СПИСОК ИСПОЛЬЗОВАННЫХ ИСТОЧНИКОВ
1 Рычков П.И. Топография Оренбургской губернии. – Оренбург, 1887.- 405 с.; История Оренбургская. 1730–1750 гг. – Оренбург, 1895. - 95 с.; Паллас П.С. Путешествие по разным провинциям Российской империи.- Ч.1.- СПб, 1773.- 657 с: рис.

3 Михайлов И. Описание Илецкого соляного промысла.// Горный журнал. 1841. Кн. X.-176 с.; Першке Л. Проект разработки Чайгачинского и Илецкого месторождения каменной соли. //Горный журнал. 1878. Т. III.- 139 с.; Назаров Н.С. Илецкий соляной промысел. // Горный журнал. 1901. Т.I.; Богачев В.Ф. К истории Илецкого соляного промысла //Горный журнал. -№. 1, 1908.- 155–174 с.; Свиньин П. Посещение Илецкой защиты в 1824 г. // Отечественные записки. - Ч. XXIII.- № 63. – СПб, 1825.

4 Бабст. И. Поездка на Илецкую защиту.//Магазин землевладения и путешествий. Географический сборник. Изд. Н. Орлова. - М., 1852.; Мурчисон. Г. Геологическое описание Европейской России и хребта Уральского// Горный журнал. -№ IX. – СПб, 1847. Бэр К.М. Материалы для истории рыболовства в России и в принадлежащих ей морях. - СПб. 1854; Барбот де Марни. Поездка на гору Чапчачи.// Горный журнал. -Т.2, (апрель-май-июнь). -№4. - СПб, 1874.– с. 67 - 96

5 Бородин Н.А. Уральские казаки и их рыболовства. - СПб., 1901.- 31 с.; Рябинин А. Уральское казачье войско. - Ч.1. - СПб, 1866. – 492 с.; - Ч.2.- 1866.– 108 с.; Железнов И.И. Уральцы. Очерки быта уральских казаков. - Т. 1-3. - М., 1858.– 375 с.; Бирюков И.А. История Астраханского войска. – Саратов, 1911.– 302 с.; Стариков Ф.М. Историко-статистический очерк Оренбургского казачьего войска. - Оренбург, 1891.– 278 с.; Кучин И.В. О развитии рыболовства Урала и Приуралья.-Уфа, 1908.–125с.; Ливкин И.Д. Рыболовство и тюлений промысел на Восточном побережье Каспийского моря. - СПб, 1902.– 108 с.; Хорошхин И.П. Краткое описание рыболовства Уральского казачьего войска. - СПб, 1902.– 227 с.

6 Овсянников А. Очерки рыболовства по реке Волге и берегам Каспийского моря // Журнал Министерства Внутренних Дел. - Ч. XXI. - Кн.12. Отд. VI. – 1856.- 17-42 с.

7 Штылько А. Иллюстрированная Астрахань: очерк прошлого и настоящего города, его достопримечательностей и окрестностей. – Саратов, 1896.– 134 с.; Круковская C.К. Астраханский край. - СПб., 1904.- 208 с.

8 Гаркема В. Описание соляных озер восточного побережья Каспийского моря.//Горный журнал. - №2. - СПб., 1884.- 520 с.+ 11 табл.

9 Никитинский Я.Я. О самосадочной соли Астраханской губернии. М., 1876. - 143 с.; Минх А.Н. Историко – географический словарь Саратовской губернии. - Т.1.- Вып.4. – Аткарск, 1902. – 1093-1407 с.; Скворцов И.П. Соляная промышленность. СПб., 1887. – 128 с.

10 Бергштрессер К.О. Взгляд на астраханские степи.// Астраханские губернские ведомости. - № 27, 1857.; О соляных источниках в России. //Астраханские губернские ведомости. - № 48, 1855.; Взгляд на Астраханский соляной промысел. //Астраханские губернские ведомости. - № 39, 1857.; Регалия на соль в России и других государствах. – СПб., 1858.- 127 с.

11 Лендер Н. Волга и ее судоходное дело. // Русское судоходство. - СПб, 1889. - № 72.- 32 с.

12 Дебу К. Выделка шкур. - СПб., 1906.– 136 с.; Дебу К. Курс сельскохозяйственной технологии. М.-Л., 1927.–299 с.; Рылов М. Кожевенное производство. Практическое руководство к выделке кожи. 3 изд. - СПб., 1894. – 170 с.; Броневский Г.М. Записки о киргиз–кайсаках Средней орды. // Отечественные записки. - Ч.42. -№ 121, 1830.

13 Устюгов Н.В. Солеваренная промышленность Соли Камской в XVII в. (к вопросу о генезисе капиталистических отношений в русской промышленности). – М.,1957.- 357 с.; Сысоев П.С. Из истории соляного промысла Астраханской губернии, - А., 1958.– 29 с.; Звягинцев Ю. Всесоюзная солонка. - Астрахань, 1951 – 47 с.; Бобылев И., Клипиницер М. Соль-Илецк. Исторический очерк. Южно-Уральское книжн. изд., Челябинск, 1970. - 107 с.

14 Аксенов А.В. Соль Илецкая. Историко–экономический очерк (1754–1969 гг.). - Оренбург, 1969. – 172 с.

15 Введенский Р.М. Соляное дело России в XVIII - первой половине XIX в.: автореф. дис. докт. ист. наук: 07.00.02. – М.,1986. – 32 с.

16 Бекмаханова Н.Е. Формирование многонационального населения Казахстана и Северной Киргизии. (Последняя четверть XVIII–60-е гг. XIXв.). - М., Наука. 1980. - 279 с.; Сдыков М.Н. История населения Западного Казахстана (XVIII–XХI вв.). - А., 2004. - 408 с.; Алексеенко Н.В. Население дореволюционного Казахстана - А.,1976. –172 с.

17 Масанов Э.А. Домашние промысла и ремесла казахского народа во второй половине XIX – начале ХХ в.: автореф. …канд. ист. - М., 1960.- 19 с.; Мәшімбаев С.М. Патшалық Ресейдің Қазақстандағы мемлекеттік басқару мекемелерінің тарихы. – Алматы: «Қазақ университеті», 2000.– 324 б.; Кыдралин У.С. Культура и быт казахов дореволюционного Мангышлака.: автореф. … канд. ист. - А., 1975.- 36 с.; Масанов Н.Э. Проблемы социально – экономической истории Казахстана на рубеже XVIII – XIX вв. - А.: Наука, 1984.- 175 с.

18 Мендикулова Г.М. Социально–экономическая и культурная жизнь казахов Оренбургской губернии во II половине XIX в.: рукопись дисс….канд. ист. наук. - А., 1989.- 173 с.; Сабырханов А. Қазақстан мен Россияның XVIII ғасырдағы қарым-қатынасы.–Алматы: «Ғылым», 1970.– 140 б.; Султангалиева Г.С. Западный Казахстан в системе этнокультурных контактов (ХVIII - начало ХХ вв.). – Уфа, 2001.– 261 с.

19 Мухлисов Н.К. Потребительская кооперация Казахстана в первой половине ХIХ в. Актобе. 2000.- 309с.

20 Абдиров М.Ж. Завоевание Казахстана царской Россией и борьба казахского народа за независимость (Из истории военно-казачьей колонизации края в конце XVI–ХХ вв.). – Астана: «Елорда», 2000.– 304 с.; Сагнаева С.Х. Материальная культура уральского казачества конца XIX-нач. XX вв.: развитие этнических традиций: автореф. ...канд. истор. наук: 07.00.02.–М.,1992.- 18 с.; Елагин А.С.Казачество и казачьи войска в Казахстане.- Алматы,1993.-80 с.

21 Бакиев Ж.Б. Социалистическое преобразование рыбного хозяйства Казахстана (1917–1937 гг.): автореф…канд. ист. наук:- Алма-Ата, 1972.- 32 с.; Бақи Ж., Бақи А. Жылдар жемісі.– Алматы: «Арыс» баспасы, 2009.– 304 б.; Турсунова М.С. Казахи Мангышлака во II половине XIX в. (вопросы социально-экономической и политической истории). - А.: Наука, 1977.- 202с.; Мендигереев К.Б. Батыс Қазақстан аумағындағы балық шаруашылығының даму тарихы (1801 – 1917 жж.): автореф. т. ғ. к....дисс. - Атырау, 2007.– 27 б.; Нигметов Б.С. Қазақстанның батыс өңірінде балық шаруашылығының даму тарихы (1941 – 1991 жж.): автореф. т. ғ. к. ...дисс. - Атырау, 2008.– 24 б.

22 Кундакбаева Ж.Б. Казахстан в системе российской экономики во второй полов. ХIХ–начале XX вв.: автореф… канд. ист. наук:-Алма-Ата, 1989.- 25 с.; Жанбосинова А.С. Домашние промыслы и кустарно–ремесленное производство в Казахстане во второй половине XIX–начале XX вв.: рукопись дисс. …канд. ист. наук 07.00.02: - Алматы, 1997.-176 с.; Турдалиев А.У. Қазақ – қалмақ қатынастары (XIX ғ. – XX ғғ. бас кезені): т. ғ. к....дисс. - Алматы, 2003.– 168 с.; Альжанова Э.Е. Вопросы истории товарного производства в условиях углубления социальной дифференциации казахского аула в 1867 – 1914 гг. (на материалах казахских уездов Сырдарьинской области): автореф. дис. … канд. ист. наук: - Алматы, 2004.– 27 с.; Шотанова Г.А. Материалы астраханских научных обществ и учреждений как источник по истории Казахстана (II половина XIX в.–1917 г.): автореф. … канд. ист. наук: - Алматы, 2007.– 25 с.; Кожахметова Г.К. Формирование регионального торгового рынка Северо-Западного Казахстана и Южного Урала (вторая половина ХҮІІІ–ХIХ вв.): автореф. … канд. ист. наук: - Уральск, 2008.– 26 с.

23 Лапин В.П. Соль-Илецк. Хронология. История. Экономика. Люди. Бугуруслан. 2009. – 223 с.; От Илецкой защиты до Соль-Илецка. Оренбург: Изд. «Орлит-А», 2009.– 151 с.

24 Шутикова Е. Соль илецкая во второй половине XVIII. Оренбург, 2004. – 163 с.

25 Введенский Р.М. Соляное дело России в XVIII – I половине XIX вв. М., 1986. – 98 с.

26 ПСЗ РИ, Собр. I., - СПб., Типография II отделения Императорской канцелярии, Т. XXXI, отд. I, 1830. – 944 с. + приложение 9 с.

27 ПСЗ РИ. Собр. I., - СПб., Типография II отделения Императорской канцелярии, Т. ХХХV, 1830.- 965 с. + приложение 9 с.

28 ГААО, Ф.365, Оп.1, Д.809

29 ГАОО, Ф.158, Оп.3, Д.105

30 ПСЗ РИ. Собр. II., - СПб., Типография II отделения Императорской канцелярии, Т. ХХХVII, отд. I, 1865. – 832 с.

31 ПСЗ РИ. Собр. II. – СПб., Типография II отделения Императорской канцелярии, Т.LV, отд. I. – 966 с. + приложение 57 с.

32 ГАОО, Ф.158, Оп.3, Д.67

33 По пути. Очерки Среднего и Нижнего Поволжья. – Казань, 1884. - 121с.

34 ЦГА РК, Ф. 4, Оп.1, Д.2584; ГАОО, Ф.6, Оп.2, Д.2649; Ф.6, Оп.3, Д.3233

35 ГАОО, Ф.6, Оп.3, Д.6595

36 ГААО, ГААО, Ф.369, Оп. 1, Д.121; Ф.885, Оп.1, Д.159

37 ГАОО, Ф.6, Оп.8, Д.241

38 ГАОО, Ф. 158, Оп.3, Д.1

39 Бергштрессер К.О. О соляных источниках в России.//Астраханские губернские ведомости. - № 48, 1855.

40 Казанцев И. Описание киргиз-кайсаков. – СПб., 1867.- 231 с.

41 ГААО, Ф.1, Оп.8, Д.130

42 Николаевский А. Соляная промышленность Астраханского края. - А., 1925.- 136 с.

43 Посещение государем императором в 1872 г. Житнаго рыболовнаго промысла на Каспийском море, принадлежащем коммерции советникам Сапожниковым. – СПб., 1872.- 27 с.

44 Отчет главного управления казачьих войск за 1881 г. – 85 с.; 1883; 1891 г. – 109 с.; 1893 г. – 132 с.

45 Бродов В., Викторов В. Скорняжное дело. Практическая книга для крестьян, фермеров, современных кустарей, охотников, заготовителей и всех, кто хочет знать это старинное и доходное ремесло. - М.: Воскресенье, 1992.- 253 с.

46 ПСЗ РИ. Собр. II, Т.XXV, отд. I. 1850 г. Типография II отделения Императорской канцелярии, 1851.- 762 с.

47 ПСЗ РИ. Собр. I. - СПб., Типография II отделения Императорской канцелярии, Т. III, 1830. – 1246 с. + приложение 99 с.

48 ГАОО, Ф.6, Оп.10, Д.4630/1

49 ГАОО, Ф.6, Оп.10, Д.6648

50 ГААО, Ф.1, Оп.8, Д.303

51 326 ГАОО, Ф.6, Оп.3, Д.7117

52 327 ГАОО, Ф.6, Оп.10, Д.4649

53 ГАОО, Ф.6, Оп.17, Д.14

СПИСОК ОПУБЛИКОВАННЫХ РАБОТ ПО ТЕМЕ ДИССЕРТАЦИИ
1 Особенности торгово-промысловых взаимоотношений на территории Казахстана // Вестник КазНУ имени аль-Фараби, Серия историческая. - 2007. - № 2 (45). – С. 66-69.

2 Влияние российского и среднеазиатского рынков на развитие промыслов в Казахстане // Вестник НАН РК. – 2007. - №4. – С. 137-140

3 Соляные промыслы Западного Казахстана // Республиканская научно – теоретическая конференция «Отан тарихының келелі мәселелері». - Атырау, 2008. – С. 162-166.

4 Классификация и основные виды промыслов населения Западного Казахстана в XIX веке. // «Вестник» АГУ им. Х.Досмухамедова. – 2008. - №10. – С. 96-101.

5 Развитие кожевенного промысла, специфика и его особенности. // «Вестник» АГУ им. Х.Досмухамедова. - 2008. -

6 Социально-этнический состав и занятость населения в промыслах и кустарно-ремесленном производстве в Западном Казахстане в XIX веке. // II Международная научно-практическая конференция «Молодежь и наука: реальность и будущее». - Невинномысск, 2009. - С. 57-58.

7 Промыслы и ремесленное производство в Западном Казахстане в XIX веке. //Степной край Евразии: историко-культурные взаимодействия и современность. Тезисы докладов и сообщений VI Международной научной конференции, посвященной 35-летию Омского гос. ун-та им. Ф.М. Достоевского и 70-летию Костанайского гос. педагогического института// под ред. А.П. Толочко, А. Кузембайулы. – Омск: Изд-во Ом. гос. ун-та им. Ф.М. Достоевского, 2009. – 244 с. - (С. 49-50)

8 Применение соли казахами и калмыками при выделке кожи в быту. // Всероссийская научная конференция «Перекрестки истории. Актуальные проблемы исторической науки». - Астрахань, 2009. – С 75-81.

9 Калмыки на соляных промыслах в XIX в. (по материалам архивов). // Международная научно-практическая конференция «Народы Прикаспийского региона: диалог культур». - Элиста, 2009. – С.29-31.

10 Тезисы доклада «Применение соли в кожевенном производстве» // VIII конгресс этнографов и антропологов России. - Оренбург, 2009.–С. 344

11 Соль как предмет торговли и источник дохода Российской империи в XIX в. // Республиканская научно-практическая конференция «Культурное наследие: история, литература, язык, духовность». - Уральск, 2009. – С. 46-49

Джумагалиева Куляш Валитхановна
XIX ғасырдағы Батыс Қазақстандағы тұз кәсіпшілігінің дамуы
07.00.02-Отан тарихы (Қазақстан Республикасының тарихы) мамандығы бойынша тарих ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесін алу үшін дайындалған диссертация авторефератының
ТҮЙІНІ
Диссертацияда ғылыми айналымға алғаш енгізіліп отырған мұрағат деректерін объективті зерттеу және пайдалану принципі негізінде XIX ғасырдағы Батыс Қазақстанда тұз кәсіпшілігінің даму тарихы зерттеледі. Жұмыста тұз кәсібінің құрылымы, жүйесі, өндіруден бастап тасымалдауға дейінгі дамуының барлық кезеңдері талданып, этникалық құрамына, тұз кәсіпшіліктерінде орын алған қиындықтарға баса назар аударылады.

Зерттеу өзектілігі. Батыс Қазақстан территориясындағы тұз кәсіпшілігінің тарихы Қазақстанның тарих ғылымындағы аз зерттелген және өзекті мәселелердің бірінен саналады. Тұз кәсіпшілігі бойынша статистикалық мәліметтерді зерттеу, оның экономикадағы, кәсіпкерліктің қалыптасуындағы ролі қазақстандық тарихнамада жеткілікті дәрежеде қарастырылмаған. Сондықтан аталған мәселенің оның теориялық және практикалық маңызы тұрғысынан алғандағы ғылыми әдебиеттегі терең зерттелмеуі тақырыптың өзектілігін нақты көрсетеді. Бүгінде Қазақстан Республикасындағы нарықтық экономика жағдайында кәсіпшіліктердің қайта өркендеуі, соның ішінде тұз кәсіпшілігінің де, тек тарихи ғана емес, экономикалық тұрғыдан да өзекті болып табылады.

Зерттеудің мақсаты және міндеттері Батыс Қазақстандағы тұз кәсіпшілігінің тарихын, тұзды өндіру мен пайдалану динамикасын, жұмысшылардың жағдайын талдау болып табылады. Зерттеудің мақсаты төмендегідей нақты міндеттерді анықтайды:

- XIX ғасырдағы тұз кәсіпшіліктерінің тұзды өндіруден бастап тасымалдау, сатуға дейінгі барлық сатысын қамтитын тарихын қарастыру;

- зерттеп отырған кезеңдегі тұз кен орындарының қызметіне әсер еткен тұзды өндіру, тасымалдау, сатуға қатысты туындап отырған қиындықтарды анықтау;

- тұз кен орындарындағы жұмысшылардың этникалық құрамын, оның өзгеруін, динамикасын, арақатынасын зерттеу, қазақтардың қатысының, ролі мен маңызының деңгейін көрсету;

- қазақ даласында тараған тұзды ұрлауға және онымен күрес түрлеріне қатысты шығарылған мемлекеттік жарлықтарды, мұрағат құжаттарын талдау;

- тұз кәсіпшілігінің басқа кәсіпшіліктермен (балық аулау, тері өңдеу, мал шаруашылығы, тасымал) өзара байланысы мен өзара ықпалын анықтау;

- мұрағат құжаттары мен деректердің негізінде қазақтардың күнделікті өміріндегі тұздың қолданылуын көрсету;

Ғылыми жаңалығы. Алғаш рет тұз кәсіпшілігінің қалыптасуына, динамикасына, құлдырауына әсер еткен ортақ және жеке белгілері кешенді зерттеліп, үкімет пен жергілікті билік органдарының тұз кәсіпшіліктерін ынталандырудағы шаралары көрініс табады. Мұрағат материалдары мен мемлекеттік құжаттар негізінде қазақ даласымен шекаралас жерлерде кең тараған әрі орталық және жергілікті билік органдары, арендаторлар арасында көптеген талас тудырған тұз ұрлау мәселесі алғаш зерттеледі. Алғаш рет тұз және онымен салалас кәсіптердің дамуы, өзара байланысы, қазақтардың шаруашылығы мен тұрмысында тұздың пайдаланылуы зерттеледі. Мұрағат деректері мен материалдары негізінде жұмысшылардың этникалық құрамына талдау жасалып, революцияға дейінгі және кеңестік кезеңдегі зерттеулерде назардан тыс қалып келген кәсіпшіліктерде еңбек еткен қазақтарға көңіл бөлінеді. Тұз ісінің жүйесіне, оның ерекшеліктеріне, аймақтағы тұз басқармасының қалыптасуы мен дамуына ықпал еткен негізгі заңнамалық актілерге талдау жасалады. Тұз ісінде орын алған дағдарыстық құбылыстардың себептері, оның ішінде тұзға мемлекеттік монополияның жойылуы мен тұз кәсіпшіліктерін жалға беруден туындағандығы түсіндіріледі.

Зерттеудің нәтижелері: ғылыми зерттеудің барысында келесі тұжырымдар мен нәтижелерге қол жетті: Батыс Қазақстанда тұз кәсіпшілігінің дамуына ықпал еткен негізгі факторлар, олардың аймақтың экономикасындағы ролі мен маңызы анықталды; тұз кәсіпшілігі қызметін реттеу заңнамалар арқылы (жарлықтар, жарғылар т.б. шығару) жүзеге асырылып отырды; үкімет тұз кәсіпшілігінің тиімділігі мәселесін қазынаға пайдалы болатын тұз ісін қайта құру арқылы шешіп отырды; билік органдары тұзды сату аудандарын, тасымалдау жолдары мен әдістерін анықтап, өткізудің жергілікті көздерін қалыптастыруды реттеп отырды; тұз және балық кәсіпшіліктерінде негізінен мемлекетке мол табыс түсіріп отырса да өте аз еңбекақы төленіп отырған қазақтар мен қалмақтар еңбек етті;тұз өндіру ісінде ешқандай техникалық жаңалықтар мен өзгерістер болмады, тұз мейлінше аз шығынмен қарапайым тәсілдермен өндірілді, жалға алушылар кәсіпшілктің дамуына мән бермеді; тұздың тері өңдеуде, мал және балық шаруашылығында кеңінен қолданылуы осы кәсіпшіліктердің өзара байланысын дәлелдейді; тұз ұрлауды болдырмау үшін үкімет қазақтарға тегін тұз беруді ұйымдастырды, бірақ өте аз мөлшерде бөлінуі себепті тұрғындардың қажеттілігін өтей алмады; Индер көлі, кезінде П.С.Паллса жазып кеткендей, адамдарды емдеу-сауықтыру орталығы, курорттық-санаторий аймағы ретінде бола алады.

Қолдану аясы. Тақырыпты зерттеу негізінде алынған ғылыми тұжырымдар мен нәтижелер оқу үрдісінде отандық тарихты оқып-үйренуде, сонымен бірге Қазақстан тарихынан еңбектер жасақтауда, арнайы курстар мен семинарлар сабақтарын ұйымдастыруда қолданыла алады.




SUMMARY
tthesis of the scientific degree of the candidate on historic science specialty code 07.00.02- Native Land history ( History of the Republic of Kazakhstan)
DJUMAGALIEVA KULASH BALITHANOVNA
Development of a hydrochloric craft in Western Kazakhstan in XIX century
In the dissertation a history of beginning and development of a hydrochloric craft in Western Kazakhstan in XIX century for the first time is investigated, the structure is analyzed, the system of hydrochloric business from production before transportation, is given attention to ethnic structure, difficulties having a place in job of hydrochloric crafts, a problem of larceny for the first time is studied salt in territory.

Urgency of research. Research of the statistical data on a hydrochloric craft, its role in economy, basis of business are insufficiently reflected in of a historical science Kazakhstan. Therefore research of the given problem in a kind of its theoretical, practical importance and insufficiently investigated in the scientific literature is, undoubtedly, urgent. The revival of crafts, hydrochloric in particular, is urgent not only from the historical point of view, but also with economic.

The purpose and research problem is the analysis of a history of a hydrochloric craft in Western Kazakhstan, dynamics of production and realization of salt, situation of the workers, is given comparison and analysis of the general provisions of hydrochloric crafts in the state.

The following principal statements are to be defended:

- To look after a history of hydrochloric crafts, all stages of organization of hydrochloric business from production, transportation, sale of salt during all XIX century;

- To reveal difficulties arising at production, transportation, to sale salt, that had an effect for functioning of hydrochloric deposits;

- To investigate change, dynamics and parity of ethnic structure of the workers, degree of participation of the Kazakhs, their role on hydrochloric deposits;

- To give the analysis of the state decrees, archival documents about larceny of salt, measures of struggle with it, received distribution in the Kazakh steppe;

- To show, that in larceny of salt participated not only Kazakhs, but the active participation was accepted with other layers of the population;

- To reveal influence and interdependence of a hydrochloric craft with other crafts (fishery, tanning, cattle breeding), to show application salt in daily life by the Kazakhs;

Scientific novelty of the dissertation. For the first time the general and especial features influencing on dynamics, decline of hydrochloric crafts are considered, the measures of government and local bodies of authority in stimulation of hydrochloric crafts are shown.

For the first time on the basis of archival materials and governmental documents the problem of the theft of salt having a wide circulation on border with the Kazakh steppe is investigated and causing there are a lot of questions at issue on the part of the central, local bodies of authority, tenants.

Interrelation in hydrochloric and accompanying to him of crafts for the first time is investigated, application salt in a life and facilities by the Kazakhs.

For the first time on the basis of the new archival documents and materials the analysis of ethnic structure of the workers is given, the special attention is given to the Kazakhs, about what was held back both in researches pre-revolutionary, and in the Soviet period.

The analysis of the basic acts concerning system of hydrochloric business, its features promoting formation and development of hydrochloric government in region is given.

The reasons of the crisis phenomena having a place in hydrochloric business come to light that was called both cancellation of monopoly of the state on salt, and transfer of hydrochloric crafts to the rent contents.

Results of research. In a course of scientific research the following conclusions and results were received:

- The major factors promoting development of a hydrochloric craft in Western Kazakhstan, their role and importance in economy of region are determined;

- A geographical arrangement and the climatic factors promoted development of a hydrochloric craft becoming in XIX century. By most profitable for the state;

- The regulation of activity of hydrochloric crafts was carried out through legislative sphere (by the edition of the decrees, charters, instructions etc.);

- The government solved the problem of profitability of a hydrochloric craft by reorganization of hydrochloric business for reception of the greatest profit in treasury;

- The bodies of authority determined areas of realization, way of export, ways of transportation of salt, adjusted formation of the local markets of selling;

- The basic labour on fish and hydrochloric crafts was the Kazakhs and Kalmyks bringing the huge income to the state, but thus receiving the little payment;

- The salt has found wide application at processing crude leather, fishery, cattle breeding, testified about communications with each other;

- With the purposes of destruction of theft the government free-of-charge gave out salt to the Kazakhs, but the norms were so small, that could not to the full satisfy essential requirements of the population;

- The lake of Inder can be the centre of improvement and treatment of the people, sanatorium zone, about what wrote still P.S. Pallаs.

The application. The scientific results can be used in practical activity in a course of educational process and deeper mastering by the students of a domestic history, and also at creation of generalizing works on a history of Kazakhstan, organization of special rates and seminar employment.




Басуға 23.07.2010 ж. қол қойылды

Шартты баспа табағы 1,5

Көлемі 60х90 1/16.

Офсет қағазы. Таралымы 100 дана

Тапсырыс № 91

М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік

университетінің БАҚ және баспа орталығында басылды

090000, Орал қ., Сарайшық к., 34



<предыдущая страница