Y =0,14 + 0,152 + 0,142 + 0,133 =0,567;

2. 
   Қазыбек би – Мұқанов қиылысы үшін:
   

Y =0,14 + 0,146 + 0,123 + 0,152=0,561;

3. 
   Қазыбек би – Мұратбаев қиылысы үшін:
   

Y =0,152 + 0,158 + 0,114 + 0,107=0,531;

4. 
   Қазыбек би – Шарипов қиылысы үшін:
   

Y =0,162 + 0,165 + 0,114 + 0,096=0,537;

5. 
   Қазыбек би – Байтұрсынов қиылысы үшін:
   

Y =0,14 + 0,146 + 0,133 +0,101=0,52;

6. 
   Қазыбек би – Масанчи қиылысы үшін:
   

Y =0,158 + 0,152 + 0,127 + 0,114=0,551;

7. 
   Қазыбек би – Сейфуллин қиылысы үшін:
   

Y =0,184 + 0,158 + 0,193 + 0,117=0,652.
Қиылыстар үшiн "Тоқта" сызығындағы қозғалысындағы болмауына кететiн циклдегi уақытты жоғалту келесi формуламен анықталады:
, с (3.8)
мұнда t_npi – аралық тактiнiң ұзақтығы, с;

n – реттеу фазасының саны;

i – фазасының номерi.

(3.8)-ші формулаға қажеттi мєндердi қойып келесiлердi аламыз:

1. 
   Қазыбек би – Байзақов қиылысы үшін:
   

T_n = (4-1) + (4-1) = 6с;

2. 
   Қазыбек би – Мұқанов қиылысы үшін:
   

T_n = (4-1) + (4-1) = 6с;

3. 
   Қазыбек би – Мұратбаев қиылысы үшін:
   

T_n = (4-1) + (4-1) = 6с;

4. 
   Қазыбек би – Шарипов қиылысы үшін:
   

T_n = (4-1) + (4-1) = 6с;

5. 
   Қазыбек би – Байтұрсынов қиылысы үшін:
   

T_n = (4-1) + (4-1) = 6с;

6. 
   Қазыбек би – Масанчи қиылысы үшін:
   

T_n = (4-1) + (4-1) = 6с;

7. 
   Қазыбек би – Сейфуллин қиылысы үшін:
   

T_n = (4-1) + (4-1) = 6с.


Циклдiң ұзақтығы жєне оның элементерiн есептеу моделiн ағылшынның зерттеушiсi Вебстер ұсынған, ал шыққан қорытындылар қазiргi уақытта барлық єлем мемлекеттерi тєжiрибеде қолданып отыр. Қиылыстағы қозғалыс координациясы тєртiбiнде жоғары тығыздығы бар топтасқан көлiк құралдарының өтуiн тiркей отырып, реттеу циклiнiң ұзақтығын келесi формуламен есептеймiз:
(3.9)
мұндағы T_n – реттеу циклдегi жоғалған уақыттың қоcындысы, с;

Y – қиылыстың жүктемесiн сипаттайтын фазалық коэффициентiнiң қосындысы.

(3.9)-шы формулаға мәндердi қоя отырып, анықтаймыз:

1. 
   Қазыбек би – Байзақов қиылысы үшін:
   

2. 
   Қазыбек би – Мұқанов қиылысы үшін:
   

3. 
   Қазыбек би – Мұратбаев қиылысы үшін:
   

4. 
   Қазыбек би – Шарипов қиылысы үшін:
   

5) Қазыбек би – Байтұрсынов қиылысы үшін:

6) Қазыбек би – Масанчи қиылысы үшін:

7) Қазыбек би – Сейфуллин қиылысы үшін:

Қиылыстардың есептеуi бойынша циклдiң ұзақтығы үлкен жєне єдеттегi көп жүктелген қиылыс координациялық реттеу жүйесi үшiн " кiлттi" қиылыс деп аталады қарастылып отырған қиылыстарымыздың "кiлттiсi" болып 7 қиылысты алуға болады – Тц=40 с.

"Кiлттi" қиылыстың ұзақтығы алдағы есептеулерге барлық қиылыстарға цикл ұзақтығы ретiнде қолданалады, өйткенi координациялық реттеудiң негiзгi талаптарына сай єр қиылыстағы цикл ұзақтығы тең болуы керек.

Осылайша тєжірибе жүзiндегi цикл ұзақтығының шамасы 25Т_ц120с шегiнде болуы керек.

Ендi негiзгi тактiлердiң есептеулерiн жүргiзейiк. Негiзгi такт уақытында белгiлi-бiр жаяу жүргiншiлермен көлiк ағындарының тобына жүруге рұқсат етiледi.

Тиiмді реттеу циклiнiң ұзақтығын анықтағаннан кейiн магистральдар үшiн, (яғни, қарастырып отырған көшемiз) негiзгi тактiнiң ұзақтығын есептеймiз. Бұл есеп "кiлттi" қиылыстан бастап жүргiзіледi. Єр фаза үшiн негiзгi тактiнiң ұзақтығы келесi формуламен қарастырлады:

(3.10)

(3.10)-шы формулаға мєндердi қойып, есептеймiз:

1. 
   Қазыбек би – Байзақов қиылысы үшін:
   

2. 
   Қазыбек би – Мұқанов қиылысы үшін:
   

3. 
   Қазыбек би – Мұратбаев қиылысы үшін:
   

4. 
   Қазыбек би – Шарипов қиылысы үшін:
   

5. 
   Қазыбек би – Байтұрсынов қиылысы үшін:
   

6. 
   Қазыбек би – Масанчи қиылысы үшін:
   

7. 
   Қазыбек би – Сейфуллин қиылысы үшін:
   

(3.10)-шы формулаға сєйкес алынған t_o2 бағыныңқы бағыттағы негiзгi тактiнiң мєнi ендігi жерде бағыныңқы бағыттың жасыл сигналы жануының ұзақтығы минималды ретiнде пайдаланылады. Бұл кезде t_oi>7 cекунд шарты орындалуы қажет. Егер есептелген мән 7 секундқа тең болатын болса, онда бұл есептеулердегi кем сандарды 7 секунд деп қабылдап, циклдiң уақыт шамасын ұлғайту жағына түзетемiз.

Барлық фазадағы алынған негiзгi жєне аралық тактiлер ұзақтығын қосындысы реттеу циклiнiң шамасын беру керек.

Мысалы, 2-i фазалы реттеудегi цикл ұзақтығы мына формуламен есептеледi:
, с (3.11)
мұндағы t_o1, t_o2 – негiзгi тактiлердiң ұзақтығы, с;

t_аp1, t_аp2 – аралық тактiлердiң ұзақтығы, с.

(3.11)-ші формулаға мєндердi қойып:

1. 
   Қазыбек би – Байзақов қиылысы үшін:
   

Т_ц = 17+4+15+4 = 40с.

2. 
   Қазыбек би – Мұқанов қиылысы үшін:
   

Т_ц = 16+4+16+4 = 40с.

3. 
   Қазыбек би – Мұратбаев қиылысы үшін:
   

Т_ц = 19+4+13+4 = 40с.

4. 
   Қазыбек би – Шарипов қиылысы үшін:
   

Т_ц = 20+4+12+4 = 40с.

5. 
   Қазыбек би – Байтұрсынов қиылысы үшін:
   

Т_ц = 18+4+14+4 = 40с.

6. 
   Қазыбек би – Масанчи қиылысы үшін:
   

Т_ц = 18+4+14+4 = 40с.

7. 
   Қазыбек би – Сейфуллин қиылысы үшін:
   

Т_ц = 17+4+15+4 = 40с.
(3.10)-шы формулаға сєйкес алынған t_o2 бағынынқы бағыттағы негiзгi тактiнiң мєнi ендiгi жерде бағынынқы бағыттың жасыл сигналы жануының ұзақтығы минималды ретiнде пайдаланылып, (t_3min) координацияның сүлбесiн орнату үшiн қажет етіледi.

Реттеу тактiсiнiң ұзақтығы мєндерiн 3.3-ші кестеге енгiземiз.

Жолдағы қиылыстардың реттеу циклiнiң элементтерiн есептеп болғаннан кейiн уақыт лентасының енiн анықтау керек.

Уақыт лентасы деп – белгiлi-бiр уақыт аралығында автокөлiктердiң топтары магистральдiң барлық қиылыстарын есептiк жылдамдық бойынша тоқтамай өтудiң сенiмдi кепiлдігiн айтамыз.

Кесте 3.3

Реттеу тактiсі ұзақтығының мєндерi

Реттеу циклдерiнiң элементтерi	Қиылыстар
	1	2	3	4	5	6	7
to1, с	17	16	19	20	18	18	17
tаp1, с	4	4	4	4	4	4	4
to2, с	15	16	13	12	14	14	15
tаp2, с	4	4	4	4	4	4	4
Тц, с	40	40	40	40	40	40	40

Уақыт лентасының ені мына формула бойынша анықталады:
, с (3.12)
t_у t_ж.min болған жағдайда, мұнда t_ж.min «кiлттi» қиылыс үшiн координацияның бағыты бойынша жасыл сигналдың минималды жану уақыты.

Егер есептеулергде t_у t_ж.min болса, онда ретiнде t_ж.min шамасын пайдаланамыз, яғни ол дегенiмiз «кiлттi» қиылыстың бiрiншi фазасындағы негiзгi тактiнiң ұзақтығының шамасы болады:

(3.12)-ші формулаға мєндердi қойып, есептейміз:
t_y = 0,4  40 = 16c.
Ал ендi есептеулер бойынша t_у =t_ж.min шарты орындалғандықтан t_у =t_ж.min=16 с болады.
3.2.3. «Жол-уақыт» сүлбесiнiң еңкiш бұрышын анықтау

<предыдущая страница | следующая страница>