Пәні бойынша оқыту бағдарламасының (Syllabus) титулдық парағы

Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.3/37

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

Химиялық технологиялар және жаратылыстану факультеті
Биология және экология кафедрасы

050607 – Биология мамандығы студенттеріне арналған

Орман аңдары мен құстарының биологиясы
ПӘНІ БОЙЫНША ОҚЫТУ БАҒДАРЛАМАСЫ

(Syllabus)

Павлодар

Пәні бойынша оқыту бағдарламасын (Syllabus) бекіту парағы

Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.3/38

БЕКІТЕМІН ХТжЖФ деканы ________ Ахметов Қ.Қ. 20__ж. «___»______________

Құрастырушы: _________ аға оқытушы Нұрғожин Р.Ж.

Биология және экология кафедрасы
Орман аңдары мен құстарының биологиясы пәні бойынша

050607 – Биология мамандығы студенттеріне арналған

ОҚЫТУ БАҒДАРЛАМАСЫ (Syllabus)
Бағдарлама «___» _________20__ж. бекітілген жұмыс оқу бағдарламасының негізінде әзірленген.
2010 ж. «11» қараша кафедра отырысында ұсынылған № 5 хаттама.
Кафедра меңгерушісі ______ Исимбеков Ж.М. 20__ж. «____» ________
Факультет оқу-әдістемелік кеңесімен құпталған 2010ж. «25» қараша № 3 хаттама
ОӘК төрағасы ___________ Бүркітбаева Ұ.Д. 20__ж. «_____»___________

1 Оқытушылар туралы мәліметтер және байланысу ақпараттары

Нұрғожин Ренат Жасқаиратұлы, аға оқытушы

Табуктинова Динара Жангалиевна, аға оқытушы

Биология және экология кафедрасы А корпусында Ломов көшесі, 64 үй,

А-356 аудиторияда орналасқан. Байланысу телефоны 673685, вн (12-57).

2 Пән туралы мәліметтер

Пән , семестерлерде оқытылады, ұзақтылығы 15 апта. Пәннің жалпы сағат көлемі 45 сағат, оның ішінде дәрістік – 15, СӨЖ – 15, СОӨЖ - 15 сағат берілген. Бақылау түрі – емтихан.

3 Пәннің еңбек сыйымдылығы

Семестр	Кредиттар саны	Аудиториялық сабақ түрлері бойынша қарым-қатынас сағаттарының саны						Студенттің өздік жұмысының сағат саны		Бақылау нысаны
		барлы-ғы	Дәріс	практи-ка	Зертха-налық	студия-лық	жеке	барлығы	СРСП
6	2	45	15	-	-	-	-	30	15	Емтихан

4 Пәннің мақсаты - орман шаруашылығының инжсиерлерін орман андары мен қүстарының биологиясы саласында косіби дайындау, жануарларды табиғат ортасында аныктауга машықгандыру мен меңгерген білімін жануарларды тиімді пайдаланудың биологиялық негіздерін жасау үшін қолдану болып табылады.

Пәннің міндеті - орман шаруашылығы ісі бакалаврларын орман орнитологиясы, орман териологиясы мсн аңшылық тану саласы бойынша кешенді орман шаруашылығын жүргізу ушін кажетті негіз болатын теориялық және пракхикалық білімді меңгеру болып саналады.
5 Білімге, икемділікке және машықтарға қойылатын талаптар

Пәнді игеру нәтижесінде студент:

- сүтқоректілер мен қүстардың систематикалық, морфологиялық және физиологиялық ерекшеліктерін;

- құстар мен аңдардың ішкі және сыртқы кұрылыстарын;

- жануарларды жіктеудің негізгі принциптерін;

- орман аңдары мен құстарының тіршілігін, таралуын және санының өзгеру себептерін;

- аңдар мен құстардың кластарын, отрядтарын, тұқымдастарьн, туыстары мен түрлерін бас сүйектері, каңқалары, ұшалары мен терісі бойынша анықтау тәсілдерін;

- сүтқоректілер мен құстар кластарының жалпы сипаттамасын, олардың ұқсастықтары мен ерекшелену белгілерін;

- мекен ету ортасына, қоректенуіне және жылдық тіршілік циклінің кезеңдік құбылыстарына байланысты жануарлардың негізгі экологиялық топтарын;

- андар мен құстардың биологиясын, экологиясын және мінез-қүлқын білуі тиіс.

Студент оқу кезінде: анықтауыштарды пайдалануды және коллекциялық материалдар арқылы (бас сүйек, каңка, тұльш, тері, ұша) андар мен құстардың кластарын, отрядтарын, тұқымдастарын, туыстарын, түрлерін жоне түршелерін анықтауды; табиғатта жануарларды бақылай білуді және оларды өзінің іс-әрекетіндс пайдалануды;

- негізгі орман күстары мен андарын сыртқы пішіндері мен систематикалық

белгілері бойынша ажыратуды;

- орманда құстар мен андарды есептей білуді;

- пайдалы орман құстары мен андарының санын көбейту бойынша шаралар жүйесін жобалауды жәнс олардың экономикалық тиімділігіи бағалауды;

- биотехниялық, қалпына келтіру, аңшылық шаруашылық шараларды сауатты өңдеуді үйренуі тиіс.

6 Пререквизиттері: Осы пәнді меңгеру үшін төмендегі пәндерді меңгеру кезінде алынған білім, икемділік және машықтар қажет құрылымдық ботаника, қсімдіктер системаикасы, омыртқасыздар және омыртқалылар зоологиясы,, цитология және гистология, генетика және т.б.
7 Постреквизиттері:

Пәнді меңгеру кезінде алынған білім, икемділік және машықтар келесі пәндерді меңгеру үшін қажет: Биологиялық экология, жеке даму биологиясы, жануарлар жүйесі және зоологиялық номенклатура, зоологиядан үлкен практикум.

8 Тақырыптық жоспар

№ р/с	Тақырыптар атауы	Сабақ түрлері бойынша қарым-қатынастық сағаттар саны
		Дәрістер	СӨЖ
1	Кіріспе. Сүтқоректілердің және құстарыд морфологиялық және физиологиялық ерекшеліктері.	2
2	Құстардың биологиясы және экологиясы.	2	2
3	Құстардың эколого-жүйелік жағдайына шолу.	1	2
4	Сүтқоректілердің биологиясы мен экологиясы.	2	2
5	Орман аңдарына экосистематиқалық шолу	2	2
6	Құстар және жануарлар орман биогеоценозы ретінде.	2	2
7	Өсімдіктердің вегетативті мүшелерін тұтынушылары ретінде құстар мен жануарлардың биоценотикалық ролі мен орманшаруашылық маңызы.	-	2
8	Өсімдіктердің генеративті мүшелерін тұтынушылары ретінде құстар мен жануарлардың биоценотикалық ролі мен орманшаруашылық маңызы.	-	2
9	Орман биогеоценозында жәндікпен қоректенушілер және жыртқыш құстар мен аңдардың биоценотикалық ролі мен орманшаруашылық маңызы.	-	2
10	Орман аңдарымен ағаштарды зақымдаудан сақтау.	1	2
11	Орман құстары мен аңдардың мінез-құлқы.	-	2
12	Орман аңшылық негіздері.	3	2
13	Қазақстандағы орман аңшылығының жағдайы	-	2
14	Аңшылық объектілерін есептеу әдістерінің негізі	-	2
15	Аңшылық жануарларды аулау техникасы	-	2
16	Аңшылықта ескеретін ережелер. Аңшылық этика.	-	2
Барлығы:		15	30

9 Пәннің қысқаша сипаттамасы (5-8 сөйлем)

“Орман аңдары мен құстарының биологиясы” курсы сүтқоректілер мен құстардың өмір тіршіліктерінің заңдылықтарымен таныстырады және аталған пәннің жалпы биологиялық белгісі бар. Сонымен қатар организмнің функцияларын реттеуге жаңа биотехнологиялық тәсілдерін зерттемелеуіне теориялық негшіздерге жағдай тудырады.

10 Курс компоненттері
Студенттің өздік жұмысының мазмұны

№	СӨЖ түрі	Есеп беру нысаны	Бақылау түрі	Сағатқа шаққандағы көлем
1	Дәріс сабақтарына дайындалу		Сабаққа қатысу	8
2	Аудиториялық сабақтың мазмұнына кірмеген материалды меңгеру	Конспект (және т.б.)	Коллоквиум (және т.б.)	10
3	Бақылау шараларына дайындалу		1 МБ, 2 МБ (тестілеу)	2
4	Семестрлік тапсырмаларды орындау (рефераттар, глоссарий)	Реферат, глоссарий	СТ қорғау	10
Барлығы:				30

Өздік оқуға арналған тақырыптар
1) Қазақстанның эндемик құстары. [3,4,6 ].

2) Құстардың орман, дала шөлдала, таулы аймақтарға бейімделуі. [3,4,6 ].

3) Түрлі құстар экологиялық топтарының ұшып келуі мен кетулерінің кезектілігі. [3,4,6 ].

4) Жыныстық деморфизм және оның көрінісі. [3,4,6 ].

5) Ұя түрлері, оны анықөтау мен есептеу әдістері. Ұяларының пішіндері. [3,4,6 ].

Бақылау түрлеріне сәйкес мөлшер үлесі

№ р/н	Қорытынды бақылау түрі	Бақылау түрлері	Бақылау құрамынының бөлімі
1	Емтихан	Емтихан	0,4
		Күнделікті үлгерім мөлшері	0,6

СӨЖ тапсырмаларын орындау және тапсыру жөніндегі және «Орман аңдары мен құстарының биологиясы» пәні бойынша 050607 – Биология, 050701 - Биотехнология мамандықтары бойынша іштей оқу нысанындағы студенттерге арналған

бақылау шараларының күнтізбелік кестесі

1 рейтинг (6 семестр)
Апталар			1 сабақ үшін макс. балл	1		2			3	4		5		6		7	8	Бар-лығы
Максималды балл				36					14			36				14		100
Дәрістерге қатысу және дайындалу	СӨЖ түрі/есеп беру нысаны			ДҮТ 1,2					ДҮТ 3,4			ДҮТ 5,6				ДҮТ 7,8		16
	Бақылау нысаны			У					У			У				У
	Макс.балл		2	4					4			4				4
Материалды өздігінен меңгеру	СӨЖ түрі/есеп беру нысаны			ӨОҮТ2					ӨОҮТ 2			ӨОҮТ3				ӨОҮТ4		40
	Бақылау нысаны			К					К			К				К
	Макс.балл		5	10					10			10				10
Пән тақырыптары бойынша білімді бақылау	СӨЖ түрі/есеп беру нысаны			ПТД								ПТД						44
	Бақылау нысаны			Т1								Т2
	Макс.балл		11	22								22
2 рейтинг (2,4 семестр)
Апталар		1 сабақ үшін макс. балл		9			10	11			12		13		14		15	Бар-лығы
Апта ішіндегі максды балл				38				14					38				10	100
Дәрістерге қатысу және дайындалу	СӨЖ түрі/есеп беру нысаны				ДҮТ 9,10			ДҮТ 11,12					ДҮТ 13,14				ДҮТ 15	17
	Бақылау нысаны				У			У					У				У
	Макс.балл	2			4			4					4				5
Материалды өздігінен меңгеру	СӨЖ түрі/есеп беру нысаны				ӨОҮТ5			ӨОҮТ6					ӨО ҮТ7				ӨОҮТ8	35
	Бақылау нысаны				К			К					К				К
	Макс.балл	5			10			10					10				5
Пән тақырыптары бойынша білімді бақылау	СӨЖ түрі/есеп беру нысаны				ПТД								ПТД					48
	Бақылау нысаны				Т1								Т2
	Макс.балл	12			24								24

Шартты белгілеулер: 1 ДҮТ – №1 дәрісті дайындау үшін берілетін үй тапсырмасы; Қ – оқу үрдісіне қатысу; 1Т –№1 тест.
Кафедра отырысында ұсынылған 2010ж. «11»қараша № 5 хаттама.
Кафедра меңгерушісі __________ Исимбеков Ж.М. 2010ж. «11»қараша

11 Курс саясаты

Студенттер сабақты босатпай, мұқият әрбір сабаққа дайындалып, бағдарлама бойынша барлық дәрістік мен өзіндік жұмыс жоспарын дер кезінде орындап, мұғалімнің берген тапсырмаларын тиянақты, сапалы жасап, оқу бағдарламасына сәйкес көрсетілген барлық бақылау түрлерін толық тапсыру қажет.

Сабақ босатқан, үлгерімі нашар студенттер өз тәртібіне жауапты болулары қажет. Себебсіз сабақ босатқандары үшін, студент қатаң тәртіпке шақырылады да, олардың бағалау рейтингтеріне зардабы тиеді. Олардың оқу көрсеткіштерінің балдары қысқартылады:

- дәріс сабақттарды босатқаны үшін – 1,0 балл (1 сабаққа) кесіледі.

- әрбір босатылған және соңынан тапсырылмаған өздік сабақ үшін 1,5 балл, ал студент келесі сабаққа дейін босатқан сабағын дайындалып, тапсырса, рейтинг бойынша қарастырылған баллдан 1 балл төмендейді.

Семестрде 2 аралық бақылау қарастырылған. Тест әдісімен бақылау бағдарлама бойынша пәннің бір бөлігін өткеннен соң жүргізіледі және әр бөлік 25 сұрақтан құралады.

Қорытынды бақылау – емтихан, тест арқылы жүргізіледі.

Көрсетілген талаптар тек қана студенттердің алған білімінің сапасын жоғарлатуға бағытталған.

Курстың саясатына сәйкес студенттердің оқуға деген ынтасы мен қатнасы университет тәртібімен саясатына сәйкес болу керек.

Соңғы қорытынды баға төмендегідей негіздер бойынша қойылады:

1. 
   сабаққа қатысу және дәріс конспектісін тексеру.
   
2. 
   өздік жұмыстарға белсенді қатысып, жауап беру.
   
3. 
   білімді тесттік бақылау бойынша тексеру.
   
4. 
   емтиханда алынған балл
   

Білімді бағалау баллдық-реитингті жүйемен жүргізіледі, күнтізбелік шаралар бойынша студент өз бағасын өзі шығарып алады. Өзіңе керекті балл жинау үшін тәжрибелік және зертханалық сабақтарға белсенді қатысу. Егер осы айтылған жағдайлар жасалмаса студен семестрдың соңында, өткен тақырыптардың барлығын айтуғы тиіс, сонда ғана барып сынаққа жіберіледі.

Семестр бойы білімді бақалау жүргізіледі.

Кез келген ереже бұзушылық аудиториядан шығару мен баллды төмендетуге дейін әкеледі. Жұмыстарды тапсыру күнтізбелік шаралар бойынша уақытында тапсырылуы тиіс.
12 Әдебиеттер тізімі

Негізгі:

1. 
   Базарбеков К.У. Животный мир Павлодарского Прииртышья: (позвоночные животные) / К.У. Базарбеков, О.В. Ляхов. – Павлодар, 2004. – 336с.
   
2. 
   Биология лесных птиц и зверей. Под общей ред. Г.А. Новикова. Изд. 3-е, испр. и доп. М.: Высшая школа, 1996. – 377 с.
   
3. 
   В.Г. Гусев. Справочник охотника. М.: Просвещение. 1991.
   
4. 
   В.Д. Ильичев. Общая орнитология. М.: Академия, 2003. – 380 с.
   
5. 
   В.Е. Соколов Редкие и исчезающие животные. М.: Просвещение. 1998.
   

Қосымша:

6. Колосов А.М. и др. Биология промыслово-охотничьих птиц СССР: Уч. пособие для студ. с.-х. вузов и биол. спец. – 2-е изд., перераб. и доп. – М.: Высшая школа, 1983. – 311с.

7.Н.А. Харченко, Ю.П. Лихацкий, Н.Н. Харченко. Биология зверей и птиц. М.: Академия, 2003. – 380 с.