Ө
МҮР БАЯНЫ
Аты-жөнү : БУРУЛ САГЫНБАЕВА
Туулган күнү: 02. 03. 1956
Билими:
Даража
|
Бөлүм/Програма
|
Университет
|
Бүтүргөн жылы
|
Жогорку билим
|
Кыргыз тили жана адабияты
|
Ош Мамлекеттик Педагогикалык Институту
|
1976
|
Аспирантура
|
Азыркы түрк тилдери жана адабияттары
|
Э.Арабаев атындагы КМПУ
|
1996
|
Докторантура
|
Түркология
|
Кыргыз-Түрк «Манас» университети
|
1999
2008
|
Кандидаттык диссертациясынын темасы жана илимий жетекчиси:
Диссертациянын темасы: «Түрк жана Кыргыз Тилдеринин салыштырма морфологиясынын негиздери»
Илимий жетекчиси: Ташболот Садыков
Докторлук диссертациясынын темасы жана илимий жетекчиси:
Докторлук диссертациянын темасы: «Кыргыз жана Түрк Тилиндеги этиш сөз түркүмүнүн структура-функционалдык салыштырмасы»
Илимий Жетекчиси: Замира Дербишева
Аткарган кызматтары:
Кызмат/ Наам
| Кызмат аткарган жери |
Жыл
|
Ага окутуучу
|
КМПУ, Филология
|
1976-1998
|
Окутуучу
|
КТМУ, Чет тилдер жогорку мектеби
|
1998-2000
|
Ага окутуучу,
Ф.И.К
|
КТМУ, Синхрондук котормо бөлүмү
|
2000-2005
|
Доцент, доктор
|
КТМУ, Синхрондук котормо бөлүмү
|
2005-2007
|
Доцент, доктор
|
КТМУ,Гуманитардык факультет, Түркология бөлүмү
|
2007
|
Илимий жетекчилик кылган доктордук (PhD) диссертациялар:
Фарук Өзтүрк, (2009-2010). ‘Диванү Лугати’т-Түрк’үн Арап Сөзлүгүне Гөре Инжеленмеси’
Илимий жетекчилик кылган магистрдик диссертациялар:
1. Режеп Йүрүмез, (2008). ‘Бүбүйна Өмүрзаковна Орузбаева’нын академик хаяты’. КТМУ, Коомдук илимдер институту.
2. Айзада Тыныбекова, (2009-2010). ‘Кыргыз Күлтүрүнде Беден Дили: Этнолингвистик Араштырма’. КТМУ, Коомдук илимдер институту.
3. Мехмет Ялчынкая, (2009-2010). ‘Кыргыз Түркчеси ве Түркие Түркчесинде Бир Харакети Каршылаян Бирлешик Фииллер (Исим+Ярдымжы Фиил)’. КТМУ, Коомдук илимдер институту.
4. Анара Дуйшенбекова, (2009-2010). ‘Чагдаш Кыргыз Эдеби Дилиндеки Нормаларын Йозлашмасы’. КТМУ, Коомдук илимдер институту.
Аскердик абалы: -
Долбоорлордо аткарган кызматтары: -
Жетекчилик кызматтар:
1. Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин Чет тилдер жогорку мектебинин башкаруу кеңешинин мүчөсү (2005-2007).
2. Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин Коомдук илимдер институтунун башкаруу кеңешинин мүчөсү (2008-2009).
3. Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин Китепкана комиссиясынын мүчөсү (2008-2009).
4. Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин Чет тилдер жогорку мектебинин башкаруу кеңешинин мүчөсү (2009-2010).
Илимий мекемелерге мүчөлүк:
Сыйлыктары:
1. Кыргыз Республикасынын Элге билим берүү министрлигинин «Мактоо Грамотасы».
2. Кыргыз Республикасынын Билим берүү жана илим министрлигинин «Эл агартуунун отличниги» төш белгиси.
3. Мамлекеттик тил боюнча улуттук комиссиянын «Ардак Грамотасы».
Акыркы эки жылда бакалавриат, магистратура жана докторантурада берген сабактары
Окуу жылы
|
Жарым жылдык
|
Сабактын аты
|
Жумалык сааты
|
Студенттердин саны
|
Теория
|
Практика
|
2008-2009
|
Күз
|
Синтаксис
|
3
|
0
|
21
|
Тил таануу- I
|
3
|
0
|
36
|
Дипломдук иш-I
|
3
|
0
|
3
|
Магистрдик иш-I
|
0
|
1
|
3
|
Доктордук иш-I
|
0
|
2
|
2
|
Группанын кураторлугу
|
|
|
|
Жаз
|
Морфология -II
|
3
|
0
|
21
|
Жалпы тил илими (Бакалавр)
|
3
|
0
|
7
|
Жалпы тил илими (Магистратура)
|
3
|
0
|
7
|
Дипломдук иш -II
|
1
|
3
|
3
|
|
Магистрдик иш -II
|
0
|
1
|
3
|
Доктордук иш
|
0
|
2
|
2
|
2009-2010
|
Күз
|
Синтаксис
|
3
|
0
|
21
|
Тил таануу- I
|
3
|
0
|
36
|
Тил таануу – (Кытай т.ад.)
|
3
|
0
|
11
|
Дипломдук иш -I
|
1
|
3
|
3
|
Магистрдик иш -I
|
0
|
1
|
3
|
Группанын кураторлугу
|
|
|
|
Жаз
|
Морфология -II
|
3
|
0
|
21
|
Жалпы тил илими (Бакалавр)
|
3
|
0
|
7
|
Түрк тилдеринин тарыхы
|
3
|
0
|
7
|
Жалпы тил илими (Магистратура)
|
3
|
0
|
7
|
Дипломдук иш-I
|
1
|
3
|
3
|
Магистрдик иш-I
|
0
|
1
|
3
|
Группанын кураторлугу
|
|
|
|
Бардык берген сабактары:
1. Морфология
2. Тил илимине киришүү
3. Жалпы тил илими
4. Түрк тилдеринин тарыхы
5.Синтаксис
A. Эларалык илимий рецензиялуу журналдарда жарыяланган макалалар:
А1. Башталгыч класстарда кыргыз тили сабагында дидактикалык оюндарды колдонуу // «Кыргызстанда мугалимдерди даярдоонун айрым маселелери», Фрунзе, КМПИ, 1992.
А2. Түрк тилин окутууда салыштырма методунун колдонулушу // «Аналитические и экспериментальные методы математической физики и проблемы их преподавания, Ош, 1994.
А3. Кыргыз тили менен Түрк тилиндеги тыбыштарды салыштырып талдоо // «Аналитические и экспериментальные методы математической физики и проблемы их преподавания, Ош, 1994.
А4. Кыргыз жана Түрк тилдеринин айрым өзгөчөлүктөрү // «Илим билиги», Бишкек, 1996.
А5. Түрк тилинин калыптанышы жана өнүгүшү // «Түрк элдеринин тили жана адабиятынын актуалдуу маселелери», Бишкек, БГУ, 1998.
А6. Кыргыз жана Түрк тилдериндеги лексикалык жалпылыктар(араб, иран сөздөрү) // «Түркологиялык изилдөөлөр», Бишкек, БГУ, 2000.
А7. Түрк жана Кыргыз тилдериндеги роддук белгилер // «Коомдук илимдер журналы», Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин басмасы, Бишкек, 2003.
А8. Түрк жана Кыргыз тилдериндеги таандык категориясы // «Формы и пути неперерывного педагогического образования в Кыргызской Республике» Бишкек, Вестник, КМПУ, 2004.
А9. Түрк жана Кыргыз тилдериндеги сан категориясы // «Формы и пути неперерывного педагогического образования в Кыргызской Республике» Бишкек, Вестник, КМПУ, 2004.
А10. Трактовка грамматических проблем в турецской лингвистике // «Коомдук илимдер журналы», Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин басмасы, 12-саны, Бишкек, 2004.
А11. Түрк жана Кыргыз тилдериндеги көптүк сандын морфологиялык жол менен туюнтулушу, Вестник, КГПИ, БатМУ, 2005.
А12. Кыргыз жана Түрк тилиндеги кичирейтүү, эркелетүү маанисиндеги сөздөр, КУУнун жарчысы, 2005.
А13. Кыргыз жана Түрк тилиндеги сандык маанинин туюнтулушу // Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин басмасы, 13-саны, Бишкек, 2005.
А14. Түрк жана Кыргыз тилдеринде таандык маанинин туюнтулушу // Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин басмасы, 14-саны, Бишкек, 2005.
А15. Сөз түркүмдөрүнүн тектештирме анализи // Кыргыз- Түрк «Манас» университетинин басмасы, 15-саны, Бишкек, 2006.
А16. Кыргыз жана түрк тилинин типологиялык ички мыйзамченемдиктери // БГУнун жарчысы, Бишкек, БГУ, 2006.
А17. Түрк жана Кыргыз тилдериндеги сырдык сөздөр // «Соц. и гум. науки» журналы, Бишкек, 2006.
А18. Түрк жана Кыргыз тилдериндеги тууранды сөздөр // «Соц. и гум. науки» журналы, Бишкек, 2006.
А19. Түркологиялык адабияттардагы жөндөлүш типтеринин парадигмасы (Түрк жана кыргыз тилдери) // Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин басмасы, 16-саны, Бишкек, 2006.
А20. Түрк тилиндеги имек жардамчы этиши // КУУнун жарчысы, 2006.
А21. Эле // иди жардамчы этишинин татаал семантикасы // КУУнун жарчысы, 2006.
А22. Түрк тил илиминде сөздөрдү сөз түркүмдөргө бөлүштүрүү маселеси // КУУнун жарчысы, 2006.
А23. Түрк жана кыргыз тилдериндеги өткөн чактык предикаттык этиштин аналитикалык формалары // «Эл агартуу» журналы, 1-2-саны, 2007-ж.
А24. Кыргыз тилиндеги лексикалык жана морфологиялык маанилерди үйрөтүүнүн ыкмалары // БГУнун жарчысы, № 3 (12), Бишкек, 2008.
А25. Функционалдык лингвистика багыты // Тил, адабият жана искусство маселелери аттуу илимий журнал, № 3 (8), 2009, 44-51-б.
А26. «Академик Б.Ө.Орузбаеванын эмгектери» // И.Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик университетинин жарчысы, 2-чыгарылышы, Бишкек, 2010.
B. Эл аралык илимий жыйындарда окулган жана докладдар жыйнагында (Proceedings) жарыяланган докладдары:
В1. Зат, сын атоочторду окутууда синоним сөздөрдү пайдалануу аркылуу кеп маданиятын өстүрүү // «Жыйынтыктоочу илимий конференция», Бишкек, КМПИ, 1993.
В2. Осмон Түрк жана Кыргыз тилдериндеги сөздөр // «Осман империясынын негизделгенине 700 жыл» симпозиуму,Бишкек, КТМУ, 1999.
В3. Тектеш тилдерди изилдеп үйрөнүүнүн тарбиялык ролу // «Образование и молодёжь на рубеже веков», Эл аралык конференция, Бишкек, КММА, 2002.
В4. Кыргыз тилин чет элдиктерге окутуунун айрым маселелери // «Образование в ХХ- веке ценност и перспективы», Эларалык илимий-практикалык конференциянын материалдары, Бишкек, Билим берүү институту, 2002.
В5. Түрк жана Кыргыз тилдериндеги айрым параллел курандылар // «Академик Болот Юнусалиевдин 90 жылдыгына арналган илимий конференциянын материалдары», Бишкек, КМПУ, 2004
В6. Кыргыз тилин үйрөтүүдө окуп түшүнүүнүн мааниси // «Мамлекеттик тилди окутуунун маселелери жана экономика багытындагы жогорку окуу жайларында кыргыз тилинде окутууга өтүүнүн зарылчылыгы», Республикалык илимий-методикалык конференция, Бишкек, БМЕИУ, 2004.
В7. Кыргыз тилин үйрөтүүдө угуп түшүнүүнүн мааниси // «Мамлекеттик тилди окутуунун маселелери жана экономика багытындагы жогорку окуу жайларында кыргыз тилинде окутууга өтүүнүн зарылчылыгы», Республикалык илимий-методикалык конференция, Бишкек, БМЕИУ, 2004.
В8. «Дивани лугат-ит түрктөгү» эр- жардамчы этишинин түрк жана кыргыз тилдериндеги эквиваленттери // «Кашкарлык Махмут, түрк дүйнөсүнүн тили, адабияты, маданияты жана тарыхы», Эл аралык конференция, Бишкек, Кыргызстан, 2007.
В9. Түрк жана кыргыз тилдериндеги предикаттык татаал формалар // Актуальные проблемы германского и тюркского языкознания, Материалы межвузовской научно-практической конференции, КУУнун жарчысы, Серия 6, 2008.
В10. Функционалдык грамматиканын табияты // Актуальные проблемы германского и тюркского языкознания, Материалы межвузовской научно-практической конференции, КУУнун жарчысы, Серия 6, 2009.
В11. «Азыркы Манастаануу: Көйгөйлөрү жана келечеги» // Эл аралык илимий-практикалык конференция, Бишкек, 2009. Тема: “Түрк жана кыргыз тилдериндеги орток араб, фарси сөздөрү”
В12. «Борбордук Азия жана ааламдашуу» // Эл аралык конференция, Бишкек, 2009. Тема: “Түрк тилдеринде сөздөрдү сөз түркүмдөргө бөлүштүрүү принциптери” (Түрк жана кыргыз тилдери).
В13. Осмон мезгилиндеги жана ага чейинки Түрк маданиятынын Борбордук Азиядагы тамырлары, ЖЫЭПО симпозиуму, Бишкек, 2009. Тема: ‘Osmanlı Türkçesi ve Kırgızcadaki bazı kelime ve terimler üzerine görüşler’.
В14. «Академик Б.Ө.Орузбаева жана кыргыз тил илиминин орчундуу маселелери» // Эл аралык илимий-теориялык конференция, Бишкек, 2009. Тема: «Академик Б.Ө.Орузбаеванын илимий-педагогикалык жана коомдук ишмердиги».
В15. «Академик Б.Ө.Орузбаеванын эмгектери» // Республикалык илимий-практикалык конференция, Бишкек, 2010. Тема: «Билим берүү мекемелериндеги кыргыз тили, адабияты окуу китептери: абалы жана көйгөйлөрү».
C. Жазган эл аралык китептери жана авторлошуп жазган китептердеги жазган бөлүмдөрү:
D. Республикалык деңгээлдеги журналдарда жарыяланган макалалар:
E. Республикалык деңгээлдеги илимий жыйындарда окулган жана докладдар жыйнагында жарыяланган докладдары:
F. Басылган башка эмгектери :
G. Китептер:
G1. Азыркы түрк тилдериндеги морфологиялык парадигматика, Бишкек, 2006.
G2. «Кыргызча-Түркчө, Түркчө-Кыргызча чөнтөк сөздүк», Измир, 2003.
G3. Бүбүйна Орузбаева, Бурул Сагынбаева «Лингвистикалык терминдердин Кыргызча- Түркчө, Түркчө -Кыргызча сөздүгү», Бишкек, 2004.
G4. Тунжер Гүленсой, Бурул Сагынбаева ‘Kırgız Türkçesi-Türkie Türkçesi ve Türkie Türkçesi- Kırgız Türkçesi Sözlük’ «Кыргызча- Түркчө жана Түркчө -Кыргызча сөздүк», Кайсери, 2004.
G5. Б.Сагынбаева, М.Гүмүш, Э.Төлөкова, И.Шахин «Кыргызча- Түркчө, Түркчө-Кыргызча» тематикалык сөздүк, Бишкек, 2007.
G6. «Кыргызча-Түркчө, Түркчө-Кыргызча чөнтөк сөздүгү», Бишкек, 2009.
G7. Тил Башат. Көнүгүүлөр жыйнагы. Башталгыч курс-1. (автордук жамаат менен бирдикте жазылган). Бишкек, Кыргыз- Түрк «Манас» университетинин басмасы, 2006.
G8. Тил Башат. Көнүгүүлөр жыйнагы. Орто курс-2. (автордук жамаат менен бирдикте жазылган). Бишкек, Кыргыз- Түрк «Манас» университетинин басмасы, 2006.
G9. Тил Башат. Көнүгүүлөр жыйнагы. Жогорку курс-3. (автордук жамаат менен бирдикте жазылган). Бишкек, Кыргыз- Түрк «Манас» университетинин басмасы, 2006.
G10. Тил Башат. Мугалимдер китеби-4. (автордук жамаат менен бирдикте жазылган). Бишкек, Кыргыз- Түрк «Манас» университетинин басмасы, 2006.
G11. Кыргыз тили. Окуу китеби. Башталгыч. (“Манас” тил үйрөтүү топтому.) Бишкек, 2009.
H. Жогорку билим берүү уюмунун (YÖK) форматынан сырткары башка рецензиясыз журналдарда жарыяланган макалалар:
Жарыяланбаган окуу китеби (илимий-методикалык иш)
1. «Түрк жана Кыргыз тилдеринин салыштырма морфологиясы», (З.К.Дербишева менен авторлош жазылган, Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин басмасында)
Семинарлар/конференциялар:
1. ‘Osmanlı ve Kırgız Türkçesinde İslam Dini ile ilgili Ortak Kelimeler Üzerine Bir Bakış’
Толук маалымат алуу үчүн жана байланыш үчүн:
Чөнтөк телофону: 0558 80-55-80
WEB :
Элоктрондук дареги:
[email protected]