Қосымша 4
ЖОБАНЫҢ ТЕХНИКАЛЫҚ-ЭКОНОМИКАЛЫҚ НЕГІЗДЕМЕСІ
Жобаның өтініш берушісі туралы ақпарат: Кәсіпорынның атауы, құрылған мерзімі, басшысы туралы ақпарат.

Бастапқы мәліметтер, нарық туралы ақпарат. Бұл тарауда жобаның идеясы, кәсіпорынның басты ойы, географиялық аспектісі, салалық бағыты және т.б. сипатталады.

Кәсіпорынның мүмкіндіктері. Тарауда қазіргі кездегі аталмыш өнімді өндіру көлемі, болашақтағы өнімге деген сұраныстың өсуі туралы сұрақ қойылған. Қазіргі қолданыстағы кәсіпорындардың орналастырылуы, олардың шығаратын өнімдерінің сапасы, импорттың ішкі сұранысты қанағаттандырудағы алатын маңызы бағаланады. Өткізу нарығын зерттеу нәтижелері, қолданыстағы және ықтимал өндірушілер, соның ішінде шетелдік өндірушілер тарапынан аталмыш жобаны іске асыру бойынша бәсекелік дәрежесінің бағасы көрсетіледі. Нарық сегменттері бойынша өнім өткізу және маркетингке шығатын шығындарға болжам жасалады.

Шамамен алынған өндірістік бағдарлама қалыптасады. Тараудың негізгі қорытындысы – ұсынылып отырған өндірістік бағдарлама туралы қорытынды; қосалқы өнім шығару мен қалдықтарды пайдалануды бірге қосқанда.

Өтдірістің материалдық факторлары. Шамамен алғандағы шикізатты, материалдарды, шала фабрикаттарды, жиынтықтаушы бұйымдарды, энергияны қажетсінуі бағаланады. Ықтимал жеткізушілермен өзара іс-әрекет мүмкіндігі анықталады. Негізгі қорытынды - өндірістің материалдық, соның ішінде импортталатын факторларына шығатын жылдық шығындарының есеп-қисаптары.

Кәсіпорынның орналасуы. Тарауда алаң бөлу және оны ұлғайту қажеттілігі, оларды қайта үлестіру мүмкіндігі және т.б. бағаланады. Бұл ерекше маңызды, егер жоба жаңа объект – кәсіпорын құруды көздейтін болса. Негізгі қорытынды - орналастыру нұсқалары бойынша жер телімі, жалгерлік ақы және т.б. құндарының есеп-қисаптары.

Кәсіпорынды құру және үстеме шығындар. Тарауда кәсіпорынның шамалап алынған ұйымдық (өндірістік, өткізетін, басқарушы) құрылымы қалыптасады. Кәсіпорын құрылымының балама нұсқалары, болуы мүмкін өткізу арналары және т.б. бағаланады. Негізгі қорытынды – үстеме шығындар сметасының есеп-қисаптары.

Еңбек ресурстары. Санат (жұмысшылар, ИТЖ, қызметкерлер) пен негізгі мамандықтар бойынша бөле отырып, ұсынылып отырған еңбек ресурстарын қажетсіну деңгейі бағаланады. Негізгі қорытынды - еңбек ресурстарына кететін жыл сайынғы шығындардың есеп-қисаптары.

Жобаны жүзеге асыру мерзімін жоспарлау. Тарауда жобаны жүзеге асыру кестесі әзірленеді. Кәсіпорынды салу (қайта салу), жабдыққа монтаж жасау, іске қосу-жөндеу жұмыстарын жүргізу мерзімдері анықталады.

Негізгі қорытынды - кестеге сәйкес жобаны іске асыруға шығатын шығындар сметасын құру.

Жобаны қаржы-экономикалық жағынан бағалау. ТЭН-нің қорытынды тарауы жобаны іске асыру немесе одан бас тарту туралы түпкілікті шешім қабылдау үшін алғы шарт болып табылады. Жеткізушілермен, тұтынушылармен, серіктестермен, акционерлермен, банктермен және т.б. жасасылған келісімнің өңделіп шығарылатын талаптары негізінде жатыр, тарау кешенді сипатта және бірнеше бөліктерден тұрады:

-жалпы инвестициялар;

-жобаны қаржыландыру;

-өндірістік шығындар;

-ақша ағындарының кестесі;

-жобаның қаржы-экономикалық көрсеткіштері;

-жобаның халық шаруашылық тиімділігі (ұлттық экономикаға тигізетін әсері тұрғысынан бағалау).

Сөйтіп, тарауда жобаның жалпылағыш техникалық-экономикалық көрсеткіштер кешенінің есеп-қисаптары берілген. Алдағы тарауларда әзірленген бастапқы деректер және есеп-қисаптың өзі кесте түрінде берілуі мүмкін.

Жалпы алғанда, ТЭН-де кәсіпорын жұмыс атқаратын сала, географиялық ахуалды таңдау негіздемесі беріледі, сонымен қатар шығарылатын өнім түрі суреттеледі. Шығарылатын өнімді суреттеу және оның бағасын негіздеу қажетті болып табылады. ТЭН-нің қаржы бөлігінде қаржыландыру көздері туралы ақпарат және берешекті өтеу мерзімі, қарыз қаражаттарын пайдалану шарттары беріледі.
ТЭН-гі есеп-қисаптар ақша қаражаттарының қозғалысы мен баланс берілген кестелерден тұрады.
ТЭН-нің аталмыш құрылымы жалғыз ғана дұрыс нысан емес, нақты бір жобаға байланысты өзгертілуі мүмкін. Сондай-ақ, ол үлкен де күрделі бизнес жобалар үшін ұлғайтылуы мүмкін.

МӘМЛЕНІҢ ТЕХНИКАЛЫҚ-ЭКОНОМИКАЛЫҚ НЕГІЗДЕМЕСІ

(резюме)
1. Қарыз алушының атауы ________________________________________________________

________________________________________________________________________________

2. Қызмет саласы ____________________________________________________________

________________________________________________________________________________

3. Қажетті несие мөлшері ______________________________________________________

________________________________________________________________________________

4. Несиенің арналуы ____________________________________________________________

(егер несие келісім шартқа ақы төлеуге арналса, көрсетілген келісім шарт осы ТЭН-ге қоса тіркеледі)

________________________________________________________________________________
5. Тауар (өнім) өткізіледі _____________________________________________

(кімге, қалай, ақы төлеу түрін, сатып алушыларды көрсету, келісім шарт немесе келісім шартқа дейінгі құжаттармен қоса)

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

6. Қосымша мәлімет : ______________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________
7. Мәміле бойынша шығыс құрайды:

1. ____________________	_______________
2. ____________________	_______________
3. ____________________	_______________
4. ____________________	_______________
5. ____________________	_______________
6. ____________________	_______________
Барлығы:	_______________

Табыстар құрайды:

1. Өткізуден болған табыс	_______________
2. ___________________
Несие үшін процент	_______________
Салықтар	_______________

Пайда: _______________________
Мәміленің рентабельділігі: __________________
Өтімділік кезеңі: ____________________

Қолтаңбалар:

Басшы ___________________________
Бас бухгалтер ______________________

М. О.
Ағымдағы қаржы жылына және несиені пайдалану кезеңіне, егер аталмыш кезең ағымдағы қаржы жылының шеңберінен шықса, табыстар мен шығыстар жоспары

Қарыз алушының атауы:______________________________________

мың тг.

Бағанның атауы		______________________ Кезең (___)
1	Өткізу
2	Соның ішінде ҚҚС алынған
3	Таза сатып алу көлемі (1-2)
4	Шикізат пен материалдарға шығындар
5	Қадірсіз және тез тозатын заттарға шығындар
6	Отынға шығындар
7	Энергияға шығындар
8	Еңбекақы төлеуге шығындар
9	Өзіндік құнға қосылатын еңбекақыға есептелген төлем
10	Несие мен салықтар бойынша процентсіз әкімшілік шығындар
11	Өзіндік құнға қосылатын несиелер бойынша проценттер
12	Коммерциялық шығындар
13	Амортизациясыз және салықтарсыз 4-12-ге қосылған басқа шығындар
14	Операциялық жұмсалған шығындар (4+5+6+7+8+9+10+11+12+13)
15	Өзіндік құнға салықтар
16	Амортизация
17	Өзіндік құн (14+15+16)
18	Өткізуден түскен пайда (3-17)
19	Операциялық және өткізуден тыс табыстар
20	Операциялық және өткізуден тыс шығыстар
21	Өзіндік құнға қосылған және пайдаға салынатын салықтың салық салу базасын азайтатын салықтар
22	Салық с алуға дейінгі пайда (18+19-20-21)
23	Пайдаға салынатын салық
24	Таза пайда (22-23)
25	Пайданы пайдалану
25.1	Соның ішінде несие бойынша процент төлеу
26	Ағымдағы кезеңнің үлестірілмеген пайдасы (24-25)
27	Мәлімет: несие бойынша процент сомасы (11+25.1)

АҒЫМДАҒЫ ҚАРЖЫ ЖЫЛЫНА ЖӘНЕ НЕСИЕНІ ПАЙДАЛАНУ КЕЗЕҢІНЕ, ЕГЕР АТАЛМЫШ КЕЗЕҢ АҒЫМДАҒЫ ҚАРЖЫ ЖЫЛЫНЫҢ ШЕҢБЕРІНЕН ШЫҚСА, АҚША ҚАРАЖАТТАРЫНЫҢ БОЛЖАЛДЫ ҚОЗҒАЛЫСЫ
(төлем күнтізбесі)
Қарыз алушының атауы:____________________________________________________

мың тг.

Бағанның атауы			______________________ Кезең (___)
Кезең басына ақша қаражаттарының қалдығы
КІРІС
1	Жарғы капиталына ақы төлеу үшін ақша қаражаттарын салу
2	Қаржы-несие мекемелерінің несиелерін, қарыздарды (соның ішінде мемлекеттік) тарту, қаржыландыру (соның ішінде мемлекеттік) және басқа да ос сияқты түсімдер
2.1	С.і. "___" сұралған несие сомасы
3	Өткізуден пайда болған ақша қаражаттарының түсімі және аванстық төлемдер
4	Операциялық және өткізуден тыс табыстар (шоттағы түсімдер)
5	Басқалар
БАРЛЫҚ КІРІС
ШЫҒЫН
6	Айналымнан тыс активтердді сатып алуға ақы төлеу
6.1	оның	Негізгі құралдар
6.2		Бейматериалдық активтер
6.3		Ұзақ мерзімді қаржы салымдары
7	Несие бойынша төлемдер
7.1	оның	Проценттер
		Соның ішінде "___" сұралған несие бойынша
7.2		Негізгі сома
		Соның ішінде "___" сұралған несие бойынша
8	Өнімнің өзіндік құнына жатқызылатын ақша төлемдері, соның ішінде тауарлық-материалдық запастар сатып алу (ҚҚС-пен бірге)
9	Бюджетке төленген ҚҚС
10	Өзіндік құнға салынатын салықтар мен баланстық пайдадан төленетін салықтарды төлеу
11	Операциялық және өткізуден тыс шығындарға қосылатын төлемдер
12	Пайдаға салынатын салықты төлеу
13	Пайдадан түсетін төлемдер мен жарналар (айыппұлдар, өсімпұлдар, қорлар арқылы төлемдер және басқалар)
14	Басқалар
БАРЛЫҚ ШЫҒЫН
Кезең аяғына ақша қаражаттарының қалдығы