Ф КГМА 1-8-22/02

МУ «Организация

методической работы в

соответсвии с ГОСО 2006

года» от 04.07.2007г.

ҚАРАҒАНДЫ МЕМЛЕКЕТТІК МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ
Химия курсымен фармацевтикалық пәндер кафедрасы


Тәжірибелік сабақтарға арналған әдістемелік ұсыныс


Тақырыбы: Биополимерлердің физикалы-химиялық қасиеттерінің ерекшеліктері.

Мамандығы: 051102 Қоғамдық денсаулық сақтау.

Пән: Химия
Курс: 1

Құрастырушы: Тулегенова Ж.М.

Қараганды 2009ж.

Кафедраның әдістемелік жиналысында бекітілген

_29.08__.___. 2009. № __1__ Хаттама

Курсқа жауапты Власова Л.М.

Тақырыбы: Биополимерлердің физикалы-химиялық қасиеттерінің ерекшеліктері.

Мақсаты: Биополимерлердің физикалы-химиялық қасиеттерінінің құрамын,жіктелуін оқыту.

Оқыту мақсаты:

• 
  Полимер ерітінділеріне түсініктеме беру.
  
• 
  Полимерлердің тұтқырлығына,ісінуге түсініктеме беру.
  
• 
  Химиялық өлшеуіш ыдыстармен, лабораториялық таразылармен, берілген электрондық мәліметтермен жұмыс істей білуді оқыту.
  

Тақырып бойынша негізгі сұрақтар:

1. 
   ЖМҚ құрылысы және жіктелуі.
   
2. 
   ЖМҚ ерітінділерінің ісінуі, ісінудің түрлері: шекті және шексіз ісінулер. Ісіну дәрежесі.
   
3. 
   ЖМҚ ерітінділерінің тұтқырлығы.Штаудингер және Марк-Кун-Хаувинк теңдеуі.
   
4. 
   ЖМҚ ерітінділерінің осмостық қысымы. Галлер теңдеуі.
   
5. 
   Полиэлектролиттер.Изоэлектродтық нүкте және оны анықтау әдістері.
   
6. 
   Доннанның мембраналық тепе-теңдігі.
   
7. 
   Тұзсыздандыру,коацервация, оның биологиялық мәні.
   
8. 
   Синерезис.
   

Білім берудің және оқытудың әдістері: дискуссия, есептер шығару, жаттығулар орындау, семинар, шағын топтағы жұмыс, көрнекі эксперимент

Әдебиеттер:

Негізгі:

1. Патсаев Ә.Қ. Бейорганикалық және физколлоидтық химия. Алматы,2004.

2. Бірімжанов Б.А. Жалпы химия. Алматы, 2002

3. Патсаев Ә.К., Шитыбаев С.А. Бейорганикалық және физ.коллоидтық химияның

тәжірибелік-зертханалық сабақтарына қолданба. Шымкент, 2006 .

4 .Равич-Щербо М.И., Новиков В.В. Физическая и коллоидная химия М., 2001.

5.Слесарев В.И. Химия. Основы химии живого С-Пб.:Химиздат, 2001.

6.Ершов Ю.А. Общая химия. Биофизическая химия.Химия биогенных элементов: М.: ВШ 2003.

7.Асанбаева Р.Д., Илиясова М.И. Теоретические основы строения и реакционный способности биологически важных органических соединений.Алматы,2003.

Қосымша:

1.Глинка Н.Г. Общая химия. М.,2003.

Бақылау:

Тест сұрақтары:

1. Қандай полимер биополимерлерге жатады

1. 
   Белоктар
   
2. 
   полиэтилен
   
3. 
   полипропилен
   
4. 
   синтетикалық каучук
   
5. 
   лавсан
   

2. Қандай полимер биополимерлерге жатады

1. 
   полисахаридтер
   
2. 
   полиэтилен
   
3. 
   полипропилен
   
4. 
   синтетикалық каучук
   
5. 
   лавсан
   

3. Қандай полимер биополимерлерге жатады

1. 
   РНҚ
   
2. 
   Полиэтилен
   
3. 
   Полипропилен
   
4. 
   синтетикалық каучук
   
5. 
   лавсан
   

4.. Қандай полимер биополимерлерге жатады

1. 
   крахмал
   
2. 
   полиэтилен
   
3. 
   полипропилен
   
4. 
   синтетикалық каучук
   
5. 
   лавсан
   

5. ЖМҚ-тың заряды нольге тең болатын күйі қалай аталады

1. 
   ИЭК
   
2. 
   ИЭН
   
3. 
   Оң зарядтың нүктесі
   
4. 
   Теріс зарядтың нүктесі
   
5. 
   Зарядталмайды
   

6. рН 2,1, ал ИЭН =4,7 болса, ЖМҚ молекуласы қалай зарядталады

1. 
   Оң
   
2. 
   Теріс
   
3. 
   Зарядталмайды
   
4. 
   Анықталмайды
   
5. 
   заряды нольге тең
   

7. рН 6,8, ал ИЭН =8,8 болса, ЖМҚ молекуласы қалай зарядталады

1. 
   оң
   
2. 
   теріс
   
3. 
   зарядталмайды
   
4. 
   анықталмайды
   
5. 
   заряды нольге тең
   

8. рН 7,6, ал ИЭН =9,4 болса, ЖМҚ молекуласы қалай зарядталады

1. 
   оң
   
2. 
   теріс
   
3. 
   зарядталмайды
   
4. 
   анықталмайды
   
5. 
   заряды нольге тең
   

9. рН 6,8 болса, ЖМҚ молекуласы қалай зарядталады

1. 
   оң
   
2. 
   теріс
   
3. 
   зарядталмайды
   
4. 
   анықталмайды
   
5. 
   заряды нольге тең
   

10. рН 13,6 болса, ЖМҚ молекуласы қалай зарядталады

1. 
   оң
   
2. 
   теріс
   
3. 
   зарядталмайды
   
4. 
   анықталмайды
   
5. 
   заряды нольге тең
   

11. ЖМҚ ертіндісінің қатты күйге айналуы қалай аталады

1. 
   тұздану
   
2. 
   коацервация
   
3. 
   қоймалжыңдану
   
4. 
   тиксотропия
   
5. 
   окклюзия
   

12. Қоймалжың заттың механикалық күштердің әсерінен қайтымды зақымдануы қалай аталады

1. 
   тұздану
   
2. 
   коацервация
   
3. 
   қоймалжыңдану
   
4. 
   тиксотропия
   
5. 
   окклюзия
   

13. ЖМҚ еріткішпен әрекеттескенде, жалпы көлемнің кішіреюі қалай аталады

1. 
   еру
   
2. 
   контракция
   
3. 
   ісіну
   
4. 
   тиксотропия
   
5. 
   окклюзия
   

14. Ісіну барысында …

1. 
   ЖМҚ көлемі үлкееді
   
2. 
   ЖМҚ көлемі кішірееді
   
3. 
   Өзгермейді
   
4. 
   өзгеруі мүмкін емес
   
5. 
   жүйенің көлемі үлкееді
   

15. Егер ісіну барысында ЖМҚ бөлшектері ерімейтін болса, ісіну қалай аталады

1. 
   шекті
   
2. 
   шексіз
   
3. 
   құрылымдық
   
4. 
   коацерватты
   
5. 
   төмендеп жоғарлайды
   

Көрнекті эксперимент.

Органикалық ерітінділерде уақытқа байланысты резеңке жіптің ұзындығының ұлғаюын өлшеу.
Қажетті құрал жабдықтар:

- резинке жіп

- тығыны бар пробирка

- шыны түтік

- жұқа проволока

- миллиметрлі жолақ қағаз ( пробиркаға жабыстырылған)

-бензол
Жұмыстың жүру бағыты
1. 4-5 см –лік резинке жіп.

2. Резинке жіпті 12-15 см-лік шыны түтіктің ортасына салады.

3. Миллиметрлі жолақ қағазды пробирканың бүйіріне жіпті өлшеу үшін жабыстырады.

4. Пробиркаға бензол құйып, тығынмен жабады да, әр 5 минут сайын резинке жіпті ісінгенше өлшеп отырады.

5. Алынған мәліметті жазып отыру қажет.