Ф КГМА 1-8-22/02
МУ «Организация методической
работы в соответствии
с ГОСО 2006 года» от 04.07.2007 г
Қарағанды мемлекеттік медицина академиясы
Дәрігерге дейінгі дайындықтың доценттік курсы
Студенттердің өзіндік жұмысына арналған әдістемелік нұсқау
Тақырып: Қатынасудың кәсіптік мәдениеті..
Мамандығы: жалпы медицина
Шифрі: 051301
Пән: Коммуникативті дағдылар-2
Курс: 2
Құрастырған: Туймебаева А.Т.
ҚАРАҒАНДЫ
2008 ж.
Кафедра отырысында талқыланған
Хаттама № __ “__” _______ 200_
Курс меңгерушісі, м.ғ.к.
Молотов-Лучанский В.Б. бекіткен
Сабақтың тақырыбы: Қатынасудың кәсіптік мәдениеті..
Мақсаты: Медициналық ортада қатынасудың кәсіптік мәдениеті жөніндегі түсінікті құрастыру.
Тапсырма:
Есепте келесі сұрақтарды көрсету
-
Кәсіптік қызыметінің қатынасу түрі
-
Қоғам мәдениетінің жалпы деңгейі және оның кәсіптік ортадағы көрнісі
-
Адамзат жалпы мәдениетінің салты ретіндегі дәрігерлік қызмет
-
Қатынасу мәдениетіне қойылатын талаптар
-
Медицина қызметкерлерінің ортасындағы қатынасу мәдениетінің ерекшеліктері
-
Дәрігерлер мен мейірбикелер ұжымы арасындағы қатынасу мәдениетінің құрамдық бөлімдері
-
Стационардағы кәсіптік қатынасу мәдениеті
-
Емханалар мен алғашқы медико-санитарлы көмек көрсету ұйымдарындағы қатынасу мәдениеті
-
“Дәрігер-мейірбике-науқас” жүйесіндегі қатынасу субординациясы мен мәдениеті
-
Басқару мәдениеті
-
Медицина қызметінің жетекшілерімен және емдік мекемелерінің дәрігерлерінің қатынасуы
-
Штаттан тыс жағдайлардағы қатынасу мәдениеті
Орындау түрі: презентация, рөлдік ойындарға сценариді дайындау
Орындау критерилері
1.Слайдтарда мазмұны көрсетілген және барлық слайдтармен көрсетіледі
2. Сценариді рөлдік қатысушылармен дайындап, диалогтың алғашқы сатыларын сипаттау және жауаптар келтіру, әдебиеттер көрсетілген
Өткізу мерзімі: соңғы сабаққа дейінгі екі аптаға дейін
Әдебиеттер:
-
Карвасарский Б.Д. Клиническая психология. Национальная медицинская библиотека. Питер, 2004. – 956 с.
-
Рогов Е.И. Психология общения. Гуманитарный издательский центр «Владос», М., 2004.
3. Соложенкин В.В. Психологические аспекты врачебной деятельности. М., 1997.- 321 с.
Бақылау:
Бақылау сұрақтары:
-
Қатынасу психологиясы
-
Қоғам мәдениетінің бөлігі ретіндегі қатынасу мәдениеті
-
Коммуникация ерекшеліктері және кәсіптік қоғамдар
-
Қатынасудың кәсіптік қауіптері
-
Медицина қызметкерлерінің ортасының қатынасу мәдениеттері және кәсіптік бұрмалануы
-
Этикет, субординация, деонтология – медицина қызметкерлерінің ұйымындағы қатынасу мәдениетінің қатынасы
Қортынды бақылау тестілері :
.Дәрігер автобус жүргізушісіне жеңіл ауру диагнозын қоя алмайды,ал күрделі ауру диагнозы жүргізушіге жұмысын жоғалтуға әкеледі.Науқас пен дәрігер әңгімесі қандай себептен тиімсіз болды
-
науқасқа түсініксіз ақпарат беру
-
мәдениет айырмашылығы
-
науқаспен ауру жөнінде дұрыс емес тұжырым жасау
-
қызығушылықтарының сәйкес келмеуі
-
діни салтты түсінбеушілік
2.Қатынасу кедергісі болып табылатын науқас пен дәрігер арасындағы мәдениет деңгейіндегі айырмашылықтарды анықтайтын айтылымды табыңыз
-
Сіз екеумізде әртүрлі мамандық, ал математика менің әлсіз жағым болып табылады.Бірақ, мен сіздің қандай ақылды адам екеніңізді көріп тұрмын.
-
Менен музыкант шықпайды, себебі менде музыкалық қабілетім жоқ..Бірақ музыка сізге ауруды жеңуде көмек көрсетеді.
-
Сіз қандай бөлімнің әдебиетшісіз? Классика? Іш пыстырарлылық!Мен қылмыс жайында жақсы көремін,сізгеде соны ұсынамын.
-
Біз қарама- қарсы қызметтенбіз.Сіз - әскери адамсыз. Мен – дәрігермін.Бірақ жауапкершілік жағынан біз бірдей деңгейдеміз деп ойлаймын.
-
Сіз тау жынысының шахтерісіз.Яғни, сіз менің сіздің денсаулығыңыз үшін мазасыздануымды түсінесіз.
3.Науқаспен қатынасуда қиындық туғызатын, қате айтылымды анықтаңыз
-
“ Сіздің ауруыңыз күрделі, бірақ жоспарлы емнен кейін ол бәсеңдейді”
-
“ Сіздің ауруыңыз қазіргі уақытта ештеңеге тұрмайды”
-
“Сіз ауруыңызбен жалғыз емессіз,сізбен туыстарыңыз және дәрігерлер”
-
“Ретімен әсер етіп, жағдайды бақылауда ұстаймыз”
-
“Мен сізге зерттеулер нәтижесін көрсетемін,содан кейін сіз басқада мамандар кеңесін ала беруіңізге болады”
4.Дәрігердің кедергі келтіретін мінез құлқы
-
пайда болған мәселені талқылау
-
стресті қалыпты емес екенін айтып түсіндіру
-
негізгі мәселені анықтағанға шейін кеңес және қолдау көрсету
-
бәрі жақсы болатынын айту
-
науқас дене тілін тану қабілеттілігі
5.Қабылданбай шетте қалу,қатынасу мәселесінде тұйықтану
-
индивидуализм
-
авторитаризм
-
аффилиация мотиві
-
рефлексия
-
мақсатқа жету мотиві
6.Дәрігердің коммуникативті компетенттілігін төмендететін психологиялық ерекшеліктер
-
жоғарғы өзін бағалау
-
оптимистік қабылдау
-
сенімшілділік
-
интелегенттілік
-
өзімшілділік
7.Қатынасу кедергілерін шешу қабілеттілігі мен науқастың жеке ерекшеліктерін ескеру болып табылады
-
адаптация
-
конформизм
-
конгруэнттілік
-
рефлексия
-
түсінушілік
8.Қатынасу үрдісінде дәрігер мен науқас арасындағы ем жайындағы келісушілік аталады
-
перцепция
-
конформизм
-
интеракция
-
эмпатия
-
комплайенс
9.Науқаспен тиімді қарым – қатынас тудырмайтын айтылымдар
-
“Сонымен мен сізді тыңдауға және көмек көрсетуге дайынбын”
-
“Сіз өзіңізді бұрын – соңды осылай сезінген болсаңыз айтуыңызды сұраймын”
-
“Мен қойған сұрақтарға жауап беруіңізді сұраймын, мен көмектесуге тырысамын”
-
“Сіз неге үндемей қалдыңыз? Менің ақпаратты сізден қасықтап жинауға уақытым жоқ”
-
“Сіздің айығуыңызға барлық жағдайды жасаймыз”
10.Науқастың дәрігермен қатынасуын үзу себебі неде болды
-
дәрігер науқас жайлы мәліметтерді жинауда
-
сұрақтар қойылу кезінде
-
науқас уайымын күшейтуде
-
дәрігер өз тәжірибесімен зерттеулер нәтижесін салыстыруда
-
әңгімелесу жеке жүрді
11.Қатынасудың конфессиональді кедергісін айқындайтын дәрігер қателігі
-
христиан дінді науқастың діни ауыз бекітуін қадағаламады
-
діни салттарға байланысты науқастың сүт-қышқылды тағамдардан бас тартуына келісті
-
намаз оқып жатқан науқасты қарауын дәрігер кейінге қалдырды
-
будда дінін ұстанушы науқасты мерекесімен құттықтамады,себебі оның дініне қарсы келетінін айтты
-
хасидтің діни амандасуына жауап қайтарды
12.Науқастың дәрігер сөзінен кейінгі психологиялық қарсы келуі, этника аралық кедергі ретінде қабылданды
-
“Ауру көркейген халыққа тән емес”
-
“Еврейлер арасында дамыған ауру”
-
“ЖИТС-ті кезінде африка ауруы деп атаған”
-
“Әртүрлі этникалық топтарға тән диабет ауруының ағымдық ерекшеліктері бар деген”
-
“Бұл ару ұлттық емес”
13.Дәрігерге қатысты этникалық кедергілер
-
“ол менің қатынасатын орнтамнан емес”
-
“өз ұлтым болмаса басқаларға сенбеймін”
-
“ол екеуміз әртүрлі дінненбіз”
-
“дәрігер мұндай кедей болуы мүмкін емес”
-
“музыкадан ол ештеңе түсінбейді”
14.Тілдік кедергі жағдайын анықтаңыз
-
“Оның түсініксіз дикциясының кесірінен түк түсінбедім”
-
“Біздің тілде сөйледі, бірақ мен ештеңе түсінбедім”
-
“Өте тез сөйлегендіктен, мен оны тыңдауға үлгермедім”
-
“Нашар естимін, тек қана не жайында екенін шешіп отырмын”
-
“Ешқандай таныс сөз жоқ,екпіні де басқаша”
15.Қатынасу кедергісі болатын науқастың жеке қасиеттері
-
экстравертивтілік
-
+ сауатсыздылық
-
педанттілік
-
табандылық
-
жайбасарлық