Праз грамадскую актыўнасць – да актыўнага грамадства

Новы рэсурс

№8 (11), жнівень 2002 г.
Бюлетэнь Праграмы Партнёрства Альянса Каўнтэрпарт (САР), якая ажыццяўляецца ў Беларусі і Украіне і фінансуецца Агенцтвам ЗША па міжнароднаму развіццю (USAID).
“Новы рэсурс” ў Internet! У фарматах doc і pdf!

Чытайце гэты і папярэднія нумары “НР” па-беларуску, па-руску і па-ангельску на нашым сайце http://cap.iatp.by/

У нумары:

• 
  Рэгіёны. Прадстаўляем Рэчыцу, Слонім, Лёзна, Вілейку, Барань
  
• 
  Цікавыя, яркія… Клуб Дзелавых Жанчын у Брэсце
  
• 
  Аналітыка – сябар моладзі. Часопіс «Содействие»
  

Тэма нумара: РЭГІЁНЫ

Вызначаны пераможцы

У САР/Беларусь адбыўся новы конкурс праектаў, накіраваных на падтрымку грамадскага ўдзелу і грамадзянскай адказнасці ў сферы прыняцця рашэнняў. На конкурс было пададзена 30 заявак ад грамадскіх арганізацый з усіх рэгіёнаў краіны. Згодна з умовамі конкурсу свае праекты прадставілі арганізацыі з гарадоў і пасёлкаў з насельніцтвам да 100 тысяч чалавек: Слоніма, Глубокага, Шаркаўшчыны, Заслаўля, Лёзна, Барані, Мазыра, Вілейкі, Рэчыцы, Кобрына. Мы рады назваць пераможцаў конкурса – новых гранцёраў САР.

	Назва арганізацыі	Назва праекта	Кіраўнік праекта	Паштовы адрас	Тэлефоны, эл. пошта
	Лиозенское районное общественное объединение "Белорусское общество инвалидов"	Надежда	Татьяна Емелина	211200 Витебская область, г.п.Лиозно, ул. Ленина 31А	21775
1.	ГА "Воля да развiцця"	Стварэнне і дзейнасць Слонімскага цэнтра грамадзянскіх ініцыятываў (СЦГІ)	Мiхась Варанец	231800, Гродзенская вобл., г. Слонім, вул. Косаўскі тракт, 118-56	(01562) 42214; 21439; [email protected]
	Эколого-краеведческое общественное объединение "Неруш"	Чистый дом-Чистая Беларусь	Владимир Зуев	225320 Барановичи, ул.Наконечникова 3-115	(0163)460632; Email: [email protected]
	Гродненское областное общественное объединение молодых ученых "ВИТ"	Развитие местного сообщества в Ошмяны	Никонович Виталий	230023 г.Гродно ул.Буденного 48А-12	(0152) 967473; E-mail: [email protected]
2.	Бараньская гарадская арганізацыя ГА “БелАДДзІіМІ”	Стварэнне рэгіянальнага клуба "Ступені" ў г. Барані	Галіна Мацюшэнка	211011, Віцебская вобл., г. Барань, вул. Радзівілаўская, 3-5	(02161) 52588; [email protected]
	Мозырьский клуб многодетных семей "Надежда"	Информационно аналитический бюллетень "Общественный вестник"	Елена Амельченко	247760 г.Мозырь ул.Фрунзе 1	(02351) 23208
	Республиканское молодежное общественное объединение "Некст стоп-Нью лайф"	Мост	Татьяна Колосова	220028 Минск, ул.Физкультурная 26А	2212722; E-mail: [email protected]
	Общественная организация "Мы-семья"	Тренинги для родителей по уходу и воспитанию детей-близнецов	Ирма Драгун	220073 Минск, ул.Скрыганова 6-407	2091974; 2318123; E-mail: [email protected]
	Литературно-Творческий Клуб "Праделава"	Создание сборника лучших стихов и сочинений	Нина Ковпак	210041 г.Витебск, ул.Чкалова 47А, СШ45	963051
	Гомельское областное общественное объединение "Гражданские Инициативы"	Создание общественного информационно-консультативного центра в г.Светлогорске	Владимир Коцора	246023 г.Гомель ул.Бресткая 6	(0232) 559371; E-mail: [email protected]
3.	Рэчыцкая аб’яднаная арганізацыя ГА "Беларускае таварыства інвалідаў”	Стварэнне клуба мясцовай супольнасці	Алена Цэйко	247500, Гомельская вобл., г. Рэчыца, вул. Будаўнікоў, 28-72	(02340) 47703; [email protected]
	Бобруйское отделение общественной организации "Христианское сотружество взрослых и молодых"	Научился сам, помоги другому	Алексей Чайцын	213807 г.Бобруйск, бульвар Приберезинский 24/1-99, А\Я125	558216; E-mail: [email protected]
	Белорусское молодежное общественное объединение "Новые Лица"		Янина Зинченко	220029 Минск ул.Варвашени 17 к.1. оф.600	2847365; E-mail: [email protected]
	Общественное объединение "Фокус-Группа	Начни с себя	Андрей Левко	220082 Минск, а/я 100	2861677; E-mail:[email protected]
	Республиканское общественное объединение "Женский Ответ"	Начало	Светлана Королева	220050 Минск, ул.Комсомольская 11-7	2218179; E-mail: [email protected]
	Общественное объединение "Клуб предпринемателей"	Развитие ассоциаций малого бизнеса	Франц Мамуль	230023 г.Гродно ул.Академическая 15-3	446480; E-mail: [email protected]
4.	Вілейская харугва імя Якуба Ясінскага РГА "Аб’яднанне беларускіх скаўтаў"	Стварэнне клуба супольнасці Вілейкі	Віталь Паўлоўскі	222410 Мінская вобл., г. Вілейка, вул. Вадап’янава, 76-17	(01771) 54630; [email protected]
5.	ГА "Давер"	Сацыяльны дыялог	Ала Краўцова	225860, Брэсцкая вобл., г. Кобрын-2, ДОС-11	(01642)25860; [email protected]

Кожны з праектаў-пераможцаў разлічаны на тэрмін да пяці месяцаў і будзе прафінансаваны на суму да 4000 даляраў ЗША.

Дзякуй усім, хто прыняў удзел у конкурсе! Хочам запэўніць: тыя ўдзельнікі, хто не атрымаў фінансавання, не застануцца за бартом Праграмы Партнёрства Альянса Каўнтэрпарт. У іх ёсць магчымасць атрымліваць тэхнічную дапамогу САР у выглядзе трэнінгаў і кансультацый, а таксама ўдзельнічаць у мерапрыемствах праграмы.

Гонар партнёрамі звацца

На працягу жніўня ў новых гарадах адбыліся прэзентацыі рэгіянальных клубаў для мясцовых супольнасцей. Падчас прэзентацый прадстаўнікі САР/Беларусь разам з актывістамі рэгіянальных клубаў Смаргоні і Горак падрабязна распавялі, як працуюць рэгіянальныя грамадскія клубы, створаныя каля паўгода таму, якія іх прыярытэты і перспектывы. У сваю чаргу, гаспадары сустрэчаў падзяліліся сваім бачаннем таго, якім будзе іх супольная работа ў рамках заяўленых у САР праектаў.

Агульнай мэтай існавання рэгіянальных клубаў з’яўляецца кансалідацыя сябраў супольнасці праз сумесную працу па вызначэнні і вырашэнні мясцовых праблем. Клуб аб’ядноўвае партнёраў з грамадскіх арганізацый і ініцыятыў, дзяржаўных і бізнес-структур. Напрыклад, падчас прэзентацыі рэгіянальнага клуба "Ступені" ў г. Барані ў ліку актуальных праблем былі вызначаныя добраўпарадкаванне дзіцячых дваровых пляцовак і паляпшэнне становішча з пітной вадой. Іх вырашэнне адрасавалася мясцовым жыллёва-камунальным службам і “водаканалу”. На сустрэчы ў Кобрыне асноўнай праблемай горада было названа беспрацоўе сярод моладзі. Удзельнікі праекта “Сацыяльны дыялог” плануюць зрабіць свой унёсак у яе вырашэнне праз інфармаванне моладзі пра вакансіі ў рэгіёне, шляхам навучання маладых людзей, маюць намер прапаноўваць моладзі сезонныя заробкі, у якіх, наадварот, не вельмі зацікаўлены людзі сталага ўзросту.

-- Вы што, спецыяльна выбіраеце для супрацоўніцтва гарады, дзе высокае беспрацоўе? – спытаўся ў работніка САР карэспандэнт мясцовага тэлебачання.

Канешне ж, не. САР знаходзіць сабе партнёраў у рэгіёнах не па прыкмеце аднолькавых праблем, а на конкурснай аснове. Не ад міжнароднай праграмы залежыць той факт, што беларускія рэгіёны падобныя адзін да аднаго сваімі праблемамі. Бадай, адзіны плюс такога падабенства ў тым, што досвед па вырашэнні гэтых праблем, назапашаны ў адным з рэгіянальных клубаў, можа быць выкарыстаны ў іншым рэгіёне.

• 
  
  

Бягучы нумар “НР” у другі раз прысвечаны беларускім рэгіёнам. З матэрыялаў гэтага нумара чытач можа бачыць, як ідзе знаёмства САР/Беларусь з новымі партнёрамі і як усведамляюць сваю ролю ў сваім рэгіёне тыя ці іншыя грамадскія арганізацыі.
Речица

Изменим жизнь к лучшему

Людмила Шкурко,

газета «Телевид-инфо», г. Речица

Одна из проблем бывших республик Советского Союза, в том числе и Беларуси – низкая гражданская активность. Семь десятков лет советской власти приучили людей, что все их проблемы обязано решать государство, и хотя после развала Союза прошло уже более десяти лет, большинство наших сограждан по-прежнему не умеют, а чаще – не желают решать свои проблемы. К счастью, из этого правила есть и исключения. В Речице и районе зарегистрировано двадцать общественных объединений, вот тут-то и собрались люди небезразличные, которые хотят изменить свою жизнь к лучшему. Они активны, предприимчивы, готовы к сотрудничеству, готовы использовать для достижения цели любую, даже самую мизерную возможность. А таких возможностей немало. Здесь сотрудничество и с государственными структурами, и с различными фондами, которых в республике немало. Фонды готовы оказать помощь, только не надо сидеть сложа руки. В этом году американский фонд «Каунтерпарт» объявил новый конкурс проектов, направленных на поддержку гражданского участия и гражданской ответственности. Цель конкурса: содействовать более широкому информированию населения и повышению его гражданского участия через создание клубов, обеспечивающих доступ к информации и объединяющих представителей местного сообщества. Фонд рассматривает проекты общественных организаций и не принимает к рассмотрению проекты, направленные на поддержку или развитие политических партий, религиозных организаций.

Заявку на участие в проекте подала и Речицкая объединенная организация ОО «Белорусское общество инвалидов». Проект этой организации предусматривает создание клуба, в который войдут инициативные люди из различных общественных организаций, управления по труду и социальной защите райисполкома, КУП «ТРК «Телевид». Проект направлен на консолидацию общественных объединений, коммерческих организаций, местных органов власти и СМИ в определении и решении общих проблем.

Неделю назад консультант фонда Игорь Шарый и тренер Юнеля Сальникова провели в Речице первый тренинг для участников проекта. Результатами совместных занятий обе стороны остались довольны. По словам Игоря Шарого, у «Каунтерпарта» и у всех, кто принимал участие в тренинге, есть одна общая цель – изменить жизнь к лучшему. «Каунтерпарт» имеет 35-летний опыт работы на пути улучшения природной, экономической и гражданской «среды обитания» человека. Его офисы расположены более чем в 60-ти странах мира, включая 12 стран бывшего СССР. Это некоммерческая организация, многие программы которой финансируются Агентством США по международному развитию. Программы организации предусматривают развитие и укрепление местных общественных организаций, повышение эффективности их деятельности. Для решения этих проблем Программа Партнерства Альянса Каунтерпарт предоставляет гранты, техническую помощь, информационную и справочную сеть, правовое консультирование и поддержку, выступает организатором круглых столов, семинаров и конференций для общественных организаций, бизнес-структур и местных органов власти.

На вопрос о том, почему США финансируют эту программу, Игорь Шарый ответил, что американцы живут хорошо, но хотят жить еще лучше, а это зависит от того, насколько хорошо будут жить их соседи.

1 августа 2002 г.

Речица

Третий сектор Речицы

Речицкая объединенная организация ОО «Белорусское общество инвалидов», Елена Цейко, 247500, Гомельская обл., г. Речица, ул. Строителей, 28-72, тел. 4-77-03, ф. 2-63-36

Речицкое городское отделение Гомельского областного ОО «Гражданские инициативы», Дмитрий Денисюк, 247500, Гомельская обл., г. Речица, ул. Ленина, 68, тел./ф. 2-63-36, эл. п. [email protected]

Речицкий филиал Белорусской организации трудящихся женщин, Ольга Лагонская, 247500, Гомельская обл., г. Речица, ул. Строителей, 51а, тел./ф. 4-82-08

Инициативная группа по созданию независимого молодежного информационного издания «Ремень», Андрей Стрижак, 247500, Гомельская обл., г. Речица, ул. Набережная, 130, тел. 3-43-38
Слонім

«Досвед такога супрацоўніцтва мусіць быць вельмі цікавым»

С
Палескія Афіны -- гэтак у XVIII стагоддзі называлі Слонім

ярод пераможцаў грантавага конкурса САР – Слонімская ГА “Воля да развіцця”, якое заявіла праект “Стварэнне і дзейнасць Слонімскага цэнтра грамадзянскіх ініцыятываў (СЦГІ)”. Гэта ўжо другі па ліку праект арганізацыі, які падтрыманы САР за час яго дзейнасці ў Беларусі. Кіраўнік праекта і арганізацыі Міхась Варанец карыстаецца заслужаным аўтарытэтам у горадзе. Ці ўдасца яму і ягоным аднадумцам аб’яднаць мясцовае супольніцтва?

-- Яшчэ на этапе напісання праекта мы сабралі многія грамадскія арганізацыі горада і вырашылі, што можна было б папрацаваць разам, -- гаворыць Міхась Варанец. -- Спачатку мы напісалі, што ствараем Цэнтр, але потым спыніліся на форме “клуб”. Справа ў тым, што мы не ставім сваёй мэтай загнаць усіх у адну “кашару”. Аб’яднаныя клубам арганізацыі вельмі розныя: моладзевыя, старэйшыя, жаночыя і іншыя. Яны ўзбагачаюць адна адну і разам будуць працаваць. Досвед такога супрацоўніцтва мусіць быць вельмі цікавым.

На сённяшні дзень ідзе тэхнічная, падрыхтоўчая праца, вызначаны адказныя за розныя мерапрыемствы. У бліжэйшы час з дапамогай трэнераў САР мы ўжо дэталёва распрацуем не ШТО рабіць, а ЯК рабіць.

Клуб ёсць, але цягам бліжэйшых чатырох месяцаў ягоная форма павінна напоўніцца адпаведным зместам. Усялякае супрацоўніцтва нараждаецца ў працэсе супольных дзеянняў. Калі з’явіцца нейкі прыклад для іншых, усталюецца пэўная традыцыя, рэгламент, да гэтага касцяка з васьмі арганізацый, як магнітам, прыцягнуцца іншыя. Праект гэты будзе ўдалым, калі пасля яго заканчэння мы не разбяжымся, а будзем разам далей. Я ўпэўнены, што так і адбудзецца.

Мы разлічваем на падтрымку мясцовай прэсы. З яе дапамогай здолеем не толькі зрабіць добрыя справы, але і паказаць іх. Нават у Мінску далёка не ўсё насельніцтва ўсведамляе, што такое трэці сектар, а ў правінцыі тым больш. Дык зробім адпаведныя крокі, каб памяняць гэтыя адносіны, каб да нас ставіліся з павагай і разуменнем. Вельмі важна, калі гэта ўбачаць мясцовыя дзяржаўныя структуры.

Ёсць перадумова для супрацоўніцтва з прадпрымальнікамі. Яны на сённяшні час у цяжкім становішчы: калі прыйшоў – дай. Яны могуць не толькі падтрымаць трэці сектар, але і атрымаць у ім партнёраў. Як вы ведаеце, адзін з іх, Юры Адамчук ўжо працяглы час выдаткоўвае грошы на падарункі дзецям-інвалідам у рамках нашай ініцыятывы “Разам”. Гэта маленькая, але характэрная для нашай сітуацыі рысачка.

Слонім

Трэці сектар Слоніма

ГА «Воля да развіцця», Міхась Варанец, 231800, Гродзенская вобл., г. Слонім, Косаўскі тракт, 118-56, тэл. 4-22-14, эл. п. varanets@tut.by

Г
Посреди земного шара

протекает речка Щара.

Ей и слава, и почёт,

она в Слониме течёт.

Из школьного фольклора

А “Асацыяцыя “Сям’я, дзеці, будучыня”, Генадзь Урбановіч, 231800, Гродзенская вобл., г. Слонім-9, п.с. 15, тэл./ф. 5-17-66

Жаночы клуб “Надзея”, 231800, Гродзенская вобл., г. Слонім, вул. Чырвонаармейская, 25, Кацярына Мужчынская, тэл. 2-43-79, Рыма Міско, тэл. 5-14-72

Слонімскі філіял ГА «Беларуская асацыяцыя воінаў-інтэрнацыяналістаў», Аляксандр Высоцкі, 231800, Гродзенская вобл., г. Слонім, Косаўскі тракт, 100, тэл. 4-14-46

Слонімскі ваенна-гістарычны клуб «Ліра», Міхаіл Харчанка, 231800, Гродзенская вобл., г. Слонім, ул. Чырвонаармейская, 87, тэл. 5-32-85, 4-19-94

Слонімскае аб'яднанне татар, Сулейман Байрашэўскі, 231800, Гродзенская вобл., г. Слонім, вул. Агінскага, 10, тэл. 2-23-83, 2-51-14

Камітэт грамадскага самакіравання мікрараёна “Энка”, Вячаслаў Сінюк, 231800, Гродзенская вобл., г. Слонім, Косаўскі тракт, 100, тэл. 4-25-17, 4-26-40
Слонім

“Голас беларусаў” са Слоніма

Вітаўт Руднік,

“Кроніка грамадзкага жыцьця Гарадзеншчыны”

Новая маладзёвая ініцыятыва ўзьнікла нядаўна ў Слоніме. Сябры новастворанага грамадзка-палітычнага згуртаваньня “Голас беларусаў” ставяць сваёй мэтай данясеньне да сьвядомасьці ўладаў і грамадзтва існуючых у нашай краіне праблем.

На пачатку ліпеня “Голас беларусаў” разам зь сябрамі творчага маладзёвага аб’яднаньня “Вятрак” (гэтая ініцыятыўная група таксама пакуль не зарэгістраваная) зьвярнуўся да ўладаў Слоніма з прапановай ліквідаваць недахоп сьметніц у людных месцах гораду, і ў прыватнасьці – ля Лабазоўскага вадасховішча. Маладзёны зьвяртаюць увагу чыноўнікаў на тое, што гэтую праблему трэба разьвязаць да восені, бо “мы не жадаем бачыць наш горад у забруджаным выглядзе ў яго ЮБІЛЕЙ” (Слонім адзначае сёлета сваё 750-годзьдзе. -- Рэд.).

У матэрыяле захаваны правапіс арыгінала.

Лиозно

Проблемы малых городов Беларуси

Инициативная группа

общественных организаций г. п. Лиозно

Лиозненщина – уникальный район Беларуси. Этот район расположен на юго-восток от Витебска, находится у самой границы со Смоленской областью России. В чем же его уникальность? Наверное, в том, что ныне живущих в этом районе людей меньше, чем похороненных на этой земле за годы войны… Этот район густо полит кровью людской, омыт слезами, здесь много братских кладбищ и безымянных могил. Этот райцентр был первым населенным пунктом на белорусской земле, который наши войска освободили от фашистов.

Красива природа Лиозненщины! Холмистая местность, богатство хвойных и смешанных лесов, множество озер, небольшие реки. Иногда, глядя на пейзажи вокруг, думаешь, -- а чем не курорт?

В этом чудесном крае родились знаменитые люди: Марк Шагал, Михась Лыньков, Ефим Фомин, Николай Изобов, Петр Альсмик. 1700 человек имеют награды за боевые заслуги в годы войны.

Но есть у нашего района и печальные рекорды. Например, он почему-то лидирует по смертности населения от болезней. Может, причина в том, что близко находится Смоленская АЭС, может, виновата медицина, равнодушно относящаяся к людям, а может, причина еще и в том, что мы пьем воду с высоким содержанием железа и низким – йода. А местные власти ничего не делают, чтобы исправить ситуацию. Даже депутат Голубева обещала помочь со строительством станции обезжелезивания воды. Но воз и ныне там.

Естественно, что в такой ситуации лиозненские общественные организации начали выражать свое беспокойство. У них возникло желание объединиться.

А общественных организаций в Лиозно достаточно, хотя в каждой из них и немного членов. У них общие цели и задачи, поэтому давно назрел вопрос объединения всех общественных организаций в координационный центр или клуб. Ибо один в поле не воин. А объединив усилия, можно быстрее преодолеть бюрократизм чиновников, пассивность некоторых слоев населения, экономические неурядицы.

В единстве наша сила. Чем теснее будет сотрудничество общественных организаций, тем ощутимее будут результаты нашей работы, тем увереннее мы будем себя чувствовать, смелее решать любые проблемы, будем в состоянии оказать помощь конкретному человеку, будь то инвалид, одинокий старик, ветеран войны или труда.
Лиозно

Третий сектор Лиозно

Лиозненское районное ОО «Белорусское общество инвалидов», Татьяна Емелина, тел. 2-17-75

«Совет ветеранов войны и труда», Федор Харитонов, тел. 2-14-91

Белорусское общество Красного Креста, Виктор Жоян, тел. 2-91-42

Организация женщин «Жаночая дапамога», Надежда Трухменева, тел. 2-16-48

«Союз офицеров», Леонид Савченко, тел. 2-11-42

«Союз малолетних узников», Евгений Бочаров, тел. 2-10-27

Лёзненская арганізацыя Таварыства беларускай мовы імя Ф. Скарыны, Міхаіл Касмыкоў, тэл. 2-23-10

«Союз воинов-афганцев», Сергей Апет, тел. 2-53-37
Вілейка

Не сярэднестатыстычныя вілейчукі

Віталь Паўлоўскі

Вілейка. Маленькі гарадок з гэткім мілагучным назовам абавязкова мусіць быць чыстым, утульным і гасцінным. Здаецца, гэткіх шмат на Беларусі, але Вілейка адрозніваецца ад іншых і выглядае даволі адметна.

“Вялля – найпрыгажэйшая з беларускіх рэкаў”, – гэтак казаў калісьці Аркадзь Смоліч пра раку, якая надала імя, а берагі якой прытулілі горад “Вялейку”. За часамі паганства пакланяліся тут нашыя продкі богу Вялесу. Тры гады таму вілейчукі адзначылі 400-годдзе свайго горада. Спецыялісты кажуць, што насамрэч Вілейка мае большы век, але і чатыры стагоддзі -- тэрмін немалы. Некалі Вілейка была адным з найбяднейшых павятовых гарадоў Беларусі. Вялля тады была яшчэ судаходнай – гэта пакінула свой адбітак на гербе горада. Французскі афіцэр у 1812 годзе пазначыў у сваёй занатоўцы, што трапілі яны сюды па вельмі пясчанай дарозе, абапал якой быў вялікі-вялікі лес.

Непакорна сустрэў край інкарпарацыю ў склад Расійскай Імперыі. Кажуць, першым цагляным будынкам у ім сталася турма, пабудаваная адмыслова для ўдзельнікаў паўстання Касцюшкі. А праз 70 гадоў іхнія сыны і ўнукі адгукнуліся на покліч Каліноўскага... Напамінаў пра гэта на Вілейшчыне нямала. Пасля падзелу Беларусі гэты рэгіён застаўся на памежжы заходняй часткі, пад Польшчай.

На сёння Вілейка адрозніваецца ад іншых гарадоў падобнага маштабу наяўнасцю найбуйнейшага на Беларусі вадасховішча, расійскай ваеннай базы, загнанага ў невылазны эканамічны крызіс буйнога завода былога ВПК “Зеніт”. Тут няма вузаў, але ёсць тры сярэднія прафесійна-тэхнічныя установы, акрамя якіх дзейнічае і тэхнікум бізнесу і права.

Насельніцтва, якога ў горадзе каля 30 тысяч чалавек, складана назваць сярэднестатыстычным. На першых прэзідэнцкіх выбарах у 1994 годзе Вілейка сталася адным з нешматлікіх рэгіёнаў, насельніцтва якіх у першым туры на першае месца паставіла нацыянальна-дэмакратычна зарыентаванага кандыдата Зянона Пазьняка. Але палітычныя пазіцыі вілейскіх выбаршчыкаў няўстойлівыя – у 1995 годзе вілейчукі, спакусіўшыся на папулісцкія абяцанні, абралі ў Вярхоўны Савет Уладзіміра Варашніна -- прышлага чалавека, расейца, нафтавага бізнесоўцу і былога ваеннага марака. Ягоная група падтрымкі абапіралася на людскія рэсурсы расійскай ваенна-марской базы.

У вілейскім трэцім сектары прадстаўлены арганізацыі шмат якіх накірункаў. Ёсць “стандартныя”: “Чырвоны Крыж”, “Таварыства выратавання на вадзе” і да таго падобныя. Але ў першую чаргу варта назваць тыя элементы вілейскага трэцяга сектару, якія маюць у сваёй працы пэўны грамадска-дэмакратычны змест:

Вілейская арганізацыя Беларускага рэспубліканскага клуба выбаршчыкаў. Арганізацыя з’явілася ў лютым 2000 года. Напярэдадні і падчас выбараў яна праводзіць кампаніі па падрыхтоўцы назіральнікаў і каардынацыі грамадскіх арганізацый у выбарчы перыяд.

Кіраўнік Уладзімір Малярчук, тэл. у Вілейцы 5-49-60.

Вілейская суполка Таварыства беларускай мовы імя Ф.Скарыны. Існуе з мая 2000 года ў СШ № 4 і робіць толькі першыя свае крокі.

Старшыня Ганна Кулеш, тэл. 5-72-75.

Вілейская харугва імя Якуба Ясінскага Аб’яднання беларускіх скаўтаў. Адна з самых сталых і актыўных грамадскіх арганізацый у горадзе, утварылася ў 1996 годзе. Практычна стала пераемніцай харугвы імя Крыштапа Жыкгімонта Паца (1994 год утварэння). Штогод не толькі ўдзельнічае ў рэспубліканскіх скаўцкіх летніках, але і арганізоўвае іх. З 1997 года выдае скаўцкую моладзевую газету “Лілея”, якая летась атрымала дыплом першай ступені ў рэспубліканскім конкурсе школьных газет.

Куратар харугвы Віталь Паўлоўскі, тэл. 5-46-30, эл. п. [email protected], [email protected].

Пярвічная арганізацыя Свабоднага прафсаюза беларускага завода “Зеніт”. Выдае сваю газету-бюлетэнь “Аб’ектыў”. Утварылася ў 1993 годзе. Першапачаткова была даволі масавай. Цяпер знаходзіцца ў крызісным стане, што характэрна для арганізацый падобнага кшталту.

Старшыня Аляксандр Сыракваш, тэл. 5-92-06.

Прадстаўніцтва Беларускага Хельсінкскага камітэта. Утварылася ў студзені 2000 года. Асноўнай функцыяй з’яўляецца маніторынг парушэнняў правоў чалавека.

Старшыня Уладзімір Малярчук, тэл. 5-49-60.

Практычна ўсе гэтыя арганізацыі ў большай ці меншай ступені маюць аднолькавую праблему, аб’ектыўную для малых гарадоў – адсутнасць пэўнай “крытычнай масы” людскіх, інтэлектуальных, матэрыяльных рэсурсаў. Між тым, знаходзяцца новыя актывісты і з’яўляюцца новыя ініцыятывы, напрыклад, Краязнаўчае таварыства, спартова-патрыятычны клуб “Волат”, Клуб байкераў. Значыць, ёсць падставы спадзявацца на тое, што вілейскі трэці сектар у перспектыве будзе актыўна ўплываць на жыццё горада.
Вилейка

Клуб – это…

В ходе тренинга “Построение стратегических отношений с сообществом” родилось совместное видение регионального общественного клуба г. Вилейки. Говорят участники тренинга.

Виталий Павловский:

-- Клуб – это сообщность активных людей, возникшая для помощи друг другу на уровне НКО, для решения проблем через сотрудничество. Клуб – объект, представляющий третий сектор в диалоге с бизнесом и государством. Клуб будет развивать демократию.

Станислав Турович:

-- Гражданское общество – это основа любого общества, где индивид может выразить свои интересы. И если это возможно во всех странах, то возможно и у нас. Мы патриоты, и если это есть в других городах, то и мы не хуже. Можно высвободить ресурсы и помочь, в том числе и власти, ведь власть ничего не сделает без помощи людей.

Владимир Малярчук:

-- Клуб – это общественные организации и активные граждане Вилейки. Клуб хочется видеть элитным, чтобы выстраивалась очередь из желающих вступить в него. Но принимать надо по делам. Власти, в принципе, готовы идти на сотрудничество. Мы многое можем сделать. В клубе будут рождаться новые общественные организации.

Ольга Смолик:

-- Клуб – это общность организаций. Сидеть и жаловаться может каждый, но лучше что-то делать. У меня есть эгоистическая цель участия в клубе – повысить свой уровень.

Наталья Прокопенко:

-- Клуб – это полезная, интересная работа для жителей города. Мне интересна работа с людьми, в ней я реализую себя.

Владимир Томкович:

-- Клуб – это практическая деятельность. Основная цель – делать все для города и для будущего детей.

Алексей Сюдак:

-- Клуб – сообщество вилейских общественных организаций, власти и предпринимателей. Хочу научиться сотрудничать с разными людьми, а также решить проблемы своей организации.

Антон Жук:

-- Клуб – место, куда люди приходят без страха, не воспринимают клуб как оппозицию или политическую организацию. Это место, куда молодежь могла бы приходить со своими целями, для решения своих проблем, за реализацией идей, за советом, куда ей двигаться дальше.

Алексей Козловский:

-- В клуб любой человек может обратиться с проблемой, принести свой опыт, свои контакты. Клуб – это обмен опытом между НПО, людьми, бизнесом и властью. Я хочу получить опыт общения, опыт работы с людьми.

Николай Иваненко:

-- Клуб – место для обсуждения проблем с властями и нахождения путей решения этих проблем. Думаю, его деятельность будет широкой. Будет образовательная работа, газета клуба. Власти не смогут отказаться от сотрудничества.

Виктор Святоха:

-- Клуб – место, которое привлекает возможностью пообщаться с цивилизованными людьми. Есть возможность послушать, высказаться, чему-то поучиться. Хочу, чтобы это была элитная организация, куда не каждого начнут брать. Может быть, при клубе будет свое предприятие (бар, ресторан).

Марина Бартошевич:

-- Клуб – это ромашка. В центре – координация, лепестки – направления деятельности. Клуб –это деловые заседания по тематике развития личности, помогающие определить место человека в меняющемся мире.

Даведка «НР»

Барань – горад-спадарожнік Оршы

Насельніцтва – 13000 чал., у т. л.

6768 – жаночае насельніцтва,

3540 – моладзь,

2722 – моладзь працаздольнага ўзросту.

Сярэдні ўзрост жыхароў – 37 год.

Горадаўтваральнае прадпрыемства – УП «Лёс».

Высокі ўзровень беспрацоўя, 52% беспрацоўных – жанчыны.

Зарэгістравана 6 грамадскіх арганізацый.

Налічваецца 10 грамадскіх ініцыятыў.
Барань

Партовы горад

Галіна Мацюшэнка

Што мы маем у сваім горадзе? Большасць беспрацоўных – моладзь працаздольнага ўзросту. Не таму, што яны лайдакі, а таму, што няма працы ці атрымліваюць за працу мізэрныя грошы. Заробак рабочага ці служачага ў большасці выпадкаў ніжэй пенсіі старога чалавека.

Шмат хто называе некалі бурны горад-працаўнік спальным раёнам Оршы. Згодна. Але я называю Барань партовым горадам. Чаму? Таму што толькі ў партовых гарадах такая колькасць сем’яў знаходзіцца ў доўгай разлуцы. Нашы жанчыны з болем ў сэрцы адпраўляюць сваіх мужоў у доўгае далёкае “плаванне” на заробкі. На плечы жанчын ляглі турботы аб дзецях, дамашняй гаспадарцы, праца на прысядзібным участку. Так год за годам. Дзеці растуць без бацькоў, жонкі жывуць без мужоў.

Гэткі лёс напаткаў у асноўным маладыя сем’і. Таму яны заклапочаны сітуацыяй і хочуць бачыць свой заўтрашні дзень светлым і радасным.
Барань

Второе дыхание – с клубом «Ступени»

Галина Матюшенко,

следующая страница>