Ф КГМУ 4/3-08/02

ПП КГМУ 4/02

Қарағанды мемлекеттік медицина университеті
Химия курсымен фармацевтикалық пәндер кафедрасы

Студенттердің өз бетінше атқаратын жұмысы.

Тақырып: Қосымшы топша элементтерінің жалпы сипаттамасы. Ерекшеліктері: ауыспалы тотығу дәрежелері, комплекс түзуші қасиеті.
Пән: Бейорганикалық химия

Мамандығы: 5В110300 «Фармация»

Курс: 1
Құрастырушы: Ногаева А.Н.

Қарағанды 2012

Тақырып: Қосымшы топша элементтерінің жалпы сипаттамасы. Ерекшеліктері: ауыспалы тотығу дәрежелері, комплекс түзуші қасиеті.

Мақсаты: Қосымша топша элементтерінің физикалық және химиялық қасиеттері мен олардың тән ерекшкліктерін сипаттау, қосымша топша элементтерінің биологиялық маңызын қарастыру.


Тапсырмалар:

• 
  Қосымша топша (d-элементтер) элементтерінің жалпы сипаттамасы.
  
• 
  Қосымшы топша элементтерінің тән ерекшеліктері: ауыспалы тотығу дәрежелері.
  
• 
  Қосымшы топша элементтерінің тән ерекшеліктері: комплекс түзуші қасиеті.
  
• 
  Қосымша топша элементтерінің биологиялық маңызы, олардың қосылыстарының медицина мен фармацияда қолдануы.
  

Жүргізу түрі: реферат.
Тапсырмаларға қойылатын талаптар: реферат көлемінің орындалуы жазбаша 5 беттен кем емес, ал әдебиеттер тізімі 4 оқулықтан кем болмауы керек.

Тапсыру уақыты: 2-ші кредитті өту барысында.
Бағаның критериясы: рефератты қорғау.
Әдебиеттер:

Ахметов Н.В. «Общая и неорганическая химия» М., ВШ, 1998г.

Огнесян Э.Т., Книжник А.З. «Неорганическая химия» М., 1981г.

Глинка Н.Л. «Общая химия» М.,ВШ, 1989г..

Угай Я.А. «Общая и неорганическая химия» М., ВШ, 1997г.

Глинка Н.Л. «Задачи и упражнения по общей химии» М., ВШ, 1988г.

Бірімжанов Б.А., Нурахметов Н.Н., «Жалпы химия» Алматы, 1998 ж.
Бақылау:

Өзіндік жұмысқа арналған тестлер.

1. Қосымша топшаны құрайтын элементтер қалай аталады:

1. 
   ауыспалы элементтер
   
2. 
   қосымша элементтер
   
3. 
   амфотерлі
   
4. 
   галогендер
   
5. 
   инертті
   

2. Қосымша топшаны құрайтын элементтер қалай аталады:

1. 
   Д-элементтер
   
2. 
   қосымша элементтер
   
3. 
   амфотерлі
   
4. 
   галогендер
   
5. 
   инертті
   

3. d-элементтер атомдарының сыртқы электрондық қабатында қанша электрон болады:

1. 
   2 электрон
   
2. 
   3 электрон
   
3. 
   4 электрон
   
4. 
   5 электрон
   
5. 
   0 электрон
   

4. d-элементтер атомдары үшін тән:

1. 
   иондалу энергиясының мәні жоғары емес
   
2. 
   иондалу энергиясының мәні жоғары
   
3. 
   бейметалдық қасиеті
   
4. 
   полюстілігі жоғары
   
5. 
   тотығу дәрежесінің мәні терістігі
   

5. d-элементтер атомдары үшін тән:

1. 
   тотығу дәрежесінің мәні оң болуы
   
2. 
   иондалу энергиясының мәні жоғары
   
3. 
   бейметалдық қасиеті
   
4. 
   полюстілігі жоғары
   
5. 
   тотығу дәрежесінің мәні терістігі
   

6. d-элементтер атомдары үшін тән:

1. 
   ядромен сыртқы электрондардың байланысы әлсіз
   
2. 
   иондалу энергиясының мәні жоғары
   
3. 
   бейметалдық қасиеті
   
4. 
   полюстілігі жоғары
   
5. 
   тотығу дәрежесінің мәні терістігі
   

7. Негізгі және қосымша топшалар металдарының айырмашылықтары неде:

1. 
   S-деңгейінің болуы
   
2. 
   Р- деңгейінің болуы
   
3. 
   d- деңгейшенің болуы
   
4. 
   валенттік электрондардың болмауы
   
5. 
   электрондық орбиталь санында
   

8. d-элементтер үшін тән:

1. 
   ауыспалы валентілік
   
2. 
   тұрақты валентілік
   
3. 
   тұрақты тотығу дәрежесі
   
4. 
   электрөткізгіштігі төмен
   
5. 
   жылуөткізгіштігі төмен
   

9. Ауыспалы металдардың химиялық байланыс түзуіне қандай электрондар қатысады:

1. 
   S және d-деңгейі
   
2. 
   S –деңгей
   
3. 
   З- деңгей
   
4. 
   d- деңгей
   
5. 
   S және 3- деңгей
   

10. d-элементтер үшін тән:

1. 
   комплекс түзу қабілеті
   
2. 
   тұрақты валентілік
   
3. 
   тұрақты тотығу дәрежесі
   
4. 
   электрөткізгіштігі төмен
   
5. 
   жылуөткізгіштігі төмен
   

11. d-элементтер үшін тән:

1. 
   түсті комплексті қосылыстар түзу
   
2. 
   тұрақты валентілік
   
3. 
   тұрақты тотығу дәрежесі
   
4. 
   электрөткізгіштігі төмен
   
5. 
   жылуөткізгіштігі төмен
   

12. d-элементтер өзінің жоғары тотығу дәрежесінде немен ұқсайды:

1. 
   негізгі топшаның элементтеріне
   
2. 
   амфотерлі элементтерге
   
3. 
   инертті газдарға
   
4. 
   асыл металдарға
   
5. 
   f-элементтерге
   

13. d-элементтердің максималды тұрақты тотығу дәрежесі :

1. 
   бастапқыда өседі содан соң кемиді
   
2. 
   бастапқыда кемиді содан соң өседі
   
3. 
   өседі
   
4. 
   кемиді
   
5. 
   өзгермейді
   

14. d- элементтердің реттік нөмірінің өсуіне қарай топшасындағы тұрақты жоғары тотықтырғыштық күйі:

1. 
   бастапқыда өседі содан соң кемиді
   
2. 
   бастапқыда кемиді содан соң өседі
   
3. 
   өседі
   
4. 
   кемиді
   
5. 
   өзгермейді
   

15. Хром топшасы элементтерінің сыртқы электрондық қабатында қанша электрон:

1. 
   2 электрон
   
2. 
   3 электрон
   
3. 
   4 электрон
   
4. 
   5 электрон
   
5. 
   10 электрон