ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

С.АМАНЖОЛОВ АТЫНДАҒЫ ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

Филология және журналистика институты

Практикалық қазақ тілі кафедрасы

ҚАЗАҚ ТІЛІ КУРСЫ БОЙЫНША

050114 «ТАРИХ» МАМАНДЫҒЫ ҮШІН

ОҚУ – ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН

Өскемен, 2005

Құрастырушы: Оқу -әдістемелік кешен

Елшібаева Л.Б. практикалық қазақ тілі

кафедрасының отырысында

талқыланды. 2 ақпан 2005 ж.

№7 хаттама

Оқу-әдістемелік кешен ФжЖ институтының әдістемелік кеңесінің отырысында мақұлданды. 7 ақпан 2005ж.

№ 3 хаттама.
Оқу әдістемелік кешен Әдістемелік бөлімнің келісімімен баспаға ұсынылды.

«____» _____________2005ж

Оқу - әдістемелік кешенге түйіндеме. Ұсынылып отырған оқу-әдістемелік кешен «Шет тілі», «Журналистика», «Орыс тілі және әдебиеті», «Аударма ісі» мамандықтарына арналған. Бұл кешеннің негізгі мақсаты – практикалық қазақ тілі кафедрасында жинақталған озық тәжірибелерді, жаңа технологияларды тиімді, ұтымды оқыту әдістерін пайдалана отырып, студенттерге терең білім беру болып табылады.
Тарих мамандығының студенттеріне арналған қазақ тілі курсы бойынша оқу-әдістемелік кешен. /Құрастырушы: Елшібаева Лаура Бақытқызы

Өскемен: ШҚМУ баспасы,2005 ж., 23 б.

С.Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік университеті.

2005
І. ПӘННІҢ ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ

(Syllabus)

І. Жалпы мәліметтер:

1. 
   Пәннің аты: қазақ тілі
   
2. 
   Практикалық қазақ тілі кафедрасы
   
3. 
   Оқытушының аты-жөні: Елшібаева Лаура Бақытқызы
   
4. 
   Байланыс ақпараты: 30-гвардиялық дивизия көшесі, 34-үй, практикалық қазақ тілі кафедрасы, 240-ауд., тел.:54-01-63, кесте бойынша.
   
5. 
   Өткізілетін орны: ШҚМУ-дың N1 корпусы
   
6. 
   Кредит (несие) саны: 3 кредит
   
7. 
   Оқу жоспарынан көшірме
   

   Курс	Семестр	Кредит	Прак тика лық	СОӨЖ	СӨЖ	Барлығы	Бақылау формасы
   1	1	3	45	45	45	135	Емтихан

8. 
   Курстың пререквизиттері (курсқа қатысуға алдын-ала қойылатын талаптар, білім жиынтығы, глоссарий).
   

Қазақ тілі пәні бойынша тарих мамандығында оқитын студенттерге төмендегідей талаптар қойылады:

• 
  студент мектеп қабырғасында қарастырылған материалдарды түсініп, өз ойын айта білуге, қойылған сұрақтарға ауызекі тілде толық жауап бере білуге тиіс;
  
• 
  тілдің құрылымын білуге тиісті;
  
• 
  орфографиялық сөздікпен жұмыс істей алуы қажет;
  
• 
  қазақша-орысша, орысша-қазақша сөздіктерді пайдалана алуы керек;
  
• 
  мектептегі қазақ тілі пәнінің бағдарламасына сәйкес сөздік қоры болуы тиіс;
  
• 
  тілдерді салыстыра отырып үйрену үшін орыс тілінің грамматикалық құрылымын білуі қажет.
  

9. 
   Постреквизиттер
   

Қазақ тілі - Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі. Мемлекеттік тіл - мемлекеттің бүкіл аумағында қоғамдық қатынастардың барлық саласында қолданылатын мемлекеттік басқару, заң шығару, сот ісін жүргізу және іс-қағаздарын жүргізу тілі. Барлық жоғары оқу орындарының оқу бағдарламасында барлық мамандықтар бойынша қазақ тілі міндетті пән ретінде енгізілген және оқу орнын бітіргені туралы құжатқа енгізілетін пәндер тізбесіне кіреді.

Сондықтан жоғары оқу орындарының түлектері қазақ тілін бағдарламада берілген мамандыққа байланысты тақырыптар көлемінде меңгеруі тиіс:

• 
  әрбір қарастырылған тақырыпқа байланысты кемінде 35 - 40 сөзді жадында сақтауы тиіс;
  
• 
  берілген мәтінді қысқаша мазмұндай білуге тиіс;
  
• 
  курс соңында студент бағдарламада берілген тақырыптар төңірегінде әңгімелей алатындай дәрежеге жетуі керек;
  
• 
  өтілген тақырыптарға байланысты мақал-мәтел, фразеологизмдерді меңгеруі қажет.
  
• 
  мамандыққа (халықаралық қатынастар) байланысты мәтіндерді (110 -130 сөз) сөздіктің көмегімен аудара білуі тиіс.
  

2. 
   Курстың қысқаша сипаты.
   

2.1 Курстың мақсаты

Қазақ тілінің мемлекеттік тіл ретінде мәртебесінің көтерілуіне байланысты тіл үйретуге үлкен талап қойылып отыр. Ұсынылып отырған оқу бағдарламасының негізгі мақсаты:

- республикамыздағы және университеттің практикалық қазақ тілі кафедрасында жинақталған озық тәжірибені, жаңа технологияларды, тіл үйрету барысындағы т.б. тиімді де ұтымды оқыту әдістерін пайдалана отырып, студенттерге қазақ тілінен тиянақты да терең білім беру;

- грамматикалық материалдарды меңгерту арқылы қазақ тілінде сөйлеуге үйрету;

- студенттердің қазақ тілінен алған білімін тереңдетіп, сөздік қорларын молайту, тілдік дағдыларын жетілдіру;

- қазақша мәтіндердің мазмұнын түсіне білу дәрежесіне жеткізу;

- алған білімдерін ауызекі сөйлеу жағдайында күнделікті қарым-қатынаста пайдалануға дағдыландыру.

2.2 Курстың мамандыққа қатысты қолданылу міндеті.

Мемлекеттік тілді студенттерге үйрету - бүгінгі таңдағы басты мәселелердің бірі, заман талабы. Бүгінгі студент - ертеңгі маман, қызметкер. Сондықтан біздің міндетіміз - студенттерді өз мамандығы төңірегінде адамдармен мемлекеттік тілде қарым-қатынас жасап, сөйлесе білуге, жаза білуге және халықаралық қатынастар мамандығына байланысты кәсіби лексиканы қолдана отырып, өз ойын еркін жеткізе білуге үйрету.

2.3 Курстың мазмұны:

Студент курстың соңында негізгі қарастырылған сұрақтарды, білім, іскерлік, дағдыларды меңгеруі тиіс. Курстың негізгі мазмұны - халықаралық қатынастар мамандығына байланысты лексикалық тақырыптар мен грамматикалық материалдардан тұрады. Лексикалық тақырыптар негізінен бір мақсатты жүйемен берілген. Әрбір лексикалық тақырып тіл үйренушінің қазақ тілінде ойлау қабілетін дамытуға, сөздік қорын молайтуға, ауызекі сөйлеу тілін одан әрі жетілдіруге, еркін пікір алмаса білуіне ықпалын тигізеді. Грамматикалық тақырыптарды меңгертуде қазақ тілі мен орыс тілін салыстыра отырып, қазақ тіліне тән дыбыстарды дұрыс айтуға, сауатты жаза білуге дағдыландырады. Курс соңында тіл үйренуші бағдарламада берілген тақырыптарды меңгеруі, ауызекі тілде дұрыс сөйлей білуі, сауатты жаза білуге үйренуі тиіс. Сонымен қатар мамандыққа байланысты лексиканы меңгеріп, қажеттілігіне сай практикада қолдана білуі тиіс.

3. 
   Пән бойынша тапсырмаларды орындау және тапсыру графигі
   

№	Жұ-мыс түр-лері			Тапсырманың мақсаты мен мазмұны				Ұсыны-латын әдебиет							орындалу мерзімінің ұзақ-тығы				Балл			Бақылау түрі			Ор-ын-далу мерзімі
								не-гізгі			қосымша
1	2			3				4			5				6				7			8			9
1	Маз мұн-дау			Мәтіннің ма-ғынасын түсі-не білу және мазмұндау дағдысын қалыптастыру				1, 2, 4			1,712,10,14, 15				1, 5, 9, 12, 13 апта				1, 0,7 0,5			ауызша			2, 6, 10, 14 ап-та
2	Сөздік жұмы сы				Лексикалық қорын байыту			45		8,910			2, 5, 8, 11, 13					0,5 0,3			бақ.жұм. тексеру			2, 4, 6, 9, 12,14 апта
3	Аралық бақылау					Грамматикалық білімде- рін тексеру										30 (10х3)					тест			5,10,15 апта
4	Сұхбат		Өз ойын ауызекі тілде дұрыс жет- кізе білу дағды- сын қалыптастыру						2-4			10-11				3,6 8 ап- та			3-б			ауызша			4, 7,9 ап- та
5	Жат-тығу жұмыс				Жазба тілін дамыту			2-4			7,811				46 8		1, 0,5			Бақ. жұм. тек.-ру				3, 5, 7, 9, 13
6	Пікір талас			Өз ой-пікірін түсінікті жеткізе білу қабілетін қа-лыптастыру						2-6			7-14				11, 12 ап- та			1		ауызша			13 ап-та
7	Реферат	Тақырып бо йынша беріл ген әдебиеттер мен жұмыс істей білу дағдысын қалыптастыру.					Реферат тақыры бына байланыс- ты бағдарлама-да берілген әдебиеттерді пайдаланыңыз										6-9 ап-та			5б		ауызша			9-10
8	Мә тін мен жұ мыс			Сөздік қорын молайту. Ауыз екі сөйлеу тілін дамыту				1-4			7,8,9,10,1112,13					1, 5, 9, 12, 13 апта				1, 0,7 0,5			ауызша		2,6 10, 14,ап-та

3.6 Курс бойынша пайдаланатын әдебиеттер.

Негізгі әдебиеттер:

1. Бектуров Ш.К., Бектурова А.Ш. Қазақ тілі для начинающих: /Под общ. Ред. А.Е.Карлинского.–2-е изд.и доп.–Алматы, 1994.

2. Жылқыбаева А.Ш. және т.б. Қазақ тілі. Оқу құралы. – Өскемен: ШҚМУ баспасы, 2003.

3. Қожахметова Х. 40 уроков казахского языка.–Алматы, 1989.

Қосымша әдебиеттер:

4. А.Мусинов, М.Мұхамбетқалиева, С.Құдайбергенов. Қазақ тілі. –Алматы: Қайнар, 1995.

5. Күзекова З., Құрманбайұлы Ш., Жусанбаева С. Қазақ тілі. –Алматы: Ана тілі. -1998.

6. Салиева Ұ. Қазақша сөйлеп үйренейік. –Алматы, 1995.

7. Абилкасымов Б.Тілдескіш.Орысша-қазақша.Алматы, 1992.

8. Оралбаева Н., Әбдіғалиева Т. Шалабаев Б. Практикалық қазақ тілі. Алматы: Ана тілі, 1993. -272 б.

9. Маселова К., Жылқыбаева А., Ибраева М. Сан есімді тиімді оқыту жолдары. Өскемен. -1999.

10. Кенжеахметұлы С. Қазақтың салт-дәстүрлері мен әдет-ғұрыптары. –Алматы: Ана тілі. -1994.

11. Бектұров Ш., Бектұрова А. Қазақ тілі. Ана тілі деңгейінде оқыту құралы. –Алматы: Әділет ЖҚМ. -1998.

12. Қазақтың мақал-мәтелі. Құрастырған Ө.Тұрманжанов. /-Алматы: Жазушы, 1980, -352 б.

13. Қазақтар: Көпшілікке арналған анықтамалық: 9 томдық. –Алматы, -1998.

14. Қазақ мақал-мәтелдері. –Алматы: Ана тілі, 1993. -173 б.

15. Қазақ мақал-мәтелдері. –Алматы: Қазақстан, 1990.-286 б

16. Күзекова З., Қарақұсова Г. Қазақ тілі. –Алматы,2001.

17. Мамбетказиев Е. Сыбанбеков К. Табиғат қорғау. 1990ж.

18. Шаймерденов Е. Қазақ елінің рәміздері.–Алматы, 1993.

19. Қазақстан: ұлттық энциклопедия. –Бас.ред. Ә.Нысанбаев. –Алматы: Қазақ энциклопедиясы, 1998.

20. ҚР-сының Конституциясы.

21. Совет Одағының Қазақстандық батырлары. Алматы, 1969.

22. Қозыбаев М. Майдангер студенттер. Алматы, 1985.

23. Омарбеков Т. Қазақ тарихы ХХғ өзекті мәселелері. А., 2003.

24. Қойшыбаев. Жазықсыз жапа шеккендер. Алматы, 1990.

25. Ұмытылмас есімдер: XV-XXғғ өмір сүрген атақты адамдар туралы қызықты тың деректер. Құраст.:Б.Ысқақов. Алматы, 1994.

26. Аймауытов Ж.А. Қайта оралған қаламгерлер. ҚР-сының Ұлттық кітапханасы. Алматы, 1994.

27. Бекмаханов Е. Қазақстан ХІХғ 20-40 жылдарында. А., 1994.

28. 12 томдық Қазақ Совет энциклопедиясы. Алматы, 1977.

29. 7 жарғы: Бұрынғы қазақтардың ел билеу заңы. Алматы. //Айқап, 1993.

30. Тәуке ханнан қалған заңдар //Жоғарғы сот жаршысы. 1995 №4

31. //Қазақ тарихы. 1993 №2, 3

32. Ежелгі Баласағұн қаласы //Жұлдыз, 1990 №9.

33. //Сыр мен сымбат. 2004 №12 4-5 бет.

34. 
    //Қазақ әдебиеті. 1991ж 18 қазан
    
35. 
    //Лениншіл жас. 1990. 25 қазан.
    
36. 
    //Жас Алаш. 1991. 18 қазан
    
37. 
    //Жалын. 1993 64бет.
    
38. 
    //Қазақ әдебиеті. 1993 9 көкек, 24 қыркүйек.
    
39. 
    //Парасат 1990 №7
    
40. 
    //Ана тілі 1993 13.05; 1996 22.02
    
41. 
    //Отан сақшысы 1993 14.08
    
42. 
    Ф.Оразбаева, А.Мұратбекова Тарих факультеті студенттеріне қазақ тілін мамандыққа сәйкес оқытуға арналған қазақша-орысша сөздік. Алматы, 2003.
    
43. 
    Қазақстан Республикасының Тіл туралы Заңы. //Егемен Қазақстан 1997ж.
    

3.7 Рейтинг-шкала

Бақылаудың түрі	Балл
Ағымдағы	20
Аралық	30
Үй тапсырмасы	10
Қорытынды (емтихан)	40
Барлығы	100

3.8 Әр түрлі жұмыс түрлерінің бағалану критерилері және шкаласы.

1. 
   Практикалық сабақтар-10
   

Мәтінмен жұмыс – мәтінді мәнерлеп оқу, ерекше дыбыстарды айту - 1,5 б, мазмұндау-1,5б, сұхбат құрастыру-1,5б, мәтінге сұрақ құрастыру-1б; Сөздікпен жұмыс– жаңа сөздерді есте сақтау-1 б, сөз тіркестерімен сөйлем құрастыру-1 б, Жаттығулармен жұмыс – жалғау, жұрнақтарды қолдана білу-1 б, қазақ тіліне тән дыбыстарды дұрыс жаза білу -0,5 б, сөздердің сөйлемдегі орын тәртібін дұрыс қолдана білу -1б.

2. 
   СӨЖ – 10 (мәтін құрастыру-3 б, сұхбат құрастыру-2 б, сөздік жұмысы-1 б, грамматикалық тапсырмаларды орындау-2 б, мақал-мәтелдерді жаттау-2 б)
   
3. 
   Реферат–5 (тақырыптың ашылуы-4 б, сұрақтарға жауап-0,5 б, безендірілуі-0,5 б)
   
4. 
   Бақылау жұмысы – 5 (сөздің орын тәртібін-2 б, қазақ тіліне тән дыбыстардың дұрыс жазылуы мен айтылуын айыра білу-3 б).
   
5. 
   Аралық бақылау-30 (тест-1 қате -0,3 б, 2 қате-1,2 б, 3 қате-1,5 б, 4 қате-2 б, 5 қате-3,0 б, 5 қатеден көп болса-0 б)
   

Барлығы: 60

4. Курстың саясаты.

Практикалық қазақ тілі пәні бойынша студенттерге төмендегідей талаптар қойылады:

• 
  студент себепсіз сабақ босатпауы керек;
  
• 
  студент себепсіз 2 сағаттан артық сабақ босатса, рейтинг балы төмендетіледі;
  
• 
  сабақты себепсіз босатқан студенттерге курс тапсырмаларын өтеуге қосымша уақыт берілмейді;
  
• 
  студент әрбір қарастырылған тақырыптарды түсініп, өз ойын айта білуге, қойылған сұрақтарға ауызекі тілде толық жауап бере білуі тиіс;
  
• 
  сабақты бірде-бір рет босатпаған студенттің әрбір рейтинг балына әр модульдің соңында 0,2 балл қосылады;
  
• 
  курс бойынша берілген тапсырмаларды әр модуль соңында тапсырмайынша студент емтиханға кіргізілмейді;
  
• 
  тіл үйрену – заман талабы. Ол талап пен табандылықты, ниеттілікті қажет етеді. Сондықтан да әрбір студент мемлекеттік тілді меңгеруге және оны құрметтеуге тиіс.
  

2. ПӘН БОЙЫНША ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК МАТЕРИАЛДАР

2.1 Курстың тақырыптық жоспары Барлығы (несие) 3

№	Сабақтың тақырыбы	Прак-ти калық		СОӨЖ	СӨЖ
	БАРЛЫҒЫ	45		45	45
1	Қазақ тілі - мемлекеттік тіл.	1		2	2
2	Адам өмірі – бір дәуір.	4		4	2
3	Менің оқу орным.	6		4	2
4	Уақыт өлшемі.	3		2	2
5	Айналамен таныстыру.	4		4	4
6	Наурыз – мейрамы.	3		4	6
7	Біздің республика.	6		5	5
8	Теңгелер сөйлейді.	6		4	2
9	Қазақ халқының салт-дәстүрлері.		2	4	2
10	Қазақстан–2030 бағдарламасы.	2		3	5
11	Қазақ елін билеушілер	2		3	6
12	Халық батырлары	2		3	2
13	Қазақстан тәуелсіз мемлекет	2		2	2
14	Тарихшы Ермұхан Бекмаханов	2		3	3

2. 
   Дәріс сабақтары- қарастырылмаған.
   
3. 
   Семинар сабақтарының жоспары-қарастырылмаған.
   

2.4 Практикалық сабақтың жоспарлары

1-тақырып: Қазақ тілі-мемлекеттік тіл.

Сұрақтар:

1. Мемлекеттік тіл туралы түсінік. ҚР-сының «Тіл туралы Заңы» Қазақ тілінің грамматикалық ерекшеліктері. Қазақ тіліне тән дыбыстар. Әліпби.

2.Үндестік заңы. Ілгерінді, кейінді ықпал. Сөйлеу әдебі (сәлемдесу, қоштасу, кешірім). Сұраулы сөйлемдердің жасалу жолдары. Танысу.

Тапсырмалар:

1.ҚР “Тіл туралы Заңының” 4 бабымен танысыңыз.

2.Берілген сөздерді оқып, бір бағанға жіңішке, екінші бағанға жуан сөздерді жазыңыз: Әдебиет, әсемпаз, кереует, жазушы, орамал, ғалым, кітапхана, мінез, дәптер, қаңтар, таңертең, жігіт, оқырман, кәсіпкер, сурет, қорық

3.Өзіңізді және өзіңіздің досыңызды таныстырыңыз

4. Танысу сұхбатын құраңыз

Әдебиеттер: 1, 43

Әдістемелік нұсқаулар: Тапсырмаларды дұрыс орындау үшін Тіл туралы Заңды оқу керек, үндестік заңы тақырыбын қайталау керек. Жуан және жіңішке дыбыстарды жатқа білу керек.

следующая страница>