Тақырып. Есірткі және жүйкеге әсер ететін заттармен заңсыз айналысу қылмысын тергеу
Дәріс, тәжірибелік және СОӨЖ (СӨЖ) сабақтарының негізгі мазмұны.
Есірткі және жүйкеге әсер ететін заттардың заңсыз айналымымен байланысты қылмыстардың криминалистикалық сипаттамасы.
Есірткі мен психотроптық заттардың түрлері мен сипаттамасы.
Есірткіге байланысты қылмыс ісін дәлелдеуге жататын жағдайлар. Есірткі және жүйкеге әсер ететін заттардың заңсыз айналымы қылмысын тергеудің алғашқы кезеңі.
Есірткі заттардың заңсыз айналымы бизнесімен шүғылданатын қылмыскерлерді ұстау. Болжамдарды құру және тергеуді жоспарлау.
Есірткі және жүйкеге әсер ететін заттардың заңсыз айналымымен байланысты қылмыстарын тергеуде куәлардан жауап алу. Есірткі және жүйкеге әсер ететін заттардың заңсыз айналымымен шүғылданатын қылмыскерлердің тұрғын-жайында тінту жүргізу.
Есірткі және жүйкеге әсер ететін заттардың заңсыз айналымымен байланысты қылмыстарды тергеудің кейінгі кезеңі. Есірткілердің және жүйкеге әсер ететін заттардың заңсыз айналымымен айналысатын тұлғаларды танытуға көрсету. Беттестіру, көрсетулерді өз орнында тексеру және нақтылау тергеу әрекеттері. Сараптаманы тағайындау және жүргізу.
Есірткілік заттардың заңсыз айналымының қылмыс ісін тергеу барысындағы тергеуші мен анықтау органының өзара байланысы.
Есірткіге байланысты қылмысты болдырмау мақсатындағы ішкі істер органдарының шаралары.
Тақырып. Есірткі және жүйкеге әсер ететін заттармен заңсыз айналысу
қылмысын тергеу 2 сағат
Тәжірибелік сабақтың мақсаты:
-
тақырыпқа байланысты теориялық негіздер туралы сұрау
-
қажет ғылыми-техникалық құралдармен танысу
-
есірткі мен психотроптық заттардың түрлерімен таныстыру
-
істері бойынша фабуларды талдау
-
тергеу ситуацияларды негізге ала отырып, тергеудің алғашқы кезеңінің
ерекшеліктерімен таныстыру.
-
қылмысын тергеуге байланысты болжау мен жоспар жасауға үйрету
-
қылмысын тергеуге байланысты жеке тергеу әрекетін жүргізуді үйрету
-
оқу құралы ретінде қолданылатын бейнежазбаларды көрсету
-
көрсетілген бейнежазбаларды талқылау
Теориялық негіздер туралы бақылау сұрақтары
-
Есірткі және жүйкеге әсер ететін заттардың заңсыз айналымы қылмыстардың криминалистік сипаттамасы.
-
Дәлелдеуге жататын мән-жайлар.
-
Типтік тергеу жағдайлары (ситуациялары)
-
Тергеу жағдайларына (ситуацияға) байланысты тергеу болжауларын жасау
-
Тергеудің алғашқы кезеңінің ерекшелігі
-
Оқиға болған жерді қараудың маңызы
-
Куәлардан жауап алу
-
Тергеуші мен анықтау органдарының арасындағы қарым-қатынастар.
-
Қылмыстарды тергеуде арнайы білімді қолдану
-
Сот сараптамаларды тағайындау.
-
Топпен жасалынған қылмыстарды тергеу ерекшелігі.
-
Сезікті адамнан жауап алу, оны куаландыру, үйіне тінту жүргізу.
-
Тергеудің соңғы кезеңінің ерекшеліктері.
-
Ұйымдасқан, халықаралық қылмыстық топпен жасалған қылмыстарды тергеудің ерекшеліктері
-
Бақылау сұрақтары және жалпы өткен тақырып бойынша қорытынды шығару.
Задачи дополнить
Есепті шығарыңыз: 28 қыркүйек 2001 жылы Алматы әуежайында, кедендік бақылау кезінде азамат Касиев ұсталған. Ұстау кезінде оның портфелінен қара-қоңыр түстегі, салмағы 26 кг. 998 гр. зат алынған. Аталған азаматты Домодедово әуежайынан алып келген самолеттің ішінде ол отырған креслоның астыңғы жағынан ішіне 14 кг. 880 гр. қара–қоңыр түсті зат табылған. Қарау барысында анықталғаны Касиевтен алынған опий мен креслоның астыңғы жағынан табылған опийдің құрамы және салынған пакеті, сонымен қатар жазылған «Чернослив в шоколаде» деген жазулары да бір болып шыққан.
Тергеушінің болжауларын атаңыз және оларды тексеру мақсатымен жүргізілетін алғашқы тергеу және жедел шараларды көрсетіңіз.
Ұсынылытын СОӨЖ тақырыптары:
-
Есірткі мен психотроптық заттардың түрлері мен сипаттамасы – реферат
-
Есірткі және жүйкеге әсер ететін заттардың заңсыз айналымымен байланысты қылмыстардың криминалистикалық сипаттамасы – реферат
-
Есірткі және жүйкеге әсер ететін заттардың заңсыз айналымы қылмысын тергеудің алғашқы кезеңі – реферат
-
Есірткі және жүйкеге әсер ететін заттардың заңсыз айналымы қылмысын тергеу кезінде жедел-іздестіру шаралары – реферат
-
Есірткі және жүйкеге әсер ететін заттардың заңсыз айналымы қылмысын тергеуде арнайы білімді қолдану– реферат
-
Ұйымдасқан, халықаралық қылмыстық топпен жасалған
қылмыстарды тергеудің ерекшеліктері - реферат (связанные с оборотом нс и пв)
Қолданылатын әдебиеттер:
1. ҚР Конституциясы Алматы: Жеті Жарғы 30.08.1995 ж.
2. ҚР Қылмыстық Іс Жүргізу Кодексі, Алматы: Жеті жарғы 01.01.1998 ж. толықт. мен түзет.2010 жыл.
3.ҚР Қылмыстық кодексі, “Данекер”, 01.01.1998 ж.
4.Закон РК «О наркотических средствах, психотропных веществах, прекурсорах и мерах противодействия их незаконному обороту и злоупотреблению ими»;
5.Стратегия борьбы с наркоманией и наркобизнесом в Республике Казахстан на 2001-2005 годы;
6.Постановление Пленума Верховного Суда РК №3 «О применении законодательства по делам, связанным с незаконным оборотом наркотических средств, психотропных, сильнодействующих и ядовитых веществ» от 14.05.1998 г.
Арнайы оқулықтар:
1. Абдиров Н.М. «Концептуальные проблемы борьбы с наркотизмом в Республике Казахстан», Алматы 1999г.
2. Аверьянова Т.В, Белкин Р.С. «Криминалистическое обеспечение деятельности криминальной милиции и органов предварительного расследования», Москва 1997г.
3. Белкин Р.С. «Курс криминалистики»,Москва 1997г.
4. Белкин Р.С., Винберг А.И. «Криминалистика и доказывание», Москва 1969 г.
5. Брылеев И. «Некоторые проблемы раскрытия, расследования и предупреждения преступлений в сфере наркобизнеса», Екатеринбург 1994г.;
6. Бурданова В.С. «Расследование уголовных дел о преступлениях, связанных с незаконным оборотом наркотических средств в правовом пространстве СНГ», Санкт-Петербург 1993 г.
7. Виницкий Л.В. «Теория и практика освидетельствования на предварительном следствии», Караганда 1982 г.
8. Драган Г.Н, Калачев Б.Ф. «Наркомания и наркобизнес: выявление и пресечение незаконного оборота наркотических средств и психотропных веществ», Москва 1998 г.
9. Жәкішев Е.Г. Криминалистік тактика, Алматы, 1997
10.Закатов А.А, Цветков С.Я. «Тактика допроса при расследовании преступлений, совершаемых организованными преступными группами», Москва 1996 г.
11.Коханов В.А., Сивачев А.В. «Особенности расследования преступных действий с наркотическими средствами», Москва 1989 г.
12.Меретуков Л.М. «Криминалистические проблемы борьбы с наркобизнесом организованных преступных групп», Москва 1995г.;
13.Николаева Л.П. «О некоторых особенностях проведения обыска у изготовителей и сбытчиков наркотиков», Москва 1982 г.;
14.Пономарев П.Г. «Наркомания и наркобизнес, выявление и пресечение незаконного оборота наркотических средств и психотропных веществ», Москва 1998 г.;
15.Порубов А.И., Ягош Г.А. «Расследование преступлений, связанных с употреблением наркотиков», Минск 1988 г.;
16.Порубов А.И., Солонец С.А. «Эффективность осмотра места происшествия и его роль в раскрытии и расследовании преступлений, связанных с незаконным оборотом наркотиков», Минск 1989 г.;
17.«Справочник и методические рекомендации работнику, ведущему борьбу с наркотизмом», Алма-Ата 1992 г.;
18.Сухов С.В. «Организация и методика расследования хищений наркотических средств, совершенных работниками медицинских учреждений», Москва 1997 г.;
19.Шурухнов Н.Г. «Расследование незаконного оборота наркотических средств», Москва 1990г.;
Студенттің өзін-өзі бақылауға арналған тест сұрақтары:
Есірткі заттар мен психотроптық заттарға не тән:
1.антибактериалдық әсер ету
2.иммундық әсер ету
3.дене қызуын түсіруші
4.галлюцигендік әсер ету
5.биохимиялық әсер ету
Есірткі заттар мен психотроптық заттарды қолданудың қауіптілігі неде
1.асқазан қорытылуының жеделдігі орын алады
2. есте сақтау қабілетінің жоғарылауы
3. есте сақтау қабілетінің нашарлауы
4. психофизиологиялық тәуелділіктің пайда болуы
5. жүйке жүйесінің басылуы
Төменде көрсетілген есірткі заттардың қайсысы «Есірткі және психотроптық заттар туралы» Заңның 1 Кестесіне сәйкес келмейді
1.кокаин
2.героин
3.мак түтікшелері
4.марихуана
5.кодеин
Төменде көрсетілген есірткі заттардың қайсысы «Есірткі және психотроптық заттар туралы» Заңның 1 Кестесіне сәйкес келмейді
1.метамфетамин
2. метамфетамин рацемат
3.лизергид ЛСД
4.меклоквалон
5.барбитал
Төменде көрсетілген есірткі заттардың қайсысы «Есірткі және психотроптық заттар туралы» Заңның 2 Кестесіне сәйкес келмейді
1.гашиш
2.метадон
3.морфин
4.опий
5.промедол
Төменде көрсетілген есірткі заттардың қайсысы «Есірткі және психотроптық заттар туралы» Заңның 2 Кестесіне сәйкес келмейді
1.левамфетамин
2.амфетамин
3.этиламфетамин
4.левометамфетамин
5.бромазепам
Төменде көрсетілген есірткі заттардың қайсысы «Есірткі және психотроптық заттар туралы» Заңның 3 Кестесіне сәйкес келмейді
1. кодеин препараты ( 2,5 % жоғары емес)
2. опия препараты (0,2 % жоғары емес )
3. пропирама препаратының бір дозасына 100 мг-нан жоғары емес
4. дифеноксилат препаратының бір дозасына 0,5 мг-нан жоғары емес
5. пропирам
Төменде көрсетілген есірткі заттардың қайсысы «Есірткі және психотроптық заттар туралы» Заңның 3 Кестесіне сәйкес келмейді
1.амфепрамон
2.аллобарбитал
3. лефетамин
4.оксазепам
5.лизергид
Үш Кестедегі көрсетілген есірткі және жүйкеге әсер ететін заттардың айырмашылықтары
1.дайындау тәсілімен
2.оларды қолдану көлемімен
3. медициналық параметрларымен (әсер ету қауіптілігінің деңгейімен)
4.дайындаушы мемлекетімен
5.олардың өсу орнымен
Героиннің аса ірі көлемін көрсетіңіз
1.0,1 мг
2.1 мг
3.5мг
4.8 мг
5.10 г
Героиннің ірі көлемін көрсетіңіз
1.0,002 мг
2.0,001 мг
3.0,005мг
4.0,1г
5.10г
Амфетаминнің ірі көлемін көрсетіңіз
1.0,15г.
2.0,02г
3.5г
4.0,1г
5.1г.
Марихуананың ірі көлемін көрсетіңіз
1.1г.
2.5г
3.25г
4.500г.
5.2000г.
Лизергид ЛСД-нің аса ірі көлемін көрсетіңіз
1.0,00001г.
2.0,00005г
3.0,000025г
4.0,00002г.
5.0,0001г.
Қазіргі уақытта опийын магы қай жерде плантациямен өседі
1.Россия
2.Белоруссия
3.Афганистан
4.Норвегия
5.Голландия
Жабайы конопля қай жерде өседі
1.Казахстан
2.Россия
3.Афганистан
4.регион Кавказа
5.во всех названных странах
Мәдени конопля түбінің қандай мөлшері қылмыстық жауапкершілікке тартудың негізі болып табылады
1.5 түп
2.10 түп
3.7 түп
4.10 түп
5.15 түп
Есірткімен байланысты қылмыстардың криминалистикалық сипаттамасында басты элемент деп саналады:
-
есірткі мен жүйкеге әсер ететін заттардың түрлері
-
қылмыскердің жеке басының ерекщеліктері
-
есірткіні жасаудың тәсілі
-
есірткіні тасымалдаудың тәсілі
-
есірткі мен жүйкеге әсер ететін заттарды жасыру тәсілі
Қылмыстық қолсұғушылықтың пәнін атаңыз
1.опий
2.марихуана
3.амфетамин
4.конопля
5. жоғарыда аталғандардың барлығы
Прекурсорлар не болып табылады
1.химиялық заттар
2.есірткілер
3.полимерлерді өндіруге арналған заттар
4.дәрілік заттар
5. есірткі және психотроптық заттарды өндіруге арналған заттар
Прекурсорлы заттар:
-
анаша
-
героин
-
морфин
-
кокаин
-
уксусты альдегид
Прекурсорлы заттар:
-
есірткі
-
жүйкеге әсер етуші заттар
-
саңырауқұлақтар
-
есірткіні жасау үшін қолданылатын химиялық заттар
-
өсімдіктер – көкнәр, мак
Есірткі табылған кезде қылмыстық іс қозғау үшін тексеру жүргізу әрекеттері:
-
тергеу эксперименті
-
тінту
-
оқиға болған жерді қарау
-
сараптаманы тағайындау
-
туыстарынан жауап алу
Есірткіден қалған іздерді табуға болады:
дайындау кезіндегі заттардан
-
буып – түйілген заттардан
-
оларды тұтынудан қалған заттардан
-
инеде, дәке тампондарында
-
жоғарыда аталғандардың барлығы
Осы санаттағы қылмыстарда қылмыстық істі қозғаудың негізі болады:
азаматтардың арыздары мен өтініштері
-
лауазымды тұлғалардың хабарламасы
-
әкімшіліктің хабарламасы, БАҚ
-
қылмыстық іс материалдары және жедел іздестіру қызметі шаралары
-
жоғарыда аталғандардың барлығы
Есірткімен байланысты қылмыстарды тергегенде, қандай сараптама міндетті түрде тағайындалады:
-
трасологиялық
-
баллистикалық
-
қосымша зерттеу
-
материалдар мен заттарды зерттеу
-
техникалық зерттеу
Есірткінің шығу тегіне қарай түсіндіріледі:
-
жалпы белгілеріне қарай көп түрлерінің арасынан соған сәйкес қатыстылығы
-
ғылымдағы жіктелуіне сәйкес көптіліктің ішінен нақты бір объектіге қатыстылығы
-
объектінің бір салмаққа қатыстылығы
-
объектінің біртұтас қатыстылығы
-
шығу тегінің жалпы белгілері бойынша нақты объектіге қатыстылығы
Үлгі алушы субъектілер:
-
тергеуші, маман, сарапшы
-
жәбірленуші, куәлер
-
сезікті, айыпталушы, сотталушы
-
қорғаушы
-
сезікті
Құрамында есірткі заттары бар өсімдіктер буып түйіледі:
-
полиэтиленді қалталарда
-
шиша сыйымдылықтарды
-
қағаз қалталарда
-
жабысатын лентеларда
-
әдістемесі анықталмаған
Есірткінің нақты өсімдік түрінің өскен жерін анықтау кезінде сараптамалық міндеттерді шешуге мүмкіндік береді:
-
жіктеу арқылы
-
диагностикалық
-
идентификациялық
-
қайта жаңартуға
-
ситуациялық
Есірткі заттарының заңсыз айналымын тергеу барсысындағы типтік тергеу әрекеттері:
-
сезіктіні ұстау және жеке тінту
-
медициналық куәландыру
-
сезіктіден жауап алу
-
сараптама тағайындау
-
жоғарыда аталғандардың барлығы
Есірткімен байланысты қылмыстарды тергеу кезінде жүргізілетін әрекеттердің дұрыс кезектілігін көрсетіңіз:
-
ұстау, жеке басын тінту
-
ұстау, жауап алу, тінту
-
ұстау, жеке басын тінту, тінту, жауап алу
-
жауап алу, жеке басын тінту
-
ұстау, тінту, жауап алу
Ұстау хаттамасында көрсетілген есірткі заттарының атауы тек оның сыртқы белгісі негізі бойынша көрсетілуі мүмкін бе:
-
ия
-
жоқ
-
ия, егер оның дәмін көру арқылы
-
ия, егер тиесілі иісі болса
-
егер ұсақ майдаланса
Есірткі тасымалдаушыны ұстағаннан кейін оқиға болған жерді қарау жүзеге асырылу керек пе?
-
ия, міндетті түрде
-
ия, егер есірткі заты одан табылмаса
-
жоқ
-
ұстаған кезде тыйым салынады
-
ұстау кезінде міндетті түрде тану үшін суретке түсіруді жүзеге асыру жүргізу керек
Есірткі заттарына криминалистикалық сараптама жүргізіледі:
-
жылдам анализ жүргізілмесе
-
әрқашан, анализден тәуелсіз
-
егер, есірткі затының түрін анықтау қажет болса
-
осы заттың шығу тегін анықтау үшін
-
психотропты зат екендігін анықтау үшін
Есірткі заттарын жою кезінде міндетті түрде қатысу керек:
-
жергілікті басқару органдарының өкілдіктері
-
куәгерлер
-
сезікті
-
участковый
-
қылмыстық іздестіру инспекторы
Жедел – іздестіру шараларын кім жоспарлау қажет:
-
тергеуші
-
прокурор
-
тергеуші анықтау органы қызметкерлерімен бірге (жедел- здестіру қызметкерлері)
-
криминалист маман
-
тергеу бөлімінің бастығы
Тергеу ісін жүзеге асырады:
-
тергеуші
-
прокурор
-
іздестіру қызметкері
-
тергеу бөлімінің бастығы
-
ІІБАД бастығы
Есірткі заттарының заңсыз айналымы қылмыстарын тергеуде оқиға орнында микроіздерді табу үшін қандай маман қатысу қажеттігі туындайды:
-
химиктер
-
бактериологтар
-
микрообъектілер бойынша мамандар
-
қылмыстық іздестіру инспекторы
-
биологтар
<предыдущая страница