Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь
Установа адукацыі
“Гомельскі дзяржаўны універсітэт
імя Францыска Скарыны”
В. С. НОВАК
ФАЛЬКЛАРЫСТЫКА
ПРАКТЫЧНЫ ДАПАМОЖНІК
для студэнтаў спецыяльнасці
1-21 05 01 “Беларуская філалогія
У 4 частках
Частка 1
Гомель
УА “ГДУ імя Ф. Скарыны”
2010
УДК 398.3 (= 161.3) : 378.147.88 (075.8)
ББК 82.3 (4 БЕІ = 411.3) - 4 : 63.52 (= 411.3) – 731 я73
Н 723
Рэцэнзент:
кафедра беларускай культуры і фалькларыстыкі установы
адукацыі “Гомельскі дзяржаўны універсітэт
імя Францыска Скарыны”
Рэкамендаваны да выдання навукова-метадычным саветам
установы адукацыі “Гомельскі дзяржаўны універсітэт
імя Францыска Скарыны”
Новак, В.С.
Н 723 Фалькларыстыка : практычны дапаможнік для студэнтаў
спецыяльнасці 1- 21 05 01“Беларуская філалогія”. У4 частках.
Ч.1 / В. С. Новак; М-ва адукацыі
РБ, Гомельскі дзяржаўны універсітэт імя Ф. Скарыны. –
Гомель: ГДУ імя Ф. Скарыны, 2010. – 123 с.
-
Комплекс вучэбных матэрыялаў уключае тэкст лекцыі на тэму «Регіянальныя асаблівасці вясельных традыцый», чатыры часткі практычнага дапаможніка и адрасаваны студэнтам спеціяльнасці 1- 21 05 01 «Беларуская філалогія».
У першай частцы практычнага дапаможніка, мэтай якога з’яўляецца аказанне дапамогі студэнтам у засваенні шматстайнасці вясельных дзеянняў і іх выкарыстанні пры авалоданні матэрыялам дысцыпліны “Фалькларыстыка” і апрацоўка запісанага матэрыялe ў час фальклорнай практыкі, прадстаўлены рэгіянальныя асаблівасці вясельных традыцый Акцябрскага, Брагінскага, Буда-Кашалёўскага, Веткаўскага, Гомельскага, Добрушскага і Ельскага раёнаў.
|
УДК 398.3 (= 161.3) : 378.147.88 (075.8)
ББК 82.3 (4 БЕІ = 411.3) - 4 : 63.52 (=411.3) – 731 я73
© Новак В. С., 2010
© УА “Гомельскі дзяржаўны
універсітэт імя Ф. Скарыны”, 2010
Змест
Уводзіны...................................................................................................
|
4
|
Акцябрскі раён........................................................................................
|
5
|
Брагінскі раён ........................................................................................
|
15
|
Буда-Кашалёўскі раён ...........................................................................
|
50
|
Веткаўскі раён .......................................................................................
|
60
|
Гомельскі раён .......................................................................................
|
78
|
Добрушскі раён ......................................................................................
|
94
|
Ельскі раён .............................................................................................
|
112
|
Уводзіны
Вясельная традыцыя на Гомельшчыне адрозніваецца яркімі самабытнымі рысамі і надзвычай устойліва захоўваецца ў жывым бытаванні. Зробленыя запісы вясельнага абраду і паэзіі ў розных раёнах Гомельскай вобласці дазваляюць зрабіць вывад аб тыповым агульнапалескім характары вясельнага сцэнарыя і песеннага рэпертуару, а таксама аб спецыфічных лакальных праявах бытавання вясельнай традыцыі. Хоць агульная структура палескага вяселля не разыходзіцца з агульнабеларускім вяселлем, аднак карціна багатай яго варыянтнасці не толькі ў межах асобных раёнаў, але і вёсак. Пярэсты характар бытавання вясельнай традыцыі, напоўненай у кожным канкрэтным выпадку непаўторным зместам, дазваляе сцвярджаць факт самабытнасці вясельнага жанру ў дачыненні да пэўнага геаграфічнага раёна.
У першай частцы практычнага дапаможніка, мэтай якога з’яўляецца аказанне дапамогі студэнтам у засваенні шматстайнасці вясельных дзеянняў і іх выкарыстанні пры авалоданні матэрыялам дысцыпліны “Фалькларыстыка” і апрацоўка запісанага матэрыяла ў час фальклорнай практыкі, прадстаўлены рэгіянальныя асаблівасці вясельных традыцый Акцябрскага, Брагінскага, Буда-Кашалёўскага, Веткаўскага, Гомельскага, Добрушскага і Ельскага раёнаў. Практычны дапаможнік адрасаваны студэнтам спецыяльнасці 1- 21 05 01 “Беларуская філологія”.
Акцябрскі раён
Сваты
Сваха і маці хлопца прыносілі з сабой за пазухай некалькі пляшак гарэлкі. Ступаючы на парог хаты, здаровалісь: “Вечар добры”.
Гаспадары: “Вечар добры! Праходзьце, сядайце ў нашай хаце і будзьце гасцямі”.
Сваха: “Я прыйшла, каб што-небудзь украсці ці купіць які-небудзь тавар. Ляцела сарока, усё стракатала, казала, што вы дзяўчыну ў хаце трымаеце, ды на вуліцу гуляць не пускаеце”.
Маці: “А мой жа сыночак усю ночку не спаў, усё пра вашу дзяўчыну думаў і сумаваў. Да нас на даведкі ў гэту хату прыслаў. І казаў, каб дзяўчыну ў хаце не трымалі, а за яго аддалі”.
Гаспадар: “Ну, што ж ты, маці, стаіш? Пакліч нашу дачку, трэба ж у яе спытаці, да добрым людзям адказ даці”.
Дачка: “Сумна адной вечарам сядзець, выйду за мілага, каб ён толькі мяне кахаў, шкадаваў”.
Гаспадар: “Калі дачка згодна, дык і мы не супраць”.
следующая страница>