әл-фараби атындағы қазақ ұлттық УНИВЕРСИТЕТі

Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дың Ғылыми - әдістемелік кеңесінің 2012 ж. «_____»_____ мәжілісінің №____ хаттамасымен бекітілген

«6М073200 – СТАНДАРТТАУ ЖӘНЕ СЕРТИФИКАТТАУ (АЙМАҚ БОЙЫНША)» мамандығы бойынша

МАГИСТРАТУРАҒА ТҮСУШІЛЕРГЕ АРНАЛҒАН МАМАНДЫҚ БОЙЫНША ТҮСУ ЕМТИХАНЫНЫҢ БАҒДАРЛАМАСЫ

АЛМАТЫ 2012

Бағдарлама «6М073200 – Стандарттау және сертификаттау (аймақ бойынша)» мамандықтары бойынша Мемлекеттік жалпы білім беру стандартына сәйкес жасалған.

Бағдарламаны құрастырушылар: ф.-м.ғ.д., профессор Асқарова А.С., проф. Болегенова С.А., доцент Шортанбаева Ж.К.

Бағдарлама теориялық және ядролық физика кафедрасының мәжілісінде қарастырылды

2012 ж. «29» мамыр № 38 Хаттама

Кафедра меңгерушісі ____________________ Болегенова С.А.

Факультеттің әдістемелік Кеңесі құптады

2012 ж. «31» мамыр № 6 Хаттама

Әдістемелік бюро төрағасы ________________Габдуллина Г.Л.

Ғылыми кеңес мәжілісінде бекітілген

2012 ж. «2» маусым № 9 Хаттама

Ғылыми кеңес төрағасы,

Факультет деканы Давлетов А.Е.

Ғалым хатшы Джумагулова К.Н.

МАЗМҰНЫ
1.Мамандық бойынша түсу емтиханының мақсаттары мен міндеттері
«6М073200 – Стандарттау және сертификаттау (аймақ бойынша)» мамандығы бойынша түсу емтиханы бакалавр дәрежесіне ие тұлғалардың практикалық және теориялық дайындығын аңықтау және студенттердің білімін, магистратурада оқу бағыты бойынша талаптарына сәйкес келетіндігін аңықтау мақсатында жүргізіледі.

«Қабылдау емтиханының түрі – аралас жазбаша-ауызша емтихан. Емтихан тапсырушы емтихан билеттерінің сұрақтарына жауапты өзінің жауап парағына жазады, емтихан комиссиясының алдында ауызша жауап береді. Жауап парағындағы жазбаша көрсету апелляцияда жұмысты қайта қарауға негіз болады.

2. Магистратураға түсуші тұлғалардың даярлық деңгейлеріне қойылатын талаптар
«6М073200 – Стандарттау және сертификаттау (аймақ бойынша)» мамандығы бойынша магистратура білім беру бағдарламаларын меңгеруге тілек білдіруші тұлғалардың алдынғы білім деңгейі – жоғары базалық (бакалавриат), мамандық профилі бойынша жоғары арнайы білім немесе оқыту бағдарламасына жақын жоғары оқу орнынан кейінгі білім.

Оқуға түсушілерге қойылатын талаптар:

Қолынан келуі тиіс:

• 
  өнім сапасын бақылау және өндірісті метрологиялық қамтамасыз ету үшін бақылау-өлшеу және сынау техникасын; стандарттау, сертфикаттау және метрология бойынша жұмыстарды жоспарлау және жүргізу үшін компьютерлік технологияларды қолдана алуы тиіс;
  
• 
  заң және нормативтік актілер саласында; стандарттау, сертификаттау, метрология және сапа менеджменті саласында; жаңа стандарттарды жасау және ағымдағы стандарттарды, техникалық шарттар мен стандарттау, сертификаттау және метрология юойынша өзге құжаттарды қайта қарастыруда білімі болуы тиіс; стандарттау, метрология және сертификаттау саласындағы алдыңғы шептегі отандық және шетелдік тәжірибелерді зерттей және жүйеге келтіре білуі тиіс;
  
• 
  өз қызметін атқаруға құзырлы болуы керек, ой-өрісі кең болуы керек, логикалық ойлау қабілеті дамыған, аналитикалық тұрғыдан ойлау қабілеті болуы тиіс, жағдайды нақты бағалау алуы керекғ басымдылықтар тұрғысынан күрделі процестерді түсіне білуі керек.
  

3. Білім беру бағдарламасының пререквизиттері

1. 
   Физика 1,
   
2. 
   Физика 2,
   
3. 
   Метрология,
   
4. 
   Стандарттау,
   
5. 
   Сертификаттау.
   

4. Емтихан тақырыптарының тізімі
«Физика 1»

1. 
   Координат жүйелері. Векторлық және координаттық формаларда материялық нүктенің орын ауыстыруын, жылдамдығын және үдеуін сипаттау. Орташа және лездік жылдамдық және үдеу. Бірқалыпты айнымалы қозғалыстың кинематикасының формулалары.
   
2. 
   Салыстырмалық принціпі. Жарық жылдамдығының тұрақтылық принціпі. Лоренц түрлендірулері.
   
3. 
   Табиғаттағы күштер және әсерлесулер. Дененің массасы, күші және импульсы. Ньютонның үш заңы.
   
4. 
   Импульс моменті және күш моменті. Нүкте үшін және материялық нүктелер жүйесі үшін моменттер теңдеуі. Жүйенің импульс моментінің сақталу заңы.
   
5. 
   Күш жұмысын анықтау. Потенциалдық және потенциалдық емес күштер. Потенциалдық энергия және оны нормалау. Механикалық энергияның сақталу заңы.
   
6. 
   Релятивтік бөлшектің энергиясы мен импульсінің арасындағы қатынас. Тыныштық массасы мен энергиясы арасындағы байланыс. Байланыс энергиясы. Массалар дефектісі.
   
7. 
   Қатты дененің қозғалмайтын өстің маңайындағы айналуы. Өске қатысты дененің инерция моменті. Гюйгенс-Штейнер теоремасы. Айналмалы қозғалыс динамикасының теңдеуі.
   
8. 
   Қатты дененің ілгерілемелі, айналмалы және жазық қозғалыстарының кинетикалық энергиясы
   
9. 
   Қатты денелердегі деформация. Гук заңы. Юнг модулі.
   
10. 
    Идеал сұйықтың стационар ағысы үшін Бернулли заңы
    
11. 
    Ламинарлық және турбуленттік ағыс. Рейнольдс саны. Сұйықта қозғалатын денеге әсер ететін күштер.
    
12. 
    Тұтас ортадағы толқындар үшін Доплер эффектісі
    

«Физика 2»

1. 
   Идеал газдың шартты үлгісі. Бір және кез-келген моль үшін Клапейрон-Менделеев теңдеуі.
   
2. 
   Изохоралық, изобаралық, изотермиялық процесстер (осы процестің теңдеуі, графигі, жұмысы).
   
3. 
   Температура. Идеал газдың ішкі энергиясы. Еркіндік дәрежелеріне сәйкес энергияның бірқалыпты үлестірілу заңы.
   
4. 
   Жылусиымдылық. Жылусиымдылықтардың өзара байланыс қатынастары мен идеал газдардағы еркіндік дәрежелерімен санымен сипатталынуы. Кванттық жылусиымдылық туралы түсінік.
   
5. 
   Молекулалар жылдамдығының Максвелл үлестірімі. Максвелл үлестірімінің сипаттама жылдамдығы.
   
6. 
   Больцман үлестірімі. Максвелл-Больцман үлестірімі.
   
7. 
   Термодинамиканың негізгі заңдары. Термодинамиканың бірінші заңы және оның физикалық мағынасы. Адиабаталық процесс. Политроптық процесс.
   
8. 
   Циклдық процестер. Карно циклы. Карно теоремалары.
   
9. 
   Термодинамиканың екінші заңы. Термодинамиканың екінші бастамасының статистикалық сипаттамасы.
   
10. 
    Диффузия, тұтқырлық, жылуөткізгіштік (процесстің физикалық мағынасы, теңдеуі, коэффициенті).
    
11. 
    Нақты газдар. Ван-дер-Ваальс теңдеуі. Ван-дер-Ваальс күштері.
    
12. 
    Клапейрон-Клаузиус теңдеуі. Қаныққан бу қысымының температурадан тәуелділігі.
    

«Метрология»

1. 
   Өлшеу процесі. Өлшеу процесінің негізгі құраушылары. Өлшеу түрлері. Өлшеу классификациясы
   
2. 
   Өлшеу нәтижесі. Өлшеу нәтиждесіне әсер ететін факторлар. Өлшеу қателігінің түсінігі
   
3. 
   Физикалық өлшем бірліктері. Физикалық өлшем бірліктерін жүйелеу
   
4. 
   Өлшеудің дәлдік критерийлері: орташа квадраттық қателік, орташа қателік, ықтималдылылық қателік
   
5. 
   Өлшеу тұтастығы. Өлшеу тұтастығын техникалық құралдармен қамтамасыз ету
   
6. 
   Өлшеу тұтастығы. Өлшеу тұтастығын ұйымдық-техникалық іс-шараларымен қамтамасыз ету
   
7. 
   Фундаменталды физикалық тұрақтылар және оларды метрологияда қолдану
   
8. 
   Өлшеу құралдарын сенімдеу және калибрлеу. Сенімдеу әдістері
   
9. 
   Өлшеу құралдары және олардың класификациясы
   
10. 
    Өлшеу құралдарының метрологиялық сипаттамалары
    
11. 
    Өлшеу құралдарын мемлекеттік сынау
    
12. 
    Өлшеу құралдарының метрологиялық сенімділігі
    
13. 
    Физикалық өлшем бірліктерін эталондардың көмегімен жаңғырту
    
14. 
    Өлшеу әдістері. Өлшеу құралдары
    
15. 
    Өлшеу қателіктері. Өлшеу қателіктерінің классификациясы
    
16. 
    Өлшеу қателіктері. Өлшеу нәтижелері мен қателіктерінің ықтималдық сипаттамасы.
    
17. 
    Бақылау сенімділігі және сынау қателіктерін бағалау
    
18. 
    Өлшеу құралдарының метрологиялық сипаттамалары және олардың классификациясы
    
19. 
    ҚР-ның «Өлшеу тұтастығын қамтамасыз ету туралы» заңы. Мемлекеттік метрологиялық бақылау
    
20. 
    Мемлекеттік өлшеу жүйесінің ұйымдастыру негіздері. Мемлекеттік метрологиялық қызмет
    

«Стандарттау»

1. 
   Қазақстан Республикасының «Техникалық реттеу туралы» заңында қолданылатын негізгі ережелері
   
2. 
   Стандарттау бойынша негізгі ұғымдар және анықтамалар. Халық шаруашылығындағы стандарттаудың ролі
   
3. 
   Стандарттау мақсаттары және принциптері. Стандарттау объектілері және әдістері
   
4. 
   Стандарттау органдары мен қызметтері. Мемлекеттік стандарттарды құрастыру тәртібі
   
5. 
   ҚР мемлекеттік стандарттау жүйесі
   
6. 
   Стандарттау аумағындағы нормативті құжаттар және оларға қойылатын талаптар
   
7. 
   Мемлекеттік стандарттардың талаптарын мемлекеттік бақылау
   
8. 
   Жүйелік әдістеме.Ұсынылған сандар жүйесі
   
9. 
   Кешенді стандарттау. Болашақты стандарттаудың ерекшеліктері
   
10. 
    Қазақстан Республикасының Мемлекеттік техника-экономикалық ақпараттар классификаторы және стандарттардың түрлері
    
11. 
    Конструкторлық құжаттардың бірыңғай жүйесі (КҚБЖ). Технологиялық құжаттардың бірыңғай жүйесі (ТҚБЖ).
    
12. 
    Қызмет көрсетуді стандарттау
    
13. 
    Стандарттау аумағындағы халықаралық бірлестік. Мемлекетаралық стандарттарды құрастыру тәртібі. ТМД елдеріндегі стандарт тау
    
14. 
    ИСО ұйымдық құрылымы. ИСО/МЭК халықаралық стандарттары
    
15. 
    Стандарттаудың экономикалық эффективтілігі. ҚР стандарттаудың бағыттары
    
16. 
    Сапаның халықаралық стандарттары
    
17. 
    Өнім сапасын қамтымасыз етудегі стандарттаудың рөлі
    
18. 
    Стандарт түрлері. Стандарттарды орындаудың еріктілігі және міндеттілігі
    
19. 
    Техникалық регламент: маңызы және ұғымы. Техникалық регламеннтерды қолдану
    
20. 
    Стандартты жасау және бекіту тәртібі
    

«Сертификаттау»

1. 
   Сертификаттаудың негізгі мақсаттары, ұғымдары, қолдану салалары және нысандары
   
2. 
   Сертификаттауға қатысатын органдар мен ұйымдар
   
3. 
   Өнімнің сапасын қамтамасыз етудегі сертификаттаудың ролі. Өнімнің сапасы мен бәсекелестігі
   
4. 
   Өнім сапасын басқару. Сапа жүйесін сертификаттау. Өнім сапасы және тұтынушының құқығын қорғау
   
5. 
   Сәйкестікті міндетті растау. Ерікті сертификаттау
   
6. 
   Сертификаттау органдары, сынау зертханалары және сертификаттау орталықтары. Сертификаттау жүргізу тәртібі және оның ережелері
   
7. 
   Халықаралық сертификаттау
   
8. 
   Өнімді сертификаттау
   
9. 
   Қызмет көрсетуді сертификаттау
   
10. 
    Өндірісті сертификаттау
    
11. 
    Сертификаттау аумағындағы ИСО және басқа халықаралық ұйымдардың қызметі
    
12. 
    ҚР сертификаттау қызметін ұйымдастыру
    
13. 
    Сертификаттау процедурасы. Сертификаттауға қатысушылар
    
14. 
    Сәйкестік сертификаты. Сәйкестік белгісі. Сәйкестік декларациясы
    
15. 
    Сыртқы сауда дамуында және техникалық кедергі жоюдағы сертификаттаудың ролі
    
16. 
    ҚР сертификаттаудың бағыттары
    
17. 
    ҚР «Техникалық реттеу туралы» заңы. Сертификатаудың құқықтық негіздері
    
18. 
    Өнім сертификаттаудың инспекциялық бақылауы
    
19. 
    Сертификаттау схемалары. Сертификаттау схемаларын талдау әдістері
    
20. 
    Шет елдердегі сертификаттау. Халықаралық сертификаттау ұйымдары
    

5. Ұсынылатын әдебиеттер тізімі
Негізгі әдебиет:

1. 
   Матвеев А.Н. Механика и теория относительности: Учеб.пособие / А.Н. Матвеев . - 2-е изд.перераб.и доп. - М. : Высш.шк., 1986. - 320с
   
2. 
   Матвеев А.Н. Молекулярная физика. М., Высшая школа, 1981.
   
3. 
   Сивухин Д.В. Общий курс физики, т.2, М., Наука, 1975.
   
4. 
   Телеснин Р.В. Молекулярная физика, Изд. 2, Москва, Наука, 1973.
   
5. 
   Рейф Ф. Берклеевский курс физики, т.5. Статистическая физика. Изд. 3. Москва, Наука, 1986.
   
6. 
   «Сборник вопросов и задач по общей физике. Термодинамика и молекулярная физика. Электричество и магнетизм». Составитель И.В. Милютин; УдГУ. Ижевск, 2007. 195 с.6-е изд., испр. - М. : Лаб.базовых знаний, 2003.
   
7. 
   Трофимова Т.И. Курс физики / Т.И. Трофимова. - М; Высш. шк., 2003.-541с.
   
8. 
   Матвеев А.Н. Атомная физика / А.Н. Матвеев: - М.: Высшая школа, 1989. 
   
9. 
   Сивухин Д.В. Атомная и ядерная физика. Ч. 1. Атомная физика/ Д.В. Сивухин; - М.: Наука, 1986.
   
10. 
    Cивухин Д.В. Атомная и ядерная физика. Ч. 2. Ядерная физика/ Д.В. Сивухин; - М: Наука, 1989. 
    
11. 
    Наумов А.И. Физика атомного ядра и элементарных частиц / А.И. Наумов; – М.: Просвещение, 1984.
    
12. 
    Савельев И.В. Курс общей физики, т. 3. - М.: Наука, 1987. 
    
13. 
    Колесникова Т.Н. Лабораторный практикум по атомной и ядерной физике. Учебное пособие для физических специальностей университетов / Т.Н. Колесникова, Ш.Б. Насохова, Е.С. Тур, Е.А.Анохин – Усть-Каменогорск: ВКГУ, 1999.
    
14. 
    Матвеев А.Н. Электричество и магнетизм. Учебное пособие. - М.: Высшая школа, 1983 (1989). - 463 с.
    
15. 
    Сивухин Д.В. Электричество. - М.: Высшая школа, 1995.
    
16. 
    Иродов И.Е. Электромагнетизм. Основные законы. Учебное пособие. - М.: Высшая школа, 2000. – 203 с.
    
17. 
    Электричество и магнетизм. Берклеевский курс лекций по физике. - М.: Иностр. Литература, 1984.
    
18. 
    Иродов И.Е. Задачи по общей физике - М.: Наука, 2003. - 416 с.
    
19. 
    Савельев И.В. Курс общей физики.- М., Наука, 2004, -258 с.
    
20. 
    И.В. Савельев. Курс общей физики, том III; Высшая школа, 2007
    
21. 
    Мутанов Г., Умырзаг Р. Основы стандартизации, метрологии, сертификации. Менеджмент качества. Учебное пособие для студентов и специалистов. – Астана, 2003. – 169 с.
    
22. 
    Дегтярев А.А. Метрология: Учебное пособие. –Москва. 2006.
    
23. 
    Единицы физических величин. Сборник нормативно-технических документов. –М.: Изд-во Стандартов, 1987. – 176 с.
    
24. 
    Сена Л.А. Единицы физических величин и их размерностей. 2-ое изд. – М.: Изд-во “Наука”, 1977. – 336 с.
    
25. 
    Бердибаев М.С. Физическая метрология: учебное пособие. – Алматы: Қазақ университеті, 2003. – 78 с.
    
26. 
    “Об обеспечении единства измерениц” Закон РК – Алматы, РГП “ГИЦС”, 2000.
    
27. 
    Основы стандартизации, метрологии, сертификации и менеджмента качества. Учебное пособие. Под ред. Мырзабая М.М. – Алматы: Казахстанская ассоциация маркетинга, 2003. – 564 с.
    
28. 
    Сергеев А.Г., Крохин В.В. Метрология: Учебное пособие для вузов. – М.: Логос, 2001. – 408 с.
    
29. 
    Аскаров А.С. Стандартизация, метрология и сертификация. Учебное пособие. –Алматы, 2005. – 227 с.
    

Қосымша әдебиет:

1. 
   Берклеевский курс физики: Пер.с англ. Т.1. Механика / Ч. Киттель, В. Найт, М. Рудерман. Под ред. А.И. Шальникова, А.С. Ахматова. - М. : Наука, 1983. – 446.
   
2. 
   Хайкин С.Э. Физические основы механики: Учебное пособие. 1971, М.: Наука
   
3. 
   Зоммерфельд А. Механика / Пер.с нем.Т.Е.Тамм: Под ред.Д.В.Сивухина. - 2-е изд. - Ижевск: НИЦ "Регул.и хаотич.динамика", 2001. - 368с.
   
4. 
   Кикоин А.К., Кикоин И.К. Молекулярная физика, изд. 2. Москва, Наука, 1976.
   
5. 
   Детлаф А.А. Курс физики: учеб. пособие для студ. вузов.
   
6. 
   А.А. Детлаф, Б.М.Яворский. - 2.изд., испр. и доп. - М.: Высшая школа, 1999.
   

- 718с.: ил.

7. 
   Савельев И.В. Курс общей физики /И.В. Савельев. — Т. 1-3. - М.,1982. -432 с; Т. 2. – М., 1982. - 496 с; Т. 3. – М., 1982. - 304 с.
   
8. 
   Бушок Г.Ф. Курс физики / Г.Ф. Бушок, В.В. Левандовский, Г.Ф. Пивень. - К.: Либидь, 2001; - Кн. 1,2 - 448с.
   
9. 
   Яворский Б.М. Справочник по физике / Б.М. Яворский. - М., 1990. - 624 с.
   
10. 
    Иродов И.Е. Задачи по общей физике /И.Е. Иродов. - М: Наука. 
    
11. 
    Волькенштейн В.С. Сборник задач по общему курсу физики /В.С. Волькенштейн. - - М: Наука, 1969.
    
12. 
    Закон РК «О техническом регулировании». 16 .102004г..
    
13. 
    “Об обеспечении единства измерениц” Закон РК – Алматы, РГП “ГИЦС”, 2000.
    
14. 
    Основы стандартизации, метрологии, сертификации и менеджмента качества. Учебное пособие. Под ред. Мырзабая М.М. – Алматы: Казахстанская ассоциация маркетинга, 2003. – 564 с.
    
15. 
    Сергеев А.Г., Крохин В.В. Метрология: Учебное пособие для вузов. – М.: Логос, 2001. – 408 с.
    
16. 
    Аскаров А.С. Стандартизация, метрология и сертификация. Учебное пособие. –Алматы, 2005. – 227 с.
    

1.