Место рождения: с. Далыр Верхневилюйского района
Образование: высшее
Учебное заведение, год окончания: ЯО ИФФ ЯГУ, 1980 г
Специальность: филолог, преподаватель якутского языка и литературы
Общий трудовой стаж: 33 (в том числе 5 лет учебы)
Педагогический стаж: 30 лет
Стаж работы в МОУ ”Мюрюнская СОШ-1“ 29 лет
Квалификационная категория: высшая
Дата аттестации: декабрь, 2005 г
Дата прохождения фундаментальных курсов: февраль 2010 г
Проблемная тема: ”Уерэнээччи киьи быьыытынан иитиллэн тахсарыгар литература уруоктарын кедьуустээхтик туьаныы “
Награды: ветеран труда, Отличник образования РС (Я)
Семейное положение: замужем
Хобби: коллекционирование ручек, ваз для цветов, чтение
Домашний телефон: 8-411-61-42-285
Сотовый: 8-914-280-61-23
Сайт: www.Valentina-ammosova.narod.ru
Электронная почта: [email protected]
Оглавление
Раздел 1. Эссе «Сахалыы тыынна иитэн»
Раздел 2. Образовательная программа (Обоснование выбора программы, методики,
методы, приемы и технологии)
2.1. Проблемная тема: «Уерэнээччи киьи быьыытынан иитиллэн тахсарыгар
литература уруоктарын кедьуустээхтик туьаныы»
2.2. Описание педагогической технологии
2.3. Результативность использования современных образовательных
технологий
Раздел 3. Основные результаты деятельности педагога (материалы, иллюстрирующие
образовательную программу)
3.1. Описание уроков
3.2. Календарно-тематический план по якутской литературе 11 класс
3.3. Фрагмент видеозаписи классного часа
Раздел 4. Основные показатели, результаты и достижения обучающихся.
4.1. Позитивная динамика успеваемости учащихся
4.2. Позитивные результаты внеурочной деятельности
4.3. Отсутствие правонарушений
Раздел 5. Участие в муниципальных, региональных профессиональных конкурсах. Повышение квалификации и профессиональная переподготовка.
5.1. Участие в муниципальных профессиональных конкурсах
5.2. Распространение опыта на муниципальном , региональном уровне
5.3. Повышение квалификации
Раздел 6. Документы, отражающие оценку работы педагога
Раздел 7. Образование. Документы, отражающие уровень образования
квалификации педагога
-
Эссе
Сахалыы тыынна иитэн
Тыл-норуот кута-с¼рэ, тэбэр с¼рэ5э. Тыла суттэ да, норуот сутэр. Кини тыла тыыннаа5ын тухары эрэ тыыннаах. ” Тереебут норуота елуе - сутуе суо5ун, инникитин ессе бар5ара сайдыа5ын ба5арар киьи, бастатан туран, тереебут тыла кэхтибэтигэр, силигилии уунэ турарыгар кыьаллыахтаах“,- диэн саха туьугар сурэ5инэн-быарынан ыалдьыбыт ытык киьибит Софрон Данилов 1989 сыллаахха суруйан хаалларбыта.
Тереебут тыл-киьи уерэ5и-билиини кэбэ5эстик ылынар, ейе-санаата туругурар, майгыта-сигилитэ ситэр, айар-тутар дьо5ура тобуллар айыл5аттан бэриллибит эйгэтэ буолар диэн национальнай оскуолалар кэнсиэпсийэлэригэр этиллэр.
Мин терееб¼т тыл учууталынан бу оскуола5а 1981 сылтан улэлиибин. Хайа улэлиэхпиттэн саха о5ото бэйэтин тереебут тылын, литературатын себулээн туран уерэтэрин ситиьэргэ бол5омтобун уурабын. Ол курдук саха тылын уерэтэр учуутал быьыытынан икки сурун тосхолу тутуьабын.
Бастакытынан, хас биирдии саха о5ото бэйэтин санаатын терееб¼т тылынан толору сааьылаан этэр, ону сыыьата суох сурукка киллэрэр буолуохтаах. Ити сорук саха тылын уруоктарыгар уерэтии араас ньымаларын туьанан ситиьиллэр. О5о барыта энкилэ суох суруксут буолбат. Алын суьуех кылааьы бутэрэн, бэьис кылааска кэллэхтэринэ, саха тылын уруога, угэс курдук, билсиьиинэн са5аланар. Теье учугэйдик суруйар оºо кэлбитин билээри, ыйытыы биэрэн суругунан хоруйдатабын. Дьэ онно кестен кэлэр арааьынай суруксут. Суругар мелтех о5о хаьан ситиьэн диктаны ускэ, туеркэ суруйар буолара учууталтан угус сыраны, бириэмэни эрэйэр.
Аныгы муоданан уксугэр эдэр тереппуттэр о5олорун, сайдыыттан хаалыахтара диэн, нуучча кылаа»ьыгар биэрэллэр. Ол о5олоро бэьискэ саха кылааьыгар тубэьэн эрэй бе5ену кереллер. Саха тылыгар ситиьэ сатаан тереебут тыл уруогун туох эрэ олус ыарахан, эрэйдээх предмет курдук ылыналлар.
Онтон учугэйдик аа5ар, суруйар о5олор тереебут тылларын таьа5ас оностубакка уерэтиэхтэрэ. Саха тылын курса сунньунэн тохсус кылааьынан бутэр. Оскуоланы бутэрээччи суругунан эксээмэн туттарар. Кини аттестатыгар тереебут тылга, литература5а уксун учугэй сыана турар. Бу саха тылын учууталларын ситиьиитэ буолар.
Иккиьинэн, о5о барыта тереебут литература уруогун себулуур диэн киэн тутта этиэхпин сеп. То5о диэтэххэ, литература учебнигар киирбит айымньылар бары саха суруйааччыларын чулууттан чулуу айымньылара буолаллар. Ону сатаан уерэтии биьигиттэн ирдэниллэрин толору ейдуубут. Ол гынан баран биир мэьэйинэн кылааска биир эмэ сатаан аахпат о5о баара буолар. Бу о5о кылаас уопсай улэтин кытта атахтыыр. Айымньыны нэьиилэ ыскылааттаан аа5ар буолла5ына, ис хоьоонун хайдах ейдуе5эй? Устунан аа5ар ба5ата уостар, уруокка интэриэьэ намтыыр.
Литература учууталлара бэлиэтииллэринэн, о5о уус-уран айымньыны олох аахпат буолла. Оºолору нууччалыы эрэ аа5а5ыт диэтэххэ, суох, би»иги нууччалыы да аахпаппыт диэн буолар.
”Кыым“ хаьыакка республикатаа5ы лицей директора Иван Шамаев ,,О5ону сахалыы кинигэни аа5арга иитиэ5ин” диэн ыстатыйаны та»аартарбытын тубэьэн аахпытым. Кини уерэнээччи ейун улэтэ уларыйбытын, доло5ойугар тутар дьо5ура лаппа мелтеебутун о5о кинигэни аахпат буолуутун кытта ситимниир. Сахалыы то5о аахпаттарын биир биричиинэтинэн аныгы о5о сахалыы бар, кэл эрэ диэн таьымынан санарар, угус тыл суолтатын ейдеебет диэн этэр. То5о аахпаттарын токкоолостоххо, тыла ыарахан, ейдеммет, сахалыы этиилэр наьаа уьуннар диир о5олор биьиги ортобутугар да бааллар. Оччотугар биьиги, тереебут тыл учууталларын, иннибитигэр ити проблеманы туоратарга улахан эппиэтинэстээх сыал-сорук турар. Итинэн сибээстээн уус-уран айымньыны аа5арга ке5улуур араас ньымалары уруокпар туьанабын. Холобур,
1 ”Аах, бил, хоруйдаа” курэх хас айымньы буттэ5ин аайы ыытыллар. Онно айымньыны аахпыт эрэ о5о сепке эппиэттиир гына ыйытыы таныллар. Учугэй сыана ылаары о5о аа5ар. Курэх ыйытыыларын соро5ор о5олор бэйэлэрэ толкуйдууллар. Ону толороору о5о бу айымньыны аа5арыгар тиийэр.
2 Айымньы толорутун (оригиналын) аа5ыы. Николай Якутскай ”Телке”, ”Кемустээх уруйэ”, Иван Гоголев ”Хара кыталык”, Далан ”Тулаайах о5о”, ”Дьикти саас”, Софрон Данилов ”Сурэх тэбэрин тухары”, ”Манчаары туьунан кэпсээннэр” уо. д.а чулуу айымньылары учебнигынан эрэ мунурдаммакка толорутун аахтарарга кыьаллабын.
3 Айымньы тиэксинэн араас сорудахтары толотторуу.
Уерэнээччи уруокка уерэтиллиэхтээх айымньыны син биллэ, аахта. Ол гынан баран сахалыыны салгыы аахтарар, сахалыыны кэрэхсэтэр улэ манан тохтоон хаалбакка салгыы барыахтаах.
Амматтан Алтаана Артемьева билигин угус тереппут бэйэтэ тереебут тылын учугэйдик билбэт, о5отун булкуйан санаран сахалыы да, нууччалыы да учугэйдик билбэт онорон таьаарар, оскуола5а о5отун сайдыылаах омук тылынан уерэттэрэ сатыыр диэн суруйар. Урут бэйэлэрэ сахалыыны улаханнык кэрэхсээбэтэх эдэр дьон, билигин бэйэлэрэ тереппут буолан, о5олоро биьиэхэ уерэнэ кэлэн эрдэхтэрэ. Кинилэргэ о5олорун бэйэлэрин омуктарын тылыттан тэйиппэттэрин, онон о5олорун кэрэгэй дьыл5алаабаттарын ейдетер ¼лэ барыан наада. Дьиэ5э сахалыы эйгэни уескэтэрин, о5ону кыра сааьыттан саха буоларынан киэн туттарыгар иитэрин ирдиэххэ.
Аны кылаас салайааччытын быьыытынан улэбин сырдатар буоллахха маннык.
Улэлээбитим тухары барыта ус кылааьы оскуоланы бутэттэрдим. Ол иннинэ аан бастаан салайбыт кылааспын ус сыл кэринэ илдьэ сылдьыбытым. Онтон 1993 сыллаахха бастакы выпуьум тахсыбыта. Урут иитэр улэ пионерия, комсомол диэн тэрилтэлэр ненуе ыытыллар этэ. Кэлин выпустаабыт кылаастарым биирэ 2001 сыллаахха, биирэ 2007 сыллаахха бутэрбиттэрэ. Ордук тахсыылаахтык кэлинни выпуспар улэлээтим дии саныыбын. Ол сана ирдэбил куускэ турбутунан, о5ону личность быьыытынан керен иитиигэ сурун бол5омто туьаайыллыбытынан быьаарыллыан сеп. Бу кылааспын алтыс эрдэхтэринэ ылбытым уонна туспа хайысха булунан, сыал-сорук туруорунан улэлээн барбытым
Норуот олорон ааспыт оло5ун, уруккуну аанньа ахтыбат, билэ-кере сатаабат келуенэ кэлбитин бэлиэтии кербутум. Ол иьин киьи бастаан, личность быьыытынан сайдар буолла5ына, бэйэтин тереебут тиэргэниттэн са5алаан тереебут дойду, улуус, тереебут Сахам сирэ диэн ейдебулу этигэр-хааныгар инэриниэхтээх диэн санаа5а кэлбитим. Ол иьин алтыс кылааска, саастарыгар сеп тубэьиннэрэн, мин ийэм, а5ам, мин ытым, мин куоскам, биьиги тереебут алааспыт диэбит курдук ейтен суруйуулары ыыппытым. Кырдьа5астар куннэригэр кылаас о5отун эбэтин, эьэтин ынырар буолбуппут. Ити улэ кылаас о5ото бэйэ-бэйэтин ессе чугастык билсэригэр уона кырдьа5ас дьону ытыктыыр буолалларыгар туьуламмыта.
Улуу Кыайыы суолтатын диринник ейдетееру, сэрии ынырыгын биллэрээри, онон о5олорбун оло5у сыаналыырга уерэтээри, патриотическай тыынна иитээри А5а дойду сэриитин тиэмэтин ылбытым. Сылын аайы бу тиэмэ5э аьа5ас кылаас чаастарын ыытарга былааннаммытым. Ол курдук 7 кылааска А5а дойду Улуу сэриитин туьунан ”Тыыннаахтар умнубат сыллара” диэн аьа5ас кылаас чаас кылаас о5ото барыта кыттыылаах, учугэй бэлэмнээх урдук таьымна ыытыллыбыта. Сылдьыбыт дьон бары астыммыттара, баьыыба, махтал тылларын эппиттэрэ.
8 кылааска ити тиэмэ сал5анан, аны биир дойдулаахпыт сэрии, тыыл уонна педагогическай улэ ветерана П.А.Самсоновка аналлаах ”Эн ааккын сугуруйэ ааттыыбыт” диэн аьа5ас кылаас чаас буолбута. А5ата Прокопий Алексеевич билиэннэ тубэьэн концлаа5ырга эрэйи-муну кербутун, тыыннаах эргиллэн кэлэн ер сыл учууталынан улэлээбитин медик идэлээх кыыьа Ольга Прокопьевна Лугинова кэпсээбитэ, а5атын ахтыытын бэлэхтээбитэ. П.А. Самсоновы таьынан эмиэ билиэннэ тубэспит, онтон сылтаан 10 сыл хаайыыга олорбут, кэлин народнай учууталга тиийэ ууммут уьулуччулаах педагог М.А. Алексеев туьунан эмиэ иьитиннэрбитим. Уерэнээччилэр бу кылаас чааьыгар концлаа5ыр ыар оло5ун кердерер документальнай киинэни кербуттэрэ, немецтэр сэбиэскэй дьонно кыыллыы сыьыаннарын истибиттэрэ. Хоуоон аахпыттара, ”Бухенбальдский набат” диэн ырыаны ыллаабыттара. Сэрии алдьархайын сурэхтэринэн ылыммыттара.
9 кылааска бу тэрээьин хатыланан учуутал улуустаа5ы кылаас салайааччыларын курэхтэьиилэригэр кыттарыгар телевидение5э уьуллубута.
Маны таьынан улуустаа5ы о5о библиотекатын (сэбиэдиссэй Бурнашева А.Н.) ынырыытынан кылаас о5олоро бары ” ”Саха суруйааччылара-сэриигэ” диэн олохтоох ТВ биэриитигэр у»уллубуттара. Нуучча тылын учуутала Татаринова З.И. проегынан ”Хатынь - Вечная слава” уонна ”Брест - город герой” биэриилэр эмиэ Боро5он ТВ уьуллан улууска кердеруллубуттэрэ.
10 кылааска ”Ейтен суппэт ырыалар” диэн сэрии са5анаа5ы ырыалар тустарынан аьа5ас кылаас чааьа буолбута.
Онон бу выпуск о5олоро А5а дойду сэриитин, Улуу Кыайыы туьунан быдан толору ейдебуллээх оскуоланы бутэрэн бардылар.
Патриотическай ейге-санаа5а иитиигэ сыьыаннаах ессе ”Чурапчы алдьархайа”, ”Улуус биллиилээх дьоно”, ”Муру, Муру барахсан”, Настя Диодорова туьунан кылаас чаастара, улуустаа5ы музейга, оскуола библиотекатыгар бэсиэдэлэр о.д.а элбэх тэрээьиннэр ыытыллыбыттара. Бу улэ барыта тумуллэн, о5олор ей-санаа ертунэн ситэн-хотон, ”Олох диэн, дьинэ, олус да кэрэ” диэн ааттаах о5олор бэйэ-бэйэлэригэр, улэ5э, уерэххэ сыьыаннарын, майгыларын сыаналааьынна туьуламмыт аьа5ас кылаас чааьа буолбута.
Кылаас салайааччытын быьыытынан улэм иккис уратытынан, аныгы олох ирдэбилинэн улэбэр араас тэннээн керер таблицалары, диаграммалары, схемалары элбэхтик туьанарым. Н.Дереклеева методикатынан элбэх ыйытыктар ыытыллан, ол тумуллэн анализтанан о5олорго да, тереппуттэргэ да тиэрдиллэн иьэр этилэр. Документациябар куруук хай5анарым. Кэргэним Аммосов Н.В. хаартыска5а туьэриинэн дьарыктанар буолан, о5олорум хас хамсаныылара барыта хаартыска5а уйэтитиллэн хаалбыттара.
6 сыллаах улэм тумугэр кылааьым о5олоро норуот ааспыт оло5ун, чуолаан А5а дойду сэриитин, улуус киэн туттар дьонун, дьыл5алара ата5астаабыт дьон олоххо дьулуурдарын ейдеен, билэн оскуоланы бутэрдилэр. Ону таьынан саха литературатын уруоктарыгар да5аны уонна бу ааттаталаабыт бары тэрээьиннэрбитигэр да5аны о5олорум сахалыыны кэрэхсиир, себулуур, тереебут дойдуларын таптыыр урдук культуралаах, бэйэ омугун тылын, культуратын ере тутар тыынна иитилиннилэр дии саныыбын. Кинилэр инники олохторугар ханан эмэ бэлэмнээх, киьи быьыытынан утуе сиэрдээх-майгылаах иитиллэн тахсыыларыгар ис сурэхпиттэн кыьаллан улэлээбиппин ессе сааьыран истэхтэрин аайы диринник ейдуехтэрэ уонна сыаналыахтара.
Уонна бары саха буоларбытынан бэйэбит тереебут сахабыт тылын атарахсыппакка, ере тутан сайыннаран иьиэ5ин, саха буоларбытынан киэн туттуоºун диэн ынырабын уонна саха народнай поэта Семен Данилов
…Эппэр ийэм уутун кытта
Инмит эбит быьыыта
Кустук еннеех,
Кымыс сыттаах
Сахам мандар саната, - диэн ”Саха саната” диэн народнай поэт Семен Данилов хоьоонуттан быьа тардыынан суруйуубун тумуктуубун.
2. Образовательная программа (Обоснование выбора программы, методики, методы, приемы и технологии)
2.1. Проблемная тема: «Уерэнээччи киьи быьыытынан иитиллэн тахсарыгар литература уруоктарын кедьуустээхтик туьаныы»
Сыала: хас биирдии уерэнээччи сахалыы уус-уран айымньыны умсугуйан аагарын ситиьии
Соруктар: 1. Литература уруоктарыгар туьаныллар, уерэнээччини уус-уран айымньыны аа5арыгар ко5улуур араас сонун ньымалары тобулуу.
-
Суруйааччы оло5ун чахчыларын, айар улэтин уратыларын биллэрэргэ компьютернай технологияны туьаныы -
Аа5ыллар айымньы оригиналын булларыы (библиотека, кэбиниэт)
Тумук ситиьии: уерэнээччи сахалыы уус-уран айымньыны умсугуйан аа5ан, дууьатынан ылынан, кини уйул5ата уьуктан сахалыы сиэрдээх-майгылаах киьилии киьи иитиллэн тахсыахтаах.
Кинигэ5э тапталы иитии, толкуйдата уерэтии, кинигэни аа5ыыга ей-санаа уостубат наадыйыытын уескэтии, аа5ыы культуратын урдэтии-бугунну хас биирдии литература учууталын сурун соруга буолар.
21 уйэ5э научнай-техническэй эйгэ тургэник сайдан, о5о-аймах нууччалыы тыллаах киинэ5э, телевидение5э, компьютернай оонньууларга кунун барыыр буолла. Онон саха тылын уопсай туруга дьадайыытын биир биричиинэтинэн уерэнээччи, уопсайынан о5о сахалыы аахпат буолуута буолара саарбахтаммат. Тереебут тылбыт теттеру телкелемметун туьугар уерэнээччилэрбитигэр булгуччу сахалыы литератураны аахтарыы-мулчуруйбэт иэспит.
Онон саатар учебникка баары хайаан да аахтарбыт киьи диэн, бэйэм литература уруоктарыгар утумнаахтык туттар ньымалардаахпын. Олору били5иннэрдэххэ манныктар:
1-ньыма. Учебникка бэриллибит айымньы тексинэн улэни тэрийии. Бу ньыма учугэйэ диэн уерэнээччи барыта улэлиирэ буолар. Сыала араас буолуон сеп.
9-с кылааска Далан ”Тулаайах о5о” романыгар кыргыс уйэтин са5анаа5ыны кердерерун быьыытынан ханнык биистэр баар буола сылдьыбыттарын, кинилэр бэйэ-бэйэлэриттэн туох уратылаахтарын, майгылара-сигилилэрэ хайда5ын учугэйдик билиэхтээхтэр. Ол иьин ону тиэкистэн булан усталларыгар сорудахтыыбын. Кыргыс сэбин-сэбиргэлин эмиэ ааттаталыыллар, кыаллар буолла5ына уруьуйдатар ессе ордук.
2-с ньыма. ”Аах, бил, хоруйдаа“ диэн ааттаах литературнай курэх ыытыы. Атын предметтэргэ, холобур, математикаºа матбой, нуучча литературатыгар литбой диэннэргэ дьуерэлээх курдук. Бу ньыма туох учугэйдээ5ий диир буоллахха, маннайгытынан, учугэй сыана ылаары бары аа5ан, бэлэмнэнэн кэлэллэр. Иккиьинэн, бу улэни тиьигин быспакка ыытар буоллахха, уерэнээччи тиэьи да толорор, олимпиада5а да кыттар уеруйэхтэри кыратыттан инэринэр. Усуьунэн, кылаас барыта сыана ылар. Бэрэбиэркэтэ тургэн. О5о о5ону да бэрэбиэркэлиэн син. Тердуьунэн, боппуруоьун учугэй буолла5ына, о5о интэриэьэ, аа5ыах, билиэх-керуех ба5ата кууьурэр. Биир улэ5э мелтех сыананы ылла5ына, аныгыскыга бэлэмнэнэн кэлэр.
3-с ньыма. Айымньы толорутун (оригиналын) аахтарыы. Хрестоматия5а беден айымньы толору кыайан бэриллибэтэ ейденер. Онон уерэнээччи учугэй айымньыны амтаьыйан эрэ хаалар. Теье себулээбиттэриттэн керен айымньыны оригиналыттан эбии аа5ыыны ыытар туьалаах дии саныыбын.
Учебникка баары дьиэ5э аа5алларыгар сорудахтаан баран, уруокка наар оригиналын аа5ар быдан туьалаа5а чуолкай. ”Телке“ романна Маайа таптала суду куустээ5ин, Харатаайап кулуба кытаанах, муус сурэхтээх а5а буоларын, о5отун сутэрэн хара5ын уутугар муммут Ылдьаананы, о5уруктаах ейдеех Дьаакыбылап кулубаны, Маайалаах тереебут сирдэриттэн кый ыраах Бодойбо5о тиийэн эрэйи энэрдэринэн тэлэллэрин, бутэьигэр а5алара Суедэрдиин сутэрсиилэрин о.д.а. аахтаран, биллэрэн, олох киэн аартыгар субу уктэнээри сылдьар о5олорбутугар олох диэн уустугун, киьи оло5ун бэйэтэ оносторун ейдетен ыытар эбээьинэстээхпит дии саныыбын. Роман салгыытын Маайалаах Суедэр о5олоро Сэмэнчик туьунан билиэн ба5арар о5о суруйааччы ”Илин уонна ар5аа“ диэн кинигэтин куьэйиитэ да суох аа5ыа диэн эрэнэбин.
4-с ньыма. Тиэьи туьаныы. Тест толороругар уерэнээччи уксугэр бэриллибит ¼с-туерт бэлэм эппиэттэн бэйэтэ чопчу билбэтэр да, соро5ор сэрэйэн да этиэн с¹п. Ону арыый атыннык уларытан, о5о билиитин кырдьыктаахтык бэрэбиэркэлиэххэ сеп.
11-с кылааска хатылыыр улэ5э маннык соруда5ы толорторобун:
Таптаьар геройдар анардарын суруйтаа.
Даайа (”От урэххэ“)-
Маайа-
Кэтириис-
Мааппа-
К¼ннэй-
Ньургу»ун-
Арапаас-
Уолаттар а5аларын булаттаа.
Микиитэ- Дьэкиим
Гоша Кудаисов- Дьегуердээн
Чуечээски- Антипин
Ньургун- Суедэр
Тиитэп- Ньукуус
Поэтессалар псевдонимнарын бул.
Наталья Михалева- Саргы Куо
Ольга Корякина- Сабарай Илгэ
Анна Парникова- Умсуура
Саргылана Гольдерова- Сайа
5-с ньыма. Айымньы геройдарын тэннээн керен ырытарга уерэтии.
8-с кылаас И.Гоголев ”Эьэкээн уеьэ“
Буркун Бо5ур5ана
Майгылара
Айыл5а5а сыьыаннара
Гражданскай сэриигэ кыттыылара
Улэлэрэ
Тус олохторо
11-с кылаас. Софрон Данилов ”Сурэх тэбэрин тухары“
Нахов Кылбанов
Ханныгы уерэтэрий?
Дьиэ кэргэнэ
Сэрии кэмигэр
Учуутал быьыытынан
Майгыта хайда5ый?
Аласовтыын сыьыана
Томпо улууьуттан учуутал А.Е.Харитонов саха литературатын уруоктарын сурун итэ5эьинэн аа5ыллар айымньы ахсаана олус а5ыйа5ын бэлиэтиир. Холобур, бэьистэн уон биирискэ диэри, ол аата 7 сыл устата, о5о 382 айымньыны аа5ыахтаах, ол иьигэр 155 хоьоону диэн этэр. Саха тылын уерэтиигэ чаас эбиллэрэ буоллар, бу сыыппара ессе элбиэхтээ5э ейденуллэр эрээри, чаас сылын аайы сарбылла турар кутталлаах. ”Два часа в неделю на литературу-это гибель предмета и гибель национальной культуры“ диэн Н.Н.Скатов этиитэ чааьы аттарар дьону толкуйдатыан сеп этэ. Бэйэбит республикабыт иьигэр тереебут тылбытыгар дьоьуннаах бол5омто ууруллан, саха тылын уонна литературатын чааьа биллэ-кесте элбиирэ биьиги учууталлар бугунну ыра санаабыт буолар.
Уерэнээччи сахалыы кинигэни аахпат буолуутун биир биричиинэтинэн библиотекаларга сахалыы кинигэ олох а5ыйа5а буолар. Уерэнээччи сахалыы кинигэ уларсан аа5аары да гынна5ына ону библиотека толору хааччыйар кыа5а суох. Чулуу айымньылар толору тиэкистэрин булуу уустук. ”Бичик“ кинигэ кыьата тиьигин быспакка араас сиэрийэнэн кинигэ беьену бэчээттээн таьаарар эрээри, ону ыал барыта атыылаьан о5отугар аахтарар кыа5а эмиэ суох.
”Аах, бил, хоруйдаа“ диэн курэх сылын аайы утумнаахтык ыытылынна5ына уерэххэ туттарсар абитурие½½а туьалаа5а, кемелее5е чуолкай..
Онон тумуктээн эттэххэ, уеьэ ааттаталаабыт ньымаларбын литература уруоктарыгар утумнаахтык туьанан ити этиллибит 382 айымньыларын уонна кылаас таьынан аа5ыллар айымньылары уерэтэр оºолорбор биллэрэн ыытар сыаллаах-соруктаах улэлии сылдьабын.
2.2. Описание педагогической технологии
Использование ИКТ в процессе обучения предмету
Три пути ведут к знанию:
путь размышления - это путь самый благородный,
путь подражания - это путь самый легкий,
и путь опыта – это путь самый горький.
Конфуций
За последние годы интенсивно работала над поиском и внедрением эффективных интерактивных форм, методов, приемов. Включила в свой учебный план уроки с использованием ИКТ. Овладела навыками работы с компьютером: 1. Работаю на Word, Power Point.
2. Составляю презентации.
3. Использую электронную почту..
Использование развивающих образовательных технологий
Образователь-ные технологии
Познавательный интерес
Самостоятель-ная работа
Развитие
критического мышления
Творческая мастерская
Проблемно-развивающая
”По страницам произведения“- составление вопросов викторины.
Разбор литературного образа.
”Значение произведения в нашей жизни“ - круглый стол, урок-рассужден.
дискуссия.
”Связь литературного произведения с историей народа“- анализ произведения(письменный,устн).
Подбор вопросов викторины, постановка проблемных вопросов, выполнение различных заданий по тексту произведения, работа со словарем, написание рефератов, сочинений
Проблемные вопросы:
-Маайа Сылластыгас С¼¹дэркэºэ тахсыан с¹п этэ дуо?
-Надежда Алексеевна Иван Ивановичтыын дьоллоох-тор дуо?
Сравнение:
поступков,
человеческих качеств, жизненных ценностей,
взгляды на жизнь персонажей. Текстологический анализ художественного произведения.
ЧМ ”Антиверсия“в целях дискуссии
-Манчаары син биир ороспуой.
-Харатаайап С¼¹дэри с¹б¼лээбэтэ с¹п.
сочинение-рассуждение,
характеристика литературного героя, рисунок по содержанию произведения, сценарии, выучивание монолога, сочинение стихотворения подготовка выступлений на семинарах, защита рефератов,
исполнение песен “ырыа буолбут хоьооннор”
Ролевые игры
Изучение персонажа
Выучивание текста
Защита сыгранной роли
Инсценировка
произведений
Проблемно-деятельностная игра
Создается проблема
Работа по тексту произведения
Мозговая атака, круглый стол
Отбор перспек-тивных идей, вариантов решения, оценка лучших экспертами, публичная защита.
Художественно-иллюстративный метод
Чтение произведения
Выбор темы рисунка. Исполнение рисунка.
Защита рисунков
Выставка рисунков
ГСО
Решение проблемных ситуаций
Чтение текста
Сравнительный анализ
Публичная защита
КСО
взаимопроверка, взаимодиктант,
пересказ (ППС)
подготовка вопросника, подбор текста диктанта, чтения текста
взаимооценка, самооценка усвоения материала
составления вопросника, текста диктанта
Рейтинговое оценивание ЗУН учащ.
Чтение произведения
Уровень знания оценивается баллами
10
следующая страница>