ComboBox1 компонентіне екі рет басып, ашылған ComboBox1 Change оқиға өңдеуші процедурасына төмендегі мәліметтерді енгіземіз:

procedure TForm1.ComboBox1Change(Sender: TObject);

begin

shape1.Shape:=TShapeType(ComboBox1.ItemIndex);

end;

5. 
   Dialogs бетіне ColorDialog1 компонентін форма бетіне орналастырамыз.
   
6. 
   Фигураның түсін таңдау үшін Button1 компонентін орналастырып, тақырып жолына «Фигураның түсі» мәтінін жазамыз және Button1Click оқиға өңдеуші процедурасына төмендегі программа мәтінін енгіземіз:
   

procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject);

begin

if ColorDialog1.Execute then

shape1.Brush.Color:=ColorDialog1.Color;

end;

Форманың түсін таңдау үшін Button2 компонентін орналастырып, тақырып жолына «Форманың түсі» мәтінін жазамыз және Button2Click оқиға өңдеуші процедурасына төмендегі программа мәтінін енгіземіз:

procedure TForm1.Button2Click(Sender: TObject);

begin

if ColorDialog1.Execute then

Form1.Color:=ColorDialog1.Color;

end;

Фигураның жиегінің түсін таңдау үшін Button1 компонентін орналастырып, тақырып жолына «Фигураның жиегінің түсі» мәтінін жазамыз және Button3Click оқиға өңдеуші процедурасына төмендегі программа мәтінін енгіземіз:

procedure TForm1.Button3Click(Sender: TObject);

begin

if ColorDialog1.Execute then

shape1.Pen.Color:= ColorDialog1.Color;

end;

7. 
   Форманы жабу үшін BitBtn1 компонентін орналастырып, Кind қасиетіне bcClose мәнін қабылдаймыз.
   

Программаны сақтап орындаймыз. Программаның орындалу нәтижесі келесі суреттерде көрсетілген.



Геометриялық фигуралар шығаруға арналған форма терезесі

түс таңдауға арналған терезе

Фигураның және форманың түсін өзгерткеннен кейінгі форма терезесі


Светафор құруға және тышқынның көрсеткішін светафордың шамына әкелгенде пайда болатын өзгерісті құруға арналған программа құру.

1. 
   Форма бетіне Lable1 компонентін орналастырып, Caption қасиетін бос қалдырамыз.
   
2. 
   Светафор шамдарының орналасуын топтау үшін Panel1 және светафордың аяғын жасау үшін Panel2 компоненттерін орналастырып, Caption қасиетін бос қалдырамыз.
   
3. 
   Panel1 компонентінің үстіне үш Shape компонентін орналастырып, төмендегі кестедегідей қасиеттеріне өзгертулер енгіземі:
   

   Компоненттер	Объектілер инспекторы терезесіне енгізілетін өзгертулер
   Shape1:ТShape	Shape: stCircle мәнін қабылдаймыз Bruch-Color: clGray түсін таңдаймыз ShowHint: True мәнін қабылдаймыз Hint: «Қызыл» сөзін енгіземіз
   Shape2:ТShape	Shape: stCircle мәнін қабылдаймыз Bruch-Color: clGray түсін таңдаймыз ShowHint: True мәнін қабылдаймыз Hint: «Сары» сөзін енгіземіз
   Shape3:ТShape	Shape: stCircle мәнін қабылдаймыз Bruch-Color: clGray түсін таңдаймыз ShowHint: True мәнін қабылдаймыз Hint: «Жасыл» сөзін енгіземіз

4. 
   Shape1 компонентін белгілеп алып, объектілер инспекторы терезесіндегі Events қосымша бетін ашамыз. OnMoveMouse өрісіне екі рет басып, ашылған оқиға өңдеуші процедурасына төмендегі программа мәтінін енгіземіз:
   

procedure TForm1.Shape1MouseMove(Sender: TObject; Shift: TShiftState; X,

Y: Integer);

begin

shape1.Brush.Color:=clred;

label1.Caption:='ТОҚТА';

label1.Color:=clred;

shape2.Brush.Color:=clGray;

shape3.Brush.Color:=clGray;

end;

5. 
   Тура осылай Shape2 компонентінің Shape1MouseMove оқиға өңдеуші процедурасына төмендегі программа мәтінін енгіземіз:
   

procedure TForm1.Shape2MouseMove(Sender: TObject; Shift: TShiftState; X,

Y: Integer);

begin

shape2.Brush.Color:=clyellow;

label1.Caption:='ДАЙЫНДАЛ';

label1.Color:=clyellow;

shape1.Brush.Color:=clGray;

shape3.Brush.Color:=clGray;

end;

6. 
   Shape3 компонентінің Shape1MouseMove оқиға өңдеуші процедурасына төмендегі программа мәтінін енгіземіз:
   

procedure TForm1.Shape3MouseMove(Sender: TObject; Shift: TShiftState; X,

Y: Integer);

begin

shape3.Brush.Color:=clGreen;

label1.Caption:='ЖҮР';

label1.Color:=clgreen;

shape1.Brush.Color:=clGray;

shape2.Brush.Color:=clGray;

end;

Программаны сақтап орындаймыз. Программаның орындалу нәтижесі келесі суреттерде көрсетілген.

1.
2.

3.

1, 2, 3 суреттер - тышқанның көрсеткішін светафордың шамына әкелгендегі форма терезесі

DELPHI программалау тілінен тест сұрақтары:

1. 
   Процедура денесінде айнымалыларды сипаттау үшін ... қызметші өзі пайдаланылады.
   

а) var

б) edit1.setfocus;

в) type

г) const
2. Гарфикалық объектілерді салу әдістерін қамтамасыз ететін қасиеттер:

а) Name

б) Picture

в) Strech

г) Pen, Brush

д) Canvas
3. Сызықтың стилін көрсететін қасиет:

а) Color

б) Name

в) Style

г) Width

д) Pen
4. Графикалық объектінің бетіне мәтінді шығару үшін қолданылатын команда:

а) Line to

б) Ellipse

в) Arc

г) Rectangle

д) TextOut
5. DELPHI программалау тілінің терезесін ашқан кезде, неше терезе пайда болады?

а) 5 терезе

б) 3 терезе

в) 1 терезе

г) 4 терезе

д) 2 терезе

6.Код редакторы терезесі қалай белгіленеді?

а) Form 1

б) Delphi 6

в) Unit 1.pas

г) Objest Inspector

д) Unit 1

7.Caption дегеніміз не?

а) форманың экранға орналасуы

б) тақырып аты

в) форма биіктігінің өлшемі

г) форма енінің өлшемі

форма
8.Программаны өңдеу кезіндегі диологты терезе.

а) тақырып мәтіні

б) форма ені

в) форма биіктігі

г) форма

д) форманың экранға орналасуы
9.Көп пайдаланылатын компоненттер қандай салымында орналасқан?

а) Standard

б) Addtional

в) Win 32

г) Data Access

д)
10.Тышқан батырмасын бір рет шерту қандай оқиға?

а) OnDbClick

б) Onclick

в) OnKeyPress

г) OnMouseDown

д) OnMoveMouse
11. Тіктөртбұрыш шығару үшін қолданылатын команда:

а) Line to

б) Ellipse

в) Arc

г) Rectangle

д) TextOut
12. Эллипс шығару үшін қолданылатын команда:

а) Line to

б) Ellipse

в) Arc

г) Rectangle

д) TextOut

13. Доға шыңару үшін қолданылатын команда:

а) Line to

б) Ellipse

в) Arc

г) Rectangle

д) TextOut

14. Түзу сызық шығару үшін қолданлатын команда:

а) Line to

б) Ellipse

в) Arc

г) Rectangle

д) TextOut

15. Сынық сызық шығару үшін қолданылатын команда:

а) Polygon

б) Pie

в) Polyline

г) Rectangle

д) TextOut

16. Тұйық көпбұрыш сызу үшін қолданылатын команда:

а) Polygon

б) Pie

в) Polyline

г) Rectangle

д) TextOut

17. Форма бетіне сурет шығаруды қамтамасыз ететін компонент:

а) Timer

б) Animate

в) SpeedButton

г) MediaPlayer

д) Image
18. Оқиғалар шығару уақытын қамтамасыз ететін компонент:

а) Timer

б) Animate

в) SpeedButton

г) MediaPlayer

д) Image

19. Дыбыссыз анимация шығаруды қамтамасыз ететін компонент:

а) Timer

б) Animate

в) SpeedButton

г) MediaPlayer

д) Image
20. Дыбысты анимацияны, видеороликті шығаруды қамтамасыз ететін компонент:

а) Timer

б) Animate

в) SpeedButton

г) MediaPlayer

д) Image



<предыдущая страница