ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

С.АМАНЖОЛОВ АТЫНДАҒЫ ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

Филология және журналистика институты

Практикалық қазақ тілі кафедрасы

ҚАЗАҚ ТІЛІ КУРСЫ БОЙЫНША

050106 «МУЗЫКАЛЫҚ БІЛІМ БЕРУ» МАМАНДЫҒЫ ҮШІН ОҚУ – ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН

Өскемен, 2005

Құрастырушылар: Оқу -әдістемелік кешен

Сапанова А.М практикалық қазақ тілі

(оқытушы.) кафедрасының отырысында

Абламбаева Б.Ү талқыланды. 2 ақпан 2005 ж.

(оқытушы) №7 хаттама

Оқу-әдістемелік кешен ФжЖ институтының әдістемелік кеңесінің отырысында бекітілген. 7 ақпан 2005ж.

№ 3 хаттама.
Оқу әдістемелік кешен Әдістемелік бөліммен баспаға ұсынылды.

«____» _____________2005ж

Оқу - әдістемелік кешенге түйіндеме. Ұсынылып отырған оқу-әдістемелік кешен «Музыкалық білім беру» мамандығына арналған. Бұл кешеннің негізгі мақсаты – практикалық қазақ тілі кафедрасында жинақталған озық тәжірибелерді, жаңа технологияларды тиімді, ұтымды оқыту әдістерін пайдалана отырып, студенттерге терең білім беру болып табылады.

Музыкалық білім беру мамандығының студенттеріне арналған қазақ тілі курсы бойынша оқу-әдістемелік кешен. /Құрастырушылар: Сапанова Айман Маутханқызы, Абламбаева Бибигүл Үмітпекқызы. -Өскемен: ШҚМУ баспасы, 2005 ж..- 36 б.
С.Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік университеті.

2005
І. ПӘННІҢ ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ

(syllabus)

І. Жалпы мәліметтер:

1. 
   Пәннің аты: қазақ тілі
   
2. 
   Практикалық қазақ тілі кафедрасы
   
3. 
   Оқытушының аты-жөні: Абламбаева Бибігүл Үмітпекқызы, Сапанова Айман Маутханқызы
   
4. 
   Байланыс ақпараты: 30-гвардиялық дивизия көшесі, 34-үй, практикалық қазақ тілі кафедрасы, 240-ауд., тел.:54-01-63, кесте бойынша.
   
5. 
   Өткізілетін орны: ШҚМУ-дың N1 корпусы
   
6. 
   Кредит (несие) саны: 3 кредит
   
7. 
   Оқу жоспарынан көшірме
   

   К у р с	Се мес тр	Кре дит	Прак тика лық	Студент тің оқыту шы басшы лығымен өз бетімен жұмысы	Студент тің өз бетімен жұмы сы	Бар лы ғы	Бақы лау форма сы
   І	І	3	45	45	45	135	Емти хан

8. 
   Курстың пререквизиттері (курсқа қатысуға алдын-ала қойылатын талаптар, білім жиынтығы, глоссарий).
   

Практикалық қазақ тілі пәні бойынша музыкалық білім беру мамандығында оқитын студенттерге мынандай талаптар қойылады:

• 
  студент мектеп қабырғасында қарастырылған материалдарды түсініп, өз ойын айта білуге, қойылған сұрақтарға ауызекі тілде толық жауап бере білуге тиіс;
  
• 
  тілдің құрылымын білуге тиісті;
  
• 
  орфографиялық сөздікпен жұмыс істей алуы қажет;
  
• 
  қазақша-орысша, орысша-қазақша сөздікті пайдалана алуы керек;
  
• 
  мектептегі қазақ тілі пәнінің бағдарламасына сәйкес сөздік қоры болуы тиіс;
  
• 
  тілдерді салыстыра отырып үйрену үшін орыс тілінің грамматикалық құрылымын білуі қажет.
  

9. 
   Постреквизиттер
   

Қазақ тілі - Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі. Мемлекеттік тіл - мемлекеттің бүкіл аумағында қоғамдық қатынастардың барлық саласында қолданылатын мемлекеттік басқару, заң шығару, сот ісін жүргізу және іс-қағаздарын жүргізу тілі. Барлық жоғары оқу орындарының оқу бағдарламасында барлық мамандықтар бойынша қазақ тілі міндетті пән ретінде енгізілген және оқу орнын бітіргені туралы құжатқа енгізілетін пәндер тізбесіне кіреді.

Сондықтан жоғары оқу орындарының түлектері қазақ тілін бағдарламада берілген мамандыққа байланысты тақырыптар көлемінде меңгеруі тиіс:

• 
  әрбір қарастырылған тақырыпқа байланысты кемінде 35 - 40 сөзді жадында сақтауы тиіс;
  
• 
  берілген мәтінді қысқаша мазмұндай білуге тиіс;
  
• 
  курс соңында студент бағдарламада берілген тақырыптар төңірегінде әңгімелей алатындай дәрежеге жетуі керек;
  
• 
  өтілген тақырыптарға байланысты мақал-мәтел, фразеологизмдерді меңгеруі қажет.
  
• 
  мамандыққа байланысты мәтіндерді (110-130 сөз) сөздіктің көмегімен аудара білуі тиіс.
  

2. 
   Курстың қысқаша сипаты.
   

2.1 Курстың мақсаты

Қазақ тілінің мемлекеттік тіл ретінде мәртебесінің көтерілуіне байланысты қазақ тілі курсы пәнін оқытуға үлкен талап қойылып отыр. Ұсынылып отырған оқу бағдарламасының негізгі мақсаты:

- республикамыздағы және университеттің практикалық қазақ тілі кафедрасында жинақталған озық тәжірибені, жаңа технологияларды, тіл үйрету барысындағы т.б. тиімді де ұтымды оқыту әдістерін (интенсив, компьютерлік оқыту және т.б) пайдалана отырып, студенттерге қазақ тілінен тиянақты да терең білім беру;

- грамматикалық материалдарды меңгерту арқылы қазақ тілінде сөйлеуге үйрету;

- студенттердің қазақ тілінен алған білімін тереңдетіп, сөздік қорларын молайту, тілдік дағдыларын жетілдіру;

- қазақ тіліндегі мәтіндердің мазмұнын түсіне білу дәрежесіне жеткізу;

- алған білімдерін ауызекі сөйлеу жағдайында күнделікті қарым-қатынаста пайдалануға дағдыландыру.

2.2 Курстың мамандыққа қатысты қолданылу міндеті.

Мемлекеттік тілді студенттерге үйрету бүгінгі таңдағы басты мәселелердің бірі, заман талабы. Бүгінгі студент - ертеңгі маман, қызметкер. Сондықтан біздің міндетіміз - студенттерді өз мамандығы төңірегінде адамдармен мемлекеттік тілде қарым-қатынас жасап, сөйлесе білуге, жаза білуге және музыкалық білім беру мамандығына байланысты кәсіби лексиканы қолдана отырып, өз ойын еркін жеткізе білуге үйрету.

2.3 Курстың мазмұны:

Студент курстың соңында негізгі қарастырылған сұрақтарды, білім, іскерлік, дағдыларды меңгеруі тиіс. Курстың негізгі мазмұны – музыкалық білім беру мамандығына байланысты лексикалық тақырыптар мен грамматикалық материалдардан тұрады. Лексикалық тақырыптар негізінен бір мақсатты жүйемен берілген. Әрбір лексикалық тақырып тіл үйренушінің қазақ тілінде ойлау қабілетін дамытуға, сөздік қорын молайтуға, ауызекі сөйлеу тілін одан әрі жетілдіруге, еркін пікір алмаса білуіне ықпалын тигізеді. Грамматикалық тақырыптарды меңгертуде қазақ тілі мен орыс тілін салыстыра отырып, қазақ тіліне тән дыбыстарды дұрыс айтуына, сауатты жаза білуіне дағдыландырады. Курс соңында тіл үйренуші бағдарламада берілген тақырыптарды меңгеруі, ауызекі тілде дұрыс сөйлей білуі, сауатты жаза білуге үйренуі қажет. Сонымен қатар мамандыққа байланысты лексиканы меңгеріп, қажеттілігіне сай практикада қолдана білуі тиіс.

3. 
   Пән бойынша тапсырмаларды орындау және тапсыру графигі
   

№	Жұ-мыс түр-лері	Тапсырманың мақсаты мен мазмұны		Ұсыны-латын әдебиет-тер			Орында-лу мерзімінің ұзақ-тығы		Балл		Бақылау түрі		Ор-ын-далу мерзімі
				не-гізгі		қосымша
1	2	3		4		5	6		7		8		9
1	Маз мұн-дау	Мәтіннің ма-ғынасын түсі-не білу және мазмұндау дағдысын қалыптастыру		1, 2, 4		1,712,10,14, 15	1, 5, 9, 12, 13 апта		1, 0,7 0,5		ауызша		2, 6, 10, 14
2	Сөз-дік жұ-мы-сы	Лексикалық қорын байыту		4,5		8,910	2, 5, 8, 11, 13		0,5 0,3		бақ.жұм. тек-серу		2, 4, 6, 9, 12, 14
3	Ара-лық бақы-лау	Грамматика-лық білімдерін тексеру						30 (10х3)		тест		5,10,15
4	Сұх-бат.	Өз ойын ауызекі тілде дұрыс жеткізе білу дағды-сын қалыптас-тыру		2-4		1011	3, 6, 8-апта		3б		ауызша		4, 7,9 ап- та
5	Жат-тығу жұ-мыс	Жазба тілін дамыту		2-4		7,811	46 8		1, 0,5		Бақ. жұм. тек.-ру		3, 5,7 9, 13
6	Пікір талас	Өз ой-пікірін түсінікті жет-кізе білу қабілетін қа-лыптастыру		2-6		7-14	11, 12 апта		1		ауызша		13 ап-та
7	Реферат	Тақырып бойынша берілген әдебиет-термен жұмыс іс-тей білу дағдысын қалыптас-тыру.	Реферат та-қырыбына байланысты бағдарлама-да берілген әдебиеттерді пайдаланы-ңыз				6-9 апта		5б		ауызша		9-10
8	Мә-тін-мен жұ-мыс	Сөздік қо-рын мо-лайту. Ауызекі сөйлеу ті-лін да-мыту	1-4		7,8,9,10,1112,13		1, 5, 9, 12, 13 апта		1, 0,7 0,5		ауызша		2,6 10, 14 ап-та

3.6 Ұсынылған әдебиеттер тізімі:

Негізгі әдебиеттер:

1. Бектуров Ш.К., Бектурова А.Ш. Қазақ тілі для начинающих: Учеб. для аудиторных и кружковых, самостоятельных занятий /Под общ.Ред.А.Е.Карлинского.–2-е изд. И доп. –Алматы, 1994.

2. Жылқыбаева А.Ш., Хусаинова М.Ж., Айтказина А.А., Сейфолданова Ж.А., Қырықбаева Б.А. Қазақ тілі. Оқу құралы. – Өскемен: ШҚМУ баспасы, 2003.

3. Қожахметова Х. 40 уроков казахского языка. –Алма-Ата,1989.

Қосымша әдебиеттер:

4. Мусинов А. Қазақ тілі. /А.Мусинов, М.Мұхамбетқалиева, С.Құдайбергенов. –Алматы: Қайнар, 1995.

5. Сарыбаев Б. «Қазақтың музыкалық аспаптары» -Алматы: Жалын. 1978.

6. Райымбергенов А., С.Аманова «Күй қайнары» -Алматы : Өнер, 1990.

7. Д.Нұрпейісова «Желқоңыр». –Алматы, 1991.

8. Ә.Тәжібаев «Біздің Роза» -Алматы: 1964.

9. Маселова К., Жылқыбаева А., Ибраева М. Сан есімді тиімді оқыту жолдары. Өскемен. -1999.

10. Кенжеахметұлы С. Қазақтың салт-дәстүрлері мен әдет-ғұрыптары. –Алматы: Ана тілі. -1994.

11. Бектұров Ш., Бектұрова А. Қазақ тілі. Ана тілі деңгейінде оқыту құралы. –Алматы: Әділет ЖҚМ. -1998.

12. Қазақтың мақал-мәтелі. Жинап, құрастырған Ө.Тұрманжанов. /-Алматы: Жазушы, 1980, -352 б.

13. Қазақтар: Көпшілікке арналған анықтамалық: 9 томдық. –Алматы, -1998.

14. Қазақ мақал-мәтелдері. –Алматы: Ана тілі, 1993. -173 б.

15. Қазақ мақал-мәтелдері. –Алматы: Қазақстан, 1990.-286 б.

16. Күзекова З., Қарақұсова Г. Қазақ тілі. –Алматы, 2001.

17. Шаймерденов Е. Қазақ елінің рәміздері.–Алматы, 1993.

18. Қазақстан: ұлттық энциклопедия. –Бас.ред. Ә.Нысанбаев. –Алматы: Қазақ энциклопедиясы, 1998.

19. М.Ахметова «Қазақ әндері» Музыка мектептеріне арналған оқу құралы. –Алматы, 1976.

20. Қалиев Қ,Оралбаева Н, Қасымова Б, Шалабаев Б, Төлегенов О. Қазіргі қазақ тілі: жаттығулар жинағы.–Алматы, 1997

21. С.Мұқанов «Халық мұрасы» Алматы: 1974.

22.Жылқыбаева А.Ш. «Салт-дәстүрлердің тілдегі көрінісі» -Өскемен: С.Аманжолов атындағы ШҚМУ баспасы, 2004.

23. 
    Еламанов Қ. «Шаңырақ пен пырақ»-Алматы, 1999.
    
24. 
    Б.Құлмағамбетова, Ж.Елемесова. Қазақ тілін үйренушілерге көмек. –Алматы: Рауан, 1990.
    

3.7 Рейтинг-шкала

Бақылаудың түрі	Балл
Ағымдағы	30
Аралық	30
Қорытынды (емтихан)	40
Барлығы	100

3.8 Әр түрлі жұмыс түрлерінің бағалану критерилері және шкаласы.

1. 
   Практикалық сабақтар -10 балл
   
2. 
   Мәтінмен жұмыс-10(мәтінді мәнерлеп оқу, ерекше дыбыстарды айту - 1,5 балл, мазмұндау – 4 балл, сұхбат құрастыру - 3 балл, мәтінге сұрақ құрастыру - 1,5 балл)
   
3. 
   Сөздікпен – 5 (жаңа сөздерді есте сақтау - 2б., сөз тіркестерімен сөйлем құрастыру-2б., сөздің баламасын білу-1б.).
   
4. 
   Жаттығулармен жұмыс – 5 (жалғау, жұрнақтарды қолдана білу - 2 балл, қазақ тіліне тән дыбыстарды дұрыс жаза білу -1 б., сөздердің сөйлемдегі орын тәртібін дұрыс қолдана білу – 2 б.).
   
5. 
   СЖЖ – 10 (мәтін құрастыру -3 балл, сұхбат құрастыру - 2 балл, сөздік жұмысы - 1 балл, грамматикалық тапсырмаларды орындау - 2 балл, мақал-мәтелдерді жаттау - 2 балл)
   
6. 
   Реферат – 5 (тақырыптың ашылуы - 4 балл, сұрақтарға жауап - 0,5 балл, безендірілуі - 0,5 балл)
   
7. 
   Аралық бақылау – 15 (тест). (1 қате - 2 б., 2 қате -1,5 б., 3 қате -1 б., 4 қате - 0,5 б, 5 қатеден көп болса - 0 б.)
   

Барлығы: 60 балл

4. Курстың саясаты.

Практикалық қазақ тілі пәні бойынша студенттерге мынандай талаптар қойылады:

• 
  студент себепсіз сабақ босатпауы керек;
  
• 
  студент себепсіз 2 сағаттан артық сабақ босатса, рейтинг балы төмендетіледі;
  
• 
  сабақты себепсіз босатқан студенттерге курс тапсырмаларын өтеуге қосымша уақыт берілмейді;
  
• 
  студент әрбір қарастырылған тақырыптарды түсініп, өз ойын айта білуге, қойылған сұрақтарға ауызекі тілде толық жауап бере білуі тиіс;
  
• 
  сабақты бірде-бір рет босатпаған студенттің әрбір рейтинг балына әр модульдің соңында 0,2 балл қосылады;
  
• 
  курс бойынша берілген тапсырмаларды әр модуль соңында тапсырмайынша студент емтиханға кіргізілмейді;
  
• 
  тіл үйрену – заман талабы. Ол талап пен табандылықты, ниеттілікті қажет етеді. Сондықтан да әрбір студент мемлекеттік тілді меңгеруге және оны құрметтеуге тиіс.
  

2. ПӘН БОЙЫНША ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК МАТЕРИАЛДАР

2.1 Курстың тақырыптық жоспары. Барлығы (несие) 3

№	Сабақтың тақырыбы	Практика лық	СОӨЖ	СӨЖ
1	Қазақ тілі - мемлекеттік тіл.	1	2	2
2	Адам өмірі – бір дәуір.	4	4	2
3	Менің оқу орным.	6	4	2
4	Уақыт өлшемі.	3	2	2
5	Айналамен таныстыру.	4	4	4
6	Наурыз – мейрамы.	3	4	4
7	Кең байтақ –Отаным. Ұлттық ақша	6	5	5
8	Қазақ халқының салт-дәстүрлері.	6	4	2
9	Қазақстан–2030 бағдарламасы.	2	3	5
10	Қазақ халқының ұлттық аспаптары	2	3	6
11	Қазақтың атақты күйші, композиторлары	2	3	4
12	Қазақ ән саңлақтары	2	3	2
13	Қазақтың бұлбұлдары	2	2	2
14	Сөз жарысы-айтыс	2	2	3
	БАРЛЫҒЫ	45	45	45

2. 
   Дәріс сабақтары- қарастырылмаған.
   
3. 
   Семинар сабақтарының жоспары-қарастырылмаған.
   

2.4 Практикалық сабақтың жоспарлары

1-тақырып: Қазақ тілі-мемлекеттік тіл.

Сұрақтар

1. Мемлекеттік тіл туралы түсінік. ҚР-сының «Тіл туралы Заңы»

Қазақ тілінің грамматикалық ерекшеліктері. Қазақ тіліне тән

дыбыстар. Әліпби.

2. Үндестік заңы. Ілгерінді, кейінді ықпал. Сөйлеу әдебі (сәлемдесу, қоштасу, кешірім). Сұраулы сөйлемдердің жасалу жолдары.

Тапсырмалар:

1. №1 әдебиет. 18-жаттығу (41-б.), 21-жаттығу (42-б.), 21, 22-жаттығулар (36-б.).

Әдебиеттер: 1.

Әдістемелік нұсқау: тапсырмаларды дұрыс орындау үшін үндестік заңы тақырыбын қайталау керек. Жуан және жіңішке дыбыстарды жатқа білу керек.

2 - тақырып: Адам өмірі – бір дәуір. Өмірбаян. Менің отбасым.

Сұрақтар:

1. 
   Тәуелдік жалғауы. Мамандық атаулары.
   
2. 
   Менің досым. Сын есім, шырайлары.
   
3. 
   Дене мүшелері. Ілік, барыс, табыс, көмектес септіктері.
   

Тапсырмалар:

1. 
   №1 негізгі әдебиет. 8-жаттығу (82-б.), 9, 10, 11-жаттығулар (83-б.), 5-жаттығу (93-б.), 21, 22, 23-жаттығулар (105-б.).
   
2. 
   3, 4-жаттығу (186-б.), 8-жаттығу (187-б.), 10-жаттығу (188-б.), 17-жаттығу (191-б.). 4, 6, 8-жаттығулар (196-б.). 9, 10, 12-жаттығулар (197-б.). 14-жаттығу (197-б.).
   
3. 
   19-жаттығу (85-б.), 20, 21, 23-жаттығулар (86-б.). 26-жаттығу (87-б.). 6-жаттығу (72-б.), 8, 10-жаттығулар (73-б.), 17-жаттығу (75-б.). 10, 11, 12-жаттығулар (152-б.). 2-жаттығу (170-б.), 5, 6-жаттығулар (171-б.).
   
4. 
   Көп нүктенің орнына барыс септігінің тиісті жалғауын қойыңыз.
   

Нұрлан кітапхана.... барды. Марат дәптер... жазды. Олег... досы келеді. Есет емтихан... дайындалды.. Жұмысшы зауыт... барды. Оксана аурухана.... келді. Аян айтыс... қатысты.

5. 
   Төмендегі сөздерді жатыс септігіне қойып, сөйлем құрастырыңыз.
   

Домбыра, музыкалық аспап, мұражай, шеру, Қанат, саябақ.

6. Берілген мақалдардан дене мүшелерін теріп жазыңыз. Сөз тіркесін құрастырыңыз.

А) Батыр қол бастайды.

Б) Тіл - көңілдің кілті

В) Саусағы ұзын биші болады,

Құлағы ұзын күйші болады.

Г) Білімді мыңды жығады,

Білекті бірді жығады.

7. Досыңызды туыстарыңызбен таныстырыңыз.

8. Мақал-мәтелдерден туыстық атауларды тауып, түсіндіріңіз.

А) Ағасы бардың жағасы бар,

Інісі бардың тынысы бар

Ә) Ағайын тату болса, ат көп,

Абысын тату болса, ас көп.

Б) Жолы болар жігіттің, жеңгесі шығар алдынан.

В) Апама жездеме сай.

Г) Екі аяқты да бөле тату,

Төрт аяқты да бота тату

Әдебиеттер: 1, 2.

Әдістемелік нұсқау: тапсырмаларды сауатты орындау үшін септік категориясы тақырыбын тыңғылықты меңгеру керек.

следующая страница>