Күні: 4.02.13 Пән: Дүниежүзі тарихы Сабақтың тақырыбы: ХІХ ғасырдың бірінші жартысындағы Англияның саяси-экономикалық дамуы Сабақтың мақсаты: Білімділік: Англияның әлеуметтік –экономикалық дамуы, жер иеленуші ақсүйектердің үстемдігі, парламенттің реформа үшін күресі, жұмысшы қозғалысы туралы түсінік беру. Дамытушылық: Оқушының дүниетанымен, өз бетімен ойлау қабілетін білімдерін,жан-жақтылығын дамыту. Тәрбиелілік: Оқушыны ұлтжандылыққа, адал да өткір, туған елге,  сүйіспеншілікке, патриоттық сезімдерге және намысты болуға тәрбиелеу. Сабақ түрі: аралас сабақ Сабақ әдісі: Жаңа білімді меңгерту,сұрақ-жауап. Сабақ көрнекілігі: Көркем суреттер, тірек сызбалар Сабақтың барысы: І.Алғашқы ұйымдастыру кезеңі ІІ.Үй тапсырмасы §14 ХҮІІ-ХҮІІІ ғасырдағы мәдениет пен ғылым көрсетілген тұлғалардың шығармаларын ата.

№1. Френсис Бекон

№2. Рене Декарт

№3. Иоганн Кеплер

№4. Суретшілер

№5. Музыка

ІІІ.Жаңа сабақтың жоспары: 1.Кіріспе 2. Тірек-сызба арқылы түсіндіру Парламент заң шығарады; Үкімет, Король (Атқарушы билік). Премьер-министр басқарды. Партия (Тори: жер қожалығы бар ақсүйектер мен дінбасылар мүддесін көздеді); Виги: өнеркәсіп, қаржы капиталистеріне сүйенді.) Бұлар екеуі де өзара бақталас партиялар болады. Парламент екі палатадан тұрды. Жоғарғы палата (Лордтар) Төменгі палата (Қауымдар). Қауымдар заң жобасын қабылдап, лордтар қабылдаған заң жобасын бекітті. Елді мекендерді лендлордтар басқарды.

3.Хронологиялық оқиғалар мен жұмыс.

1815 жылы шетелдік астыққа жоғары салық тағайындаған «астық заңдары» қабылданды. Радикалдар арасынан Вильям Коббет (1762-1835жж) суырылып шығып, елдегі қайыршылық жетесіз басқарудан екенін атап көрсетті.

1817 жылдың қаңтарында радикал топтарының өкілдері парламент үйіне ұзақ тізім түріндегі петицияны кіргізді.

1819 жылдың тамызында Манчестерде алпыс мың адамдық жиналыс парламенттік реформа жасалуын және нанның арзандатылуын талап етті.

1812-1827 жылға дейін елді лорд Ливерпул басқарды. Лорд Ливерпул кабинеті әлеуметтік заң шығару саласында маңызды қадам жасады.

1831 жылы вигтер қауымдар палатасына заң жобасы мен парламенттік реформа енгізді.

1832 жылы қауымдар палатасы реформа туралы заң жобасын қабылдады.

4.Өнеркәсіп төңкерісі енгізген жаңалықтар: 1733 жылы шұға тоқығанда өздігінен қозғалатын қайшы ойлап табылды. 1738 жылы жіп тоқуға арналған машина жасалды.1764 жылы Дж. Харгривс «Дженни» атты ұршықты ойлап тапты. 1771 жылы Р.Аркрайт алғаш рет су доңғалақтары арқылы машинаны қозғалысқа түсіретін тоқыма фабрикасын ашты.

5.Кәсіподақтардың ұйымдастыруы.

1. 
   ХІХ ғасырдың 50-жылдары Англияда кәсіподақ қозғалыстары үлкен жетістіктерге жетті
   
2. 
   Мемлекет кәсіпкерлерді қолдап, тред-юниондарды қудалаудың барлық мүмкіндіктерін пайдаланды.
   
3. 
   Үкімет пен өнеркәсіп қожайындары кәсіподақ пікірлерімен санасуға мәжбүр болды.
   

Жаңа сабақ бойынша оқушылардың алған білімдерін бекіту.

1. 
   ХІХ ғасырдың бірінші жартысында англияның экономикалық дамуының негізгі белгілерін көрсет?
   
2. 
   Чартистік қозғалыс дегеніміз не?
   
3. 
   ХІХ ғасырдың 50-60жылдары не себепті Англия «дүниежүзілік шеберхана» аталды?
   
4. 
   Не себепті Англияның билеуші топтары реформа жолына түсті?
   

ІҮ. бағалау.

Ү. Үйге тапсырма. ХІХ ғасырдың бірінші жартысындағы Англия саяси-экономикалық дамуы