П

рограмма дисциплины Форма
для студентов Ф СО ПГУ 7.18.2/07
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
С.Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті
Салалық экономика кафедрасы
«Әлеуметтік саладағы микроэкономика және туризм» пәнінен
050902 «Туризм» мамандығынан
СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН БАҒДАРЛАМА
Павлодар
Лист утверждения Форма
к программе дисциплины Ф СО ПГУ 7.18.2/11
для студентов
БЕКIТЕМIН
ҚЭФ деканы
____________ Т.Я.Эрназаров
2010ж. __________ «___»
Құрастырушы: доцент Р.П.Титкова __________
аға оқытушы А.А.Нұрғалиева __________
Салалық экономика кафедрасы
«Әлеуметтік саладағы микроэкономика және туризм» пәнінен
050902 «Туризм» мамандығынан
СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН БАҒДАРЛАМА
Бағдарлама 2010 ж. «__» ______ бекітілген жұмыс оқу бағдарламаның негізінде әзірленген.
Салалық экономика кафедра отырысында ұсынылған 2010ж. «__» ___________
№ __ хаттама
Кафедра меңгерушісі __________________ Д.М. Оспанова
Қаржы – экономикалық факультетінің әдістемелік кеңесімен мақұлданған
2010ж. «____»__________№____ хаттама
ӘК төрайымы ________________ Л.А. Сидорова
КЕЛІСІЛГЕН
География кафедрасының меңгерушісі ___________ А.А. Калиева
«____»____________2010г.
1 «Әлеуметтік саладағы микроэкономика және туризм» пәнінен студенттерге арналған бағдарлама
1.1 Оқытушы туралы мәлімет
Титкова Римма Павловна – Салалық экономика кафедрасының доценті,
№ 523А аудиториясы, Нұрғалиева Айнаш Амангельдиновна– Салалыќ экономика кафедрасыныњ аға оқытушысы, ауд. А-523
1.2 Пән туралы мәлімет
Атауы: «Әлеуметтік саладағы микроэкономика және туризм»
Сағаттар саны - 135
Курс 4 семестрде оқылады.
Семестрде 15 сағат дәріс, 30 тәжірибелік сағат, 90 сағат өзіндік сабақтар ескерілді, бақылау түрі – емтихан.
Сабақтарды өткізу орны – кесте бойынша
1.3 Пререквизиттер
«Туризмнің менеджменті» пәнін оқыту үшін келесі пәндерді білу қажет:
-
Мамандыққа кіріспе;
-
Туризмология негіздері;
-
Туризмдегі кәсіпкерлік қызметіні негіздері.
Сыбайлас пәндер: «Туризмнің маркетингі», «Туризмнің және әлеуметтік ортаның маркоэкономикасы», «Туристік қызметінің психологиясы». Менедж-менттің жеке функциясын, өндірістік қызметін және туристік кәсіпорынның қыз-меткерлерін басқару әдістерін оқыған кезде тәжірибелік мысалдар мен есептер аталған пәндердің материалдарынан қатыстырылады.
1.4 Пәннің қысқаша сипаттамасы
Әлеуметтік саладағы жеке таңдауы және экономикалық субъектілердің ше-шімін қабыдаудағы механизмді, мінез - құлық факторына әсер ететін әлеуметтік саладағы микроэкономикалық өзгермелер арасындағы себеп-салдарды байланыс-ты оқытады.
Пәннің міндеттері:
-
студенттерде микроэкономика теориясынан фундаментельдық білімді қалыптастыру;
-
студенттерден микроэкономикалық үлгілерді талдаудың әдістемелік принциптерін түсіне білуді жүзеге асыру;
-
стденттерден практикадағы теориялық білімдерді қолдана білді жүзеге асыру.
Студент пәнді оқып білу нәтижесінде білуі тиіс:
-
микроэкономикадағы жеке экономикалық субъектілердің мінез-құлық үлгісін талдауға мүмкіншілік беретін білімді меңгеруі қажет;
-
микроэкономика анализаінің әдістерін;
-
нарық қызметінің функциялдау механизмін;
-
нарық тепе-теңдігіні модельдерін;
-
тұтынушы тәртібінің теориясын;
-
өндіріс және шығындар теориясын;
-
монополиялық билікті мәні мен көрсеткіштерін;
-
өндіріс факторларының нарығын;
-
қоғамдық игіліктермен қамтамасыз ету мәселелерін
Студент пәнді оқып-үйрену нәтижесінде істей білуі тиіс:
-
микроэкономикалық және туристік өзгермелер арасындағы тәуелділіктер мен себеп-салдарлы байланыстарды нақтылы негіздей білуі қажетар
1.5 Ұсынылған әдебиеттер тізімі
Негізгі
-
Долан Э., Линдсей Д. Рынок: микроэкономическая / Пер. с англ. В. Лукашевича и др.; Под общ. ред. Б.Лисовика и В.Лукашевича. – М., 1996
-
Кулекеев Ж.А., Султанбекова Г.К. Микроэкономика: Учебное пособие для вузов, 2–е издание. – Алматы РГП «Казстатинформ», 2001.
-
Нуреев Р. М. Курс микроэкономики: учебник для вузов. – М.: НОРМА–ИНФРА, 2000
-
Пиндайк Р., Рубенфельд Д. Микроэкономика. –М., 1992
-
Хайман Д.Н.Современная микроэкономика: анализ и применение. В 2–х т. – М.: Финансы и статистика, 1992
-
Курс экономической теории: Общие основы экономической теории. Микроэкономика. Макроэкономика. Основы национальной экономики: Учебное пособие/Под ред. д.э.н. проф. А.В.Сидоровича: МГУ им. М.В.Ломоносова. Изд. «Дело и сервис». 2001
Қосымша
-
Маршалл А. Принципы политической экономии.– М.: Прогресс, 1976
-
Максимова Б.Ф. Микроэкономика. – М.: СОМИНТЭ, 1996.
-
Микро– макроэкономика. Практикум/ Под общ. ред. Ю.А.Огибина. – СПб, 1994
-
Овчинников Г.П. Микроэкономика. Макроэкономика. – СПб, изд Михайлова В.А., 1997
-
Пол Хейне. Экономический образ мышления. – М.: 1992
-
Робинсон Дж. Экономическая теория несовершенной конкуренции. Пер. с англ. – М.: Прогресс, 1986
-
Хэл Р.Вэриан. Микроэкономика. Промежуточный уровень. Современный подход. – М.: ЮНИТИ, 1997
-
К.Хексевер, Б.Рендер, Р.Расел, Р.Мердик. Управление и организацияв сфере услуг: теория и практика. – СПб: Питер, 2002.
1.6 Пәннің тақырыптық жоспары
«Әлеуметтік саладағы микроэкономика және туризм» пәнінен 050902 «Туризм» мамандығына арналған пәннің тақырыптық жоспары (Тур-201к)
Оқу түрі – күндізгі, жалпы білім беру негізінде
Оқуға түскен жылы – 2008 ж.
Т

ематический план Форма
дисциплины СО ПГУ 7.18.2/07
ПӘННІҢ ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ
|
р/с
№
|
Тақырыптардың атауы
|
Сағаттар саны
|
Дәр.
|
Тәж.
|
Зерт.
|
СӨЖ
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
1
|
Кіріспе. Әлеуметтік сферадағы микроэкономиканың пәні және әдістемесі. Әлеметтік сферадағы микроэкономика және оның ерекшеліктері
|
1
|
3
|
|
7
|
2
|
Сұраныс және ұсыныс қызметтерін талдаудың негізі
|
1
|
3
|
|
7
|
3
|
Жетілмеген бәсеке нарығындағы өндірушілер
|
1
|
3
|
|
7
|
4
|
Жетілмеген бәсеке нарығындағы тұтынушылар
|
2
|
3
|
|
7
|
5
|
Жетілмеген бәсеке нарығы. Таза монополия және монополиялық билік
|
2
|
3
|
|
7
|
6
|
Жетілмеген бәсеке нарығы. Монополиялық бәсеке: қызметтер өндірісінің көлемі мен бағасын анықтау
|
2
|
3
|
|
7
|
7
|
Жетілмеген бәсеке нарығы. Олигополия: үлгілері және баға қалыптастыру стратегиясы
|
1
|
2
|
|
8
|
8
|
Өндіріс факторларының нарығы. Ресурстар нарығындағы баға қалыптастыру
|
1
|
2
|
|
8
|
9
|
Өндіріс факторларының нарығы. Еңбек қызметінің нарығы және еңбекақы
|
1
|
2
|
|
8
|
10
|
Өндіріс факторларының нарығы. Капитал және жер ресурстарының нарығы: баға қалыптастырдың ерекшелігі
|
1
|
2
|
|
8
|
11
|
Нарық фискасы және тиімділік. Сыртқы әсерлер теориясы
|
1
|
2
|
|
8
|
12
|
Нарық фискасы және тиімділік. Қоғамдық игіліктердің өндірісі және қоғамдық таңдау
|
1
|
2
|
|
8
|
Барлығы
|
15
|
30
|
|
90
|
2 Курстың компоненттері
2.1 Тәжірибелік сабақтардың мазмұны
Тақырып 1 Кіріспе. Әлеуметтік сферадағы микроэкономиканың пәні және әдістемесі. Әлеметтік сферадағы микроэкономика және оның ерекше-ліктері
Әлеметтік сфераға сипаттама беру. Оның ерекшеліктерін бейнелеу
Тақырып 2 Сұраныс және ұсыныс қызметтерін талдаудың негізі
Сұраныс және ұсыныс заңдарын сипаттау. Графикті сызу. Қызмет көрсету-дегі ұсыныс икемділігінің факторларын атау.
Тақырып 3 Жетілмеген бәсеке нарығындағы өндірушілер
Талғамсыздық қисығын сызу, оны қасиеттерін атау. Бюджеттік қисық ен-кіштігінің экономикалық мағынасын іздеу
Тақырып 4 Жетілмеген бәсеке нарығындағы тұтынушылар
Қызметтер өндірісі және оны ерекшеліктерін сиапаттау. Жалпы, орташа және шекті шығындарға мысалдар келтіру
Тақырып 5 Жетілмеген бәсеке нарығы. Таза монополия және монопо-лиялық билік
Монополиялық билікті мәні мен көрсеткіштерін бейнелеу
Тақырып 6 Жетілмеген бәсеке нарығы. Монополиялық бәсеке: қыз-меттер өндірісінің көлемі мен бағасын анықтау
Монополиялық бәсекеге сипаттама беру. Қызмет бағасын есептеу
Тақырып 7 Жетілмеген бәсеке нарығы. Олигополия: үлгілері және баға қалыптастыру стратегиясы
Олигополиялар; графика түрде бейнелеу. Үлгілерді сипаттау
Тақырып 8 Өндіріс факторларының нарығы. Ресурстар нарығындағы баға қалыптастыру
Жетілген және жетілмеген бәсекелі ресурстар нарығын; неғұрлым аз шы-ғындар ережесі мен табысты максимизациялау ережесін сипаттау.
Тақырып 9 Өндіріс факторларының нарығы. Еңбек қызметінің нары-ғы және еңбекақы
Талғамсыздық қисығы мен «табыс-бос уақыт» бюджеттік сызығын сипат-тау және сызу
Тақырып 10 Өндіріс факторларының нарығы. Капитал және жер ре-сурстарының нарығы: баға қалыптастырдың ерекшелігі
Ұзақ мерзімді инвестициялардың ішкі сатып ал нормасын есептеу.
Тақырып 11 Нарық фискасы және тиімділік. Сыртқы әсерлер теория-сы
Сыртқы әсерлердің экономикалық түсінігін келтіру. Сыртқы әсерді мемле-кеттік реттедің әдістерін атау.
Тақырып 12 Нарық фискасы және тиімділік. Қоғамдық игіліктердің өндірісі және қоғамдық таңдау
Қоғамдық және иіліктердің ерекшеліктерін сипаттау. Таза қоғамдық игілік-тердің сұранысының қисығы және олардың тиімді көлемін сызу.
2.2 Студенттердің өзіндік жұмысының мазмұны
Студенттердің өзіндік жұмысыны кіреді:
-
дәріс сабақтарға дайындалу;
-
тәжірибелік сабақтарға дайындалу;
-
курстың жеке тақырыптарын өздігінен меңгеру;
-
межелгі бақылауға дайындалу.
СӨЖ көлемі сағатпен кестеде көрсетілді (күндізгі оқу түрі)
СӨЖ мазмұны
№
|
СӨЖ түрі
|
Есептеу формасы
|
Бақылау түрі
|
Көлем, сағ.
|
1
|
Дәріс сабақтарға дайындалу
|
|
Сабаққа қатысу
|
14
|
2
|
Тәжірибелік сабақтарға
дайындалу
|
Жұмыс дәптері, кесте-лерді, формулаларды дайындау
|
Сабаққа қатысу
|
23
|
3
|
Курстың жеке тақырыптарын
өздігінен меңгеру
|
Конспект
|
Конспекті қарау
|
44
|
4
|
Межелгі бақылауға
дайындалу
|
|
МБ1, МБ2
|
9
|
|
Барлығы
|
90
|
2.3 Курстың жеке тақырыптарын өздігінен меңгеруге арналған сүрақтар
-
Микроэкономикалық талдаудың әдістемесі. Микроэкономикалық тал-даудың әдісі. Теория және микроэкономикалық үлгілер.
-
Сұраныс пен ұсыныс өзгерістеріне нарықтың әсері. Нарықтың тепе-тең-дігінің үлгісі.
-
Жүйелі сыртқы әсерлер және қызмет саласындағы сұраныс. Жағымды және жағымсыз жүйелі сыртқы әсерлер.
-
Нарықтар жүйесіндегі қосылу әсерлері.
-
Бюджеттік шектеулер шегіндегі пайдалылықты максималдау.
-
Тұтынушы тепе-теңдігінің жағдайы. Тұтынушының бұрыштық және іш-кі тепе-теңдігі. Табыс пен баға өзгеруіне байланысты тұтынушының әрекеті.
-
Қалыпты игіліктердің «табыс-тұтыну» қисықтары. «Табыс-тұтын» вер-тикальды қисығы. Энгель қисығы. «Энгель заңдары» және қызметтер саласының өсуі.
-
«Баға-тұтыну» қисығы және сұраныс қисығы.
-
Қызмет саласындағы өндіріс факторларының алмасу мәселесі. Қызмет-тер өндірісінің тұрақты және айнымалы (өзгермелі) факторлары.
-
Қызметтер саласындағы айнымалы өндіріс факторларының ерекшелік-тері. Айнымалы шығындарды жиынтық (ТРL), орташа (АРL) және шекті (МРL) өнімдері. ТРL, АРL, МРL қисықтары.
-
Қызмет саласындағы өнімділікті жоғарылату мәселесі.
-
Бағалық дискриминация дәрежесі: бірінші дәрежелі дискриминация (же-тілген бағалық дискриминация); екінші дәрежелі дискриминация (бағаны тұтыну көлеміне байланысты диверсификациялау); үшінші дәрежелі дискриминация (сег-менттік дискриминация).
-
Өткізу шығындар. Өткізу шығындардың қисығы және қысқа мерзімдегі жарнама пайдасын жоғарлату.
-
Жарнама қызметін жүзеге асырудағы ұзақ мерзімді тепе-теңдік.
-
Монопольды үстемділік және тиімділік. Монопольды үстемділікті жүзе-ге асыруды болжау.
-
Монопольды үстемділіктің мазмұны. Антимонополиялық саясат және оның құралдары.
-
Ресурстарға деген салалық және нарықтық сұраным. Ресурстарды сала-лық сұранымы және салалық сұраным қисығы.
-
Саладағы ресурстарға сұранымның икемділігін анықтайтын факторлар: салалық өнімдер үшін баға бойынша сұраным икемділігі, бір ресурсты екінші ре-сурсқа алмастырудың техникалық мүмкіндіктері, уақыт, салада қолданылатын басқа ресурстар ұсынымыны икемділігі.
-
Ресурстарға деген нарықтық сұраным. Ресурстарға деген сұраным икем-ділігі және оны факторлары.
-
Ресурстардың салалық және нарықтық ұсынымы. Ресурстар ұсынымның салалық және нарықтық қисықтары.
-
Еңбек қызметін сатушылардың монополиялық билігі. Жұмыс күші ұсы-нымына кәсіподақтардың бакылауы. Кәсіподақтардың еңбекақыға әсері.
-
Еңбек нарығындағы екі жақты монополия және еңбек бағасы тепе-тең-дігін бекіту мәселелері.
-
Жер өндірістің ерекше факторы ретінде. Жердің сұранымы мен ұсыны-мының ерекшелігі.
-
Жерді пайдалану және жер рентасы. Өнімділік жер учаскелерінің орна-лас жағдайлары, дифференциалдық рента.
-
Жердің бағасы жер рентасының капитализациясы ретінде.
-
Нарықтың көмегімен сыртқы әсерлердің мәселесін шешу. Әкімшілдік-әміршілдік әдіс, түзетілген салықтар және субсидиялар, қалдықтарды тастады нарықтық лицензиялау. Олардың кемшіліктері мен артықшылықтары.
-
Қоғамдық игіліктермен қамтамасыз ету: нарықтың және мемлекекттің мүмкіндіктері. Қоғамдық таңдау. Саяси институт арқылы қоғамдық игілікті ұсыну.
-
Нарықтағы саяси тепе-тендік. Көпшілік дауыс ережесі және дауыс беру парадоксы. Нарықтың демократиясы, фиаскасы және үкіметтің фиаскасы.
2.4 Межелгі бақылау сұрақтары
Межелгі бақылау 1
(4 семестр)
-
Әлеуметтік сферадағы микроэкономика пәні. Әлеуметтік сфера және оның ерекшеліктері.
-
Қызмет экономикалық игілік ретінде. Өндірістің және тұтыну қызметі-нің ерекшелігі.
-
Қазіргі экономикалық жүйедегі қызмет сферасының рөлі. Экономика-лық ресурстардың және таңдаулардың шектеулігі.
-
Әлеуметтік сферадағы шектелген ресурстарды орналастырудағы нарық пен баға рөлі. Жеке экономикалық субъектілерінің ұтымды тәртібінің гипотезасы.
-
Микроэкономикалық талдаудың әдістемесі. Микроэкономикалық тал-даудың әдісі.
-
Теория және микроэкономикалық үлгілер. Микроэкономикалық теорияның тәжірибелік мағынасы және тапсырмаларының қажеттілігі. Теория және тәжірибе. Теория және болжамдар. Теория және саясат.
-
Қызметтер нарығының жұмыс істеу механизмдерінің анализі. Сұраныс заңы және оны талдау.
-
Қызмет көрсетудегі ұсыныс сипаты мен ерекшелігі. Қызмет көрсетудегі сұраныстың бағасыз факторы және олардың анализі.
-
Сұраныс қызметі. Ұсыныс заңы және оны талдау.
-
Қызмет көрсетудегі ұсыныс сипаты мен ерекшелігі. Қызмет көрсету ұсынысының бағасыз факторлары.
-
Нарықтық тепе-теңдік. Қызметтер саласындағы сұраныс пен ұсыныстың үйлесімділіктерінің кемшіліктері.
-
Сұраныс пен ұсыныс өзгерістеріне нарықтың әсері. Нарықтың тепе-теңдігінің үлгісі.
-
Жүйелі сыртқы әсерлер және қызмет саласындағы сұраныс. Жағымды және жағымсыз жүйелі сыртқы әсерлер.
-
Нарықтар жүйесіндегі қосылу әсерлері. Баға бойынша қызметтер ұсынысының икемділігі.
-
Қызмет саласындағы микроталдаудағы икемділік қағидасын қолдану. Тұтынушы ұсынысының теориясы. Тұтынушы талғамы.
-
Пайдалық қызметі. Талғамсыздық қисығы (Енжарлық қисығы).
-
Талғамсыздық қисықтарының қасиеттері. Алмастырудың шекті нормасы.
-
Бюджеттік шектелер. Бюджеттік қисық. Бюджеттік қисық еңкіштігінің экономикалық мағынасы.
-
Табыс пен бағадағы өзгерістер. Тұтынушы таңдауы.
-
Қызмет саласындағы тұтынушы талғамының қалыптасуының ішкі және сыртқы факторлар. Тұтынушының шешім қабылдау үлгілері (модельдері).
-
Бюджеттік шектеулер шегіндегі пайдалылықты максималдау. Тұтынушы тепе-теңдігінің жағдайы.
-
Тұтынушының бұрыштық және ішкі тепе-теңдігі. Табыс пен баға өзгеруіне байланысты тұтынушының әрекеті.
-
Қалыпты игіліктердің «табыс-тұтыну» қисықтары. «Табыс-тұтын» вертикальды қисығы.
-
Энгель қисығы. «Энгель заңдары» және қызметтер саласының өсуі. «Баға-тұтыну» қисығы және сұраныс қисығы.
-
Баға өзгеру кезіндегі табыстың өзгеру әсері және тауарлар мен қызметтердің өзара алмастыруының өзгеру әсері. Фирманың коммерциялық іс-әрекетінің салдарын түсіну үшін талғамсыздық қисықтарының талдауын қолдану.
-
Өндіріс және шығындар теориясы. Қызметтер өндірісі және оның ерекшеліктері.
-
Қызметтер өндірісіндегі технологиялардың рөлі. «Ақпараттық технологиялар парадоксы».
-
Өндіріс функциясы және оның қасиеттері. Өндірістің технологиялық және экономикалық тиімділігі.
-
Изокванталар. Изокванталар картасы.
-
Өндіріс факторларының өзара алмастырылыу. Өндіріс факторларының технологиялық алмасуының шекті нормасы және изокванталардың қисықтығы.
-
Қызмет саласындағы өндіріс факторларының алмасу мәселесі. Қызмет-тер өндірісінің тұрақты және айнымалы (өзгермелі) факторлары.
-
Қызметтер саласындағы айнымалы өндіріс факторларының ерекшелік-тері. Айнымалы шығындарды жиынтық (ТРL), орташа (АРL) және шекті (МРL) өнімдері. ТРL, АРL, МРL қисықтары.
-
Қызмет саласындағы өнімділікті жоғарылату мәселесі.
-
Монополиялық билікті мәні мен көрсеткіштері. Баға, шекті табыс, жалпы табыс және баға бойынша икемді сұраным.
-
Қысқа мерзімді монополиялық тепе-теңдік және сұранысты бағалық икемділігі. Монополиялық тепе-теңдік және сұраныстың икемділіг бағасы.
-
Ұзақ мерзімді монополиялық тепе-теңдік. Монополиялық ұсыным.
-
Ұзақ мерзімде орналасу орнын таңдау және оның фирма пайдасына әсері. Бағалық дискриминация: мәні және шарттары.
-
Бағалық дискриминация дәрежесі: бірінші дәрежелі дискриминация (жетілген бағалық дискриминация); екінші дәрежелі дискриминация (бағаны тұтыну көлеміне байланысты диверсификациялау); үшінші дәрежелі дискриминация (сегменттік дискриминация).
-
Қызмет көрсету сферасындағы монополиялық бәсеке нарығының сипаттамасы. Монополиялық бәсеке кезіндегі фирманың қысқа мерзімді тепе-теңдігі.
-
Қысқа мерзімде пайданы максимизациялау. Монополиялық бәсеке кезіндегі ұзақ мерзімді тепе-теңдік.
-
Қызметтер дифференциациясы, қызметтердің сапасы мен қызмет көрсетді сапасы. Монополиялық бәсеке нарықта сатуды ынталандыру және жарнама өткізу шығындары.
-
Өткізу шығындар. Өткізу шығындардың қисығы және қысқа мерзімдегі жарнама пайдасын жоғарлату.
-
Жарнама қызметін жүзеге асырудағы ұзақ мерзімді тепе-теңдік.
Межелгі бақылау 2 (4 семестр)
-
Олигополиялық нарық қызметінің негізгі сипаттамасы. Олигополия үлгілері.
-
Саналы бәсекелестік үлгілері. «Баға соғысы». Курно дуополиясының үлгісі. Әсер ету қисығы. Курно тепе-теңдігі.
-
Сынақ сұраныс қисығыны үлгісі. Баға қалыптастырудың үлгісі. Баға қалыптастыру, салаға кірудегі шектелер.
-
Нарықта монопольды үстемдіктен уақытша бас тарту. Баға лидерінің үлгісі. Лидерлік фирманың баға мен өндіріс көлемін бекітуі және пайданы максималдау.
-
Ойын теориясының үлгілері және стратегиялық тәртібі. Максимин стратегиясы – неғұрлым төмен шығындар стратегиясы. Нарықтың тиімділігі мен реттелуі.
-
Монопольды үстемділік және тиімділік. Монопольды үстемділікті жүзеге асыруды болжау. Монопольды үстемділіктің мазмұны. Антимонополиялық саясат және оның құралдары.
-
Жетілген және жетілмеген бәсекелі ресурстар нарығының сипаттамалары. Ресурстар нарығындағы сұраныс пен ұсынысты ерекшелігі.
-
Шекті өнімділік теориясына сәйкес ресурстарға сұраныс. Туынды сұраныс ретіндегі ресурстарға сұраным.
-
Бәсекелі нарықтағы экономикалық ресурстарға сұраныс пен ұсыныс. Шекті өнім, шекті табыс мөлшері мен ресурстар құны.
-
Шекті өнім (МР) - қосымша ресурстармен өндірілген қосымша өнім ретінде. Қосымша өнімнің бірлігін сатудан түсетін шекті ресурстың шекті өнімділігінің төмендеу заңы және шекті өнім.
-
Ресурстардың тиімді үйлесмімділігі. Неғұрлым аз шығындар ережесі мен табысты максимизациялау ережесі.
-
Ресурстарға деген салалық және нарықтық сұраным. Ресурстарды салалық сұранымы және салалық сұраным қисығы.
-
Саладағы ресурстарға сұранымның икемділігін анықтайтын факторлар: салалық өнімдер үшін баға бойынша сұраным икемділігі, бір ресурсты екінші ресурсқа алмастырудың техникалық мүмкіндіктері, уақыт, салада қолданылатын басқа ресурстар ұсынымыны икемділігі.
-
Ресурстарға деген нарықтық сұраным. Ресурстарға деген сұраным икемділігі және оның факторлары. Ресурстардың салалық және нарықтық ұсынымы. Ресурстар ұсынымның салалық және нарықтық қисықтары.
-
Еңбек қызметінің жеке және нарықтық ұсынымы. Еңбек пен демалыс арасындағы таңдай және еңбектің ұсынымы.
-
Талғамсыздық қисығы мен «табыс-бос уақыт» бюджеттік сызығы. Еңбек ұсынымның жеке және нарықтық қисықтары.
-
Еңбекақының өзгеруі кезіндегі табыстың өзгеруі мен алмастыру әсерлері. Еңбек қызметіне деген бәсекелік фирмалардың (еңбек нарығы мен тауарлар нарығындағы) сұранымы.
-
Қызмет көрсету саласындағы еңбек ресурстарын пайдаланудың ерекшеліктері. Еңбек қызметіне бәсекелік фирманың сұраным қисығы.
-
Жетілген бәсеке жағдайларындағы еңбек қызметін жалдау және пайданы жоғарлату. Еңбек қызметіне монополиялық сұрыным.
-
Монополиялық тепе-теңдік. Таза монопсонист жұмыс күші қызметін жалғыз ғана сатып алушы ретінде. Монопсонистің жалдау туралы шешім қабылдау. Монопсонист - фирма тепе-теңдігі.
-
Еңбек қызметін сатушылардың монополиялық билігі. Жұмыс күші ұсынымына кәсіподақтардың бакылауы.
-
Кәсіподақтардың еңбекақыға әсері. Еңбек нарығындағы екі жақты монополия және еңбек бағасы тепе-теңдігін бекіту мәселелері.
-
Капитал – тауарлар мен қызметтердің көп мөлшерін өндіру мақсатында құрылған ұзақ мерзімде пайдаланылатын ресурс болып табылады. Капиталдар түрлері: физикалық капитал және адам капиталы.
-
Капитал қозғалысы және капитал қоры. Капитал ресурстарының нарығы: ссудалық пайыз, қарыз құралдарына деген сұраным және олардың ұсынымы.
-
Қарыздық пайыздың ставкасы және қысқа мерзімді инвестицияларға сұраным. Инвестиция деңгейінің максималды пайдасы, инвестицияны сатып алдың шектік нормасы және пайыз ставкасы.
-
Инвестицияның өзін-өзі ақтауы. Ұзақ мерзімді инвестициялар.
-
Инвестициялаудың табыстылығын есепте шарттары: капитал активтері қызметінің жағымды мерзімі (негізгі қорларды), инвестицияның шекті құны, табысты кеңейту үшін инвестицияның шекті салымы.
-
Дисконттау және инвестициялық шешімдер. Ұзақ мерзімді инвестициялардың ішкі сатып алу нормасын есептеу. Пайыздық нарықтық ставкасы және негізгі қорлардың бағасы. Қарыз капиталының ұсынымы.
-
Уақытша талғамдар. Уақытша талғамның шекті нормасы. Уақыт аралық бюджеттік шектелер. Уақыт аралық тепе-теңдік.
-
Қарыздық пайыз ставкасының өзгеруі нәтижесінде болған табыс пен алмастыруды өзгеру эффектісі. Жинақтаудың нарықтық ұсынымы. Жер өндірістің ерекше факторы ретінде.
-
Жердің сұранымы мен ұсынымыны ерекшелігі. Жерді пайдалану және жер рентасы.
-
Өнімділік жер учаскелерінің орналас жағдайлары, дифференциалдық рента. Жердің бағасы жер рентасының капитализациясы ретінде.
-
Сыртқы әсерлердің экономикалық түсінігі. Сыртқы әсерлердің түрлері.
-
Жағымсыз сыртқы әсерлер. Жағымсыз сыртқы әсерлердің пайда болу формасы.
-
Қоршаған ортаның ластануы және ресурстар нарығындағы экономикалық жағдай. Меншік құқығы мен сыртқы әсерлері. Коуз теоремасы.
-
Нарықтық тепе-тендік және өнім өндіру көлемінің тиімділігі. Жағымсыз сыртқы әсерлер кезіндегі тиімділікке жету жағдайлары.
-
Жағымды сыртқы әсерлер. Нарықтық тепе-теңдік және қызметтерді ұсыну көлемінің тиімділігі.
-
Оңтайлы ішкі әсер кезінде тиімділікке жету шарттары. Нарықтың көмегімен сыртқы әсерлердің мәселесін шешу.
-
Әкімшілдік-әміршілдік әдіс, түзетілген салықтар және субсидиялар, қалдықтарды тастады нарықтық лицензиялау. Олардың кемшіліктері мен артықшылықтары.
-
Қоғамдық және иіліктердің ерекшеліктері. Қоғамдық игіліктер. Мемлекеттің ұсынатын қоғамдық игіліктері және игіліктері. Жағымды сыртқы әсерлер және таза қоғамдық игіліктерді шығаруды тиімділігі.
-
Таза қоғамдық игіліктер нарығы: таза қоғамдық игілікке сұраныс және олардың ұсынылуы. Таза қоғамдық игіліктердің сұранысының қисығы және олардың тиімді көлемі. Таза қоғамдық игілікті ұжымдық ұсыну. Нарықтағы тепе-тендік.
-
Қоғамдық игіліктермен қамтамасыз ету: нарықтың және мемлекекттің мүмкіндіктері. Қоғамдық таңдау. Саяси институт арқылы қоғамдық игілікті ұсыну.
-
Нарықтағы саяси тепе-тендік. Көпшілік дауыс ережесі және дауыс беру парадоксы. Нарықтың демократиясы, фиаскасы және үкіметтің фиаскасы.
3 Курстың саясаты
Студент дәріс, тәжірибелік сабақтарана қатысуға, курстың жеке сұрақтарын өздігінен меңгеруге міндетті: уақытында тәжірибелік тапсырмаларды орындау, студенттік ғылыми конференцияларына қатысу. Студент дәріс және тәжірибелік сабақтарындың талқылағанда және топтың жұмысында белсенді болу, топтастардың оқытуына жәрдем беру керек. Сабақтан кейін студенттен дәріс конспектің көрсетуді сұрау оқытушыда құқығы бар. Сабақ үстінде тәртіп ережелерді бұзғанда студент осы жоспарланған бақылау түрінен баллдардан айырылады немесе аудиториядан қуып шығарылады, бұл университеттің ішкі тәртібін бұзушылық ретінде саналады студентті максималды жазалау түрінде университеттен шығарады.
Келесі штрафтық санкциялар қойылады:
-
себепсіз дәріс, тәжірибелік сабақтарды босатқан үшін –осы бақылау түріне қойылған, рейтингтің максималды балл қойылады;
-
тәжірибелік тапсырмалар, өздігінен меңгеруге курстың сұрақтары уақытында тапсырылмаса – осы бақылау түріне қойылған, рейтингтің максималды балл 50% қойылады.
Семестр бойы екі шеқара бақылау жазбаша түрде қарастырылды. Олар өтілген материалдар бойынша пәндердің тақырыптарына сәйкес жүргізіледі.
Шекаралық бақылауда болмағанда немесе шекаралық бақылауды өтпегенде студентке деканаттын рұқсатымен сабақтан тыс уақытта өтуге мүмкіндік беріледі.
Қорытынды форма – емтихан, жазбаша түрде сұрақтар бойынша өткізіледі.
Емтиханда көшіруге болмайды.
4.1 Ағымдағы үлгерімнің бақылау іс-шаралардың күнтізбелік графигі
Әр рейтинг (Р1,Р2) үшін қорытынды ағымдағы үлгерім бойынша жалпы балл дәріске қатысуынан, уақытында орындалған және тапсырылған тәжірибелік тапсырмалардан, студенттік ғылыми конференциясы жұмысына қатысуынан, курсты жеке тақырыптарын өздігінен меңгеруінен, межелгі бақылау қорытындысынан алынған балдардан жиналады.
|
1 рейтинг (4 семестр)
|
Бар-лығы
|
|
Апталар
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
|
Аптадағы максималды балл
|
13
|
13
|
13
|
13
|
12
|
12
|
12
|
12
|
100
|
|
Дәріс сабақтарына қатысу
|
СӨЖ түрі
|
СҚ
|
СҚ
|
СҚ
|
СҚ
|
СҚ
|
СҚ
|
СҚ
|
СҚ
|
32
|
|
Бақылау формасы
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
|
Макс. балл
|
4
|
4
|
4
|
4
|
4
|
4
|
4
|
4
|
|
Тәжірибелік тапсырмалар-ға қатысу, оларды орын-дау
|
СӨЖ түрі
|
СҚ
|
СҚ
|
СҚ
|
СҚ
|
СҚ
|
СҚ
|
СҚ
|
СҚ
|
40
|
|
Бақылау формасы
|
ТО
|
ТО
|
ТО
|
ТО
|
ТО
|
ТО
|
ТО
|
ТО
|
|
Макс. балл
|
5
|
5
|
5
|
5
|
5
|
5
|
5
|
5
|
|
Курстың жеке тақырыпта.
өздігінен меңгеру
|
СӨЖ түрі
|
КС
|
КС
|
КС
|
КС
|
КС
|
КС
|
КС
|
КС
|
28
|
|
Бақылау формасы
|
-
|
К
|
К
|
К
|
К
|
К
|
К
|
К
|
|
Макс. балл
|
4
|
4
|
4
|
4
|
3
|
3
|
3
|
3
|
|
Межелгі бақылау
|
Тақ. №
|
|
|
|
|
|
|
|
1-8
|
|
|
Бақ.фор
|
|
|
|
|
|
|
|
МБ1
|
|
Макс. балл
|
|
|
|
|
|
|
|
100
|
|
2 рейтинг (4 семестр)
|
Бар-лығы
|
|
Апталар
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
|
|
Аптадағы максималды балл
|
15
|
15
|
14
|
14
|
14
|
14
|
14
|
|
100
|
Дәріс сабақтарына қатысу
|
СӨЖ түрі
|
СҚ
|
СҚ
|
СҚ
|
СҚ
|
СҚ
|
СҚ
|
СҚ
|
|
28
|
Бақылау формасы
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
Қ
|
|
Макс. балл
|
4
|
4
|
4
|
4
|
4
|
4
|
4
|
|
Тәжірибелік тапсырмалар-ға қатысу, оларды орын-дау, тапсыру
|
СӨЖ түрі
|
СҚ
|
СҚ
|
СҚ
|
СҚ
|
СҚ
|
СҚ
|
СҚ
|
|
35
|
Бақылау формасы
|
ТО
|
ТО
|
ТО
|
ТО
|
ТО
|
ТО
|
ТО
|
|
Макс. балл
|
5
|
5
|
5
|
5
|
5
|
5
|
5
|
|
Курстың жеке тақырыпта-
рын өздігінен меңгеру
|
СӨЖ түрі
|
КС
|
КС
|
КС
|
КС
|
КС
|
КС
|
КС
|
|
37
|
Бақылау формасы
|
К
|
К
|
К
|
К
|
К
|
К
|
К
|
|
Макс. балл
|
6
|
6
|
5
|
5
|
5
|
5
|
5
|
|
Межелгі бақылау
|
тақырыптар №
|
|
|
|
|
|
|
9-15
|
|
|
Бақылау формасы
|
|
|
|
|
|
|
МБ2
|
|
Макс. балл
|
|
|
|
|
|
|
100
|
|
Шарт қойылған белгілер: СҚ – сабаққа дайындалу, Қ – сабаққа қатысу, ТО – тапсырманы орындау, КС – курстың сұрақтары, К - конспект
4.2 Бақылау түрлері бойынша өлшеуішті бөліктер
Межелгі бақылауды бағалау 100 балмен есептеледі. Межелгі бақылауды бағалау (МБ) 100 балмен есептеледі. Межелік бақылауға ағымдағы үлгеру қорытындысына байланысты балдары бар студенттер жіберіледі. Ағымдағы үлгеру және межелік бақылау қорытындысы бойынша анықталады (Р1 және Р2) пәні бойынша:
Р1(2)+ ТУ1(2)*0,7+ МБ 1(2)*0,3
Рейтинг қойылмайды, егер студент МБ өтпеді немесе МБ 50 баллдан төмен болса.
Рейтингті бағалауға рұқсат студентке (РР) семестрге анықталады:
РР = (Р1+Р2) /2
Сабақты оқыту емтиханмен аяқталады.
Емтиханға кіру үшін қажет:
- барлық жұмыс бағдарлама бойынша берілген тапсырманы орындау;
- 50 баллдан төмен болмау керек
Емтихан 100 балмен есептелінеді.
Қорытынды баға мына формула бойынша есептелінеді:
Қ = РР * 0,6 + Е * 0,4,
мұнда РР – рұқсат рейтингке;
Е – емтихандық сандық эквивалент.
4.3 Қорытынды рейтинг (аралық аттестацияның бағалауы)
Әр семестр жартысы (бірінші және екәнші рейтинг) үшін қорытынды ағымдағы үлгерім бойынша жалпы балл дәріске қатысуынан, өзіндік жұмысынан, тапсырылған тәжірибелік тапсырмалардан, студенттік ғылыми конференциясы жұмысына қатысуынан, межелгі бақылау қорытындысынан алынған балдардан жиналады.
6 Қорытынды рейтинг (аралық аттестацияның бағалауы)
Әр семестр жартысы (бірінші және екәнші рейтинг) үшін қорытынды ағым-дағы үлгерім бойынша жалпы балл дәріске қатысуынан, өзіндік жұмысынан, тап-сырылған тәжірибелік тапсырмалардан, студенттік ғылыми конференциясы жұ-мысына қатысуынан, межелгі бақылау қорытындысынан алынған балдардан жи-налады.

Лист согласования Форма
программы дисциплины Ф СО ПГУ 7.18.2/08
для студентов
2009-2010 оқу жылына
«Әлеуметтік саладағы микроэкономика және туризм» пәнінен
студенттерге арналған бағдарламасына
келісу парағы
КЕЛІСУ ПАРАҒЫ
|
Шығару кафедрасы
|
Кафедра меңгерушінің
аты-жөні
|
Қолы
|
Келісу күні
|
1
|
2
|
3
|
4
|
География кафедрасы
|
А.А. Калиева
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|