Тарихи-экологик сукмак буйлап

“Тарихи-экологик сукмак буйлап” сәяхәт .

Максат: Балаларда табигатькә мәхәббәт, аның байлыкларына сак караш тәрбияләү, экологик белемнәр бирү өчен укучыларның практик эшчәнлеген оештыру, табигать белән турыдан- туры аралашу мөмкинлеге бирү, укучыларда кешелеклелек, киң күңеллелек кебек сыйфатлар булдыру.
Девиз: “Баланың урман яки кырларда бер көн булуы, аныңуку эскәмиясендә атна буе утыруына тиң ”.

Сәяхәттә 5-11 класс укучылары катнаштылар. Сукмакның озынлыгы 3 км , 4 тукталыш бар.

Беренче тукталышта басуда нинди авыл хуҗалыгы культуралары үстерелүен, анда нинди чүп үләннәрекүзәтелүен, чәчүлектә нинди бөҗәкләр булуын һәм үсемлекләргә аларның йогынтысын өйрәнәбез.

Илленче- алтмышынчы елларда бу урында колхозның яшелчә бакчасы булган. Бу чорларда эшләгән әби- бабайларның хезмәтләре, аларның нинди яшелчәләр утыртуы, алынган уңышны кая куюлары турында укучыларның язмалары тыңланыла. Әңгәмә оештырыла.Әби- бабайларның хезмәтләренә хөрмәт тәрбияләнә.
Икенче тукталышта тау һәм елга бар. Укучылар бу тукталышта су буе үсемлекләрен, бу тирәдә яшәүче хайваннарны өйрәнүне дәвам итәләр.

Тауда “Ак яр”ның аркылы киселеше бик әйбәт күренеп тора. Катламнарның төрле эрада ничек барлыкка килүе,нинди тау токымнары булуы, аларның нинди эзлеклелектә урнашуы күзәтелә.

Елганың исеме “МАКСА” дип атала. XVII гасырлар тирәсендә бу елга башланган урынга нефть эзләп МАКС исемле америкалы килә.Ләкин нефть түгел,ә су чыгып елга башланып китә дигән риваять тыңланыла.
Өченче тукталыш “Мазар елга” дип аталаган коры елга. Укучылар андагы үсемлекләр дөньясы, басу культуралары, каен полосасында үсүче гөмбәләр белән танышалар. Елганың кибү сәбәпләрен ачыклыйлар.

Бу урында көчләп чукындыру вакытында, каты сугышлар булган. Авылга явыз Иван гаскәрләрен кертмәгәннәр. Шушы сугышта үлгән кешеләрнең каберләре бар,әле хәзердә кабер ташлары саклана. Бу ташларны Казаннан килеп,язуларын укып өйрәнәләр. Бабайларыбызның батырлыгын искә алып, аларга ихтирам,укучыларда горурлану хисе тәрбияләнә.

Соңгы тукталышта балалар басу шартларында учак ягарга,азык пешерергә өйрәнәләр,төрле спорт уеннары оештырыла.