ҚММУ Ф 4/3-06/01

2007 ж. 14 маусымдағы ОӘК №6 НХ

ҚАРАҒАНДЫ МЕМЛЕКЕТТІК МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ

Дәлелді медицина және клиникалық фармакология кафедрасы

Тәжіребиелік сабаққа арналған әдістемелік нұсқау

Тақырып: ДМ екінші және үшінші сатылары. Ақпаратты интернетте және электронды базада іздеу. Мақаланы талдау және сыни бағалау

Пән ДМН-3215 «Дәлелді медицина негіздері»
Мамандығы 5В 110300 «Фармация»

Курс: III

Құрастырушылар: ассистенттер О.А. Аменова., Б.Е. Тонкабаева.

Қарағанды 2012

Кафедра отырысында талқыланды және бекітілді

Хаттама № 1а 03.09.2012ж.

Кафедра меңгерушісі ________ Калиева Ш.С.

Тақырып: ДМ екінші және үшінші сатылары. Ақпаратты интернетте және электронды базада іздеу. Мақаланы талдау және сыни бағалау..

Мақсат: тәжіребиелік сабақтың тақырыбыны оқып біткен соң білім алушы Интернетте және мәлңметтердің электрондық базасында ақпаратты іздестіре білу керек, мақалаларды талдау және сыни бағалау білу керек.
Оқыту міндеті:

Білім алушы дағдар болу керек:

• 
  Интернетте және мәлңметтердің электрондық базасында ақпаратты іздестірк;
  
• 
  Medline – медициналық ақпаратты библиографиялық іздестіру жүйесі ;
  
• 
  мақалаларды талдау
  

мақалаларды талдау және сыни бағалау
Тақырыптың негізгі сұрақтары:

1. 
   ДМ екінші және үшінші сатысы.
   
2. 
   Интернетте және дәлелді медицинаның электронды базасында ақпаратты іздестіру.
   
3. 
   Medline – медициналық ақпаратты библиографиялық іздестіру жүйесі
   

Оқыту әдістері: TBL-командалық бағытталған оқу

( Қосымша).

Әдебиеттер:

Орыс тілінде :

негізгі:

1. 
   Т.Гринхальх «Основы доказательной медицины», М., 2008.
   
2. 
   Т.Гринхальх «Основы доказательной медицины», М., 2006
   

қосымша:

1. 
   Принципы клинической практики, основанной на доказанном. Рабочая группа по доказательной медицине под ред. Гордона Гайятта, Драммонда Ренни., М., 2003.
   
2. 
   В. Петров, С.Недогода «Медицина, основанная на доказательствах», М., 2009
   

3.Основы доказательной медицины. И.Р.Кулмагамбетов, Т.М.Мажитов, А.Н.Ихамбаева Учебное пособие. Караганда, 2008

Қосымша

TBL тесттіре.

1. Ғылыми мақаланың қандай бөлімі зерттеуге енгізілу мен одан шығарылу критерийлерін еске ала отырып, қатысушыларды іріктеудің егжей-тегжей баяндалуын, сонымен қатар зерттелетін популяцияның баяндалуын қамтиды?

1. 
   қолданылған әдебиеттің тізімі
   
2. 
   кіріспе
   
3. 
   мәліметтердің статистикалық анализі
   
4. 
   материалдар мен әдістер
   
5. 
   нәтижелерді талқылау
   

2. Ғылыми мақаланың қандай бөлімі оқырманды зерттелетін мәселемен таныстыру және зерттеудің қажеттілігін негіздеу үшін қажет?

1. 
   авторлардың тізімі
   
2. 
   кіріспе
   
3. 
   мәліметтердің статистикалық анализі
   
4. 
   нәтижелері мен талқылау
   
5. 
   материалдар мен әдістер
   

3. Осы нәтижелер менің науқастарымның емделуінде қолданылады ма? Ғылыми мақаланың нәтижелерін қандай дәрежеде белгілі бір клиникалық жағдайда қолдануға болатынын анықтау осы мақаланы (өткізілген зерттеу нәтижелерінің жарияланымдарын) сынама бағалауында маңызды міндеттердің бірі болып табылады. Осы қызмет қандай терминмен белгіленеді?

1. 
   өнімділік
   
2. 
   шынайылық
   
3. 
   жинақтау
   
4. 
   жұмсалым
   
5. 
   көкейтестік
   

4. MEDLINEға әр апта сайын қанша зерттеу енгізіледі?

1. 
   клиникалық зерттеулердің 9000 баяндалуы
   
2. 
   клиникалық зерттеулердің 23 баяндалуы
   
3. 
   клиникалық зерттеулердің 100 баяндалуы
   
4. 
   клиникалық зерттеулердің 1000 баяндалуы
   
5. 
   клиникалық зерттеулер баяндалуларының кез келген саны
   

5. PreMEDLINE деген не?

1. 
   соңғы апта бойынша мәліметтер базасына енгізілген библиографиялық баяндалулардың файлы
   
2. 
   салыстырмалы түрде тақауда және индекстеу шарасынан өтпеген библиографиялық баяндалулардың файлы
   
3. 
   соңғы ай бойынша мәліметтер базасына енгізілген библиографиялық баяндалулардың файлы
   
4. 
   өткізілетін зерттеудің сапасын тексеру үшін мәліметтер базасына енгізілген библиографиялық баяндалулардың файлы
   
5. 
   соңғы жыл бойынша мәліметтер базасына енгізілген библиографиялық баяндалулардың файлы
   

6. PudMedтегі MeSH рубрикасы не болып табылады?

1. 
   PreMEDLINE құжаттарына арналған арнайы таңбалау
   
2. 
   мәтіннің сөзі бойынша іздестірудегі ықшамдау қызметі
   
3. 
   қандай да бір параметрлер бойынша іздестіруді шектеу қызметі (мысалы, автордың аты бойынша, науқастың жынысы немесе жасы бойынша)
   
4. 
   іздестірудің бастырмасы
   
5. 
   құжаттың мағыналық мазмұнын көрсететін пәндік рубрикалардың тізімі
   

7. Кесу функциясы («truncation») PudMed те не қолданады?

1. 
   Күні бойынша жектеледі, ескірген мәліметтер қолданбайды.
   
2. 
   РКЗ бойынша іздестіруді шектейді.
   
3. 
   Зерттеудің қысқа сипаттамасын және қорытындысын алу ұшін
   
4. 
   Бір түптен тұратын сөздерді табу үшін, мысалы hypnosis, hypnotic, hypnotherapy, hypnotize.
   
5. 
   Қандай да бір парметірі бойынша іздестіру, мысалы автордың аты, науқастиың жынысы немесе жасы бойынша.
   

8. Шектеу функциясы PudMedте не ұшін қолданады?

1. 
   Күні бойынша жектеледі, ескірген мәліметтер қолданбайды.
   
2. 
   РКЗ бойынша іздестіруді шектейді.
   
3. 
   Зерттеудің қысқа сипаттамасын және қорытындысын алу ұшін
   
4. 
   Бір түптен тұратын сөздерді табу үшін, мысалы hypnosis, hypnotic, hypnotherapy, hypnotize.
   
5. 
   Қандай да бір парметірі бойынша іздестіру, мысалы автордың аты, науқастиың жынысы немесе жасы бойынша.
   

9. Құрамында екі термині бар құжаттарды табуға рұқсат ететін PudMedтегі логикалық оператор.

1. 
   AND
   
2. 
   OR
   
3. 
   NOT
   
4. 
   CAN
   
5. 
   IF
   

10. Құрамында екі термині бар құжаттарды табуға рұқсат ететін PudMedтегі логикалық оператор.

1. 
   AND
   
2. 
   OR
   
3. 
   NOT
   
4. 
   CAN
   
5. 
   IF
   

11. Сізге ер адамдарда ЕМЕС сүт безі рагінің баяндалуын табу қажет, PudMedтегі қандай логикалық операторларды қолданасыз?

1. 
   breast cancer AND male
   
2. 
   breast cancer OR male
   
3. 
   breast cancer NOT male
   
4. 
   breast cancer CAN male
   
5. 
   breast cancer IF male
   

12. PudMedте MeSH Randomized Controlled Trials терминін қолданғанда, сіз нені табасыз?

1. 
   РБЗ
   
2. 
   когорталық зерттеулер туралы есептерді
   
3. 
   библиографиялық көздерді
   
4. 
   жүйеленген шолуларды
   
5. 
   метаанализді
   

13. Сізге аспиринді қолданумен миокард инфарктісін емдеу әдістерін баяндауды табу керек, PudMedтегі қандай логикалық операторды қолданасыз?

1. 
   myocardial infarction OR aspirin
   
2. 
   myocardial infarction AND aspirin
   
3. 
   myocardial infarction NOT aspirin
   
4. 
   myocardial infarction CAN aspirin
   
5. 
   myocardial infarction IF aspirin
   

14. PudMed базасында едәуір дәлелді зерттеулерді табу үшін жарияланымдардың қандай типтерін іздеу керек?

1. 
   РБЗ
   
2. 
   когорталық зерттеулер
   
3. 
   «жағдайбақылау» типті зерттеулер
   
4. 
   оқиғаларды баяндауды
   
5. 
   жануарларда жасалатын зерттеулер
   

15. PudMedте метаанализдерді іздестіру үшін қандай опцияны қолдану керек?

1. 
   Limits бастырмасы және Metaanalysis құжат типі
   
2. 
   Limits бастырмасы және Review құжат типі
   
3. 
   Limits бастырмасы және Randomized Controlled Trials құжат типі
   
4. 
   Limits бастырмасы және Prognosis құжат типі
   
5. 
   Limits бастырмасы және Cohort Studies құжат типі
   

16. Электрондық жарияланымдар медициналық журналдарда рецензияланатын дәстүрлік жарияланымдарға қарағанда бірқатар кемшіліктерге ие. Төменде аталған жауап нұсқаларының ішінен интернеттегі көптеген электрондық жарияланымдардың негізгі қандай кемшілігі бар (ғылыми журналдардың сайттарымен шатастырмаңыз)?

1. 
   интербелсенді немесе мультимедиялық болуы мүмкін
   
2. 
   көлем қызметтілігі мен жеткіліктігінің жоғарылауы
   
3. 
   мақаланы рецензиялаудың тұрақты және қатал жүйесінің жоқтығы
   
4. 
   сақтау мен қолданудағы ыңғайлылық
   
5. 
   электрондық журналдардағы және интернеттегі іздестірудің жеделдігі мен ыңғайлылығы
   

17. Сізге PudMed –те сүт безі обырын емдеу әдістері туралы мақалаларды табу керек. Қандай подрубриканы таңдайсыз?

1. 
   therapy
   
2. 
   prognosis
   
3. 
   etiology
   
4. 
   mortality
   
5. 
   literature
   

18. Біздің тұтынушылар үшін тегін қосылатын Medline мәліметтер базасымен жұмыс істеуге қай негізгі іздеу жүйесі жағдай жасайды?

1. 
   GratefulMed
   
2. 
   PubMed
   
3. 
   Google
   
4. 
   Yandex
   
5. 
   Medconsult
   

19. Medline дегеніміз не?

1. 
   отандық үздік зерттеулер мәліметтерінің базасы
   
2. 
   жүйелі шолулар мәліметтерінің базасы
   
3. 
   шетелдік реферативті – кітапханалық мәліметтер базасы
   
4. 
   әмбебап ағылшын тілді іздеу машинасы
   
5. 
   клиникалық нұсқаулар мәліметтерінің базасы
   

20. PudMedте жүйеленген шолуларды іздестіру үшін қандай опциялар қолданылады?

1. 
   Limits бастырмасы және Randomized Controlled Trials құжат типі
   
2. 
   Limits бастырмасы және Prognosis құжат типі
   
3. 
   Limits бастырмасы және Review құжат типі
   
4. 
   Limits бастырмасы және Cohort Studies құжат типі
   
5. 
   Limits бастырмасы және Metaanalysis құжат типі
   

TBL есептері.

Ауруханада дәрілік заттарды сатып алу үшін қаражатты жоспарлағанда Жансақтау бөліміне ОНМК науқастары үшін НИМОДИПИН препаратын алу сұрағы шешіліп жатыр. PICO принципын ұстана отырып аталған ДЗ соңғы нүктесін анықтай отырып клиникалық сұрақ құрастыру керек. Кілтті сөздерді шығарып алып PubMed арқылы MEDLINE мәліметтер базасынан жансақтау бөліміне НИМОДИПИННІҢ қажеттілігін іздестіру керек.

Қосымша ақпарат НИМОДИПИН кальций каналын тежегіш тобындаға ең қымбат ДЗ.
Бақылау:

1. 
   ДМ бойынша негізгі ақпарат көздерін Интернет аумағында іздестіруді көрсетіңіз
   
2. 
   Medline жүйесі базасында ақпаратты іздестіру стратегиясының алгоритмін көрсетіңіз
   
3. 
   Меsh, Сlinical queries құралдарын Medline мәліметтер базасында қолдану
   
4. 
   ДМ тұрғысыснан ұсынылған мақалар талдауын өткізу.
   
5. 
   Медициналық мақалалардың құрылымын және мазмұныны көрсетіңіз