Қазақстан республикасының білім және ғылым министрлігі аралақ мемлекеттік бақылау бағдарламасы «халықаралық туризмнің тарихы» пәні бойынша

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

АРАЛАҚ МЕМЛЕКЕТТІК БАҚЫЛАУ

БАҒДАРЛАМАСЫ

«ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ТУРИЗМНІҢ ТАРИХЫ» пәні бойынша

Мазмұны	Тақырып бойынша (сағаттар)
1.Тақырып. Туризмнің пайда болуы	4
2. Тақырып. Ежелгі әлемде және орта ғасырда туризмнің пайда болу тарихы	6
3 Тақырып. XVII – XVIII ғасырларда туризмнің дамуы	4
4 Тақырып. XIX және XX ғасырлардағы туризм (Ұлы Отан соғысына дейін)	6
5 Тақырып. ХХ ғасырдың екінші жартысында және қазіргі уақытта туризмнің дамуы	6
6 Тақырып. Төңкеріске дейінгі Ресейде туризмнің даму тарихы	6
7 Тақырып. КСРО-да туризмнің даму этаптары	10
8 Тақырып. Қазақстанда туризмнің қалыптасуы және дамуы	6
9 Тақырып. Қазақстанда осы заманғы туризм индустриясының қалыптасу проблемалары	4
10 Тақырып. Әлемде туризм географиясының дамуы	4
11 Тақырып. Қазақстанда туризмнің ғылыми зерттеулердің дамуы	4

БАҒДАРЛАМАЛЫҚ МАТЕРИАЛДАР

1 Тақырып Туризмнің пайда болуы

Кеңістіктік әлеуметтік-экономикалық құбылыс ретінде туризмнің ұғымы. «Халықаралық туризм тарихы» курстың пәні және объектісі, туризмді оқып білуде оның рөлі. «Саяхаттар» және «туризм» ұғымдардың байланысы. Алғашқы ұйымдастырылған саяхаттар туралы ең анық мәліметтердің бар болуы. Туризмнің уақыттық кезеңге бөлінуі

2 Тақырып. Ежелгі әлемде және ортағасырда туризмнің пайда болу тарихы.

Ежелгідегі туризм, оның ежелгі Грецияда, Римде, Персияда дамуы. Діни, емдік, спорттық туризмнің пайда болуы. Ортағасыр уақыттарында және Қайта өркендеу дәуірінде туризмнің дамуы. Қасиетті жерге қажылық. Саяси сипаттамасы бар миграциялар және студенттердің саяхаттары. Саяхатшылардың қатынас құралдары. Ұлы географиялық ашылулар.

3 Тақырып. XVII-XVIII ғасырларды туризмнің дамуы

XVII-XVIII ғасырлардың саяхаттары және жаңалық ашылулары. Қонақжайлық кәсіптің дамуы. Демалуға шығулардың маусымдығы. Алғашқы ірі қонақ үйлер және курорттар. “Гранд-тур”. Альпинизмнің пайда болуы. Қоғамдық өмірдің орталығы ретінде Американдық қонақ үйлер. Патшалық Ресейде курорттардың дамуы.

4 Тақырып XIX және XX ғасырлардағы туризм (ұлы отан соғысына дейін)

Туризм дамуына мүмкіндік туғыздыратын факторлар: көлік құралдарың және байланыс жолдардың дамуы; өнеркәсіптің және урбандалудың дамуы; бос уақыттың көбейгені; қоғамның мәдени деңгейінің көтерілуі; туризм саласында мемлекеттің тиянақты саясаты. XIX ғасырлардың бірінші жартысында туризмнің элитарлық сипаттамсы. Ұйымдастырылған турлардың пайда болуы. Томас Куктың іс-әрекеті. Курорттардың дамуы және «курорттық» урбандалудың пайда болуы. Алғашқы қоғамдық және мемлекеттік туристік ұйымдардың пайда болуы. Соғыс алды халықаралық туризмнің географиясы.

5 Тақырып. ХХ ғасырдың екінші жартысында және қазіргі уақытта туризмнің дамуы

Ұлы Отан соғысынан кейін көпшілік туризмнің қайта таралудың басы. ХХ ғасырдың екінші жартысында туризмнің қарқынды дамуы. Жаңа туристік аумақтардың пайда болуы. Шетелдік туризмнің дамуында үшінші әлемдегі мемлекеттердің рөлі бірте-бірте көтерілген. Халықаралық туристік ұйымдарды құрастыруы. ХХ ғасырдың соңында және ХХI ғасырдың басында туризмнің дамуында басылымдар және көтерулер.БТҰ-ның туристік аймақтарында туризмнің дамуы.

6 Тақырып. Төңкеріске дейінгі ресейде туризмнің даму тарихы

Патшалық Ресейде туризмнің даму этаптары. Мектеп экскурсиялары- туризмнің із ашарлары. XVIII ғасырдың басында Ресейде туризмнің пайда болуы. В.Генштің “жоспары”. Петербург және Мәскеу бойынша жо көрсеткіштердің пайда болуы. Ресейде XIX ғасырда алғашқы туристік ұйымдардың және туристік фирмаларды құрастыруы. Орыс туринг-клубы (1955 ж.), оның туристердің Ресей қоғамына (Т.Р.Қ.) айналуы. Орыс тау қоғамның пайда болуы (1901 ж.). Экскурсиялық ұйымдарды және комиссияларды құрастыруы.

7 Тақырып. КСРО-да туризмнің даму этаптары

Кеңес кезіндегі туризм дамуының төрт этаптары: 1) туризмнің ұйымдастырушылық құрамның пайда болуы және қалыптасуы (1917-1936 жж.); 2) туризмді және экскурсияны кәсіподақтарға беру және туризм индустриясын қалыптастыруға арналған алғы шарттарды құрастыру (1936-1969 жж.); 3) туризмнің қарқынды даму кезеңі, батыс елдердің туризм индустриясының стандарттарынан қызмет ету сапасының тез артта қалғанымен қатар оның халыққа қызмет ету ірі сапасына бірте-бірте ауысуы. (1969-1990 жж.); 4) Кеңес одағынан кейінгі, ТМД-да туризм дамуының жаңа тенденциялары пайда болумен қатар, жаңа экономикалық реформалардың жағдайларында туристік шаруашылықтың жаңа даму тенденциялары пайда болумен қатар, ТМД-да туризм дамуында өтпелі кезеңі

8 Тақырып. Қазақстанда туризмнің қалыптасуы және дамуы

Глобалды туристік объект ретінде Ұлы Жібек жолының Қазақстандық бөлігі. 1917 ж. дейін өлкетанудың дамуы және жорықтармен саяхаттарды ұйымдастыру. Қазақстандық туризмнің дамуының кеңестік кезеңі. Соғысқа дейінгі туризмнің дамуы. Г.И. Белоглазовтың, Ф.Л. Савиннің, В.М. Заминнің және туристік саяхаттарды ұйымдастыру бойынша басқа белсенділердің іс-әрекеттері. Қазақстанда ОПТЭ-ның ұясын құрастыруы (1931ж.). Соғыстан кейінгі туризмнің дамуы. Тәуелсіз Қазақстандағы туризм.

9 Тақырып. Қазақстанда қазіргі заман туризм индустриясының қалыптастыру проблемалары

Қазақстанның қазіргі заман туризм жүйесінің сипаттамасы. Қазақстандық туризмнің дамуының ұстап тұрған және мүмкіндік беретін факторлар және жағдайлар. Туризм дамуының ұлттық концепциясын қалыптастру негізінде Ұлы Жібек жолдың Қазақстандық жерінде тарихи орталықтарды қайта дамыту. Елімізде туризмнің дамыту бағдарламар. Туристік кадрларды дайындауды ұйымдастыру.

10 Тақырып. Әлемде туризм географиясының дамуы.

Туризм мен географияның тығыз байланысы. Туризмд географиялық зерттеулердің басы. Туризм географиясының тұрақталуы. Туризм географияның соғыс алды кезеңі. Ұлы Отан соғыс уақытында зерттеулер. Туризм географияның өркендеуі.

11 Тақырып. Қазақстанда туризмнің ғылыми зерттеулердің дамуы

Зерттеудің басы: «Қазгипрогра» институтын және туризм сапасында басқа ұйымдардың жұмыстары. Қазақстанда туризмді картографиялау. Туризмді зерттеудің қазіргі жағдайы. Туризм географияның Қазақстандық мектебін қалыптастыру. Қазақстанда туризмді оқып білу бойынша ғылыми публикацияларды және диссертациялық жұмыстарды шолу. Туризмді ғылыми оқып білудің келешегі.

ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

Вуколов В.Н. История и теория международного туризма.-Алматы, 2002.-221 с.
Долженко Г.П. История туризма в дореволюционной России и СССР. – Ростов- на-Дону, 1988.
Ердавлетов С.Р. Итория туризма. Развитие и научное изучения. – Алматы, 2003. – 215 с.
Накатков Ю.С. История туризма Казахстана. – Алматы, 2001. – 196 с.
Шаповал Г.Ф. История туризма. – Минск, 1999. – 303 с.
Биржаков М.Б. Введение в туризм. М., СПб., 1999. 192 с.
Дворниченко В.В. Развитие туризма в СССР (1917-1983 гг.). – М., 1985.
Ердавлетов С.Р. География туризма: история, теория, методы, практика. – Алматы, 2000. – 336 с.
Усыскин Г.С. Очерки истории российского туризма. СПб., 2000. – 224 с.
Соколова М.В. История туризма. – М, 2002. – 352 с.