Іс қАҒаздарын жүргізу

ЖЕКЕ ТҰЛҒА – азаматтық құқықтар мен міндеттерге ие тұлға.

ЖЕҢІЛДІК – жеке немесе заңды тұлғалардың заңмен белгіленген жалпыға ортақ ережелерді сақтаудан, қандай да бір міндеттерді орындаудан толық немесе жартылай босатылуы.

Жиналыс – қандайда бір ұйым мүшелерінің түрлі мәселелерді талқылауы үшін өткізетін мәжілісі.

Жоба – 1) ғимараттың немесе құрылымның жоспары; 2) қандай да құжаттың алдын-ала дайындалған мәтіні.

ЖОҒАРЫ БІЛІКТІ – белгілі бір салада көлемді білімі бар маман.

ЖОЛАРАЛЫҚ – бір-бірінен бірдей қалып отыратын қозғалыстағы немесе қозғалмайтын нәрселердің арасындағы қашықтық.

Жүктеме – 1. жұмыстың көлемі, қандай да бір жұмыспен айналысудың дәрежесі; 2. біреуге жүктелген, біреудің атқаратын, орындайтын жұмысы.

ЗАҢ – мемлекеттік өкіметтің жоғарғы органының белгіленген тәртіппен қабылданған және жоғары заңдылық күшке ие нормативтік актісі.

Заңгер – заң мәселелерінің, заң ғалымдарының маманы.

ЗАҢДЫ ТҰЛҒА – азаматтық құқықтар мен міндеттерге ие мекеме, кәсіпорын, ұйым.

Зейнетақы – азаматтардың қызмет атқарған жылдары үшін, мүгедектікке байланысты, жұмысқа жарамсыздық жағдайда т.б. мемлекет тарапынан ақшалай қамтамасыз етілулері.

КЕҢСЕ – мекеменің іс жүргізу жұмысын басқаратын бөлім және осы бөлімнің орны.

КЕПІЛАҚЫ – міндеттің толық орндалуын қамтамасыз ету үшін алдын-ала берілген ақша.

КЕПІЛГЕР – біреуге немесе бірдеңеге кепіл болатын жеке, заңды тұлға немесе мемлекет.

КӨШІРМЕ – түпнұсқаның ешбір өзгеріссіз нұсқасы.

КУӘЛАНДЫРУ – мөрмен және қолмен құжаттың дұрыстығын, шындығын растау.

Күн тәртібі – алқалық органның мәжілісінде талқыланатын сұрақтар тізбесі.

Кіріс нөмірі – мекемеге түскен құжаттардың реттік саны.

ҚОЛДАУХАТ – тұлғаның біреуді, бірдеңені қолдаған ресми өтініші.

ҚОЛЖАЗБА – қолмен жазылған немесе жазу машинасына, я компьютерге көшірілген мәтіннің түпнұсқасы немесе көшірмесі.

ҚОРЫТЫНДЫ – қандайда бір мәселеге, құжатқа байланысты комиссияның, маманның, лауазым иесінің пікірі жазылған құжат.

Қоса атқарушы – бір жұмыс орнындағы жұмысымен қатар екінші бір орында жұмыс істейтін лауазым иесі.

Қосымша – құжаттың негізгі мәтінін толықтыру үшін берілетін түрлі ресми және анықтамалық материалдар (фотосуреттер, схемалар, кестелер, құжаттар).

ҚУЫНЫМ – сотқа азаматтық құқықтарды қорғауды талап етіп өтініш жасау.

ҚҰЖАТТЫҢ КІРІСПЕ БӨЛІМІ – эмблема, кәсіпорынның атауы, анықтамалық деректер, құжат түрінің атауы, дата, келіп түскен құжаттардың нөмірі мен датасына сілтеме деректемелерінің жиынтығы.

ҚҰЗЫРЕТТІ, БІЛІКТІ – бір салада жеткілікті хабардар, білімді лауазым иесі.

Құпия – жарияланбайтын, жасырын ұсталатын ақпарат.

ҚҰРЫЛТАЙШЫ – қоғамдық ұйымдардың, қорлардың құрушысы болып табылатын заңды тұлға.

ҚЫЗМЕТТІК ХАТТАР – лауазым иелерімен, мекемелермен, ұйымдармен, кәсіпорындармен және жекелеген тұлғалармен байланысудың құралы болып табылатын түрлі мазмұндағы басқару құжаттарының үлкен тобының жалпы атауы.

ҚЫЗМЕТ, ЛАУАЗЫМ – қызметтік міндет, қызметтік орын.

ЛАУАЗЫМДЫҚ НҰСҚАУ – кәсіпорын қызметкерлерінің функцияларын, құқықтары мен міндеттерін белгілейтін құжат.

ЛАУАЗЫМДЫҚ НҰСҚАУЛАР – кәсіпорынның қызметкерінің қызметін, құқықтары мен міндеттерін белгілейтін құжат.

Мағлұмат – 1) қандай да бір сала бойынша алынған білім; 2) қандай да бір іс туралы хабар, дерек.

Мәлімет – қандай да бір деректердің, мағлұматтардың жиынтығы болып табылатын құжат, жазба.

Мәміле – бірдеңені орындау туралы екіжақты келісім.

Мәслихат – бір мәселені талқылауға арналған мәжіліс.

МӘТІННІҢ ТАҚЫРЫБЫ – құрастырылған құжат мәтінінің негізгі мазмұны қысқаша баяндалып жазылған деректеме. Ол құжат атауымен грамматикалық байланыста болуы керек.

MҰРАҒАТ – 1) eскі құжаттарды, бұрынғыдан қaлған жазба және графикалық eскepткiштepдi сақтайтын, жүйеге келтipeтiн, тiзiмдейтiн арнаулы мекеме; 2) мекеменiң eскі құжаттар сақталатын бөлiмi; 3) қандай да бiр мекеменің, тұлғаның қызметiне қатысты хаттардың, қолжазбалардың т. б. жинағы.

Негіздеме – белгілі бір нәрсеге, тұрмысқа, танымға, ойға, іс-әрекетке жеткілікті және маңызды шарт.

НҰСҚАУ – бірдеңенің жүзеге асырылуының жолы мен тәртібін белгілейтін ережелер жиынтығы.

ОТЫРЫС – қандайда бір ұйымның, ұжымның белгілі бір мәселелерді талқылау мақсатында жиналуы.

ӨСИЕТНАМА – біреудің өзінің өлгенінен кейін мүлкін кімге тапсыратыны туралы өкімінен тұратын ресми құжат.

ӨТЕМАҚЫ – мүліктерді бөлу немесе айырбастау кезінде мәмілеге негіз болған мүліктердің құнын немесе үлестерін теңестіру мақсатында бір жақтың екінші жаққа беретін ақшалай сомасы.

Өтіл – қандай да бір саладағы қызметтің жалғастығы.Еңбек өтілі.

Пікір – бірдеңе немесе біреу туралы ой, пікір жазылған құжат.

РЕСІМДЕУ – белгілі бір құжаттарды толтыру, құрастыру

РҰҚСАТНАМА – бір жерге кіру немесе басқа жаққа бару үшін берілетін рұқсат қағаз, куәлік

Салық – міндетті, өтеусіз төлем, салық ұйымдармен түрлі салалардан меншік құқық ережесі бойынша алынады, мемлекет тарапына шаруашылық жұмыстарын жүргізу, қауырт жұмыстар ұсталатын ақшалай қаражат түрі.

САУАЛНАМА – 1) жұмыскерлер жұмысқа орналасқанда құрастыратын құжат. Сауалнамада көрсетiлген жазбалар тиiстi құжаттармен расталады. Бұны кадрлар қызметiнiң жұмыскерлерi тексерiп, қол мен мөр қойып растаулары керек. Сауалнама жұмыскердiң жеке iciнiң құрамдас бөлiмi; 2) қандай да бiр деректердi енгiзуге арналған сауал қағаз.

Серіктестік – тең құқықты қатысушылардан тұратын өндірістік, сауда, т.б. ұйымы.

Сыйақы – орындалған жұмыс көлемі үшін берілетін ақшалай немесе материалдық сыйлық.

Сілтеме – негізгі мәтіннен бөлек, беттің ең төменгі жағына жазылатын, негізгі құжаттың мәтініне түсінік, ескерту берілетін мәтін.

Тағайындау – 1. құжаттың орындалу мерзімін белгілеу, анықтау; 2. бір лауазымға, жұмысқа т.б. жіберу, алу; 3. шешім жазылған құжат.

ТАҚЫРЫП – құжаттың атауы немесе құжаттың бір бөлігінің атауы.

ТӘРКІЛЕУ – мүлік немесе ақшаның мемлекет меншігіне еріксіз алынуы.

ТЕЛҚҰЖАТ – құжаттың түпнұсқамен заңдылық күші бірдей екінші нұсқасы.

Төлқұжат – иесінің жеке басын куәландыратын ресми құжат.

ТӨЛНҰСҚА – құжаттың мекемеде қалатын көшірмесі

ТҰЛҒА – қоғамдағы жеке адам; индивидуум.

Түпнұсқа – 1. құжаттың алғашқы жасалынған нұсқасы, көшірме емес. 2. қолжазба.

ТІРКЕУ ОРНЫ – 1. мекеменің тұлғаларды тіркейтін бөлімі; 2. индекс қойып және құжатты тіркеу туралы мәліметтерді жазып, құжаттың жасалғанын немесе түскен фактісін тіркеу.

ҰЛЫҚТАУ – жаңа сайланған мемлекет басшысының ант қабылдап, өз қызметіне аяқ басу кезінде өткізілетін салтанатты мәжіліс.

ҮЗІНДІ КӨШІРМЕ – қандай да бір мәтіннен, құжаттан жасалған көшірме.

Үлгі – құжаттың негізге, басшылыққа алуға, еліктеуге болатын нұсқасы.

ҮМІТКЕР, КАНДИДАТ – 1. бір орынға сайлануы, тағайындалуы немесе қабылдануы мүмкін тұлға; 2. кіші, алғашқы ғылыми дәрежесі бар тұлға.

Үстеме – еңбекақыға қосылған, қосымша сома.

Хатшы – іскери хат алмасу құжатын жүргізетін, жеке адамдардың немесе мекеменің ағымдағы істерін жүргізетін жұмыскер.

ШАРТ – өзара міндеттемелер туралы, әдетте жазбаша жасалатын келісім.

ІС – 1. Жұмыс, қызмет. 2. Кәсіпорын. 3. Сот процесі.

4. Қандай да бір тұлғаға немесе фактіге қатысты құжаттар жиынтығы.

ІС ЖҮРГІЗУШІ – кеңсе істерін жүргізетін қызметші.

ІССАПАР – қызметтік тапсырманы орындау мақсатында басқа жаққа сапар шегу.

8 Құжаттардың атаулары

Алғыс хат – Благодарственное письмо

Аннотация – Аннотация

Анықтама – Справка

Акт – Кесім

Ақпараттық хат – Информационное письмо

Аттестат – Аттестат

Ашық хат – Открытое письмо

Бағдарлама – Программа

Баяндама – Доклад

Баяндау хат – Докладное письмо

Бұйрық – Приказ

Визит карточкасы – Визитная карточка

Диплом – Диплом

Еңбек кітапшасы – Трудовая книжка

Есеп – Отчет

Ескерту хат – Письмо напоминание

Ереже – Положение

Жарғы – Устав

Жарлық – Указ

Жарнама – Реклама

Жауап хат – Ответное письмо

Жеделхат – Телеграмма

Жеке еңбек келісімі – Индивидуальное трудовое соглашение

Жеке куәлік – Удостоверение личности

Жеке хат – Личное письмо

Жеке іс парағы – Личный листок

Жоба – Проект

Жолдама – Направление

Жолдама хат – Сопроводительное письмо

Жоспар – План

Келісім – Соглашение

Келісімшарт – Договор

Кепіл хат – Гарантийное письмо

Кесте – Расписание

Көшірме – Копия

Куәлік – Свидетельство

Қаулы – Постановление

Қолдау хат – Ходатайство

Қолхат – Расписка

Қорытынды – Заключение

Құттықтау хат – Поздравительное письмо

Қызметтік хат – Служебное письмо

Қызметтік нұсқау – Должностная инструкция

Мәлімдеме – Рапорт

Мінездеме – Характеристика

Нұсқау – Инструкция

Оқырман билеті – Читательский билет

Ордер – Ордер

Өкім – Распоряжение

Өмірбаян – Автобиография

Өсиетнама – Завещание

Өтініш – Заявление

Өтініш хат – Письмо просьбы

Пікір – Отзыв

Пікірсарап – Рецензия

Ресми хат – Официальное письмо

Рұқсатнама – Виза

Рұқсаттама – Пропуск

Сауалнама – Анкета

Сенімхат – Доверенность

Сұраныс хат – Запрос

Сынақ кітапшасы – Зачетная книжка

Талап арыз – Исковое заявление

Тапсырыс – Заявка

Телефонхат – Телефонограмма

Телқұжат – Дубликат

Төлқұжат – Паспорт

Төлнұсқа – Отпуск документа

Тұжырымдама – Концепция

Түбіртек – Квитанция

Түйіндеме – Резюме

Түпнұсқа – Оригинал

Түсініктеме – Обьяснительная записка

Тізімдеме – Ведомость

Тізім – Список

Тіркеу карточкасы – Регистрационная карточка

Ұсыныс хат – Рекомендательное письмо

Үзінді – Выписка

Үкім – Приговор

Факс – Факс

Хабарлама – Сообщение

Хабарландыру – Обьявление

Хаттама – Протокол

Шағымхат – Жалоба

Шақыру хат – Пригласительное письмо

Шарт – Контракт

Шешім – Решение

Штат кестесі – Штатное расписание

Іссапар куәлігі – Командировочное удостоверение

Әдебиеттер
1 Алдашева А., Ахметжанова З., Қадашева Қ., Сүлейменова Э.

Ресми іс қағаздары. – Астана, 2001. – 216 б.

2 Баймұқанова М.А. Мемлекеттік тілде іс жүргізу : оқу құралы.

– Павлодар, 2004. – 65 б.

3 Дүйсембекова Л. Іс қағаздарын қазақша жүргізу. – Алматы : Ана тілі, 2004. – 208 б.

4 Салагаев В., Шалабай Б. Іс қағаздарын жүргізу. – Алматы : Раритет, 2006. – 208 б.

5 Жахина Б., Құрманова А., Қайырбекова И. Мемлекеттік тілде іс қағаздарын жүргізу курсы. – Көкшетау, 2003. – 100 б.

Қасымбеков М. және т.б. Екі тілде іс жүргізу. – Алматы, 1994. – 224 б.

7 Есімболова М.Қ. Мемлекеттік тілде іс жүргізу курсы (үлгілер) : оқу құралы. – Алматы, 2004. – 150 б.

8 Қазақстан Республикасында іс қағаздарын жүргізу (мемлекеттік және ресми тілдерде іс қағаздарын жүргізу үлгілері).

4-басылымы, толықтырылған /Құрастырушылары: В.И.Скала, Б.В.Скала, Н.В.Скала. – Алматы : «LEM», 2006. – 336 б.

9 Қазақша-орысша, орысша-қазақша терминологиялық сөздік:

Іс жүргізу мен мұрағат ісі /Жалпы редакциясын басқарған п.ғ.д., профессор А.Қ. Құсайынов. – Алматы : Республикалық мемлекеттік «Рауан» баспасы, 2000. – 256 б.

10 Орысша-қазақша түсіндірме сөздік : Іс жүргізу / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е.Арын. – Павлодар : «ЭКО» ҒӨФ, 2007. – 144 б.

Мазмұны
Алғы сөз .................................................................................... 3

1 Құжаттарды, хаттарды жазарда ескеретін

кейбір жағдайлар .......................................................................4

2 Құжаттарды ресімдегенде жиі кездесетін

деректеме атаулары ...................................................................5

3 Құжат түрлері ............................................................................7

3.1 Өмірбаян .....................................................................................7

3.2 Түйіндеме ...................................................................................8

3.3 Қолхат .........................................................................................9

3.4 Сенімхат ...................................................................................10

3.5 Өтініш ...................................................................................... 12

3.6 Бұйрық ..................................................................................... 13

3.7 Мінездеме ................................................................................ 15

3.8 Жеке іс парағы ........................................................................ 17

3.9 Анықтама .................................................................................19

3.10 Хабарландыру ........................................................................ 20

3.11 Баяндау хат ............................................................................ 21

3.12 Түсініктеме ............................................................................. 23

3.13 Жеделхат ................................................................................ 24

3.14 Телефонхат ............................................................................. 25

3.15 Факс ........................................................................................ 26

4 Қызметтік хаттар ................................................................... 27

4.1 Өтініш хат ............................................................................... 29

4.2 Жауап хат ................................................................................ 30

4.3 Ақпараттық хат ....................................................................... 30

4.4 Шақыру хат ............................................................................. 31

4.5 Алғыс хат ................................................................................ 31

4.6 Жеке хат .................................................................................. 32

4.7 Ескерту хат............................................................................... 32

4.8 Шағым хат ................................................................................33

4.9 Сұраныс хат ............................................................................ 34

4.10 Ұсыныс хат ............................................................................ 34

4.11 Ресми хат ................................................................................ 35

4.12 Жолдама хат ............................................................................36

5 Ұйымдастыру-басқару құжаттары ........................................ 36

5.1 Өкім ......................................................................................... 36

5.2 Хаттама .................................................................................... 37

5.3 Қаулы ....................................................................................... 39

5.4 Жарғы ...................................................................................... 39

6 Бақылау тапсырмалары ........................................................... 40

№ 1-нұсқаның тапсырмалары ................................................. 40

№ 2-нұсқаның тапсырмалары ................................................. 41

№ 3-нұсқаның тапсырмалары ................................................. 42

№ 4-нұсқаның тапсырмалары ................................................. 43

№ 5-нұсқаның тапсырмалары ................................................. 44

№ 6-нұсқаның тапсырмалары ................................................. 45

№ 7-нұсқаның тапсырмалары ................................................. 46

№ 8-нұсқаның тапсырмалары ................................................. 47

№ 9-нұсқаның тапсырмалары ................................................. 48

№ 10-нұсқаның тапсырмалары ............................................... 49

7 Іс жүргізуге қатысты қысқаша

түсіндірме сөздік ..................................................................... 50

8 Құжаттардың атаулары ........................................................... 56

Әдебиеттер ............................................................................... 59

<предыдущая страница