Flatik.ru

Перейти на главную страницу

Поиск по ключевым словам:

страница 1

Форма

Ф СО ПГУ 7.18.2/05


Методические указания

Қазақстан Республикасының ғылым жєне білім министрлігі
С. Торағыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті
Экономика және кәсіпорындағы басқару кафедрасы

«Маркетинг» пәні бойынша

050506 «Экономика», 050507 «Менеджмент», 050508 «Есеп және аудит», 050509 «Қаржы», 050510 «Мемлекеттік және жергілікті басқару» 050511 «Маркетинг» мамандықтарының сырттай оқу түрінің студенттерінің

бақылау жұмысын орындауға арналған


ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ

Павлодар


Лист утверждения к методическим указаниям

Форма

Ф СО ПГУ 7.18.1/05






Бекітемін

Қаржы-экономикалық факультетінің деканы

________ Т. Я. Эрназаров

200___ж. «___»_________


Құрастурышы: аға оқытушы ________________ Л. П. Ушакова

аға оқытушы ________________ Ә. Қ. Мұстафина


Экономика және кәсіпорындағы басқару кафедрасы
бақылау жұмысын орындауға арналған

ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ

“Маркетинг” пәні бойынша


050506 «Экономика», 050507 «Менеджмент», 050508 «Есеп және аудит», 050509 «Қаржы», 050510 «Мемлекеттік және жергілікті басқару», 050511 «Маркетинг» мамандықтарының сырттай оқу түрінің студенттеріне арналған
Кафедра отырысында ұсынылған 200_ж. «__» __________ №_____хаттама
Кафедра меңгерушiсi________С.К. Кунязова
Қаржы–экономикалық факультеттің оқу–әдiстемелiк кеңесiмен мақұлданған

200_ж. «___» ____________№____ хаттама


ОӘК төрайымы_______ Л. А. Сидорова
1 Жалпы нұсқаулар
«Маркетинг» пәні бойынша бақылау жұмысы 050506 «Экономика», 050507 «Менеджмент», 050508 «Есеп және аудит», 050509 «Қаржы», 050510 «Мемлекеттік және жергілікті басқару», 050511 «Маркетинг» мамандықтарының барлық сырттай оқу формаларының студенттері орындайды.

Бақылау жұмысының мақсаты – осы пән бойынша студенттердің білімін тереңдету және нығайтып, маркетингке байланысты сұрақтарға жауап беріп, оған дағдылыну.

Бақылау жұмысын орындау келесі кезеңдерден тұрады:


  1. нұсқа бойынша тапсырманы таңдау;

  2. әдебиеттерді таңдау және оны зерттеу;

  3. жұмыстың жоспарын құрастыру;

  4. жұмыстың теориялық бөлімін жазу;

  5. тапсырманы нұсқаумен шығару;

  6. бақылау жұмысын ресімдеп, белгіленген уақытта оқытушыға көрсету;

  7. оқытушының көрсеткен келіспеушіліктері мен ескертулерін түзету;

  8. бақылау жұмысын қорғау.

Бақылау жұмысы әдістемелік нұсқаларға сәйкес орындалады және «Құжатнама рәсімдеу ережелері. Текстік құжаттарға жалпы талаптар» ПМУ 4.01.2-06 ӘН әдістемелік нұсқаларына сәйкес орындалады.

Бақылау жұмысты орындау кезінде студент оның қорытындыларының көріктеуінің нақтылығына және ұқыптылығына назар аудару керек. Бұл жағдай жұмысты бақылау кезде оқытушымен ескеріледі.

Бақылау жұмысында екі теориялық сұраққа және бір тәжірибелік сұраққа жауап беру керек.

Теориялық сұрақтардың нөмірлері студенттің аты-жөнінің бірінші әрпімен және сынақ кітапшасының соңғы санымен анықталады (кестені қара). Тәжірибелік тапсырманың нөмірі сынақ кітапшасының соңғы санымен анықталады.



2 Тапсырманы таңдау

1-кесте



Аты-жөннің бірінші әрпі

Сынақ кітапшасының соңғы саны

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

А - К



1

31


2

32


3

33


4

34


5

35


6

36


7

37


8

38


9

39


10

40

Л - Ф


11

41


12

42


13

43


14

44


15

45


16

46


17

47


18

48


19

49


20

50

Х - Я


21

51


22

52


23

53


24

54


25

55


26

56


27

57


28

58


29

59


30

60



3 Теориялық тапсырмалардың тақырыптары





  1. Маркетингтің ұғымы мен мәні

  2. Маркетингтік зерттеу

  3. Маркетингтің функциялары, олардың өзара байланысы

  4. Қазақстандық нарықтағы маркетингтің ерекшеліктері

  5. Сыртқы экономикалық аумақтағы маркетингтің ішкі нарықтағы тауарлардың өткізімі мен жылжытылуынан айырмашылықтары

  6. Маркетинг тұтынушыға бағытталған бизнестің зтикасы ретінде

  7. Кәсіпорынның маркетингтік қызмет құрылымының сипаттамасы және оның құрамына кіретін бөлімшелердің өзара әсер етулері

  8. Маркетинг нарықтық басқару концепциясы ретінде

  9. Компанияның өндірістік қырының маркетингтік қызметтің статусы, ұйымдасуы және құрылымына әсері

  10. Маркетингтік қызметтің негізгі функциялары

  11. Маркетингтегі баға құрылуының стратегиясы

  12. Маркетингтің маңызды тәсілдері

  13. Тауарлық нарықты құрама талдау

  14. Тауарлық нарықтарды болжау

  15. Фирманың экономикалық потенциалын бағалау

  16. Нарықтық сегментация, оның ҚР-дағы ерекшеліктері

  17. Маркетингтің принциптері

  18. Маркетингтің әлеуметтік аспектілері

  19. Маркетингтің ұйымдық негіздері

  20. Маркетингтің экономикалық тиімділігі

  21. Менеджмент жүйесіндегі маркетингтің орны мен рөлі

  22. Маркетингтің эволюциясы

  23. Кәсіпорынның маркетинг – директор жұмысының есептері, функциялары, тәсілдері

  24. Стратегиялық маркетинг

  25. Маркетинг фирма ішіндегі басқару жүйесі ретінде

  26. Фирманың маркетингтік бағдарламасының жете дайындалуы

  27. Экспорттік маркетингтің ерекшеліктері

  28. Маркетингтік есептерді шешудің программалық-іскерлік тәсілі

  29. Маркетингтің ішкі және сыртқы ортасы

  30. Тауарлық нарықтарды құрама талдау және болжау

  31. Нарықтың сыйымдылығын анықтау

  32. Нарықты кабинеттік және далалық зерттеу

  33. Экспорттік тауар және нарық жаңалығының тауары

  34. Тауардың өмірлік циклі

  35. Кәсіпорынның экспорттік мүмкіндіктерін талдау

  36. Экспорттік ассортиментті жоспарлау және басқару

  37. Дүниежүзілік бағаның түсінігі мен мағынасы

  38. Экспорттік және импорттік бағаны есептеу

  39. Тауардың бәсекеге қабілеттілігін талдау

  40. Бәсекеге қабілеттіліктің бағалық емес факторлары

  41. Сервис маркетингтік зерттеулердің бағыныңқы жүйесі ретінде

  42. Сервистің ұйымдастырылуы, тұтынушыларға қызмет көрсету

  43. Лицензиялар және “ноу-хау”-дың сатылымы

  44. Экпорттелінетін бұйымдардың патенттік құқығы және заңдық қорғанысы

  45. Банктік маркетинг

  46. Маркетинг сақтандыру саласында

  47. Қаржылық мекемелердегі маркетинг

  48. Экспорттік тауарға сұраныстың қалыптасуы

  49. Экспортті ынталандыру

  50. Маркетингтегі жарнаманың түрі мен тәсілдері

  51. Көрмелер мен жәрмеңкелердің маркетингтегі орны мен мәні

  52. Маркетингтегі жоспарлау

  53. Маркетингті басқару

  54. Маркетингтегі жағдайлық талдау

  55. Кәсіпорында маркетингтің ұйымдастырылуы

  56. Кәсіпорындағы маркетингтің бағдарламасы

  57. Маркетингтегі мақсаттық нұсқау және оның міндеттерін шешу бағдарламасы

  58. Контроллинг және маркетинг

  59. Маркетингтегі ақпарат

  60. Маркетинг бойынша көрсеткіштер жүйесі


4 Тәжірибелік тапсырманың тақырыбы

1 Венгерлік нарықтағы жаңа тіс пастасы


“Фико” косметикалық кәсіпорыны өзінің жоғары сапалы өнімдерімен атақты. 80-жылдардың аяғында кәсіпорын директоры табысты көбейтуге ерекше назар аударуды мақсат қойды.

Бәрінен де тез жаңа тіс пастасын шығару мүмкін болып шықты. Барлық зерттеулер мен талдаулар жасалынып, енді қолайлы атты табу керек болды.

Жаңа тіс пастасы тамаша компоненттерден жасалынды.Талдау қорытындылары бұл паста сатылымда бар тіс пасталарының орнын баса алатындығын және оның ерекше қасиеттері, хош иісі, кариеске қарсы және никотинді жою қасиеттері барлық шығарылатын пасталардан әлде қайда жақсы екенін көрсетті. Бұл өніммен мүмкіндігінше тез Венгрияның нарығына шығуға болады деп шешім қабылданды. Кәсіпорын бұрын да ең жақсы маркалар мен арзан өнім арасындағы кеңістікті толтыру мақсатымен Венгрияда мұндай саясатты табысты қолданылған болатын. Жаңа тіс пастасына “Квалиташ” деген ат берілді және көз тартымды орауыш таңдап алынды. Маркетинг бөлімшесі пастаны одан бұрын сатылымға шығарылған ұқсас өнімдердің бағасынан әлде қайда жоғары бағамен сатуды ұсынды. Басшылық талаптары жоғары тұтынушылар жақсы өнім үшін жоғары бағаны төлеуге келіседі деген оймен бұл ұсынысты қабылдады. “Фико” кәсіпорынның көтерме сауда кәсіпорындарымен бұрынғы уақыттан бері тығыз байланыстары болғандықтан, жаңа пастаның өткізімділігі кезінде қиындық туған жоқ.

Бірақ “Квалиташ” пастасы нарықта сұранысқа ие болған жоқ. Тұтынушылардан сұрау келесіні көрсетті (әдеттегі жауаптар келтірілген):



  • мен қазіргі кезде қолданылып жүрген тіс пастасы өте жақсы;

  • әдеттегі нәрселерді сатып алатын дүкенде “Квалиташ” пастасын ешқашан көрген жоқпын. Қазіргі кезде қолданылып жүрген паста өзіме ұнайды. Оны ауыстыруды қайтемін?

  • мұндай қымбат пастаны сатып алуды ойламаймын; қаншалықты қымбат болып, соншалықты жақсы болатыны мүмкін емес.

Сұрақтар мен тапсырмалар:

  1. “Фико” жұмыскерлерінің алдында қандай міндет қойылды?

  2. Венгерлік нарықта кәсіпорын қандай саясатты жүргізді?

  3. “Квалиташ” тіс пастасын қалай позициялады?

  4. “Фико” нарықтың қай сегментіне бет ұстады?

  5. Венгерлік нарықта тіс пастасының табысқа жетпегенінің себептері неде?



2 Тоңазытқыштар нарығындағы тұтынушылардың қарым-қатынасы

Японияда тұрғын үйлер ауданы шамалы болғандықтан, үй иелерінің көбі екіесікті және көпесікті тоңазытқыш-мұздатқыштарды қолданады. Олар жаңа жасалынған және тоңазытылғын азық-түліктерді сақтау үшін қолданылады. Қазіргі кезде Японияда жұмыс істейтін әйел үй иесілерінің саны ұлғайып бара жатқандықтан, бір қолданысқа жарайтын сатылымдардың көлемі де ұлғайды. Бірақ япондықтардың жаңа жасалынған азық-түліктерді күн сайын сатып алу әдеті әлі біраз уақыт сақталынады.

Сатып алу әдеттері (%):


  • азық-түліктерді күн сайын сатып алады – 53,2

  • азық-түліктерді бірнеше күнге бірақ сатып алады – 22,0

  • белгілі бір тенденция жоқ – 23,6

  • жауап берген жоқ – 1,2

Тоңазытқыштардың көлемін өсіру керек: сұрауға қатыспаған әйел үй иесілерінің 57,2 %-і осындай тілек білдірді (бұл ас үйдің жаңа жоспарлауымен байланысты). Кішірек көлемдегі тоңазытқыштар нарығы да өсіп келеді, ол мынаған байланысты: жалғыз өмір сүретін адамдар санының өсуі, ұйықтайтын немесе қонақ жайғасатын бөлмеде екінші тоңазытқыштың қажет болуы.

Япониядағы үй тоңазытқыштары нарығының кішкене бөлігі ғана импорттік тауарларды мойындағанына қарамастан, импорт көлемі өсіп келеді, бұны төменде келтірілген маркетингтік зерттеулердің қорытындылары дәлелдейді.



  1. Өндіруші елдер бойынша тоңазытқыштардың қолданылуы:

Япония (қазіргі кезде және бұдан бұрын) – 98,8 %

АҚШ және Европа елдері (қазіргі кезде) – 0,8 %

АҚШ және Европа елдері (бұдан бұрын) – 1,3 %

Басқа елдер (қазіргі кезде және бұдан бұрын) – 0,6 %.



  1. Тоңазытқыштарды қолданудың перспективалары:

  • тауарды келешекте қолдануды ұсынады – 99,3 %

  • өндіруші елге назар аудармайды – 17,8 %

  • япондық тауарды қолдануды қалайды – 79,0 %

  • импорттік тауарды қолдануды қалайды – 0,3 %

  • жауап берген жоқ – 0,7 %.

Үлкен көлемдегі тоңазытқыштар нарығының дамуымен байланысты нарықтың үлкен көлемдегі және кішкене көлемдегі тоңазытқыштарды тұтынушылар сегменттеріне бөлінуі күшейе түсті. Олардың функциональдығы тұрғысынан басқа қосымша функциялары бар көпесікті модельдердің өндірісі дамып келеді, сонымен бірге дизайнға, көлемнің ұлғаюына және изоляциялаушы материалдардың жаңа түрлерін қолданылуына екпін жасалады.

Сұрау қорытындылары бойынша тоңазытқыштардың техникалық сипаттамалары келесі талаптарға жауап беруі керек:



  • электроэнергияның төмен шығыны – 80,1 %

  • жоғары салқындау және мұздатқыш қуаты – 70,8 %

  • дыбыссыз жұмыс – 65,2 %

  • пайдалы ауданның рационалды қолданылуы – 62,1 %

Американдық және европалық тоңазытқыштарды тұтынушылардың қалаулары негізінен олардың сапасының шамаларымен, сонымен бірге үнемділікпен және бағасымен сипатталады. Бұл төменде келтірілген деректермен суреттелінеді:

  • тұтынушылар саны

  • үлкен көлем – 37,9 %

  • үлкен мұздатқыш көлемі – 16,7 %

  • пайдалы ауданның жақсырақ қолданылуы – 13,6 %

  • үлкен тоңазытқыштық және мұздатқыштық қуат – 12,3 %

  • әлде қайда ұзақ өмірлік – 10,4 %

  • әлде қайда көз тартымды дизайн және бояулар – 10,0 %

  • бағалардан төмен – 8,6 %

  • энергияның төмен шығыны – 4,7 %

Келесі тоңазытқышты сатып алу кезінде қандай өндіруші елді таңдайсыз деген сұраққа жауап беру кезінде сұрағандардың 22 %-і АҚШ немесе Европа өнімін таңдайтынын хабарлады, 17,8 %-і оларға бәрі бір екендігін айтты. Сонымен, Япония тұрғындарының 20 %-і АҚШ-та немесе Европада жасалынған өнімді сатып алады деген мүмкіндік бар.

Сұрақтар мен тапсырмалар:



  1. Тоңазытқыштардың япондық нарығының сегментациясының белгілерін болжаңдар және ең көлемді сегменттерін сиапттаңдар.

  2. Европалық және американдық фирмалар үшін Япониядағы тоңазытқыштардың сатылымын ұлғайту орынды ма? Қандай “қолдау” және “қарсы” аргументтерін сіз келтіре аласыз?

  3. Егер жоғарыдағы сұраққа сіз жағымды жауап берсеңіз, онда шетел фирмаларына тоңазытқыштардың япондық нарығында мақсаттық сегментті ұсыныңдар және олардың тауарлары үшін позициялауды жасаңдар.


3 Тоңазытқыштар нарығындағы тұтынушылардың қарым-қатынасы

Японияда тұрғын үйлер ауданы шамалы болғандықтан, үй иелерінің көбі екіесікті және көпесікті тоңазытқыш-мұздатқыштарды қолданады. Олар жаңа жасалынған және тоңазытылғын азық-түліктерді сақтау үшін қолданылады. Қазіргі кезде Японияда жұмыс істейтін әйел үй иесілерінің саны ұлғайып бара жатқандықтан, бір қолданысқа жарайтын сатылымдардың көлемі де ұлғайды. Бірақ япондықтардың жаңа жасалынған азық-түліктерді күн сайын сатып алу әдеті әлі біраз уақыт сақталынады.

Сатып алу әдеттері (%):


  • азық-түліктерді күн сайын сатып алады – 53,2

  • азық-түліктерді бірнеше күнге бірақ сатып алады – 22,0

  • белгілі бір тенденция жоқ – 23,6

  • жауап берген жоқ – 1,2

Тоңазытқыштардың көлемін өсіру керек: сұрауға қатыспаған әйел үй иесілерінің 57,2 %-і осындай тілек білдірді (бұл ас үйдің жаңа жоспарлауымен байланысты). Кішірек көлемдегі тоңазытқыштар нарығы да өсіп келеді, ол мынаған байланысты: жалғыз өмір сүретін адамдар санының өсуі, ұйықтайтын немесе қонақ жайғасатын бөлмеде екінші тоңазытқыштың қажет болуы.

Япониядағы үй тоңазытқыштары нарығының кішкене бөлігі ғана импорттік тауарларды мойындағанына қарамастан, импорт көлемі өсіп келеді, бұны төменде келтірілген маркетингтік зерттеулердің қорытындылары дәлелдейді.



  1. Өндіруші елдер бойынша тоңазытқыштардың қолданылуы:

Япония (қазіргі кезде және бұдан бұрын) – 98,8 %

АҚШ және Европа елдері (қазіргі кезде) – 0,8 %

АҚШ және Европа елдері (бұдан бұрын) – 1,3 %

Басқа елдер (қазіргі кезде және бұдан бұрын) – 0,6 %.



  1. Тоңазытқыштарды қолданудың перспективалары:

  • тауарды келешекте қолдануды ұсынады – 99,3 %

  • өндіруші елге назар аудармайды – 17,8 %

  • япондық тауарды қолдануды қалайды – 79,0 %

  • импорттік тауарды қолдануды қалайды – 0,3 %

  • жауап берген жоқ – 0,7 %.

Үлкен көлемдегі тоңазытқыштар нарығының дамуымен байланысты нарықтың үлкен көлемдегі және кішкене көлемдегі тоңазытқыштарды тұтынушылар сегменттеріне бөлінуі күшейе түсті. Олардың функциональдығы тұрғысынан басқа қосымша функциялары бар көпесікті модельдердің өндірісі дамып келеді, сонымен бірге дизайнға, көлемнің ұлғаюына және изоляциялаушы материалдардың жаңа түрлерін қолданылуына екпін жасалады.

Сұрау қорытындылары бойынша тоңазытқыштардың техникалық сипаттамалары келесі талаптарға жауап беруі керек:



  • электроэнергияның төмен шығыны – 80,1 %

  • жоғары салқындау және мұздатқыш қуаты – 70,8 %

  • дыбыссыз жұмыс – 65,2 %

  • пайдалы ауданның рационалды қолданылуы – 62,1 %

Американдық және европалық тоңазытқыштарды тұтынушылардың қалаулары негізінен олардың сапасының шамаларымен, сонымен бірге үнемділікпен және бағасымен сипатталады. Бұл төменде келтірілген деректермен суреттелінеді:

  • тұтынушылар саны

  • үлкен көлем – 37,9 %

  • үлкен мұздатқыш көлемі – 16,7 %

  • пайдалы ауданның жақсырақ қолданылуы – 13,6 %

  • үлкен тоңазытқыштық және мұздатқыштық қуат – 12,3 %

  • әлде қайда ұзақ өмірлік – 10,4 %

  • әлде қайда көз тартымды дизайн және бояулар – 10,0 %

  • бағалардан төмен – 8,6 %

  • энергияның төмен шығыны – 4,7 %

Келесі тоңазытқышты сатып алу кезінде қандай өндіруші елді таңдайсыз деген сұраққа жауап беру кезінде сұрағандардың 22 %-і АҚШ немесе Европа өнімін таңдайтынын хабарлады, 17,8 %-і оларға бәрі бір екендігін айтты. Сонымен, Япония тұрғындарының 20 %-і АҚШ-та немесе Европада жасалынған өнімді сатып алады деген мүмкіндік бар.

Сұрақтар мен тапсырмалар:



  1. Тоңазытқыштардың япондық нарығының сегментациясының белгілерін болжаңдар және ең көлемді сегменттерін сиапттаңдар.

  2. Европалық және американдық фирмалар үшін Япониядағы тоңазытқыштардың сатылымын ұлғайту орынды ма? Қандай “қолдау” және “қарсы” аргументтерін сіз келтіре аласыз?

  3. 3. Егер жоғарыдағы сұраққа сіз жағымды жауап берсеңіз, онда шетел фирмаларына тоңазытқыштардың япондық нарығында мақсаттық сегментті ұсыныңдар және олардың тауарлары үшін позициялауды жасаңдар.



4 Кәсіпорын әрекетіндегі маркетинг концепциясы

1969 ж. негізделген EPS Ltd. фирмасы Ұлыбританияда электроэнергияны көрнекті өндіруші ретінде белгілі. Компанияның ұраны: ”Біз электроэнергияны үзіліссіз беруге кепіл береміз. Біздің энергия беруіміз тамаша”. Фирма тұтынушылары:

әуежайлар, ауруханалар, телекоммуникация саласындағы кәсіпорындар, нан дүкендері.

Тұтынушылар географиясы – Ұлыбритания, Орта Шығыс, Қытай.

Компьютерлер мен басқа да сезгіш жабдықтар үзіліссіз және тұрақты энергиямен қамтамасыз етуді талап етеді. 20 жыл бұрын фирма мамандары ток кернеуі мен жиілігінің сәл ғана тербелуі компьютердің тұрақты жұмыс істеуін бұзады, жеткізілетін ақпаратты бұрмалайды, компьютерлік операцияларды қиындатады. Фирманың билігіндегі бар жабдық айнымалы тоқтың тербелісінен сенімді қорғанысты толықтай қамтамасыз етеді.

Сұраныстың айтарлықтай жоғары деңгейінде фирманың сатылым көлемі үнемі ұлғаяды, бірақ бәсеке қаупі өсіп келеді. Фирманың басқарушы директоры (білімі бойынша инженер – электронщик) Маркетинг институтындағы кадрларды дайындау орталығында оқу курсын өтіп, фирманың тұрақты позициясына қарамастан, фирма әрекетінің маркетингтік концепцияға қайта бейімделуін түсінді. Ол маркетинг жоспарлауының жүйесін қолдануға уақыт келді деп есептейді, бірақ маркетинг жұмысы бойынша тәжірибесі болмағандықтан, нақты не істеу керек екенін білмейді. Өз компаниясының философиясын ол былай тұжырымдады: “Тауардың ең жоғары сапасы қосылған тамаша инжиниринг пен техникалық экспертиза”.

Сұрақтар мен тапсырмалар


  1. Басқарушы директорға компанияның негізгі маркетингтік мақсаттарын ұйымдастыруға көмектесіңдер.

  2. Компанияның ең маңызды міндеттерін белгілеңдер.

  3. Сіздің ойыңызша осы міндеттерді шешу үшін маркетингтік әрекеттің қандай түрлерін орындау керек?

  4. Әрекеттің маркетингтік концепциясына өтудің арқасында компания қандай негізгі пайданы таба алады?


5 Ескі тауар – жаңа нарық

Дүние жүзіндегі ең ірі эскалаторларға қажетті пластикалық подшипниктер мен роликтерді жеткізушілердің бірі болып табылатын компания 1983 ж. Европа мен АҚШ-та нарықтың 26 %-ін иемденді, ал бір жыл өткеннен кейін оның үлесі 36 %-ке дейін өсті. Компанияның штаб-пәтері және негізгі кәсіпорыны Швецияда, ал еншілес фирмалар мен кіші-гірім кәсіпорындары Швейцария мен Германияда орналасқан.

Компания шығаратын подшипниктер мен роликтер эскалаторлар мен конвейерлерде тиімді сырғанауды қамтамасыз етеді және шуылды болдырмайды. Оның ассортиментінде әр түрлі қолданысқа белгіленген өнімнің төрт түрі бар. Компания, дүние жүзіндегі компаниялардың көбі шағармайтын, сырғанау подшипниктерімен бірге шайқалу подшипниктерін шығарады. Өнімнің жоғары сапасының арқасында компания Европа мен АҚШ-та жақсы атпен белгілі. Оның орнықты жағдайы ресурстар үнемділігінде жеткен табыстарға негізделген орташа бағалармен қуатталады.

Подшипниктер мен роликтерге сұраныс жуырдағы бес жыл ішінде орта шамамен 3,5 %-ке өседі деп күтіледі және де қажеттіліктер жұмыспен өтелген бөлшектерді ауыстыру қажеттілігімен де, жаңа эскалаторлар мен конвейерлерде орнатумен де анықталады.

Қазіргі уақытта компанияның басты міндеті – япондық нарыққа ену. Алдын-ала болжамдар бойынша Японияда компанияның өнімі өніміне 2 долл. бағасымен сатылуы мүмкін. Мұндай шешім болжам бойынша 2000 жылға дейін сақталынатын тез өсу темпіне (орта шамамен бұл тауарладың әлемдік нарығына қарағанда әлде қайда жоғары) байланысты кабылданған. Пластикалық подшипниктер мен роликтердің япондық нарығының сыйымдылығы әлемдік нарықтың 36 %-ін құрайды.

Компанияның тапсырысы бойынша мамандандырылған маркетингтік ұйыммен жүргізілген кабинеттік және далалық зерттеулер келесі ақпаратты алуға мүмкіндік берді. Нарықта бес ірі пластикалық подшипниктер мен роликтерді жеткізушілер бар, олардың екеуі нарықтың 60 %-ін бақылайды, бәсекелестердің орташа бағасы 3-8 долл.

Япондық сатып алушылар сатушылармен ұзақ байланыстарды ұнатады. Сонымен, япондық нарық тұрақты, бәсекелестер саны көп емес. Ұзақ байланыстарды дамытудағы киындықтар негізінен байланысты қиындататын мәдениет ерекшеліктерінен пайда болады. Бұл мәселе япондық нарыққа енудің басты кедергісі болып табылады.

Сатып алушылардың сұрауы мынаны көрсетті: сатып алу туралы шешімді анықтайтын негізгі параметрлер болып жоғары сапа, жеткізудің мерзімі, кепіл мерзімінің сенімділігі мен ұзақтылығы табылады. Бірақ ең жоғары рейтингке тауардың сапасы ие болады.

Компания міндетті орындай ала ма: алты жылдың ішінде япондық нарықта өзінің үлесін 30 %-ке дейін жеткізу.
Сұрақтар мен тапсырмалар


  1. Сіз компанияға япондық нарыққа енудің қандай тәсілін ұсынушы едіңіз және неліктен?

  2. Нарықтық стратегияны ұсыныңдар және тауардың позициялауын жасаңдар. Бұл кезде қандай факторларға назар аудару керек екендігін анықтаңдар.


6 Автомобиль фирмасының ресей нарығына шығу

Алғашқы ақпарат.

“Вил” автосалоны 1991 жылдан бастап Москвадағы “Онтарио” концерннің өздік түйіні ретінде жұмыс істейді. Қазіргі уақытта фирмалардың көбі осындай іс-әрекетпен айналысады, бірақ “Вил” –дің өзіндік ерекшеліктері бар. Фирма штаты – төрт қызметкер директорды қосы алғанда (қызметкерлердің бұдан көп санында қажеттілік жоқ). Автосалон әр түрлә модификациялы “додж” және “крайслер” американдық автомобильдерін сатуымен айналысады. Автомобильдердің сапасы өте жоғары, жүрісі 100 км аспайды. Дизайн әлемдік стандарттарға және потенциалды ресей сатып алушылардың талаптарына сай келеді;автомобильдер магнитофондармен жабдықталған, сатып алушының тілегі бойынша телефон, тоңазытқыш және бармен жабдықталуы мүмкін. Автомобильдер бағасы басқа автосалондар ұсынатын бағалардан біраз ерекшелінеді, бірақ олар келісімнің басқа шарттарына (мысалы, сатып алушының тілегі бойынша әр түрлі мүмкін болатын жеткізу мерзімі) байланысты өзгеруі мүмкін. Маңызды артықшылығы – сатылымнан кейінгі жергілікті тариф бойынша концерн автостанцияларында кепілдік қызмет ету.

Қазіргі уақытта нарықта бәсекелес фирмалардың көп саны бар, бірақ олардың көбі “Вил”-ден ұсынылатын қызмет көрсету, баға және сату шарттары бойынша да, автосалонның дизайны мен орналасуы бойынша да кем (мысалы, “Балалар әлеміндегі” автосалон комплектті емес “мерседестерді” жоғары бағамен сатады, ал “Х” автосалоны кішкене ауданда автомобильдердің көп топталуынан кіріп шығуға қолайсыз). Қазіргі кезде аптасына орта шамамен төрт-бес автомобиль сатылады.

Ресей нарығында өзінің орнын кеңейту мақсатымен “Онтарио” концерні тұтынушы қалауларын анықтау үшін потенциалдық тұтынушылардың сұрауын өткізді.

Анкета қамтитын сұрақтарды, сұрау кезінде алынған әр түрлі нұсқаулардың санын келтірейік.



  1. Сіздің отбасыңыздағы мүшелер саны:

1-2 адам ......................................................70

3-4 адам ......................................................30

5 және одан жоғары ...................................0


  1. Сіз отбасыда қанша автомобиль болу керек деп ойлайсыз:

Автомобиль керек жоқ ..............................0

бір ................................................................16

екі ................................................................75

үш ...............................................................8

төрт және одан жоғары .............................1


  1. Сіз автомобильдерді қаншалықты жиі ауыстыру керек деп ойлайсыз:

жыл ішінде бір реттен жиі ........................0

1-2 жыл ішінде бір рет ...............................10

3-4 жыл ішінде бір рет ...............................55

5-6 жыл ішінде бір рет ...............................35

5-6 жыл ішінде бір реттен кем ...................0


  1. Қандай фирмалардың автомобильдерін қалайсыз:

американдық ...............................................40

япондық .......................................................20

европалық ....................................................30

отандық ........................................................10

басқа (қандай екендігін көрсетіңіз) ...........0

Таңдауыңызды негіздеңіз:...........................жауап жоқ



  1. Қандай автомобильдерді сіз қалайсыз:

Күнделікті Демалыс пен

қолданысқа спортқа

Лимузин 1 0

Седан 80 40

Аз литражды модельдер 5 20

Басқалар (қандай екендігін

көрсетіңіз)

Джип 10 70

Хетчбек 30 10

Фургон 60 20



  1. Алдағы уақытта сіз автомобильді аласыз ба:

Иә ...............................................................70

Жоқ ............................................................30

Егер иә, онда қандай фриманың:

Шетел фирмалары (фирманың

атауын көрсетпеуінсіз) ............................80

АО ВАЗ .....................................................15



  1. Сіз үшін: “Автомобиль – шамадан тыс ысырапшылық емес, қозғалыс құралы” деген тұжырым өзекті ме? Сіз осымен келісесіз бе:

абсолюті келісемін ..................................20

келісемін ...................................................40

бұл солай шығар .......................................20

бұл дұрыс емес .........................................10

абсолютті келіспеймін .............................10


  1. Сіз автомобильдің бір ғана маркасын жолын ұстаушы болып табыласыз ба? Егер иә болса, онда қандай:

иә ................................................................60

жоқ .............................................................40

жауаптардың көп түрлілігі .


  1. Сіз үшін маңызды ма:

а) автомобильдің престиждылығы

иә, әрине ....................................................30

айтарлықтай маңызды ..............................45

онша маңызды емес ..................................20

мүлдем маңызды емес ..............................5

б) бағасы

иә, әрине ....................................................10

айтарлықтай маңызды ..............................20

онша маңызды емес ..................................50

ешқандай маңызы жоқ ..............................10

в) автостанциялар жүйесіндегі техникалық қызмет көрсетудің мүмкіндіктері

біздің автосалонымыздың иә, әрине .......70

айтарлықтай маңызды ..............................25

онша маңызды емес ..................................5

мүлдем маңызды емес ..............................0

Автомобиль таңдау кезінде тағы қандай нәрсе маңызды деп санайсыз – жауап жоқ.



  1. Сіз үшін автомобильде келесілердің бар болуы қажет пе:

а) телефон

иә, әрине ......................................................20

айтарлықтай қажет .....................................50

жақсы болар еді ..........................................20

онша керекті емес ......................................10

керегі жоқ ....................................................0

б) магнитофон

иә, әрине ......................................................40

айтарлықтай қажет .....................................50

жақсы болар еді ..........................................10

онша керекті емес .......................................0

керегі жоқ ....................................................0

в) бар

иә, әрине ......................................................10



иә ..................................................................30

жақсы болар еді ..........................................40

онша керекті емес ......................................20

керегі жоқ ....................................................0

г) тоңазытқыш

иә, әрине ......................................................20

иә............................. .....................................40

жақсы болар еді ..........................................30

онша керекті емес ......................................10

керегі жоқ ....................................................0

Автомобильде тағы қандай нәрсенің бар болуын қалайсыз – жауап жоқ.


  1. Сіз шапшаңдық қорабы бар автомобильдерді қалайсыз ба:

иә, әрине .......................................................20

маған бәрі бір ...............................................70

жоқ, бұл маған ұнамайды ...........................10


  1. Автомобильдерді сататын қандай фирмаларды білесіз – жауап жоқ.

Олар туралы қайдан білдіңіз:

жарнама ( теле-, радио-, пресса, сыртқы)

достардан

осы фирмаларда болды

басқа ақпарат көздері


  1. Сіз жарнама әсеріне тез ұшырайсыз ба:

а) радио бойынша

өте тез ұшыраймын 0-0-0 – 0-10-30 мүлде ұшырамаймын

б) теледидар бойынша

өте тез ұшыраймын 0-0-0 – 5-75-20 мүлде ұшырамаймын

в) прессадағы

өте тез ұшыраймын 0-0-0 – 10-80-10 мүлде ұшырамаймын

г) қалқандағы

өте тез ұшыраймын 0-6-0 – 0-5-95 мүлде ұшырамаймын



  1. Автосалонның орналасуы сіз үшін қаншалықты маңызды:

өте үлкен .......................................................20

айтарлықтай үлкен .......................................70

онша маңызды емес .....................................10

ешқандай маңызы жоқ .................................0



  1. Сіз автосалон автомобильдің бір ғана маркасымен айналысу керек деп ойлайсыз ба:

иә, әрине ........................................................10

иә ....................................................................40

жоқ, бұның маңызы жоқ ...............................40

жоқ, еш бір жағдайда ....................................10



  1. Сіз бұрын біздің автосалонымыз туралы естіп едіңіз:

иә .....................................................................30

жоқ ...................................................................70

егер иә, онда қайдан – жақындарынан мен достарынан (жауаптың 85%-і)


  1. Жасыңызды атаңыз:

20 жасқа дейін .................................................5

21-30 жас ...........................................................40

31-40 ...................................................................44

41-50 ...................................................................10

51-60 ....................................................................1

61-ден жоғары ....................................................0



  1. Мамандығыңызды атаңыз:

кәсіпкер ..............................................................60

банк қызметкері ................................................20

басқа мамандықтар ...........................................20

Нарықтық стратегия жасау шеңберінде “Вил” филиалдар жүйесін кеңейту, сатылым көлемін ұлғайтудың және де шетел фирмаларынан автомобильдерді көтерме партияларымен сәйкесінше төмен бағамен сатып алу мүмкіндіктерін қолданудың арқасында ресей нарығында өз тауарлар сатылымының жоғары тиімділігіне жетуді жоспарлап отыр. Бұл ұсынылатын өнімнің сапасын – ол жоғары болып қалады және сатып алушыларды өзіне тартады, потенциалды сатып алушылардың арасында фирма престижінің өсуіне қолдау береді - төмендетпей, сатылым бағаларын төмендетуге мүмкіндік береді. Фирма саясатының ерекшелігі болып дифференциалды ыңғай қалады.

“Вил” сатылым көлемінің төмендеу жағдайынан сақтандыратын маңызды қаржылық ресурстарға ие. Автосалон персоналы сыпайылылығымен ерекшелінеді, ал оның директоры – жоғары мамандандырылуымен, ол маркетинг саласындағы маман.

Сұрақтар мен тапсырмалар



  1. “Онтарио” концерні жүргізген сұрау қорытындыларын қолдана отырып, “Вил” фирмасы нарықтың қай сегментіне бет ұстайтынын сипаттаңдар. Ресей нарығында сатып алушылар қандай автомобильдерді ұнатады?

  2. Ресей нарығында “Вил” фирмасы қандай стратегияны ұстанады?

  3. Ресей нарығындағы “Вил”-дың стратегиялық дамуының негізгі бағыттарын атаңыз.


7 “Алыс қашықтықтарға арналған жолаушылар тасымалы” тақырыбына арналған анкетаны құрастырыңыз.
8 Өзінің клиенттеріне жаңа қызмет көрсетулерді енгізіп отырған банкке маркетингтік шаралардың жоспарын құрастырыңыз.
9 Ет өнеркәсібінің кәсіпорыны үшін жарнама жоспарын құрастырыңыз.
10 Тауарлық маркаға нарық үлесін және тұтынушылардың адалдылығын бағалау.
Белгілі бір нарық сегментінде үш фирма А, В, С бәсекелеседі деп есептейік. А фирмасы мамырдың соңғы күні барлық үш А, В, С фирмалары сататын тауарлар туралы тұтынушылардың көз қарастарын зерттеді. Бұл сұраудың қорытындысында А фирмасы тауарларының тауарлық маркасының престижі 40 %-ке сәйкес келеді, В – 40 %, ал С- 20 % -ке сәйкес келетіні анықталды.

Шілденің аяғында өткізілген тұтынушылардың көз қарастарын қайталап зерттеу сәйкесінше келесі көрсеткіштерді көрсетті: 42 %, 30 %, 28%. Мұндай қоғалыс А фирмасының маркетинг бөлімше басқарушысында қанағат сезімін тудыруына қарамастан, берілген жағдайда ол А фирмасына С фирмасының тауарлар престижінің өсуіне назар аудару керек және бұл фактіні өз іс-әрекеті кезінде көңілде ұстау керек деп есептейді, яғни болашақта мұндай тенденцияның сақталуы А фирмасының нарықтық үлесінде қалай көрініс табатынын анықтау керек.



Берілген жағдайды талдау кезінде фирмадан фирмаға тұтынушылық көңіл аууның қозғалысын анықтау өте маңызды. Жүргізілген зерттеудің негізінде келесі мәліметтер алынды. Мамырдың соңында А фирмасында 400 сатып алушы болды, В фирмасында – 400, С фирмасында 200. А фирмасы В фирмасынан 120 сатып алушыны, ал С фирмасынан 20 сатып алушыны тартып алды. Дәл сол кезде А фирмасы В фирмасына өзінің 80 сатып алушысын және С фирмасына 40 сатып алушысын берді. В фирмасы С фирмасынан 20 сатып алушыны тартып алды және өзінің 80 сатып алушысын берді.
Сұрақтар мен тапсырмалар

  1. А, В, С фирмаларының тауарлық маркаларына тұтынушылардың адалдылық көрсеткіштерін және фирмалар тұтынушыларының қайту мен келу проценттерін есептеңіз.

  2. Берілген А, В, С компанияларының шілденің, тамыздың, қыркүйектің аяғына нарық үлесін есептеңіз, олардың тұтынушыларының адалдылық көрсеткіштері, қайту мен келу проценттері болашақта сақталынады деп ала отырып және нарықтың осы үш фирма арасындағы бөлінісі шартымен. Пайда болған тенденцияны талдаңыз.


Әдебиет
Негізгі әдебиет

  1. Есімжанова С.Р. Маркетинг негіздері / С.Р. Есімжанова– А.:Аян Әдет, 2004ж. – 421б.

  2. Котлер Ф. Маркетинг негіздері. / Ф.Котлер – Алматы, 2003 – 552 б.

  3. Сатыбалдыұлы С. Маркетинг нарықтану: Жоғары оқұ орындарының студенттеріне арналған оқулық. / С. Сатыбалдыұлы – Алматы: Білім, 2004 - 288 б.


Қосымша әдебиет

  1. Алексунин В.А. Международный маркетинг: Учеб. пособие / В.А. Алексунин– М.: Дашков и К., 2000-160с.

  2. Бисенғазиев М.Б. Кәсіпкерлік негіздері: Оқулық. / М.Б. Бисенғазиев, А.Ш. Хамитов Лекциялық курс. – Орал: БҚМУ, 2001-242б.

  3. Диксон П.Р. Управление маркетингом. – М.: ЗАО «Издательство БИНОМ», 1998-375с.

  4. Дихтель Е., Хершген Л. Практический маркетинг. – М.: Высшая школа, ИНФРА-М, 1996-302с

  5. Долинская М.Г., Соловьев И.А. Маркетинг и конкурентоспособность промышленной продукции. – М.: Издательство стандартов, 1991 – 123с.: илл.

  6. Завьялов П.С. Маркетинг в схемах, рисунках, таблицах: Учеб. пособие. – М.: ИНФРА-М., 2000-496с.

  7. Ковалев А.И., Войленко В.В. Маркетинговый анализ – 2-е изд., перераб и доп. – М.: Центр экономики и маркетинга, 2000-254с.

  8. Крылова Г.Д., Соколова М.И. Маркетинг: Теория и 86 ситуаций: Учеб. пособие для вузов. – М.: ЮНИТИ, 2000-519с.

  9. Леонтьева И.А. и др. Основы маркетинга: Учеб.пособие по проведению семинарских и практич. занятий / Леонтьева И.А., Есимжанова С.Р., Айтжанова А.Е. – Алматы: Экономика, 1997-60с.

  10. Маркетинг: Учебник для вузов / Под ред. Романова А.Н. – М.: Банки и биржи: ЮНИТИ, 1996-558с.

  11. Маркетинг: Учеб.пособие / Под. ред. Мамырова Н.К. – Алматы: Экономика, 1999-304с.0

  12. Маркетинг: Познавательная энциклопедия: CD

  13. Маслова Т.Д. и др. Маркетинг: Учебник / Маслова Т.Д., Божук С.Г., Ковалик Л.Н. – 2-е изд., доп. – СПб.: Питер, 2002-400с.

  14. Основы Маркетинга: CD / Сатыбалды С.С. – Алматы: Респ.научно-метод. центр информатизации образования

  15. Панкрухин А.П. Маркетинг – практикум: ситуац.задания, кейсы, тесты – М.: ИМПЭ, 1998-159с.

Методические указания Қазақстан Республикасының ғылым жєне білім министрлігі

«Экономика», 050507 «Менеджмент», 050508 «Есеп және аудит», 050509 «Қаржы», 050510 «Мемлекеттік және жергілікті басқару» 050511 «Маркетинг» мамандықтарының сырттай оқу түрінің студ

282.94kb.

12 10 2014
1 стр.


Методические указания Форма ф со пгу 18. 2/05 Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

200 ж., Қаржы-экономикалық факультетінің әдістемелік кеңесімен мақҰлданды

140.97kb.

15 09 2014
1 стр.


Ф-об-001/033 Қазақстан республикасы білім жєне ғылым министрлігі

Е. В. Тарленің “Наполеон” жєне “Нашествие Наполеона на Россию” еңбектеріндегі Наполеон туралы көзқарастары

763.29kb.

25 12 2014
2 стр.


Методические указания Форма ф со пгу 18. 2/05 Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі

«Қазақ әдебиетін оқыту әдістемесі» пәні бойынша 050205 «Қазақ филологиясы» мамандығына тәжірибешілік сабақтарға арналған

94.96kb.

25 12 2014
1 стр.


Қр білім және ғылым Министрлігі Білім және ғылым саласындағы бақылау комитеті

Закирова Дильнара Икрамхановнаның «Адамгершілік потенциал – бұл Қазақстан Республикасының бәсекеге қабілеттілігін арттыру факторы»

15.93kb.

06 10 2014
1 стр.


Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
666.08kb.

05 09 2014
9 стр.


Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
91.8kb.

05 09 2014
1 стр.


Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі, жергілікті атқарушы органдар көрсететін білім және ғылым саласындағы мемлекеттік қызмет стандарттарын бекіту туралы

Бабына, «Әкімшілік рәсімдер туралы» Қазақстан Республикасының 2000 жылғы 27 қарашадағы Заңының 9-1, 15-2-баптарына және «Ақпараттандыру туралы»

12466.61kb.

25 12 2014
76 стр.