Тестік сұрақтар

1. 
   Лазер сәулесі қандай биофизикалық әсер етеді?
   

а) жылулық

б) соғу

в) бұзушылық

г) иондаушы

д) аталғанның бәрі

2. Қандай көрсеткіштер тербелмелі үрдістің физикалық сипаты болып табылады?

а) амплитуда

б) жиілік

в) кезең

г) фаза

д) аталғанның бәрі

3. Шаң қай мүшелерде жиналады ?

а) бауыр

б) өкпе

в) көкбауыр

г) бүйрек

д) ми

4. Неврологиялық сырқатты қарағанда қандай белгілер анықталады?

а) анталгиялық поза

б) жүйке бағандарының аурсыну нүктелері мен симптомдары

в) сезімталдық бұзылыстар болуы

г) қозғалу мүшелерінің күйі

д) аталғанның бәрі

5. Кәсіби зияндылық факторына не жатады?

а) әлеуметтік-тұрмыстық жағдай

б) ұжымдағы қарым-қатынас

в) еңбектің жағымсыз жағдайы

г) жұмыста ыстық тамақтың болмауы

д) басқаруға қанағаттанбау

6. Кәсіптік аурулардың диагностика ерекшелігі

а) ажыратпалы диагноз

б) жеке организмнің сезімталдығын анықтау

в) биосубстратта удың табылуы

г) сырқаттанушылықтың эпидемиологиясын зерттеу

д) аталғанның бәрі

7. Кәсіптік аурулардын бойынша еңбектік ұсыныстар

а) ұзақ уақытқа басқа жұмысқа аудару

б) еңбекке жарамсыздығы туралы емханалық карта беру

в) еңбекті (ақылы) емханалық парақ беру

г) тұрақты еңбекке жарамсыздығын анықтау факторы

д) аталғанның бәрі

8. Асқынбаған силикоздың бастапқы сатысында аталғандардың қайсысында рентгеноморфологиялық белгі сай?

а) рентгенологиялық суреттің ассиметриясы

б) өкпенің жоғарғы бөлігінің локалді өзгеруінің басымдылығы

в) өкпенің төменгі және ортаңғы бөлігінің локалды өзгірісі

г) өкпенің төменгі қырынының энфизематозы

д) көлеңкенің қыилуы

9. Төменде аталған жұмысшылардың еңбегінің санитарлық-гигиеналық жағдайының төмендеу кезінің қайсында силикоз дамиды

а) көмір өндіруші, шахтер

б) асбесты өндеудегі, жұмысшы

в) бөлуші, сызықтық цех

г) ткац, прядилді-ткацті фабрика

д) сланц үгітуші, газо-сланцевті зауыт

10. Пневмокониозды емдеу қандай дәрілер қолданылады

а) бронхиолитиктер

б) қақырық түсіретіндер

в) сульфаниламидтер

г) сілтілік ингаляциялар

д) майлы ингаляциялар

11. Пневмокониозды қай түрі өкпе рагын тудырады

а) талькоз

б) алюминоз

в) антракоз

г) асбезтоз

д) электро-сварлық кониоз

12. Антракоз кезіндегі патолого-анатомиялық суреті

а) екі өкпенің ортаңғы және төменгі бөліктерінде көмір пигменттерінің жиналуы

б) көмір пигменттерінің жоғарғы бөліктерге жиналуы

в) көмір шаңының бір жаққа жиналуы

г) қурамында темірі бар пигмменттердің жиналуы

д) жоғарыда ешқайсысы

13. Кабокониозды тудыратын шаң

а) органикалық

б) металдық

в) құрамында көмірі бар

г) кварцтық

д) асбестік

14. Бронхтар қабынғанда естілетін тыныс алу қалай аталады?

а) стридорозды

б) саккодирленген

в) қатаң

г) дем шығарудың ұзаруымен

д) аталғанның бәрі

15. Бронхоспазмды науқастан қандай тыныс алуды тыңдауға болады?

а) стридорозды

б) саккодирленген

в) қатаң

г) дем шығарудың ұзаруымен

д) аталғанның бәрі

16. Крепитация қай жерде пайда болады?

а) бронхылар

б) альвеолалар

в) плевра жапырақтары

г) дем шығарудың ұзаруымен

д) аталғанның бәрі

17. Вибрациялық ауруға қандай белгілер тән?

а) физикалық күш түскенде қолдың ауруы

б) қолдың түнде ауруы

в) капиллярлардың ангиспатикалық көрінісі

г) капиллярлардың атониясы

д) қол саусақтарының жоғары сезімталдығы

18. Клиникалық көріністерінің айқындығына қарай вибрациялық ауруларды бөледі?

а) 6 дәрежеге

б) 5 дәрежеге

в) 4 дәрежеге

г) 3 дәрежеге

д) 2 дәрежеге

19. Лазерлер былай бөлінеді:

а) сәулеленудің қуатына қарай

б) қауіптілік дәрежесіне

в) әсердің механизміне

г) қатарласқан фактормен

д) аталғандардың ешқайсысы емес

20. Лазердің әсері кезінде қауіпті мүшелер болады:

а) бас пен бас сүйегі

б) жүрек және бүйректер

в) жұтқыншақ пен асқазан

г) көз және тері жамылғысы

д) эндокринді бездер

21. Организмдегі удын әсерін анықтайтын фактор:

а) химиялық құрылым

б) физикалық құрылым

в) ену жолдары

г) комбинациясы

д) барлық аталғандар

22. Химиялық заттардың метаболизмі организмде сипатталады:

а) тотығу және синтез

б) гидролитикалық кеңею

в) дезамирование

г) қайта қалпына келу

д) барлық аталғандар

23. Бензолдан жедел интоксикация кезінде бензол мынандай жерлерде анықталады:

а) қанда

б) бауырда

в) бүйрек үстінде

г) бас миында

д) барлық аталғандар

24. Бензол қай мүшеге жинақталады:

а) жүрекке

б) лимфатикалық түйінге

в) бауырға

г) бұлшық етке

д) барлық аталғандар

25. Сутекті шырыш – бұл

а) гемолитикалық әсері

б) протеолитикалық әсері

в) нейропротонды әсері

г) пролитпроты әсері

д) барлық аталғандар

26. Организмге фосфордың қандай ену жолдары болады?

а) тыныс арқылы

б) тері арқылы

в) ауыз арқылы

г) асқазан-ішек жолы арқылы

д) барлық аталғандар

27. Cынап организмнен шығады

а) зәрмен

б) нәжіспен

в) термен, сілекеймен

г) ана сүтімен

д) аталғандардың барлығы

28. Интоксикация қандай фактор анықтаушы болып табылады?

а) өзінше сезімталдық

б) жыныс

в) жүктілік кезі

г) лактация кезі

д) барлығы

29.Ауыл шаруашылығында пестицидтердің көбінесе қай тобы қолданылады?

а) фосфорорганикалық

б) хлорорганикалық

в) сынапорганикалық

г) құрамында мышьяк бар

д) құрамында мыс бар

30. Нейротоксиқалық уға жататындар?

а) хлор органикалық уға қосындылар

б) көміртек тотығы

в) бензолдың амино-нейтро қосындылары

г) марганец, сынап, ТЭҚ

д) Тітіркендіргіш заттың тұншықтандырғыш әсері

31. Сенсебилизирлеуші қасиеттерге ие заттарға жататындар

а) Сынап

б) Тетраэтилқорғасын

в) Бензол

г) Марганец

д) Күкіртті сутек

32. Интоксикация кезінде шақырылатын нейротроптардың әсері

а) қан жасауға әсер ететін зат

б) пестицидтер

в) порфиленген алмасуды бұзатын зат

г) гематропты улар

д) марганец, сынап, мырыш қосындылары

33. Организмнің зат алмасуына қатысатын ең қажетті химиялық элемент

а) сынап

б) берилий

в) мырыш

г) марганец

д) кадмий

34. Организмге әсер ететін удың түрін анықта

а) химиялық құрлысы

б) физикалық қасиетті

в) ену жолдары

г) удың комбинациясы

д) аталғандардың барлығы

35. Организмге әсер ететін удың түрін анықта

а) шығарылу жолы

б) концентрациясы

в) ауа райы

г) аталғандардың барлығы

д) осылардың кейбіреуі

36. Өкпенің тіршілік сыйымдылығы төмендейді

а) өкпенің ісінуінде

б) пневмаканиозда

в) фиброзда

г) ателектазда

д) аталғандардың барлығы

37. Жылдам дем шығарудың көлемі азаяды

а) бронхтардың шырышпен ысылуында

б) бронх қабырғасының ісінуінде

в) бронх деформациясында

г) сурфактанттың бұзылуында

д) аталғандардың барлығы

38. Тыныс алудың минуттық қөлемі артады

а) қан ағысы мен өкпе желдеткіштерінің арасындағы қалыпты ара қатынастар бұзылғанда

б) жүрек – тамыр жүйесінің қызметі нашарлағанда

в) осылардың кейбіреуі

г) токсикалық туындаған пневмосклерозда

д) аталғандардың барлығы

39. Сезімтал аймаққа арналған құрылғы

а) паллестизиометр

б) алгезиметр

в) аудиометр

г) вибротестер

д) аталғандардың барлығы

40. Созылмалы бронхиттің барынша информативті әдістерін атаңыздар

а) бронхоскопия

б) ренгенография

в) қан анализі

г) электрокардиографиялық зерттеулер

д) аталғандардың барлығы

41. Удың организмге әсер етуін анықтайтын фактор болып табылады

а) химиялық құрамы

б) физикалық қасиеті

в) ену жолдары

г) улардың комбинациясы

д) аталғандардың барлығы

42. Интоксикацияда қандай фактор анықтаушы болып табылады

а) өзінше сезімталдық

б) жыныс

в) жүктілік кезі

г) лактация кезі

д) аталғандардың барлығы

43. Удың организмге әсер етуін анықтайтын фактор

а) ену жолдары

б) концентрациясы

в) микроклимат

г) аталғандардың барлығы

д) аталғандардың кейбіреуі

44. Улану үшін қайсысы анықтаушы фактор болып табылады

а) жеке сезімталдық

б) жынысы

в) жүктілік кезеңі

г) лактация кезеңі

д) аталғандардың барлығы

45. Химиялық заттардың физикалық қасиетін анықтайды

а) агрегаттық жағдайда

б) ерігіштік

в) ұшқыштығы

г) дисперстілігі

д) аталғандардың барлығы

46.Сынап жиналады

а) бауырда

б) бүйректе

в) мида

г) жүректе

д) аталғандардың барлығы

47. Сынап организмнен шығады

а) зәрмен

б) нәжіспен

в) термен

г) ана сүтімен

д) аталғандардың барлығы

48. Қайсысы металды басқа металдармен балқытқанда амальгам түзеді, тіс пломбасын дайындауда қолданылады

а)марганец

б) темір

в) қорғасын

г) сынап

д) аталғандардың барлығы

49. Фосфор қандай мүшелерге шоғырланады

а) бауыр

б) бүйрек

в) жүрек

г) сүйектер

д) аталғандардың барлығы

50. Фософордың бейорганикалық қосылыстарына қндай химиялық заттар жатады

а) сары фосфор

б) фосфоритті сутегі

в) фосфорлық ангидрид

г) фосфит

д) аталғандардың барлығы

Жауаптары: 1. в; 2. д; 3. б; 4. д; 5. в; 6. д; 7. д; 8. в; 9. в; 10. г; 11. г; 12. а; 13. в; 14. в; 15 г ; 16. б; 17. д; 18. г; 19. б; 20. г; 21.в; 22. в; 23. д; 24. д; 25. д; 26. д; 27. д; 28. д 29. 30. в; 31.г; 32. д, 33 г; 34.д, 35. г; 36. д; 37.д; 38.д; 39.д; 40. а; 41. д; 42. д; 43. г; 44. д; 45. д; 46.д; 47.д; 48. г; 49.д; 50. д

Әдебиеттер:

1. 
   Артамонова В.Г. Профессиональные болезни. /В.Г. Артамонова, Н.Н.Шаталов. Профессиональные болезни.-М., Медицина, 1988.-415 с.
   
2. 
   Зорина Л.А. Профессиональные болезни. /Л.А.Зорина, М.И. Даулетбакова.- Алматы, 1990.-372 с.
   
3. 
   Руководство по профессиональным заболеваниям / Под ред. Н.Ф.Измерова, М.: Медицина, 1996.-357 с.
   
4. 
   СухановВ.В.Пылевая опасность в угольных шахтах.Прогнозирование и профилактика пневмокониозов./В.В.Суханов, Ю.В. Костин.-М., 1990.-132с.
   
5. 
   Профессиональные болезни/Под ред.В.М.Тареева, А.А.Безродных.- М., 1976.-169 с.
   
6. 
   Ибраев С.А.Фосфолипиды плазмы крови у горнорабочих при формировании пневмокониозов./ С.А. Ибраев, А.М. Байманова, Ш.С. Койгельдинова.//Вопросы физиологии, гигиены труда и профпатологии: Сб. статей молодых ученых.- Караганда, 1997.-С. 31-32.
   
7. 
   Ибраев С.А. Фосфолипиды мембран эритроцитов в процессе перикисного окисления липидов и фосфолипазного гидролиза при пневмокониозе./ С.А. Ибраев, А.М. Байманова, Ш.С. Койгельдинова. // Вопросы физиологии, гигиены труда и профпатологии: - Сб. статей молодых ученых.- Караганда, 1997.- С.37-38.
   
8. 
   Руководство для врачей «Профессиональные заболевания» /Под ред.Г.А. Кулкыбаева. -Алматы, 2001.- 357с.
   
9. 
   Намазбаева З.И. Методические подходы для изучения и оценки здоровья населения, обусловленного влиянием факторов окружающей среды. /З.И. Намазбаева, Д.М. Джангозина, М.А. Мукашева.- Харьков, 1996.-С.22-26.
   
10. 
    Абдикулов А.А. Оценка состояния физиологической адаптации организма горнорабочих при воздействии факторов производственной среды./А.А. Абдикулов, О.В. Гребенева, А.А Исмаилова.-Караганда, 1997.- 15с.
    
11. 
    Величковский Б.Т. Новые представления о патогенезе профессиональных заболеваний легких пылевой этиологии // Пульмонология.- 1995.- № 1.-С. 6-16.
    
12. 
    Муравлева Л.Е.. Роль пероксидного стресса в развитии экспериментального антракоза// Вопросы физиологии, гигиены труда и профпатологии :Сб. науч. Трудов, Караганда, 1995, С. 274-281.
    
13. 
    Терехин С.П.Состояние фактического питания и витаминного статуса рабочих предприятий угледобывающей и металлургической промышленности Карагандинского региона// Гигиена труда и профессиональные заболевания в современных условиях. Сб. науч.тр. - Алматы-Караганда: Ғылым. 1998.- С. 196-202.
    
14. 
    Алырщиков В.Д. Санитарно-гигиеническая оценка условий труда и заболеваемости рабочих высокомеханизированных шахт Карагандинского угольного бассейна // Гигиена труда и состояние здоровья рабочих горнодобывающей и металлургической промышленности в Казахской ССР.-Караганда, 1990.- С.26-32.
    
15. 
    Навакатикян А.О. Функции дыхания при пневмокониозах и пылевых бронхитах./ А.О. Навакатикян.- М., Медицина, 1967, 195 с.
    
16. 
    Суханов В.В.Количественная характеристика патоморфологических изменений в легких шахтеров при воздействии угольной пыли./ В.В. Суханов, Л.Н.Ткаченко, К.А. Пола, А.Н. Любчанская. // Врачебное дело.-1981.-№ 7.- С.103-105.
    
17. 
    Алтынбеков Б.Е.Производственные аэрозоли, их гигиеническая оценка, методы исследования и профилактика пылевой профпатологии./Б.Е. Алтынбеков, Е.Н. Сраубаев, С.Т. Сатеков. // Уч.-метод.рекомендации, Караганда, 1996.- 59 с.
    
18. 
    Рушкевич О.П.Критерии диагностики пылевых профессиональных заболеваний у рабочих угольной промышленности./ О.П. Рушкевич, Р.В. Борисенко. // Медицина труда и пром.экология, 1996. № 7.-С. 24-27.
    
19. 
    Алтынбеков Б.Е. Борьба с угольной пылью и профилактика заболеваний пневмокониозом./Б.Е. Алтынбеков.//Безопасность труда в промышленности.-1987.-№ 1- С.43-45.
    
20. 
    Козаченко Н.В. Изменение функциональной активности иммунной системы у шахтеров угольщиков в зависимости от стажа работы./ Н.В. Козаченко. // Физиология человека.- 1991.- № 4.- С. 153-156.
    
21. 
    Байманова, А.М. Состояние гуморального иммунитета у шахтеров-угольщиков./ А.М. Байманова, С.А. Ибраев, Л.К. Ибраева.// Медицина и экология.- 1998.-№ 2.- С. 7-9.
    
22. 
    Байманова, А.М. Состояние гуморального иммунитета и фосфоинозитидной системы плазмы крови у шахтеров-угольщиков и процессе формирования антракосиликоза./А.М. Байманова, Л.К. Ибраева.// Теория и практика клинической лабораторной диагностики. –Новокузнецк.-1998.-С.33-36.
    
23. 
    Ибраева Л.К.Метаболизм фосфоинозитидов у шахтеров-угольщиков основных профессий угольных шахт г.Караганды при лечении физиологических антиоксидантным комплексом./ Л.К. Ибраева.// Гигиена труда и профессиональные заболевания в современных условиях:Сб.ст. Алматы-Караганда, Ғылым, 1998.-С.316-325.
    
24. 
    Кулкыбаев Г.А. Механизм развития пневмокониозов угольщика Г.А.Кулкыбаев, А.М.Байманова, Л.К.Ибраева. // «Современные методы диагностики и лечения аллергии, астмы и иммунодефицита». 1999.- № 12.-С. 142.
    
25. 
    Алексеев С.В. Гигиена труда:-Учебник. / С.В. Алексеев, В.Р. Усенко.- М.:Медицина, 1988.-198 с.
    
26. 
    Грацианская Л.Н. Справочник по профессиональной патологии./Л.Н. Грацианская, В.Г. Ковшило.- Л., Медицина, 1981.-212 с.
    
27. 
    Шаталов Н.Н. Руководство к практическим занятиям по профессиональным болезням./Н.Н. Шаталов, В.Г.Артамонова.-М., Медицина, 1991.-325 с.
    
28. 
    Гусев В.А.Роль активных форм кислорода в патогенезе пневмокониозов./В.А. Гусев, Е.В. Даниловская.//Вопр.мед.химии. -1987.- № 5.- С.9-15.
    
29. 
    Движков П.П. Пневмокониозы. Этиология: патологическая анатомия, патогенез. /П.П. Движков.- М.: Медицина.1965.- 423 с.
    
30. 
    Иванова А.С. Роль . свободно-радикальных окислительных реакций в патогенезе силикоза./А.С. Иванова, О.Г.Архипова, Л.М.Купина, Н.А.Павловская.// Вопр.мед.химии.- 1980.- № 5.-С.595-598.
    
31. 
    Классификация пневмокониозов. Метод. рекомендации. -М., 1976.22 с.
    
32. 
    Джилсон. Д.Ж. Асбестоз:Энциклопедия по безопасности и гигиене труда./ Д.Ж. Джилсон.- М.:Профиздат.-1985.-Т.1.-С.107-173.
    
33. 
    Трегубов Е.С. Морфологические изменения легких при асбестозе ./Е.С. Трегубов. //Арх.пат. -1987.- №2.- С.57-62.
    
34. 
    Трегубов Е.С. Морфологические изменения бронхов у рабочих асбестовой промышленности./ Е.С. Трегубов.//Гиг.труда.- 1988.-№ 3.- С.47-48.
    
35. 
    Шатохина Л.Е. Клинические особенности пневмокониоза и хронического бронхита у электросварщиков./ Л.Е. Шатохина.// Гиг.труда.- 1984.- №8.-С.24-28.
    

Мазмұны

Қысқартылған сөздер тізімі......................................................................................3

КІРІСПЕ......................................................................................................................6

№ 1 Дәріс

Тақырып: Кәсіптік аурулар клиникасы мен мақсатына кіріспе...........................7

№ 2 Дәріс.

Тақырып: Өкпенің шаңды аурулары, олардың клиникалық түрлері. Патогенезі. Патоморфологиялык сипаты, диагностиканың мақсаты, ем, алдын-алу, МӘС...........................................................................................................................17

№ 3 Дәріс.

Тақырып :Шаңды бронхит. Кәсіптік бронхиалды астма. Экзогенді аллергиялық альвеолит.................................................................................................................................24

№ 4 Дәріс.

Тақырып: Пневмокониоздардың әртүрлері (силикатоздар, металлкониоздар және т.б......................................................................................................................40

№ 5 Дәріс.

Тақырып : Тітіркендіргіш әсері бар заттармен (хлор, күкірт ангидриді, күкіртсутегі, азот оксиді) улану……………………………………………………………….…….49

№6 Дәріс

Такырып: Қорғасын және оның қосындыларымен улану………….……………61

№7 Дәріс

Такырып: Хош иісті көмірсутегімен улану............................................................67

№8 Дәріс

Такырып: Хош иісті қатардың амино және нитроқосылыстармен, көміртегі окисі, күшәлә тәрізді сутегімен улану…………………………………………....75

№9 Дәріс

Такырып: Фосфор және оның қосылыстарымен улану.........................................80

№10 Дәріс.

Такырып: Сынап және оның қосындылармен улану.............................................86

№11 Дәріс.

Тақырып: Пестицидтермен улану...........................................................................95

№12 Дәріс.

Такырып: Физикалық зорығу және ұсақ жарақаттану әсерінен дамитын тірек қимыл аппаратының кәсіптік ауруы.....................................................................106

№13 Дәріс.

Тақырып: Вибрациялық ауру.................................................................................114

№14 Дәріс.

Такырып: Өндірістік ортаның жоғары және төмен температурасының адам ағзасына әсері...........................................................................................................122

№15 Дәріс.

Такырып: Адам организіміне инфрадыбыстың әсері...........................................125

№16 Дәріс.

Такырып: Атмосфералық қысымның өзгеруімен байланысты аурулар. Кесон ауруы.........................................................................................................................127

№17 Дәріс.

Такырып: Лазерлік сәулеленудің адам организміне әсері...................................133

№18 Дәріс.

Такырып: Созылмалы сәуле ауруы.......................................................................137

№19 Дәріс.

Тақырып: Марганецпен улану...............................................................................143

№20 Дәріс.

Тақырып: Адам организміне қатынасты ультрадыбыс әсері.............................147

№21 Дәріс.

Тақырып: Радиожиілікті электромагнитті толқындардың адам организміне әсері..........................................................................................................................150

№ 22 Дәріс.

Тақырып:Тетраэтилқорғасынмен улану...............................................................154

№23 Дәріс.

Тақырып: Кәсіптік ауруларды диагностикалау кезіндегі лабораторлы және функционалды зерттеу әдістері.............................................................................158

Тестік сұрақтар........................................................................................................166

Жауаптары…...........................................................................................................172

Әдебиеттер..........................................................................................................................173

Мазмұны...................................................................................................................176



<предыдущая страница