1. Байыҡ сәсән
2. Пётр Кудряшев «Песнь башкирца перед сражением»
3. «Ирәмәл» йыры, «Йәнтүрә хикәйәһе» риүәйәте.
4. Наполеон генералы Марбо уҙенең мемуарҙарында яҙа: француз һалдаттары, уҡ-һаҙаҡ менән ҡоралланған башҡорттарҙы, 1813 йылдағы Лейпциг алышында «төнъяҡ амурҙары» тип атайҙар.
5. «…Дошманға етәрәк 40 аҙым уҡ атылыр ер ҡалғас, башҡорт арҡаһындағы ҡанъялын (уҡ һалғыс һауыт) күкрәгенә шыуҙыра ла, ике уҡ алып, береһен ауыҙына ҡаба, икенсеһен янына һала һәм шулай бер-бер артлы икәүһен дә атып ебәрә. Ә һөжүм иткәндә иҙеүҙәре асыҡ һәм еңдәре төрөлгән яугир, алға эйелеп, ҡҙәк өҙгөс әсе тауыш менән дошманына ҡыйыу ташлана һәм уҡ атымы ер яҡынлашҡас, 4 уҡ атып ебәрә лә, ҡыуып етеп, һөңгө менән сәнсә».
6. «В память Отечественной войны 1812 года» - тигән миҙал тапшырыла. Уны Бөйөк Ватан һуғышы батырҙары хөрмәтенә Александр I булдыра.
7. Н.К. Батюшков
8. 1814 йылда Германияла киң билдәле яҙыусы-ғалим Гёте менән Веймар ҡалаһында осрашҡанда башҡорт отряды башлығы Ҡаһым Түрә уға уҙенең уҡ һәм янын бүләк итә. Башҡорттар килеп киткәндән һуң 11 йыл уткәс, Гёте ошо ҡәҙерле буләген оло һоҡланыу менән дуҫы Эккерманға күрһәткән. «Бына ул, - ти Гёте мөйөштәге ҡәҙерле ҡоралдар араһынан уҡ-янды сығарып. – Күренеүенсә, ул миңә башҡорттоң гәсҡәр башлығы бүләк иткән хәлдә һаҡлана».
9. «Француз көйө», «Байыҡ», «Любизар», «Каһым түрә», «Икенсе әрме», «Эскадрон», «Һары сәс», «Һай, илкәйем», «Әхмәт Байыҡ»
10. Уҡ, һаҙаҡ, һөнгө, ҡылыс, ә мылтыҡ һәм пистолеттар бик һирәктәрендә генә була.
11. Беренсе мәскәү мәсете(тарихи) император Александр I указы менән Татар биҫтәһендә Замоскворечьела төҙөлә. Батша шулай татар-башҡорт һуғышсыларының 1812 йылғы Наполеонға ҡаршы һуғыштағы ролен билдәләй.
12. Бөтәһе 45 полк. Башҡорттарҙан – 28, Урал казактарынан – 5, Ырымбур казактарынан – 5, типтәрҙәр – 2, Ставрополь ҡалмыҡтары – 1, Ырымбурҙан бер драгун полкы, Өфө пехота полкы.
13. «Һуғышсы Сатыш әфәнде»
14. Ноғман менән Солтанҡай. Пьесала ике дуҫ егет араһындағы үҙ-ара мөнәсәбәт күрһәтелә. Береһе, ата-әсәһе риза булыуға ҡарамаҫтан, үҙ дуҫына һеңлеһен биреүгә ҡаршы. Ошо хәл тыныс ҡына көн итеп ятҡан икенсе яҡ өсөн көтөлмәгән бер психологик ситуация килтереп тыуҙыра. Әммә пьесала был төйөн көтөлмәгәнсә беренсе шаршауҙа уҡ сиселә. Шулай итеп, драматург әҫәр башында уҡ уның нигеҙенә үҙе һалған интриганы шундуҡ ябып та ҡуйғандай. Ике яҡтың да малы теүәл: ике дуҫ береһе кейәү, икенсеһе ҡайнаға булып ҡул бирешә, эш туйҙа ғына ҡала.
15. Әнүәр Әсфәндиәров, Р. М.Рахимов, А. Н. Усманов, С.Г.Асфатуллин.
17. Француз яуында батырлыҡтар күрһәткән башҡорт яугирҙарын батша үҙ янына саҡыртып ала ла: "Башҡорттарым, һеҙ дан ҡаҙандығыҙ. Бар теләгегеҙҙе әйтегеҙ", - тип әйтә була. Шул саҡ аранан телгә маһир, яуҙа заһир (күркәм эш ҡылыусы, күҙгә күренер эш ҡылыусы) Абдрахман Аҡъегетов: "Беҙгә бер ниндәй байлыҡ та, бүләк тә кәрәкмәй. Һин беҙгә ер бир!" – тип әйтә була. Батша уның үтенесен үтәй .
18. Фольгнер – штаб начальнигы, майор, немец. Фольгнер Ҡаһым һәм Ҡолтүбә араһында социаль-әхлаки конфликт синфи йәмғиәткә хас булған ҡаршылыҡтарҙы асып бирергә ярҙам итә. Фольгнер Ҡолтүбәгә ағыу биреп Ҡаһымды үлтерәләр.
19. 1798 йылда Башҡортостандың ун бер кантонға бүленеүе, халыҡтың хәрби сословие булып һаналыуы хакындағы закон сыҡҡандан һуң, башҡорттарға Рәсәйҙең көнсығыш сиктәрен һаклау бурысы йөкмәтелә. Хәрби хеҙмәткә башҡорттар уҙ аты, уҙ кейеме менән барырға тейеш булғандар.
Шуның өсөн дә Рус армияһы составында башҡорт полктары бар хәрби походтарҙа, һуғыштарҙа ҡатнашалар, был һуғышта ла иң күп һуғышсыларҙы улар бирә.
20. Сафыя