"Килешенгән" "Раслыйм" мб җитәкчесе: Завуч: Директор

9 сыйныф

№	са-ны	дәреснең темасы	Тарих фәнен укыту буенча гомуми төп белем стандарты берәмлекләре
1		Гомуми тарих 20 г.	1900 – 1918 елларда Европа илләре. Америка. Азия һәм Латин Америкасы. Мәдәният. Техник прогресс. Дөньяны фәнни күзаллау, җәмгыять һәм табигатькә караш үзгәрү. 19-20 гасырлар чигендә индустриаль җәмгыятьтә рухи кризис. Яңа заманның мәдәни мирасы.
	2	Кереш. Фән буларак тарих.
	1	Кереш. Дөнья 20 гасыр башына.
	1	Индустриаль, бәйле һәм колониаль илләр
		Хәрби союзлар һәм халыкара конфликтлар

3	2	Беренче бөтендөнья сугышы	Беренче бөтендөнья сугышы: сәбәбе, катнашучылар,төп этаплары, нәтиҗәсе. Сугыштан соң дөнья. Милләтләр Лигасы.
		һәм аның нәтиҗәләре.
	1	Сугышның башлангыч чоры. Фронтларда.
	1	Версаль – Вашингтон системасы.
5	5	1920 – 1930 елларда тарихи үсеш юлы.	Россия революциясенең халыкара нәтиҗәләре. Империяләр таркалу, яңа дәүләтләр барлыкка килү. Фашизм – Б.Муссолини. Национал-социализм – А.Гитлер. Тоталитар һәм авторитар режимнар барлыкка килү. М.Ганди, С.Ятсен. Техник прогресс. Европа һәм Ерак Көнчыгышта хәрби-сәяси кризислар. 1918 – 20 ел вакыйгалары. 1924-39 елларда Америка һәм Европа илләре. Азия илләре. Мәдәният. Халыкара мөнәсәбәтләр.
	1	Сугыштан соң Европа һәм Азиядә
		революцион күтәрелеш
	1	1920 елларда индустриаль илләрдә
		сәяси тормыш
	1	Икътисади кризис. Ф.Д.Рузвельтның
		“Яңа курсы”.
	1	Тоталитаризм, милитаризм.
		Фашизмга альтернатива: Бөекбритания һәм
		Франция тәҗрибәсе
	1	Пацифизм һәм милитаризм.
10	3	Кешелек Икенче бөтендөнья сугышында.	Сугышның сәбәпләре, барышы. Тәмамлануы, әһәмияте. Ф.Д.Рузвельт, И.В.Сталин, У.Черчилль. Европа һәм Азиядә басып алынган территорияләрдә “яңа тәртип”. Геноцид. Каршылык хәрәкәте. Холокост.
	1	Сугышның башлануы. Каршылык хәрәкәте.
	1	Гитлерга каршы коалиция.
	1	Җиңүгә авыр юл.
		Сугышның нәтиҗәләре һәм сабаклары.
13	3	“Салкын сугыш” елларында халыкара	БМО төзелү. Коммунистик режим урнашу һәм аның җимерелүе. Бәйсез дәүләтләр барлыкка килү. Авторитаризм һәм демократия. Үсеш юллары сайлау. ФТР. Катнаш икътисад формалашу. Социаль җәмгыять. “Куллану җәмгыяте”. Индустриаль җәмгыять кризисы. 20 г. икенче яртысында сәяси идеология эволюциясе.
		мөнәсәбәтләр һәм дөньякүләм үсеш.
	1	Салкын сугыш чыганаклары һәм
		хәрби-сәяси блоклар.
	1	Колониаль система таркалу, халыкара
		куркынычсызлык.
	1	“Салкын сугыш” сәясәте кризисы һәм
		аның бетүе.
16	3	1945-2000 елларда евроатлантик илләр.	1945-2000 елларда әйдәп баручы илләр: Көнбатыш Европа илләре.
	1	АКШ.
	1	Сугыштан соңгы яңартылу. Көнбатыш
		Европа һәм Төньяк Америкада
		интеграция процесслары.
	1	Көнчыгыш Европа: тоталитаризмнан
		демократиягә.
19	4	Азия, Африка, Латин Америкасы	Азия, Африка. Латин Америкасында авторитаризм һәм демократия. Мәдәният. Мәгълүмати җәмгыять. Дөньяны фәнни күзаллауның яңаруы. Дин һәм чиркәү. 20 гасырның мәдәни мирасы.
		илләрендә модернизация проблемалары.
	3	Азия, Африка, Латин Америкасы
		илләрендә модернизация проблемалары.

	1	20 г. халыклар мәдәнияте һәм рухи тормыш
23	1	Өченче меңьеллык чигендә дөньякүләм	Халыкара мөн-ләр. “Ике полюслы дөнья”ның таркалуы. Интеграция. Глобальләшү һәм каршылыклар. Дөнья 21 гасыр башында.
		үсеш проблемалары .
	1	Глобаль проблемалар һәм үсеш
24	1	Кабатлау. Дөнья 20 гасырда.

төп төшенчәләр	кулланылачак материал һәм җиһазлау	профильле укытуга әзерлек	дата	үтәлеш
империя, метрополия монополия, юниончылар, гомруль, модернизация,	дәреслек пар. 1-3, 6 битләр. №41 «Территориальный раздел мира в 1876-1914 гг.»	Дөнья илләренә социаль – икътисади характеристика. Монополия һәм аның төрләре.





«госманчылар».	дәреслек пар. 4-7, карта №15 “ 1 мировая война”,	Хәрби бәрелешләр, картада сугыш урыннары, нәтиҗәләр.



нацизм, корпорация,”өчлек союзы”, фашизм, тоталитар.	дәреслек пар. 8-14, карта №16 “Карта мира 1924 -39.”, №20 “ Западная Европа в 1924 – 39 гг.”, № 21 “Западная Европа после 1 мировой войны”.	сугышка китергән сәбәпләр, халыкара киеренкелек. Фашизм, нацизм. Тоталитаризм урнашу.










пацифизм. Коллаборацио-низм.	дәреслек пар. 15-19, карта № 36 “2 мировая война”.	сугышның сәбәпләре, этәргече. нәтиҗәләре. Хронологик таблица төзү.




биполяр дөнья, «салкын сугыш»,	дәреслек пар. 20-23, карта №2 “ Политическая карта мира”, №3 “Европа политическая”.	Салкын сугыш проблемасы. Көнчыгыш Европа илләрендә революцияләр.







фән-техника революциясе, реприватизация,	дәреслек пар. 24-30, карта №2 “ Политическая карта мира”.	1945-2000 елларда әйдәп баручы илләр: Көнбатыш Европа илләре.






колониаль империя, фундаментализм, латифундия.	дәреслек пар. 31-36, карта №2 “ Политическая карта мира”. дәреслек пар. 37-39.	Азия, Африка, Латин Америкасы илләрендә модернизация проблемалары.





трибализм, глобаль проблема.	дәреслек пар. 40-42, карта №2 “ Политическая карта мира”.	Глобаль проблемалар һәм аларны чишү юлларын эзләү.


	дәреслек, карталар.

№

са-ны

дәреснең темасы

Тарих фәнен укыту буенча гомуми төп белем стандарты берәмлекләре

төп төшенчәләр

Россия тарихы

20 г.

Кереш. Россия 20 гасыр

19-20 гасырлар чигендә промышленность күтәрелеше. Дәүләт капитализмы. Монополияләр. Россиядә чит ил капиталы. С.Ю.Витте. Модернизация шартларында социаль каршылыклар. Социаль – икътисади үсеше. Ил үсешенең төп юнәлешләре.

Дәүләт Думасы. Сәяси партияләр.

Аграр реформа.

Мәдәниятнең дөньявилыгы: фән һәм мәгариф, әдәбият-сәнгать. Россия һәм дөнья мәдәнияте бәйләнеше. М.В.Ломоносов, Н.И.Лобачевский, Д.И.Менделеев. Мәдәнияттә демократик тенденцияләр

авторитар, апогей, сепаратизм, иерархия, урбанизация, гражданнар җәмгыяте, “Канлы якшәмбе”, унитар.

башында.

Россия империясе 20 гасырның

беренче унъеллыкларында

Россия 19-20 гасырлар чигендә.

Россиядә модернизацияләү сәясәте

Империя кризисы: Рус – япон

сугышы. Беренче рус революциясе.

17 октябрь Манифестыннан соң

сәясәт.

П.А.Столыпин аграр реформасы.

Россия Беренче бөтендөнья

сугышында.

19-20 гасырлар чигендә мәдәният.

Россия революция һәм

Милли кризис куркынычы. Россия империясе таркалу, Россиянең сугыштан чыгуы. Монархия төшерелү. Вакытлы хөкүмәт һәм Советлар. В.И.Ленин. Учредительләр җыелышы. Совет власте урнашу.Берпартиялелек. Интервенция. Аклар һәм кызыллар. “Хәрби коммунизм”.

альтернатива, контрибуция, декрет, сепарат солых, «кызыллар», «аклар».

гражданнар сугышы чорында.

1917 елгы революцияләр.

Яңа хакимиятнең эчке һәм тышкы

сәясәте

Совет Россиясе Гражданнар

сугышы елларында .

СССР 1920-1930 елларда

Экономиканы торгыза башлау. Социализм төзү юлларын эзләү. Модернизациянең совет моделе.

Мәдәни революция. Рухи тормышта тамырдан үзгәрешләр. Марксистик-ленинчыл идеология. Наданлыкны бетерү. әдәбият-сәнгатьтә социалистик реализм.

Үзәкләшкән икътисад формалашу. Шәхес культы һәм үзәкләшкән идарә системасы.Партия-дәүләт аппараты власте. И.В.Сталин.М массакүләм репрессияләр. 1936 ел Конституциясе.

яңа икътисади сәясәт, адекват, тоталитар.

НЭПка күчү. СССР төзелү.

СССР төзелү

Бер илдә социализм төзү идеясе

Индустрияләштерү. Авыл

хуҗалыгын күмәкләштерү. Зур

террор

СССРның тышкы сәясәте.

1920-1930 елларда мәдәният

Бөек Ватан сугышы.

СССР Икенче бөтендөнья сугышында. Бөек Ватан сугышында төп бәрелешләр. Мәскәү, Сталинград, Курск бәрелешләре. СССРның Европаны азат итүдә өлеше. Г.К.Жуков. Сугыш елында тыл. Басып алынган җирләрдә геноцид. Партизан хәрәкәте. Гитлерга каршы коалициядә СССР.

триумф, трагедия.

СССР Икенче бөтендөнья сугышы

алдыннан

Сугышның башлануы.

Тамырдан борылыш.

Җиңү , әһәмияте.

кулланылачак материал

һәм җиһазлау

милли – төбәк компоненты

дата

үтәлеш

дәреслек пар. 1,2,3,4,5,8, 6-69 битләр,

карта № 10 “Россия в 1907-1914

гг.”, №17 “Россия в 19 – нач.20

века”.

20 гасыр башында туган төбәк. Казан губернасында революция йогынтысы. Думада татарлар.

дәреслек пар. 6,7,9-13, 78-107

битләр, карта № 12

«Гражданская война в России», № 13 «Гражданская война в 1919 – 20 гг.» , № 18 « Великая Октябрьская революция и гражданская война» , № 21 «Гражданская война

Советского союза».

17 елгы революция Казанда. Казанның аклар тарафыннан яулануы. Якташларыбыз гражданнар сугышында.

дәреслек пар. 14-21, 116 – 163

битләр.

ТАССР төзелү, Идел буенда ачлык, НЭП, туган якта күмәкләштерү.

дәреслек пар. 22-28, 172-218

битләр, карта № 30 «Великая

Отечественная война», №34

«Великая Отечественная война и освобождение Прибалт.

республик.», № 35 «Великая

Отечественная война», №39

«Великая Отечественная война»,

Бөек Ватан сугышында туган як, Кукмара Советлар Союзы Геройлары.

№

са-ны

дәреснең темасы

Тарих фәнен укыту буенча гомуми төп белем стандарты берәмлекләре

төп төшенчәләр

СССР 1945 -64 елларда.

“Салкын сугыш”

40-50 елларда идеологик кампания. “Җепшетү”. Н.С.Хрущев.

Социаль – икътисади үсеш.

Җәмгыятьтә каршылыклар. Совет мәгарифе, фән-техникасы казанышлары.

“Янәшә тыныч яшәү”

“Салкын сугыш” чорында

тышкы сәясәт

Сугыштан соң хуҗалыкны

торгызу.

Реформалар уздыруга беренче

омтылышлар. КПССның 20

съезды.

1950-60 елларда Совет

җәмгыяте, рухи тормыш.

СССР 60-80 елларда.

Сәясәт һәм икътисад : реформалардан – торгынлыкка.Реформа , экономик үсеш темплары акрынаю-“торгынлык”. Л.И.Брежнев. совет системасы кризисы.

СССР халыкара аренада.

Хәрби-стратегик паритет. Коралсызлану. Әфган сугышы.

1960 еллар ахырында

икътисади реформалар

СССРның тышкы сәясәте

Совет җәмгыятендә кризис

Үзгәртеп кору, яңача сәяси

“Тизләнеш” стратегиясе каршылыклары. Сәяси тормышны демократияләштерү. М.С.Горбачев.

Милләтара мөнәсәбәтләр кискенләшү. 1991 ел август вакыйгалары. СССР таркалу. СНГ төзелү.

Үзгәртеп кору,тизләнеш, Яңача фикерләү.

фикерләү һәм совет

җәмгыятендә кризис

Үзгәртеп кору.

Яңача фикерләү.

Реформа каршылыклары,

кризис.

Россия Федерациясе 1991-

Россия Федерациясе - суверен дәүләт буларак. Б.Н.Ельцин. 1993 ел август вакыйгалары. РФ Конституциясе. Россия җәмгыяте реформалар шартларында. В.В.Путин. Дәүләтчелекне ныгыту, экономик күтәрелеш, социаль стабильлеккә ирешү курсы.

Россия дөньякүләм җәмгыятьтә.

Базар икътисады, «шок терапиясе»

2008 елларда

Социаль – икътисади үсеш.

Илнең сәяси тормышы.

Россия 20-21 гасырлар

чигендә:үсешнең яңа этабы

Демократик Россиянең тышкы

сәясәте.

Россия җәмгыятендә рухи

тормыш

Россия үсешенең төп

нәтиҗәләре һәм сабаклары.

дәреслек, пар. 29-33, 226-259

битләр, карта № 31 “ Народное

хозяйство СССР 1961 – 1985 гг.” , №32 “Восстановление народного хозяйства 1946 – 1960 гг.”

Сугыштан соң республиканы торгызу, репрессия җилләре.

дәреслек пар. 34-38,266-301

битләр.

дәреслек пар. 39-42, 308-328

битләр.

Татарстан бәйсезлек юлында. Татарстанның базар икътисадына «йомшак керүе»

дәреслек, пар. 43-48,336-372

битләр.

№

са-ны

дәреснең темасы

Белем бирүнең мәҗбүри минимумы

профильле укытуга әзерлек

Татарстан тарихы 20 г.

Казан губерна-сы 19 – 20 гасырлар чигендә.

Төбәкнең гасырлар чигендә социаль – икътисади үсеше. Урта Иделдә 1905-7 еллардагы беренче рус революциясе. Татар либерал- демократлары. Бөтенроссия мөселман съезды. Дәүләт Думасында мөселман фракциясе.

Иҗтимагый хәрәкәтләр. Беренче рус революциясенең татар мәдәниятенә йогынтысы. Татар матбугаты. Татар һөнәри театры туу. 1907-17 елларда Казан губернасы. Столыпин аграр реформасы. 1910-1913 елларда промышленность үсеше. Казан губернасы 1 бөтендөнья сугышы чорында.

Татар мәдәнияте.

Төбәк револю-ция һәм граж-даннар сугы-шы чорында.

Төбәктә февраль революциясе. Татар милли хәрәкәте. Казанда октябрь революциясе. Губернада совет власте урнашу. Төбәктә гражданнар сугышы. Хәрби коммунизм.

ТАССР төзелү.

ТАССР 20 елларда

Татар халкы үзбилгеләнү юллары эзләүдә. Татар-Башкорт республикасы туу проекты. Милли җыелыш. Болак арты республикасы. “Идел-Урал” штаты проекты. ТАССР төзелү турында БҮБК һәм ХКС Декреты. ТАССР Советы учредительләр съезды. Татарстан НЭП елларында. Урта Иделдә 20 еллар башы ачлыгы һәм уңышсызлык. Халык хуҗалыгын торгызу.

Халык хуҗалыгын торгызу

ТАССР 30 елларда.

Татарстан тизләтелгән үсеш юлында. Индустрияләштерү. Авыл хуҗалыгын күмәкләштерү. Мәдәни революция. Милли-дәүләт төзелеше. “Солтангалиев эше” 20-30 елларда сәяси репрессияләр. Зур террор.

Сәяси репрессияләр

Бөек Ватан сугышы.

Республика икътисады хәрби вакытта. Татарлар Бөек Ватан сугышы фронтларында, партизан хәрәкәтендә, каршылык хәрәкәтләрендә. Сугышелларында фән, мәгариф, әдәбият-сәнгать. “О состоянии и мерах улучшения массово-политической и идеологической работы в Татарской партийной организации” БҮБК ҮК карары.

Бөек Ватан сугышы еллары

Республика сугыштан соң.
ТАССР 1953 – 64 елларда.

Сугыштан соң Татарстанның социаль – икътисади үсеше. Экономиканы тыныч шартларга күчерү. Промышленность. Нефть индустриясе барлыкка килү. Авыл хуҗалыгын күтәрү чаралары.

Социаль – икътисади үсеш. “Җепшетү” һәм аның республикада чагылышы. Идарә реформалары. Промышленность һәм транспорт үсеше. Нефть индустриясе. Яңа промышленность үзәкләре төзелү. Авыл хуҗалыгында реформа каршылыклары. Республика хезмәтчәннәренең чирәм һәм яткын җирләрне үзләштерүдә катнашуы. Җәмгыятьнең социаль төзелеше үзгәрү. Иҗтимагый-сәяси һәм рухи тормыш.

Мәдәният
Иҗтимагый – сәяси һәм рухи процесслар

Республика

60 – 80 елларда.

Социаль – икътисади үсеш. 60 еллар уртасыннан республикада яңа хуҗалык итү системасын кертү омтылышлары. Яңа промышленность үзәкләре формалашу. Авыл хуҗалыгы үсеше. Аграр-промышленность комплексы формалашу. Иҗтимагый-сәяси һәм рухи тормыш.

Республика 60 – 80 елларда.

Республика Үзгәртеп кору елларында

Социаль һәм сәяси тормышның активлашуы. Татар милли хәрәкәте үсеше. Республиканың дәүләт суверенлыгын кабул итү. Экономик реформалар һәм аларның нәтиҗәләре. Рухи тормыш яңару.

Республика Үзгәртеп кору елларында

Яңа тарихи шартларда.

Экономика үсеше төп тенденцияләре. Социаль – сәяси тормыш. Президент институты кертелү һәм аны сайлау. 1992 ел 21 март референдумы. РТ Конституциясе. ТР һәм РФ дәүләт органнары арасында үзара вәкаләтләр бүлешү турында Шартнамә төзелү. Яңа социаль – икътисади һәм сәяси шартларда мәдәният. Татарстан моделе. Татарстан халыкара аренада.

Татарстан яңарышта.

Татарстан бүгенге көндә

Гомумиләште-реп кабатлау.

төп төшенчәләр

кулланылачак материал

һәм җиһазлау

милли – төбәк компоненты

дата

үтәлеш

аграр реформа , шура, Милли шура, дума.

дәреслек, пар. 40 – 43, 273 – 297 битләр.Татарстан тарихыннан Атлас, Татарстан тарихыннан хрестоматия.

20 гасыр башында туган төбәк

хәрби коммунизм, гражданнар сугышы.

дәреслек, пар. 44 – 45, 307 – 322 битләр.Татарстан тарихыннан Атлас, Татарстан тарихыннан хрестоматия.

революция һәм гражданнар сугышы чорында туган ягыбыз.

яңа икътисади сәясәт

дәреслек, пар. 47 – 50, 344 – 352 битләр. Г.Ибраһимов “Адәмнәр”. Татарстан тарихыннан Атлас, Татарстан тарихыннан хрестоматия.

20 елларда туган төбәк халкы

Бөек Борылыш, сәяси репрессия, тоталитаризм.

дәреслек, пар. 50, 52, 352, 388 битләр. Татарстан тарихыннан Атлас, Татарстан тарихыннан хрестоматия.

туган авылда күмәкләштерү, “Электро” колхозы.

фронт сызыгы, линия, тамырдан борылыш.

дәреслек, пар. 54 – 58, 431 – 455 битләр. Татарстан тарихыннан Атлас, Татарстан тарихыннан хрестоматия.

Бөек Ватан сугышында авылдашларыбыз.

янәшә тыныч яшәү, “чирәм җирләр”

дәреслек, пар. 59 – 60, 469 битләр .Татарстан тарихыннан Атлас, Татарстан тарихыннан хрестоматия.

дәреслек, пар. 61 – 62, 464 – 473 битләр .

Татарстан тарихыннан Атлас, Татарстан тарихыннан хрестоматия.

сугыштан соңгы авырлыклар, авылдан репрессияләнүчеләр.

1953 – 64 елларда туган як.

неосталинизм

дәреслек, пар. 63 – 64, 484 – 495 битләр. Татарстан тарихыннан Атлас, Татарстан тарихыннан хрестоматия.

туган якта колхозларны берләшкәннән соң, яңадан аерылу. “Үрнәк”.

үзгәртеп кору, хәбәрдарлык, тизләнеш.

дәреслек, пар. 65 – 66, 504 – 511 битләр . Татарстан тарихыннан Атлас, Татарстан тарихыннан хрестоматия.

Үзгәртеп кору еллары, авылда яңа төзелешләр.

Татарстан моделе, вәкаләтләр бүле-шү, шартнамә

дәреслек, пар.67 – 68, 520 – 525 битләр. Татарстан тарихыннан Атлас, Татарстан тарихыннан хрестоматия.

Бүгенге көндә туган авылыбыз

дәреслек. Атлас, Татарстан тарихыннан хрестоматия.

<предыдущая страница