Ф КГМА 4/3-08/02

ПП КГМА 4/02

Қарағанды мемлекеттік медицина академиясы
Кафедра онкология сәулелік диагностика және сәулелік терапмя курсымен


Студенттердің өзіндік жұмысына арналған әдістемелік нұсақаулық
Тақырыбы: Бала жасындағы қан жасаушы ағзаларды визуалды зерттеудің ерекшеліктері.
Мамандығы 051301 «Жалпы медицина»

Пән Визуалды диагностика
Курс үшінші
Құрастырған. асс. Г.А.Жолдыбаева.

Қарағанды 2009 ж.

Курс отырысында талқыланды

және мақұлданды

Хаттама № 9 , 26.04.2009ж

Курсқа жауапты м.ғ.к. Ромащенко Т. И.

Тақырыбы: Бала жасындағы қан жасаушы ағзаларды визуалды зерттеудің ерекшеліктері.
Мақсаты:

Қан жасау жүйесі аурулары кезіндегі көкбауыр және лимфа түйіндерінің ультрадыбысты зерттеу ерекшеліктерімен таныстыру.

Тапсырма:

1. 
   Қан аурулары кезінде көкбауырды ультрадыбысты зерттеу негізін оқу;
   
2. 
   Қан аурулары кезінде лимфа түйіндерін ультрадыбысты зерттеу негізін оқу;
   
3. 
   Балалардағы қан жасау жүйесі ауруларын диагностикалаудағы УДЗ мүмкіншіліктерін ашу;
   
4. 
   Бауырдың, көк бауырдың, тимустың, сүйек эпифизі және лимфа түйіндері
   

аурулары кезіндегі рентгенсемиотикасын білу;


Орындалу түрі:

Кафедрада, кітапханада, интернет қорларымен және компьютерлік оқыту бағдарламарымен қан жүйесі бойынша оқулық және қосымша әдебиеттермен өзіндік жұмыс, ситуациялық есептер шешу; тесттік тапсырмаларды шешу, қан жасау жүйесі патологиясының визуалды диагностикасы бойынша презентациялар дайындау және қорғау.

Тапсырманы орындауға қойылатын талаптар:

1. 
   Бауырдың, көк бауырдың, тимустың, сүйек эпифизі және лимфа түйіндерінің сәулелік анатомиясын;
   
2. 
   Бауырдың, көк бауырдың, тимустың, сүйек эпифизі және лимфа түйіндерініңәртүрлі патологиясы кезіндегі рентгенсемиотикасын.
   
3. 
   УДЗ әдісінің физикасы.
   

.
Тапсыру уақыты: сабақ аяқталудан үш күн бұрын.

Бағалау критериі.
Орындалу критериі:

а) тақырып бойынша негізгі көздерді таңдау және оқу;

б) өмірбаянын құрастыру;

в) ақпаратты өңдеу және жүйелілеу;

г) реферат/презентация жоспарын жасау;

д) реферат/презентация құру және рәсімдеу.

Реферат құрылымы:

1) мұқабасы (үлгі бойынша рәсімделеді);

2) мазмұны (реферат/презентацияның басталатын беттерін көрсете отырып, бөлімдер реттілігін сақтау);

3) кіріспе (реферат/презентацияның мақсаты мен мәнін, зерттелетін мәселенің маңыздылығын ашу, тақырыпты таңдауын негіздеу, оның маңызы мен өзектілігін анықтау);

4) негізгі бөлім (бұл бөлімнің әрбір тарауы реферат/презентацияның жеке мәселесін немесе оның бір жақтылығын айқындап ашу, алдыңғылардың логикалық жалғасы болып табылады; бұл бөлімде кестелер, сұлбалар, графиктер, суреттер және басқалар келтірілуге болады);

5) қорытынды (реферат/презентация тақырыбы бойынша қорытындылау жүргізіледі немесе толық қамтылған шешім шығарылады, ұсыныстар беріледі);

6) список литературы.
Рефератты рәсімдеуге қойылатын талаптар:

а) реферат көлемі 10-15 басылым жасалған беттен кем болмауы керек (қосымша реферат/презентация жұмыстарының көлеміне есептелмейді);

б) реферат ой мәдениеті сақтала отырып, аса сауатты орындалуы тиіс,

в) басылым ойларының жолы бойынша қолданылған әдебиеттер көрсетіліп отырылуы қажет;

г) өмірбаянды дұрыс рәсімдеу.

Әдебиет:

Орыс тілінде:

Негізгі әдебиет:

1. 
   Лучевая диагностика: учебник: в 2 т / под ред. Г.Е. Труфанова.-М., 2007. – Т.1. – 416.
   

Қосымша әдебиет:

2. 
   Магнитный резонанс в медицине. Основной учебник Европейского форума по магнитному резонансу + СД / пер. с англ. под ред. В.Е. Синицына. – М. 2003. – 256.
   

Қазақ тілінде:

Негізгі:

1. 
   Әбдірахманов Ж., Садықов С., Төлеутайұлы Қ. Медициналық радиология. Алматы 2003ж.
   

Ағылшын тілінде

Негізгі:

1. 
   Roberts G. M, Hughes J.P., Hourihan M.D. Clinical Radiology for medical students. New York, 2002.
   

Бағалау сұрақтары.

?

Эхографиялық зерттеу кезінде лимфа түйіндерінің қандай өлшемдерін жүргізуге болады:

А. енін, ұзындығын және алдыңғы – артқы өлшемі

В.кез келген екі өлшемін алу

C. бір ғана үлкен өлшемін алу

D. тек енін

E. Тек ұзындығын

?

Лимфа түйіндерінің шеті бойынша анэхогенді доғаның пайда болуы нені білдіреді:

1. 
   ісікті инвазияны
   
2. 
   реактивті ісінудің болғаны
   
3. 
   майлы инфильтрацияны
   
4. 
   кистаны
   
5. 
   ракты
   

?

Ультрадыбыстың таралу жылдамдығы анықталады:

1. 
   жиілігімен;
   
2. 
   амплитудасымен;
   
3. 
   толқынның ұзындығымен;
   
4. 
   периодпен;
   
5. 
   ортамен.
   

?

Лимфа түйіндерінің ісікті зақымдануының бірден бір белгісі болып табылады:

1. 
   өлшемдерінің үлкеюі
   
2. 
   пішінінің тығыздалуы
   
3. 
   шар тәрізді пішіннің болуы
   
4. 
   А, Б и В
   
5. 
   тек қана А және Б
   

?

Ультрадыбыстытық зерттеу әдісін қолдану қандай процесске негізделген -бұл:

1. 
   ағзалар мен тіндерді аспаб экранында визуализациялау;
   
2. 
   адам денесі тіндерінде ультрадыбыстың арақатынасы;
   
3. 
   шығарылған сигналдарды қабылдау;
   
4. 
   ультрадыбысты толқындардың таралуы;
   
5. 
   сұр шкала көрінісінің аспаб экранында көрінуі.
   

?

Ультрдыбыс – бұл жиілігі төмен емес дыбыс:

1. 
   15 кГц;
   
2. 
   20000 Гц;
   
3. 
   1 МГц;
   
4. 
   30 Гц;
   
5. 
   20 Гц.
   

?

Ультрадыбысты зерттеу кезінде түрі бойынша ісіктің өсу сипатын (инвазивті-инвазивті емес) анықтауға болады ма?

1. 
   иә;
   
2. 
   жоқ;
   
3. 
   иә, егерде ісікте күйреу аймағы болса;
   
4. 
   иә, егерде ісікте кальцинациялану болса;
   
5. 
   иә, егерде функционалды сынама жасалынса.
   

?

Дуплексті сканирлеу деген не?

1. 
   бір мезетте екі режимді көріністі қолдану.
   
2. 
   қара –ақты екілену көрінісі (сұр шкала режимі)
   
3. 
   спектрлі немесе түсті допплерография
   
4. 
   А дұрыс
   
5. 
   барлығы дұрыс.
   

?

Ультрадыбысты зерттеудің В-режимі деген не?

1. 
   екілену көрінісі
   
2. 
   әрбір пикселдің жарықтығы эхо-толқын күшіне сәйкес келеді.
   
3. 
   көрініс жанында орналасқан А-режимде бірнеше көріністен тұрады.
   
4. 
   барлығы дұрыс емес
   
5. 
   барлығы дұрыс
   

?

Беткейлік лимфа түйіндерін қарау неден тұрады:

1. 
   мойынның бүйірлік беттігін қарау, бұғанаүсті, бұғанаасты лимфа түйіндерін
   
2. 
   бұғанаүсті, бұғанаасты, қолтық асты лимфа түйіндерін.
   
3. 
   мойынның бүйірлік беттігін қарау, бұғанаүсті, бұғанаасты, қолтық асты, шап аймағын
   
4. 
   бұғанаүсті, бұғанаасты, қолтық асты, шап аймағын.
   

?

Бауырішілік өт шығару өзегіне жатады:

1. 
   жалпы өт өзегі;
   
2. 
   бөліктік, сегментарлы, субсегментарлы өзектер;
   
3. 
   жалпы бауыр өзегі;
   
4. 
   субсегментарлы, сегментарлы, бөліктік өзектер, өт қабы өзегі;
   
5. 
   жалпы өт өзегі, өт қабы өзегі.
   

?

Бауырсырты өт шығару өзегіне жатады:

1. 
   жалпы бауыр өзегі, жалпы өт өзегі;
   
2. 
   жалпы өт өзегі;
   
3. 
   өт қабы өзегі;
   
4. 
   дұрысы г) және д)
   
5. 
   дұрысы в) және д)
   

?

Қарапайым түсті допплерография әдісімен бауырдың ошақты өзгерісін зерттеу кезінде мүмкін болады:

1. 
   өзгерген аймақ васкуляризациясының құрылымын және деңгейін нақты анықтау;
   
2. 
   өзгерген аймақ жанында бауырдың қантамырлы ағашы құрылысының бұзылысын анықтаймыз;
   
3. 
   солоидты зақымдану болған кезде, зақымданудың қатерсіз және қатерлі сипатын жоғарғы сатыда нақтылап саралаймыз;
   
4. 
   қатерлі жаңатүзілісте васкуляризациялық патологияның бар екенін нақты анықтау;
   
5. 
   дұрысы а) және д)
   

?

Бауырдың эхогендік жоғарлауы бұл көрінеді:

1. 
   бауыр тінінің дыбысөткізуінің жоғарылауы;
   
2. 
   бауыр тінінің дыбысөткізуінің төмендеуі;
   
3. 
   ультрадыбысты аспап сапасының жоғарылауы;
   
4. 
   ультрадыбысты аспапты дұрыс келтіру.