Тау жыныстарының инженерлік-геологиялық кешендерін карьерлер беткейлерінің орнықтылығы шарттары бойынша жіктеу

Карьерлердегі беткейлердің, кертпештер қиябеттерінің, үйінділердегі деформацияларын бақылау және олардың орнықтылығын қамтамасыз ету шараларын әзірлеу бойынша нұсқауына

2-қосымша

Тау жыныстарының инженерлік-геологиялық кешендерін

карьерлер беткейлерінің орнықтылығы шарттары бойынша жіктеу

Кешендердің сипаттамасы	Кешендердің тау жыныстары жатысының күрделілігі шарттары бойынша сипаттамасы
Кешендердің сипаттамасы	I топша Жай	2 топша Орташа күрделілікті	3 топша Күрделі
1	2	3	4
I-топ Мықты қатты тау жыныстарының кешендері: үлгідегі беріктік σ_сж> 80 МПа	Жазық, жайпақ және еңіс жатыс; тау жыныстарының қуаты мен созылымы бойынша ұсталымды-ғы; айырылымды бұзылыстар мен қосымша қатпарлық мүлдем жоқ немесе өте аз	Еңіс және қия жатыс; уату аймақтарының сериясы және айырылымды бұзылыстар, кейде тау жыныстарының елеулі орын ауыстыруымен	Еңіс және қия жатыс, қарқынды қатпарлық, дизъюнктивті бұзылыстардың дамуы, қия және жазық құлайтын үлкен созылымды заңға сыйымсыз орналасқан тектоникалық жарықшақтардың елеулі саны; интрукциялардың қиюшы пішіндері.
II-топ Үлгідегі орташа берік-тігі: σ =8-80 МПа өзгертілген қатты және жартылай қатты тау жыныстарының кешендері	Тыныш жазық немесе жайпақ жатыс, тау жыныстарының әлсіз фациялық өзгергіштігі және олардың аз бұзылғандығы; қалыпты қиылатын жарықшақтылық басым болады	Бірқатар пликативті және дизъюнктивті бұзылыстармен күрделенген, жазық, жайпақ, еңіс және қия жатыс; жарықшақтылықтың аса күрделі сипаты	Еңіс және қия жатыс, қуаты мен созылымы бойынша ұсталмаған, тау жыныстарының жиі алмасуы, тақта тастану және тау жыныстарының жаншылу аймақтарының кеңінен дамуы; бастырмалар маен лықсымалар сериясының бар болуы; тұтас жарықшақтардың заңға сыйымсыз жатысы.
III-топ Бос тау жыныстарының кешендері, үлгідегі беріктігі: σ_сж<8 МПа.	Жазық және жайпақ жатыс, тау жыныстарының бос фациялық өзгергіштігі, салыстырмалы түрде қарапайым гидрогеологиялық жағдайлар (сыйыстырушы тау жыныстары бойынша және сулы горизонттар жатысының сипаты бойынша).	Жазық және жайпақ жатыс, елеулі фациялық өзгергіштігі, тым күрделі гидрогеологиялық жағдайлар.	Жазық, жайпақ және қия жатыс, күшті фациялық өзгергіштігі, дизъюнктивті бұзылыстардың дамуы, күрделі гидрогеологиялық жағдайлар.

___________________