Тәжірибені өту бойынша бағдарлама мен әдістемелік нұсқаулық

Нысан

ПМУ ҰС Н 7.18.3/23

Қазақстан Республикасының білім және ғылым Министрлігі

С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті
Металлургия кафедрасы

050709 «Металлургия» мамандығының тәлімгерлеріне арналған

оқу тәжірибені өту бойынша
БАҒДАРЛАМА ЖӘНЕ ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛЫҚ

Павлодар

Тәжірибені өту бойынша бағдарлама мен әдістемелік нұсқаулықтың бекіту парағы

Нысан

ПМУ ҰС Н 7.18.3/21

Қазақстан Республикасының білім және ғылым Министрлігі

С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

БЕКІТЕМІН

ОІЖ Проректоры

_____________ Пфейфер Н.Э.

20___ж. «___»_________

050709 «Металлургия» мамандығының тәлімгерлеріне арналған оқу тәжірибесін компьютерлік залдарда және металлургия кафедрасының зертханасында өтуі бойынша
БАҒДАРЛАМА ЖӘНЕ ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛЫҚ

Жұмыс бағдарламасы мамандықтың Мемлекеттік жалпыға міндетті білім стандарты МЖМБС 3.08.335-2006 негізінде әзірленген.

Құрастырушылар: т.ғ.к., профессор Сүйіндіков М.М.

магистр, аға оқытушы Быков П.О.

магистр, оқытушы Шошай Ж.Ш.

Металлургия кафедрасы

Кафедра отырысында ұсынылған № ___ , «__»_________20__ж.

Кафедра меңгерушісі __________ М.М. Сүйіндіков

«Металлургия, көлік және машина жасау» факультетінің оқу әдістемелік кеңесі қолдаған «___» ___________20 _ж. Хаттама №_____

ОӘК төрағасы ___________ Ж. Е. Ахметов

КЕЛІСІЛДІ

ММЖжКФ деканы _________ Т.Т. Тоқтағанов «____» ________20___ж.

МАҚҰЛДАДЫ:

КТБ бастығы ___________ Долганова Т.П. «____»________20__ж.

ЖжӘҚБ бастығы _________ А.А. Варакута «____» _________20___ж.

1 Тәжірибесінің міндеті мен мақсаты
Оқу тәжірибесінің өткізілу мақсаты студентерді ДЭЕМ жәнеи металлургия саласында қолданылатын қолданбалы компьютерлік бағдарламаларда жұмыс істеуді үйрену.

Тәжірибе оқу компьютерлік сыныптарында және металлургия кафедрасының зертханасында және т.б. өткізіледі

2 Тәжірибе мазмұны
Студентердің оқуы келесі түрде жүргізіледі:

кафедра зертханасындағы сабақтар,
компьютердегі сабақтар,
кеңестер, әңгіме түрінде және т.б.

Студенттер компьютерлік бағдарламалармен мәтіндік және сызба құжаттарын жасауды, қолданбалы есептерді және т.б. үйренуі тиіс.

Сонымен қатар металлургиялық кәсіпорындардағы қосымша экскурсия жасау ұйымдастырылуы мүмкін. Кәсіпорынның негізгі цехтары бойынша экскурсияда құрылым мен, тағайындаулармен және бөлім қызметімен(назначением), негізгі жүк ағынымен және қолданылып отырған технологиялық үрдіспен (термен) танысу қарастырылған. Есепте экскурсияның мазмұны келесідей болуы керек:

Зауыт. Жалпы сипаттама және даму болашағы(перспективалары). Өнеркәсіптік аймақ үшін зауыттың және жалпы Қазақстанның қара металлургиясы үшін маңызы.

Зауыттың шикізат көздерін, отын және энегиятасымалдаушыларды қолдануы.
Негізгі цехтар, құрылымы және өзара байланыс. Көмекші (қосалқы) цехтар. Кәсіпорынды ұйымдастыру, басқару. Кәсіпорынның негізгі көрсеткіштері. Кәсіпорын жұмысының рентабельділігі (табыстылығы).
Шикізат дайындау цехы (шикіқұрам дайындау цехы). Қоймалар. Жөндеу-құю-цехы. Балқыту учаскесі (бөлімшесі). Электрдоғалы пештерде болат балқыту. Дайындаманы үздіксіз құю машиналары.
Илемдеу өндіріс. Пластикалық деформация алдында металды қыздыру. Металдарды және қорытпаларды термиялық өңдеу.
Металлургиялық өнімдерінің сапасын бақылау. Зауыттың орталық зертханасы. Оның құрылымы мен функциясы.
Өнімді жіберу тәртібі.
Қара металлургияның негізгі және қосымша технологиялық үрдістері үшін қолданылып отырған құрал-жабдықтар.

Кәсіпорында студентердің тікелей өндірістің өзінде болуы қара металлдар өндірісіндегі өзіндік ерекше сұрақтарды зерделеп және дұрыс ұғынуға көмектеседі.

Жұмыс орнында студентер тікелей құрал-жабдықтарды, технологиялық үрдістерді және арнайы құралдарды зерттейді. Сонымен қатар студентер жеке тапсырмаларын орындай отырып, цехтың жұмыстарының ұйымдастырылуы және құрлымын оқып үйренеді, жалпы зауытпен және олардың шығаратын өнімімен танысу үшін зауыттың басқа цехтарын аралайды.

Тәжірибе барысында студент білуі керек:

кәсіпорында қолданылып отырған қара металлургияның технологиялық үрдістерімен танысу;
өндірістік бөлімшеде нақты технологиялық үрдістің жүргізілуімен танысу;
өнім материалын және саймандарды, технологиялық аусу санын, механизациялау және автоматтау дәрежесін ескере отырып белгілі технологияны талдау;
өндірістің техника-экономикалық көрсеткіштерін жоғарлату үшін алдыңғы қатарлы технологияларды және жаңа техниканы енгізу (внедрения) жолдары туралы мағлұматтарды білуі керек;
техникалық құжаттарын (конструкциялық, технологиялық және жөндеу) қолдануды үйрену;

мәтіндік және графикалық құжаттарды қазіргі заман құрылғыларын қолданып өңдеуді білуі керек.

3 Жекеше тапсырма
Әрбір студентке жеке тапсырма металлургиялық үрдістердің технологиясына қатысты сұрақтарды, ДЭЕМ - ды қолданып есептеулерді жүргізуді тәжірибе жетекшісінің қарауы бойынша беріледі.

Студент жеке тапсырманы орындауда тапсырмада қойылған сұрақтың деңгейін зерттеп, зерттеу обьектісінің кемшіліктері мен артықшылықтарын бағалау, оны жетілдіру бойынша ұсыныстар жасау.

Мұндай жұмыстардың көлемі және мәнділігі оқу үрдісіндегі тәжірибенің өту орнына байланысты болады. Жеке тапсырманы беру кезінде студенттің қабылеті, ынтасы және теориялық дайындық деңгейі ескеріледі. Жиналған материалдар одан арықарай курстық және дипломдық жобаларда қолдану ұсынылады.
4 Есептің құрылымы
Тәжірибе барысында өткен тақырып бойынша есеп мәтінінің көлемі 20-30 бет. Егер экскурсия ұйымдастырылған болса, онда есепте келесі сұрақтар қарастырылады:

зауыттың қысқаша тарихы және құрылымы;
қара металдарды алу технологиясы (шойынды, болатты, илемдеу пішінін, ферроқорытпаларды алу бойынша бір сұрақты жеке тапсырмада нақты сипаттау);
кәіспорын цехының негізгі құрал-жабдығын сипаттау: қолданылатын құрал-жабдықтардың конструкциялық нобайы, оның құрылғысы, қызметі(назначение) және қолданылуы;
ауыр операцияларды автоматтау дәрежесі;
кәіспорын цехындағы жұмыс орнындағы жалпы техника қауіпсіздігі;
газдан тазалау және шаңаулау құрал-жабдықтары, кәсіпорында қоршаған ортаны қорғау шараларының ұйымдастырылу..

Есеп соңында қолданылған әдебиеттер тізімі міндетті түрде келтіріледі.

Мамандықтың жімыстық оқу жоспарынан үзінді

Нысан

ПМУ ҰС Н 7.18.3/29

5 050709 «Металлургия» мамандығының оқу жұмыс жоспарынан үзінді

№

Оқу түрі

Бақылау түрі

Тәлімгерлердің жұмыс мөлшері, сағат

Курс және семестр бойынша сағаттардың бөлінуі

Барлығы

Есеп

сынақ

КЖб

КЖ

ЕГЖ

б.ж.

жалпы

ауд

ТӨЖ

дәріс

тәж

зерт

ОӨЖ

дәріс

тәж

зерт

ОӨЖ

Жалпы орта білім негізінде күндізгі

семестр

6 Ұсынылған әдебиеттер тізімі

Ә. Ахбердиев, Ш.М. Молдабеков. Химиялық технологияның негізгі процестері және аппараттары – Алматы, 1993.
Басов А.И. Механическое оборудование обогатительных фабрик заводов тяжелых цветных металлов. – М.: Металлургия, 1987, 578 с.
Беляев А.И. Металлургия легких металлов.- М: Металлургия,1970.
Бернштейна М.Л. Атлас дефектор стали.- М: Металлургия,1979,187 с.
Будрин Д.В., Глинков М.А. Металлургические печи. М: Научно-техническое издательство по черной и цветной металлургии, 1963,440 с.
Бигеев А.М. Металлургия стали. - М: Металлургия,1977,440 с.
Вольдман Г.М. Основы экстракционных и ионообменных процессов гидрометаллургии – М.: Металлургия, 1982.
Воловой М.Л. Обогащение бокситов.- М: Металлургия,1970.
Воскобойников В.Г., Кудрин В.А., Якушева А.М. Общая металлургия. М: Металлургия, 1985.
Грейвер Т.Н. и др. Селен и теллур. Новая технология получения и рафинирования – М.: Металлургия, 1977.
Зайцев В.Я., Маргулис Е.В. Металлургия свинца и цинка. Учебник. – М.: Металлургия, 1985-263 с.
Зеликман А.Н. и др. Металлургия редких металлов: Учебник – М.: Металлургия, 1980-328 с.
Зеликман А.Н. и др. Металлургия тугоплавких редких металлов: Учебник – М.: Металлургия, 1987.
Кобжасов А.К. сирек кездесетін металдарды өндіру – Алматы, 1993.
Королев А. А., Навроцкий А. Г., Вердеревский В. А. и др. Механическое оборудование цехов по обработке цветных металлов. – М.: Металлургия, 1989. 624 с.
Коленкова М.А. и др. Металлургия рассеянных и легких редких металлов: Учебное пособие – М.: Металлургия, 1977-360 с.
Кохан Л. С., Сапко А. И., Жук А. Я. Механическое оборудование цехов для производства цветных металлов. – М.: Металлургия, 1988. 624 с.
Крамаров А.Д. Производство стали в электропечах.- изд. «Мет»,1969-348с.
Машины и агрегаты для производства и отделки проката. Учебник для вузов / Целиков А. И., Полухин П. И., Гребеник В. М. и др. 2-е издание, перераб. и доп. – М.: Металлургия, 1988. 680 с
Машины и агрегаты доменных цехов. Учебник для вузов / Целиков А. И., Полухин П. И., Гребеник В. М. и др. 2-е издание, перераб. и доп. – М.: Металлургия, 1987. 440 с.
Орлов П. И. Основы конструирования. Справочник - методическое пособие в 2-х томах – М.: Машиностроение, 1988,579 с.
Основы металлургии т. 7. Технологическое оборудование предприятий цветной металлургии. / Под ред. И. А. Стригина, А. И. Басова, Ф. П. Ельцева, А. В. Троицкого. – М.: Металлургия, 1975, 1008 с.
Павлов К.Ф. и др. Примеры и задачи по курсу процессов и аппаратов химической технологии – М.: Химия, 1987.
Поволоцкий Д.Я., Гудим Ю.А. Выплавка легированной стали в дуговых печах. – М.: Металлургия, 1987-136 с. (Проблемы сталеплавильного производства).
Поволоцкий Д.Я., Рощин В.Е., Рысс М.А. и др. Электрометаллургия стали и ферросплавов. Учебник для вузов, 2-е изд., переработ. и доп. – М.: Металлургия, 1984-568 с
Притыкин Д.П. Механическое оборудование для подготовки шихтовых материалов. – М.: Металлургия, 1988. 392 с.
Сушков А.И., Троцкий. Металлургия алюминия. М: Металлургия, 1965.
Технологичность конструкций изделий. Справочник/Под ред. Ю. Д. Амирова. – М.: Машиностроение, 1985, 358 с.
Троицкий И.А., Железнов В.А. Металлургия алюминия. – М.: Металлургия, 1979.
Худайбергенов Т.Е. Титаномагниевое производство. Технология переработки промпродуктов и отходов. Учебное пособие – Алматы, 1996.
Худайбергенов Т.Е. Металлургия легких металлов: Учебник – Алматы, 2001.
Цимерман Р., Гюнтер К. Металлургия и материаловедение. - М: Металлургия, 1982,480 с.
Шиврин Г.Н. Металлургия свинца и цинка. Учебник. – М.: Металлургия, 1982-353 с.
Экономика и организация производства в дипломном проектировании: Учебное пособие для вузов / Юзов О. В., Ф. И. Шепилов, А. Г. Шлеев. – М.: Металлургия, 1991, 102 с.