерді оқытуда педагогтардың өзіндік жұмысына әдіснамалық пен ғылыми-әдістемелік басшылық жасауға бағытталған, педагог кадрлардың ұйымдастырылған және құрылымдалған пәнаралық ақпараттың дамушы технологиялық базасына олардың жылдам, ашық қатынас құруын қамтамасыз ету арқылы педагог кадрлардың біліктілігін арттыруға бағытталған.

MMS-ті енгізу педагогикалық шеберлікті қамтамасыз етеді, ақырында оқыту сабақтарын өткізу сапасын және тұтастай мектептік білім беру сапасын арттырады.

«ПӘНДЕР БОЙЫНША ЭЛЕКТРОНДЫҚ ӘДІСТЕМЕЛІК ЖҮЙЕЛЕРДІҢ (MMS) ПЕДАГОГИКАЛЫҚ

АРХИТЕКТУРАСЫ ТУРАЛЫ»

ЕРЕЖЕ

1. Жалпы ережелер

1.1 Осы «Пәндер бойынша электрондық әдістемелік жүйелердің (MMS) педагогикалық архитектурасы туралы» Ереже (бұдан әрі – Ереже) педагог қызметкерлердің біліктіліктері мен кәсіптік шеберлігін арттыру, педагогикалық ұжымның ғылыми-әдістемелік әлуетін жетілдіру мақсатында жалпы орта білім беру ұйымдары үшін пән бойынша электрондық әдістемелік жүйелердің педагогикалық архитектурасына, оның модульдерінің құрылымы мен мазмұнына қойылатын талаптар мен нормалар жинағын тағайындайды.

1.2. Осы Ережеде келесі анықтамалар пайдаланылды:

электрондық әдістемелік жүйе (Method Management System) (бұдан әрі – MMS) – бұл қазіргі заманғы интерактивтік педагогикалық технологияға мұғалімдерді оқытуда кәсіптік біліктіліктер мен машықтарды жетілдіру бойынша педагогтардың өзіндік жұмысына әдіснамалық пен ғылыми-әдістемелік басшылық жасауға бағытталған үйымдастырылған және құрылымдалған пәнаралық ақпараттың жылдам, ашық, дамушы технологиялық базасы.
педагог қызметкерлерді аттестаттау - педагог қызметкердің біліктілік деңгейінің біліктілік талаптарына сәйкестігін айқындау мақсатында жүргізілетін іс-әрекет;
әдістемелік жұмыс – оқу-тәрбие жұмысының әдістері мен тәсілдерін меңгеру мақсатында мектеп әкімшілігі, мұғалімдер жүргізетін шаралардың жиынтығы болып табылатын білімдік іс-әрекеттің түрі, шаралар жиынтығын сабақтарда және сыныптан тыс жұмыстарда шығармашылық қолдану, мектепте білімдік процесті ұйымдастырудың, жүргізу мен қамтамасыз етудің жаңа, ең жаңашыл және тиімді формалары мен әдістерін іздестіру.
әдіскер - оқу-әдістемелік, ғылыми-әдістемелік жұмыстарды орындаушы білім беру ұйымының педагогикалық қызметкері (жоғары оқу орындарынан басқа);
білім беру ұйымы оқу (оқу-әдістемелік) жұмысы жөніндегі басшысының орынбасары - білім беру ұйымының оқу-әдістемелік жұмысын тікелей басқаратын басшының лауазымы;
әдістемелік бөлме - техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарында ғылыми және оқу-әдістемелік жұмысқа басшылық ететін облыстық (қалалық) білім департаментінің құрылымдық бөлімшесі;
оқу-әдістемелік бірлестіктер - әр түрлі деңгейдегі білім беру оқу бағдарламаларын іске асыру жөніндегі ұсыныстар мен ұсынымдарды енгізу үшін салалық (мамандық топтары, пәндер) белгісі бойынша білім беру процесі субъектілерінің бірігуі;
біліктілік тестілеу – біліктілік санатты арттыру және растау кезінде кәсіби біліктілік деңгейін айқындау үшін өткізілетін педагог қызметкерді аттестаттау кезеңдерінің бірі.

1.3. MMS-пен орындалатын міндеттер:

әрбір мұғалімнің кәсіптік дамуын ақпараттық және әдістемелік жасақтау және оның тұлғалық алға жылжуы мен өзін-өзі іске асыруына мүмкіндіктер туғызу;
педагогтардың әдіснамалық, әдістемелік және ақпараттық мәдениетін, мұғалімдердің оқу процесіндегі ақпараттық-қатынастық технологияларды пайдалануға дайындығын қалыптастыру;
білімдердің психологиялық-педагогикалық, әдістемелік және пәндік-бағдарланған салаларын кіріктіруді қамтамасыз ететін ақпараттық білім алушылар ортасын үнемі жаңартушы ретінде ашық әдістемелік жүйені құру;
білімдік процестің бар технологияларын, әдістерін, құралдары мен формаларын жетілдіру және жаңаларын енгізу – білімдердің пәндік саласында жиынтық (ұжымдық) педагогикалық тәжірибені дайындау;
өозат педагогикалық тәжірибені анықтау, қорыту және тарату;
әдістемелік жұмыстың белсенді формаларын пайдалану;
жаңадан бастаған педагогтардың кәсіптік жетілуіне ықпал ету;
педагог қызметкерге аттестаттауға педагогикалық көмек көрсету, педагог қызметкердің біліктілігінің мамандық талаптарға сәйкестік деңгей анықтау;
өзекті психологиялық-пелагогикалық және әдістемелік мәселелер бойынша қашықтықтық ақпарқатынастық өзара әрекеттестікті ұйымдастыру.

2. Нормативтік сілтемелер

Осы Ережеде келесі құжаттарға сәйкес дайындалынды:

2.1. «Білім беру туралы» № 389-1 2007 ж. 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының заңы

2.2. «Ақпараттандыру туралы» № 217-3 2007 ж. 11 қаңтардағы ҚР-ның заңы

2.3.«Келешекті бірге құрамыз» 2011 ж. 28 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауы

2.4. Қазақстан Республикасында 2011-2020 жылдарға Білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламасы конецформыначалоформы.

2.5. 2007 – 2012 жылдарға Қазақстан Республикасындағы Ғылымды дамытудың мемлекеттік бағдарламасы.

2.6. 2010-2014 жылдарға ақпараттық және қатынастық технологияларды дамыту бағдарламасы.

2.7. Бағдарламалық құжаттаманың біртұтас жүйесі. Терминдер мен анықтамалар» және б. СТ ҚР 1091-2002 Мемлекеттік стандарты.

2.8. Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрінің «Қазақстан Республикасының білім беру ұйымдарында толық компьютерлік сауаттылықты қамтамасыз ету туралы» 27.09.2004 жылғы №781 бұйрығы.

2.9. Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігінің № 548 бұйрығымен 03.10. 2008 ж. бекітілген «Қазақстан Республикасының білім берудегі біртұтас ақпарат жүйесін ұйымдастыруы мен жұмыс істеуінің ережесі»

2.10. Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрінің «Оқу-әдістемелік жұмысты ұйымдастыру мен жүзеге асыру Ережесін бекіту туралы» 2007 жылғы 29-қарашадағы № 583 бұйрығы.

2.11. Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрінің «Педагог қызметкерлердің біліктілік тестілуін ұйымдастыру мен өткізу бойынша Нұсқауды бекіту туралы» 2010 жылғы 3 шілдедегі № 358 бұйрығы.

2.12. Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрінің «Педагог қызметкерлерді аттестаттау Ережесін бекіту туралы» 2010 жылғы 22-қаңтардығы № 16 бұйрығы.

2.13. ҚР БжҒМ-нің білім беру мен ғылым саласындағы Бақылау бойынша комитеттің 2009-жылдың 6-тамыздағы № 1125 бұйрығымен бекітілген, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім берудің оқу бағдарламасын жүзеге асыратын мемлекеттік аттестаттау мен білім беру ұйымдарының өзін өзі бағалауын ұйымдастыру мен өткізу бойынша бағдарлама мен әдістемелік ұсыныстар.

3. Электрондық әдістемелік жүйелерді (MMS) пайдаланушылар

3.1. MMS-ті пайдаланушылар болып білім беру ұйымының педагог қызметкерлері саналады.

3.2. MMS-тің техникалық қолдауын, жүйенің қызмет істеу әдептілігін қамтамасыз ететін басшы (админстратор) жүзеге асырады.

3.3. Жүйеге кіру басшы тағайындаған логин мен құпия сөздің көмегімен іске асырылады. Пайдаланушы басшыдан есеп жазбасын алып, жергілікті желіге немесе алыстан Интернет желісі арқылы белгілі бір мекен жай бойынша жүйеге авторлана алады.

3.4. MMS-тің мазмұнын бақылауды оқу жұмысы бойынша директордың орынбасары іске асырады. .

3.5. Пайдаланушылардың ашық қатынауда тұрған ақпаратты жүктеу, шығарып алу және көшірмелеу,оған түсініктеме қалдыруға мүмкіндігі бар..

4. Жалпы ережелер

4.1 Пәндер бойынша MMS Білім және Ғылым министрлігі порталының құрамдас бөліктерінің бірі болып табылады және e-Leaning жүйесінің бағдарламалық шешіміне негізделеді.

4.2. Жүйе үш тілде: орыс, қазақ және ағылшын тілдерінде, e-Learning жүйесінде қолданылатын барлық ішкі жүйелердің деңгейінде барлық мәліметтердің, ресурстардың және интерфейстің мультитілдігін қолдауы тиіс.

4.3. MMS интерфейсі сезім түрінде түсінікті, бағдармалау және мәліметтер базасы, сайттар және т.б. саласында басшылық етуде терең білімдері жоқ пайдаланушылардың жұмыс істеуіне бағдарланған болуы тиіс.

4.4. MMS-тің негізгі қағидалары ғылыми негізделгендік, жүйелілік, кәсіптік мақсатқа сәйкестілік, кірігушілік, ашықтық, динамикалылық, түсініктілік, интерактивтілік болып саналады.

4.5. MMS әдістемелік тәжірибені бейімдеу, оны жаңа идеялармен байыту мақсаттарында барлық қызығушылық танытқан тұлғалардың арасында файлдарды жеңіл және шапшаң алмасуды қамтамасыз етеді.

4.6. MMS міндеттерді қақтығыссыз көбейтуді, MMS-пен жұмыс істейтін пайдаланушылар құрамы және санын кеңейтуді, MMS тұжырымдамасын анықтау мен түрлендіруді, файлдардың кез келген форматын (мәтіндік, графикалық, аудио, бейне, мультимедиа және т.б.) қолдауды қамтамасыз етуі тиіс.

4.7. МMS білім беру ұйымына қызмет көрсететін серверде орналастырылады және мектепті басқару жүйесімен (SMS-пен) тығыз кірігуі бар болады: пайдаланушылардың біртұтас базасы, біртұтас интерфейсі және басқару құралдары.

4.8. MMS-тің қамтитын негізгі модульдері:

Құжаттама
Әдістемелік ресурстар
Педагогикалық технологиялар
Озат тәжірибе мектебі
Мұғалімнің портфолиосы
Мониторинг және диагностика
Қатынас

5. «Құжаттама» модуліне қойылатын талаптар

5.1. «Құжаттама» модулі білім беру саласындағы нормативтік құжаттамалармен танысуды, білім беру ұйымдарының іс-әрекетін реттейтін нормативтік құқықтық құжаттарды оқып білу мен талдауды ұйымдастыруды, білім беру ұйымының әдістемелік жұмысының нормативтік базасын қалыптастыруды қамтамасыз етеді.

5.2. «Білім беру саласындағы мемлекеттік нормативтік құжаттар» бөлімі білім берудің мемлекеттік жалпы міндетті стандарттарын, оқу-бағдарламалық құжаттамаларды (типтік оқу бағдарламаларды), педагог қызметкер лауазымдарының типтік біліктілік сипаттамаларын, педагог қызметкерлерді аттестаттау ережелерін, білім беру органдарының ұсыныстарын қамтиды және осы құжаттарға түсініктемелер қалдыруға, олардың өзгерістері мен толықтырылуы туралы ұсыныстар енгізуге мүмкіндік береді.

5.3. «Білім беру ұйымының нормативтік құжаттар» бөлімі берілген үлгілер бойынша білім беру ұйымының әдістемелік жұмысының нормативтік базасын қалыптастыруға мүмкіндік береді және онда мынадай құжаттар бар:

Мектептің оқу-әдістемелік бірлестігі (бұдан әрі – ОӘБ) туралы ереже;
Өткен жылдың ОӘБ-нің жұмысын талдау;
ОӘБ-нің, пәндік комиссиялардың және әдістемелік секциялардың жұмыс жоспарлары;
Пән бойынша ОӘБ отырыстарының хаттамалары;
Озық педагогикалық тәжірибені ( бұдан әрә – ОПТ) зерттеу мен енгізу жоспары;
Ашық сабақтарды өткізу жоспары;
Жас мұғалімдер мектебі жұмысының жоспары;
Жас мамандардың сабақтарға қатысу графигі;
Жұмыстық оқу жоспарлары мен бағдармалары, авторлық бағдарламалар;
Мұғалімдердің өзіндік білім алуының дербес жоспарлары және т.б..

6. «Әдістемелік ресурстар» модуліне қойылатын талаптар

6.1. «Әдістемелік ресурстар» модулі мұғалімді жұмыс істеуге көмек көрсету үшін қажетті ақпараттық материалдарды, мұғалімдерді ғылымның теориялық және әдіснамалық негіздерін, педагогика және жас ерекшелік психологиясының, пәрменді әдістердің жетістіктерін меңгеруді қамтамасыз етеді.

6.2. Модуль мұғалімдердің өзіндік білім алуы бойынша ғылыми әдістемелік материалдардың ашық базасы болып табылады және онда мыналар бар болады:

Кітаптардың электрондық нұсқалары, монорафиялар, оқу құралдары, баяндамалар, әдістемелік дайындамалар, әдістемелік нұсқаулар;
Педагогикалық, ғылыми, әдістемелік шолулар;
Пән және пәнді өқыту әдістемесі бойынша библиографиялық анықтамалар;
Бейне- және аудиоматериалдар (сөйлеген сөздердің жазбалары, белгілі педагогтардың, ғалымдардың, әдіскерлердің және т.б. дәрістері;
веб-сайттарға сілтемелер және б..

7. «Педагогиқалық технологиялар» модуліне қойылатын талаптар

7.1. Бұл модуль мәліметтердің каталогтандырылған ақпараттық банкі болып табылады және мұғалімдердің қазіргі заманғы мына педагогикалық технологиялар мен оқытудың жаңа әдістерін, оқушылардың танымдық іс-әрекетін белсенді ететін құралдарды белсенді игеруді қамтамасыз етеді:

Электрондық оқытудың технологиясы мен әдістемесі;
Дамытатын оқыту технологиялары;
Жобалық технологиялар;
Ойын технологиялары;
Ынтымақтастық педагогика;
Денсаулықты сақтау технологиялары және т.б.

8. «Озат тәжірибе мектебі» модуліне қойылатын талаптар

8.1. «Озат тәжірибе мектебі» модулі озат, жаңашыл тәжірибелермен танысуды, жаңашыл тәжірибелік оқу бағдарламалары бойынша жұмыс істейтін мұғалімдер тәжірибесін қорытуды қамтамасыз етеді, дидактикалық тәжірибені динамикалық формада сақтауға көмектеседі, оны құрылымдауға жәрдемдеседі.

8.2. Модуль педагогтардың психологиялық дайындығын (тұлғалық құлшыныс, жаңаны біліп алу мен енгізу қажеттілігін сезіну), теориялық дайындығын (меңгерілетін жаңашылдық білімдер жүйесі, оларды енгізу технологиялары, кәсіптік іс-әрекетті іске асырудың жаңа тәсілдері мен формалары), практикалық дайындығын (жаңашылдықты жүзеге асыру біліктіліктерінің жиынтығы) қалыптастыруға бағытталған.

8.3. Модульде әдістемелік дайындамалардың электрондық нұсқалары, сабақтардың жоспар-конспектілері, ашық сбақтардың бейне жазбалары бар.

9. «Мұғалімнің портфолиосы» модуліне қойылатын талаптар

9.1. Модуль жайлы әлеуметтік-психологиялық ахуалды жасауға, педагогтың өзін-өзі бағалау құлшынысы мен деңгейін, мектеп іші әдістемелік жұмысы жүйесіндегі оның жаңашыл іс-әрекетке дайындығын арттыруға бағытталған және педагогтардың ең нәтижелі тәжірибелерін анықтауға көмектеседі.

9.2. Портфолио әрбір мұғалімнің жетістіктерінің жарияланымдығын қамтамасыз етеді, өзі педагогикалық қызмет бойынша педагогтардың жарыстардағы, фестивальдардағы, олимпиадалардағы, байқаулардағы, көрмелердегі дербес жетістіктері туралы есеп-қисаптар, жарияланымдар болып табылады.

9.3. Портфолионы қалыптастыру педагогтың әдістемелік «жинақ сандықшасын» дайындауға және сабақтардың жақсы конспектілерінің, шығармашылық жұмыстарының, рефераттарының, мұғалімнің дайындаған көрнекі құралдарының және т.б. бар болуына мүмкіндік береді.

9.4. Пайдаланушының өз модулінің материалдарына қатынас құруды ашу және шектеу мүмкіндігі бар.
10. «Мониторинг және диагностика» модуліне қойылатын талаптар
10.1. Модуль педагог кадрдың мамандық талаптарға сәйкес біліктілігінің диагностикасы мен мониторингін, педагогтардың аттестаттауға дайындығын, мұғалімнің тек кәсіптік қана емес, және де тұлғалық сапасының өсуіне жәрдемдесетін олардың өзіндік диагностикасын, педагогикалық өзін-өзі талдау біліктілігін қалыптастыруды қамтамасыз етеді.

10.2. Мұғалімдердің өзіндік диагностикасы педагогтың өз іс-әрекетінің нәтижелеріне қанағаттанушылық дәрежесін, педагогикалық шеберлікті жетілдіруге кедергі келтіретін себептерді, мұғалімнің кәсіптік біліктілігінің деңгейін өзі бағалауын, мұғалімнің АҚТ-біліктіліктерін анықтауға бағытталған және сауалнама жүргізу мен мониторингтің автоматтандырылған бағдарламаларының есебінен іске асырылады.

10.3. Педагог кадрларды аттестаттау харакетіне дайындау мақсатында мамандық тестілеуді ұйымдастыру мен өткізу бойынша нұсқаулардың талаптарына жауап беретін және Қазақстан Республикасының заңдар жинағын білуге үлгілік тестілік сұрақтарды қамтитын модульдің біліктілік тестілеу ынталандырғышы бар.

10.4. Модуль сұраулар жүргізуге, сауалнаманың алуан түрін қалыптастыруға, сауалнаманың, тестілеудің нәтижелерін автоматты түрде өңдеуге, есеп-қисапты мәтіндік редакторға жүктеуге және оларды баспаға шығаруға мүмкіндік береді.

11. «Қатынас» модуліне қойылатын талаптар

11.1. Модуль кәсіптік мақсаттарда тұлғааралық қатынасты ынталандырады және педагогтарға қашықтықтық ақпарқатынастық өзара әрекеттестікті іске асыруға, хабарландыруларды қалыптастыру мен оқуға, он-лайн мен офф-лайн мәтіндік хабарларын алмасуға және хабарландырулардың, хабарлардың, блогтардың, форумдардың бар болуына мүмкіндік береді.

11.2. «Хабарландыру» бөлімі пайдаланушыларға ағымдағы маңызды оқиғалар (өзгерістер), шаралар, сабақтар, жарыстар, тақырыптық семинарлар, ғылыми педагогикалық конференциялар мен әдістемелік кеңестер туралы хабардар етеді. Модуль хабарландыруға бір немесе бірнеше қосымшаларды (құжаттарды немесе веб-сілтемелерді) автоматты тіркеу мүмкіндігін; электрондық пошта бойынша барлық пайдаланушыларға жеткізуді растауы бар хабарландыруларды автоматты түрде жөнелту мүмкіндігін қамтамасыз етеді.

11.3. «Хабарлар» бөлімі пайдаланушыларға мәтіндік хабарларды жеткізу үшін арналған. Жөнелтуші хабарды кімге жөнелтетінін, жөнелтудің мәртебесін (оқылғанын/оқылмағанын) көруі тиіс. Алушы хабардың кімнен алынғанын көруі тиіс және алынған хабарға жауап беру мүмкіндігі бар болуы тиіс. Мектеп директоры мен директордың орынбасарлары кез келген мектеп қызметкері мен білім алушыларға міндетті орындауы үшін нұсқау беру және хат алушының жарлықты алу мәртебесін қадағалау мүмкіндігі бар болуы тиіс. Модуль бір мезгілде адамдар тобына хабарлар жөнелту мүмкіндігін қамтамасыз етеді.

11.4. Блог жеке пайдаланушыға келесіде оны түсініктемелер түрінде талқылауы үшін тақырып беруге мүмкіндік береді.

11.5. Форум пайдаланушылардың бір біріне жария қарым-қатынасын қамтамасыз етеді. Талқыланатын мәселелер санаттар бойынша таратылады. Пайдаланушыларда пікір-сайыс тақырыбына түсініктемелер беру мүмкіндігі немесе басқа пайдаланушылардың ілікпе сөз-жауаптары бар болуы тиіс.

МИНИСТЕРСТВО ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ

РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН

Акционерное общество «Национальный центр информатизации»

ПОЛОЖЕНИЕ

"О ПЕДАГОГИЧЕСКОЙ АРХИТЕКТУРЕ

ЭЛЕКТРОННЫХ МЕТОДИЧЕСКИХ СИСТЕМ

ПО ПРЕДМЕТАМ (MMS)"

Алматы, 2011
ВВЕДЕНИЕ
Происходящие в нашем обществе изменения создали реальные предпосылки для обновления всей системы образования, что находит свое отражение в разработке и введении в практику работы школы элементов нового содержания, новых образовательных технологий, в обращении к мировому педагогическому опыту.

Стратегический план развития Республики Казахстан до 2020 года, учрежденный 1 февраля 2010 г. Указом Президента РК Н.А. Назарбаевым, определил ориентацию на дальнейшую информатизацию всей системы образования и массовое внедрение электронного обучения. Электронное обучение названо одним из 8 основных направлений кардинальной модернизации образования в целях повышения потенциала человеческих ресурсов в проекте Государственной программы развития образования до 2020 года, который сейчас широко обсуждается в республике. К 2015 году планируется внедрить электронное обучение в 40% школ республики, а в 2020 году – в 90%.

Вместе с тем, реализация государственной политики информатизации образования будет эффективной только при условии адекватной данному процессу подготовки педагогических кадров, организации их методической деятельности и повышения квалификации, поскольку именно от учителей зависит степень и качество внедрения в практику преподавания информационных технологий.

Перед нами стоит задача разработки электронных методических систем по предметам, позволяющей сохранять, модернизировать, активно использовать педагогический опыт, сделать педагога активным субъектом методического процесса, помочь каждому педагогу в самопознании, саморегуляции, саморазвитии. Учителя должны быть ориентированы на полноценную жизнь в информационном обществе, осознавать свою причастность к единому мировому инфокоммуникационному пространству, осознавать необходимость формирования личности ученика с планетарным мышлением, имеющего доступ к любым информационным ресурсам.

Электронные методические системы по предметам (Method Management System, далее – МMS) являются одним из системообразующих компонентов системы электронного обучения (e-Learning). MMS направлена на повышение квалификации педагогических кадров путем обеспечения их доступа к мобильной, открытой, развивающейся, технологичной базе организованной и структурированной межпредметной информации, направленной на методологическое и научно-методическое руководство самостоятельной работы педагогов по совершенствованию профессиональных умений и навыков обучения учителей современным интерактивным педагогическим технологиям.

Внедрение MMS обеспечит совершенствование педагогического мастерства, что, в конечном счете, повлечет за собой повышение качества проведения учебных занятий и качества школьного образования в целом.

ПОЛОЖЕНИЕ

"О ПЕДАГОГИЧЕСКОЙ АРХИТЕКТУРЕ

ЭЛЕКТРОННЫХ МЕТОДИЧЕСКИХ СИСТЕМ ПО ПРЕДМЕТАМ (MMS)"

1. Общие положения

1.1 Настоящее положение «О педагогической архитектуре электронных методических систем по предметам (МMS)» (далее – Положение) устанавливает систему норм и требований к структуре и содержанию модулей электронной методической системы по предметам для организаций среднего общего образования в целях повышения квалификации и профессионального мастерства педагогических работников, совершенствование научно-методического потенциала педагогического коллектива.

1.2.В настоящем Положении использованы следующие определения:

электронная методическая система (Method Management System) (далее - MMS) – это мобильная, открытая, развивающаяся, технологичная база организованной и структурированной межпредметной информации, направленная на методологическое и научно-методическое руководство самостоятельной работы педагогов по совершенствованию профессиональных умений и навыков обучения учителей современным интерактивным педагогическим технологиям
аттестация педагогических работников – процедура, проводимая с целью определения соответствия уровня квалификации педагогического работника квалификационным требованиям
методическая работа – вид образовательной деятельности, представляющий собой совокупность мероприятий, проводимых администрацией школы, учителями в целях овладения методами и приемами учебно-воспитательной работы, творческого применения их на уроках и во внеклассной работе, поиска новых, наиболее рациональных и эффективных форм и методов организации, проведения и обеспечения образовательного процесса в школе.
методист - педагогический работник организации образования (кроме высших учебных заведений), выполняющий учебно-методическую, научно-методическую работ
заместитель руководителя организации образования по учебной (учебно-методической) работе - должность руководителя непосредственно возглавляющего учебно-методическую работу организации образования;
методический кабинет - структурное подразделение организации образования, областного (городского) департамента образования по руководству научной и учебно-методической работой;
учебно-методические объединения - объединения субъектов образовательного процесса по отраслевому (группам специальностей, предметов) признаку для внесения предложений и рекомендаций по реализации образовательных учебных программ различных уровней.
квалификационное тестирование - один из этапов аттестации педагогических работников, который проводится для определения уровня профессиональной компетентности при повышении и подтверждении квалификационной категории.

1.3.Задачи, выполняемые MMS:

информационное и методическое обеспечение профессионального развития каждого учителя и создание возможностей для его индивидуального продвижения и самореализации;
формирование методологической, методической и информационной культуры педагогов, готовности учителей к использованию информационно-коммуникационных технологий в учебном процессе;
построение открытой методической системы, как постоянно обновляющейся информационно-обучающей среды, обеспечивающей интеграцию психолого-педагогических, методических и предметно-ориентированных областей знаний;
внедрение новых и совершенствование существующих технологий, методов, средств и форм образовательного процесса – создание совокупного (коллективного) педагогического опыта в предметной области знаний;
выявление, обобщение и распространение передового педагогического опыта,
использование активных форм методической работы;
содействие профессиональному становлению начинающих педагогов;
помощь педагогическим работкам в подготовке к аттестации, диагностика уровня соответствия компетентности педагогического работника квалификационным требованиям;
организация дистанционного инфокоммуникационного взаимодей-ствия учителей и методистов по актуальным психолого-педагогическим и методическим проблемам.

2. Нормативные ссылки
Настоящее Положение разработано в соответствии со следующими документами:

2.1. Закон Республики Казахстан от 27 июля 2007 г. «Об образовании» № 389-1.

2.2. Закон Республики Казахстан «Об информатизации» от 11 января 2007 г. № 217-3.

2.3. Послание Президента Республики Казахстан Н.А. Назарбаева народу Казахстана от 28 января 2011 года «Построим будущее вместе!».

2.4. конецформыначалоформыГосударственная программа развития образования в Республике Казахстан на 2011-2020 годы.

2.5. Государственная программа развития науки в Республике Казахстан на 2007 – 2012 годы.

2.6. Программа развития информационных и коммуникационных технологий на 2010-2014 гг.

2.7. Государственный стандарт СТ РК 1091-2002 «Единая система программной документации. Термины и определения» и др.

2.8. Приказ Министерства образования и науки Республики Казахстан №781 от 27.09.2004 г. «Об обеспечении полной компьютерной грамотности в организациях образования Республики Казахстан».

2.9. Правила организации и функционирования единой информационной системы в образовании Республики Казахстан, утвержденные приказом Министра образования и науки Республики Казахстан от 03.10. 2008 г. № 548.

2.10. Приказ Министра образования и науки Республики Казахстан от 29 ноября 2007 года № 583 «Об утверждении Правил организации и осуществления учебно-методической работы».

2.11. Приказ Министра образования и науки Республики Казахстан от 3 июля 2010 года № 358 «Об утверждении Инструкции по организации и проведению квалификационного тестирования педагогических работников».

2.12. Приказ Министра образования и науки Республики Казахстан от 22 января 2010 года № 16 «Об утверждении Правил аттестации педагогических работников».

2.13. Приказ Комитета по контролю в сфере образования и науки МОН РК от 6 августа 2009 г. № 1125 « О программе и методических рекомендациях по организации и проведению государственной аттестации и самооценки организаций образования, реализующих учебные программы начального, основного среднего и общего среднего образования».

3. Пользователи электронной методической системы (MMS)
3.1. Пользователями MMS являются все педагогические работники организации образования.

3.2. Техническую поддержку MMS осуществляет администратор, который обеспечивает корректность функционирования системы.

3.3. Вход в систему осуществляется с помощью логина и пароля, назначенных администратором. Пользователь, получив учетную запись от администратора, может авторизоваться в системе по определенному адресу в локальной сети или удаленно, посредством сети Интернет.

3.4. Контроль за содержанием MMS осуществляет заместитель директора по учебной работе.

3.5. Пользователи имеют возможность загружать, скачивать, копировать информацию, находящуюся в открытом доступе, оставлять к ней комментарии.
4. Общие положения
4.1 MMS по предметам представляет собой один из компонентов портала Министерства образования и науки и основывается на программном решении системы e-Leaning.

4.2. Система должна поддерживать мультиязычность всех данных, ресурсов и интерфейса на трёх языках: русском, казахском и английском, на уровне всех подсистем используемых в системе e-Learning.

4.3. Интерфейс LMS должен быть интуитивно понятным, ориентирован на работу пользователей, не обладающих глубокими знаниями в области программирования и администрирования баз данных, -сайтов и т.п.

4.4. Основными принципами MMS являются научная обоснованность, системность, профессиональная целесообразность, интегративность, открытость, динамичность, доступность, интерактивность.

4.5. MMS обеспечивает легкий и быстрый обмен файлами с между всеми заинтересованным лицам в целях адаптации методического опыта, обогащения его новыми идеями .

4.6. MMS должна обеспечивать бесконфликтное наращивание функций, расширение состава и числа пользователей, работающих с MMS, возможность уточнения и трансформации концепции MMS, поддержку файлов любых форматов (текстовых, графических, аудио, видео, мультимедиа и т.д.)

4.7. МMS размещается на сервере, обслуживающем организацию образования и имеет тесную интеграцию с системой управления школой (SMS): единую базу пользователей, единый интерфейс и средства администрирования.

4.8. MMS включает основные модули:

Документация
Методические ресурсы
Педагогические технологии
Школа передового опыта
Портфолио учителя
Мониторинг и диагностика
Коммуникация

5. Требования к модулю «Документация»
5.1. Модуль обеспечивает ознакомление с нормативными документами в области образования; организацию изучения и анализа нормативных правовых документов, регламентирующими деятельность организаций образования, формирование нормативной базы методической работы организации образования.

5.2. Раздел «Государственные нормативные документы в области образования» содержит государственные общеобязательные стандарты образования; учебно-программную документацию (типовые учебные программы), типовые квалификационные характеристики должностей педагогических работников, правила аттестации педагогических работников, рекомендации органов управления образованием и позволяет оставлять комментарии к данным документам, вносить предложения об их изменениях и дополнениях.

5.3. Раздел «Нормативные документы организации образования» позволяет формировать нормативную базу методической работы организации образования по представленным шаблонам и содержит документы:

Положение об учебно-методическом объединении школы (далее УМО),
Анализ работы УМО за прошедший год;
Планы работы УМО, предметных комиссий и методических секций;
Протоколы заседаний УМО по предмету;
План изучения и внедрения передового педагогического опыта (далее – ППО);
План проведения открытых уроков;
План работы Школы молодого учителя,
График посещений занятий молодых специалистов;
Рабочие учебные планы и программы, авторские программы;
Индивидуальные планы самообразования учителей и т.д.

6. Требования к модулю «Методические ресурсы»
6.1. Модуль обеспечивает необходимым информационным материалом для оказания помощи учителю в работе, овладения учителями теоретическими, методологическими основами наук, достижениями педагогики и возрастной психологии, эффективными методиками.

6.2. Модуль представляет собой открытую базу научно-методических материалов по самообразованию учителей и содержит:

электронные версии книг, монографий, учебных пособий, докладов, методических разработок, методических рекомендаций;
обзоры педагогической, научной, методической литературы;
библиографические справочники по предметам и методике преподавания предмета;
видео- и аудиоматериалы (записи выступлений, лекций известных педагогов, ученых, методистов и т.д.);
ссылки на веб-сайты и др.

7. Требования к модулю «Педагогические технологии»

7.1. Модуль представляет собой каталогизированный информационный банк данных и обеспечивает активное освоение учителями современных педагогических технологий и новых методов обучения, средств активизации познавательной деятельности учащихся:

Технология и методика электронного обучения;
Технологии развивающего обучения;
Проектная технология;
Игровые технологии;
Педагогика сотрудничества;
Здоровьесберегающие технологии и т.д.

8. Требования к модулю «Школа передового опыта»
8.1. Модуль обеспечивает ознакомление с лучшим, новаторским педагогическим опытом, обобщение опыта учителей, работающих по инновационным, экспериментальным учебным программам, способствует сохранению дидактического опыта в динамичной форме, содействует его структуризации.

8.2. Модуль направлен на формирование психологической готовности (личностная мотивация, сознание необходимости постигать и внедрять новое);· теоретической готовности (система знаний осваиваемых новшеств, технологии их внедрения, новых способов и форм осуществления профессиональной деятельности); практической готовности педагогов (совокупность умений реализовать новшества).

8.3. Модуль содержит электронные версии методических разработок, планы-конспекты уроков, видеозаписи открытых уроков

.
9. Требования к модулю «Портфолио учителя»

9.1. Модуль направлен на создание благоприятного социально-психологического климата, повышение мотивации и уровня самооценки педагога, его готовности к инновационной деятельности в системе внутришкольной методической работы, способствует выявлению наиболее результативного опыта педагогов.

9.2. Портфолио обеспечивает публичность достижений каждого учителя, представляет собой отчеты, публикации о личных достижениях педагогов в конкурсах, фестивалях, олимпиадах, смотрах, выставках по направлениям педагогической деятельности.

9.3. Формирование Портфолио позволяет создать методическую «копилку» педагога и содержит лучшие конспекты уроков, творческие работы, рефераты, созданные учителем наглядные пособия и т.п.

9.4. Пользователь имеет возможность открывать и ограничивать доступ к материалам своего модуля.

10. Требования к модулю «Мониторинг и диагностика»
10.1. Модуль обеспечивает диагностику и мониторинг соответствия компетентности педагогического работника квалификационным требованиям, подготовку педагогов к аттестации, их самодиагностику, что способствует росту не только профессиональных, но и личностных качеств учителя, формированию умений педагогического самоанализа.

10.2. Самодиагностика педагогов направлена на выявление степени удовлетворенности педагогов результатами своей деятельности, причин, препятствующих совершенствованию педагогического мастерства, самооценку уровня профессиональной компетентности учителя, ИКТ-компетентности учителя и реализуется за счет анкетирования и автоматизированных программ мониторинга.

10.3. В целях подготовки к процедуре аттестации педагогических работников модуль содержит симулятор квалификационного тестирования, отвечающий требованиям инструкции по организации и проведению квалификационного тестирования и включающий примерные тестовые вопросы на знание законодательства Республики Казахстан; знание основ педагогики и психологии и основы предметных знаний.

10.4. Модуль позволяет проводить опросы, формировать различные виды анкет, автоматически обрабатывать результаты анкетирования, тестирования, автоматизированных программ мониторинга, выгружать отчеты в текстовые редакторы и выводить их на печать.

11. Требования к Модулю «Коммуникация»

11.1. Модуль стимулирует межличностную коммуникацию в профессиональных целях и позволяет педагогам осуществлять дистанционное инфокоммуникационное взаимодействие, формировать и читать объявления, обмениваться текстовыми сообщениями он-лайн и офф-лайн и содержит объявления, сообщения, блоги, форумы.

11.2. Объявления информируют пользователей о текущих важных событиях (изменениях), мероприятиях, организации и проведении открытых уроков, конкурсов, тематических семинаров, научно-педагогических конференций и методических совещаний. Модуль обеспечивает возможность прикреплять к объявлениям одно или несколько приложений (документы или веб-ссылки); возможность автоматической рассылки объявлений по электронной почте всем пользователям системы с подтверждением доставки..

11.3. Сообщения предназначены для обмена текстовой информацией. Отправитель должен видеть, кому он отправляет сообщение, статус отправки (прочитано/не прочитано). Получатель должен видеть от кого получено сообщение и иметь возможность ответить на полученное сообщение. Модуль обеспечивает возможность возможность отправки сообщений одновременно группе лиц.

11.4. Блог позволяет отдельному пользователю задать тему для последующего её обсуждения в виде комментариев.

11.5. Форум обеспечивает публичное общение пользователей друг с другом. Обсуждаемые вопросы распределяются по категориям. Пользователи должны иметь возможность комментировать тему дискуссии или реплики-ответы других пользователей.