Чăваш чĕлхи - кунĕ ( сценарий)
-
Ырă кун пултăр, туссем, ытарайми чăваш çыннисем! Паян – пысăк уяв – чаваш чĕлхи кунĕ. Чăваш чĕлхи пуян та илемлĕ, янăравлă та çепĕç, паха та асамлă. Вăл чăваш юрри пек янăравлă та кĕвĕллĕ, унпа чуна ачашлама е амантма, çĕклеме е ÿкерме, хавхалантарма пулать. Паянхи куна чăваш чĕлхине халаллатпăр.
(
Чăваш республикин гимнĕ янăрать)
-
Камсем эпир? Мĕнле йăхран эпир?
Мĕнле анне пире савса çуратнă?
Мĕнле атте ура çине тăратнă
Мĕнле çĕр хăйĕн çăкăрне?
-
Чăвашсемех эпир, ырă çынсем эпир.
Чăваш анне пире савса çуратнă.
Чăваш атте ура çине тăратнă.
Чăваш çĕрĕ парнеленĕ хăйĕн çăкăрне.
-
Савăнатăп эп чăваш пулнишĕн,
Тăпăл-тăпăл тăпăлкка ташшишĕн,
Асамат кĕперĕ пек тĕрришĕн,
Атăл шывĕ пек çемçе чĕлхишĕн,
Савăнатăп эп чăваш пулнишĕн.
-
Вырăсла пĕлнишĕн вĕçсĕр савăнатă,
Ик чĕлхе пĕлнишĕн питĕ хумханатăп.
Вырăспа кала
ăп эпĕ вырăслах,
Чăвашпа пуплесчĕ манăн чăвашлах.
Халĕ сирĕн умра 6-мĕш класс вĕренекенĕсем Стихван Шавлин «Вĕçкĕн Ваççа» юптарăвне итлеме сĕнеççĕ. ( Миша, Ирина, Анюта).
6.Савăккăн, хăватлăн
Янăратăн эсĕ ман тăван чĕлхем.
Тимĕре тататăн,
Чул сăрта вататăн,
Сÿннĕ вучахра та эс чĕртен хĕлхем !
Савнă ялăмра-и,
Шавлă хулара-и
Сан сассун йыхравĕ пуçтарать пире.
Сирĕн умра 7-мĕш класра вĕренекен Гаврилрва Кристина тата Алексеева Лариса «çуралнă кун» ятлă юрăпа .
-
Чăвашра вăрман та чăвашла кашлать
Шăпчăк та юрлать кунта, ав, чăвашла.
Сассăм пин чĕлхеллĕ халăх хушшинсе
Янăрать сăпайлăн чăвашла.
Сирĕн умра с
чăваш каччи 6-мĕш класра вĕренекен Алексеев Михаил хăй çырнă «Тăвайкки» сăввипе.
-
Эп-чăваш ачи, саватăп
Чĕвĕл-чĕвĕл чĕлхене.
Юратап сăвва-юрра та,
Купăса та кĕслене.
Итлесе пăхар-ха илемлĕ чăваш ташă кĕввине. Сирĕн умра Архипова Наталья тата Александрова Вика.
-
Ман çĕр-шыв-çĕр пин юрă çĕр-шывĕ,
Калаçать вăл çĕр пин сăмахпа.
Ун çĕр пин тĕррине эс куç хывăн
Чи телейлĕ, таса туйăмпа.
-
Туссем калаçнă чух, тăван чĕлхемĕм,
Шур акăш тĕкĕ евĕр эс çемçе.
Санпа манн халăх чунĕ те илемлĕ
Çÿрет çÿлте те çĕр çинче вĕçс.
-
Ытарайми тăван чĕлхемĕр,
Сана манмастпăр ĕмĕрне .
Çухатас çук атте-аннемĕр
Пире пилленĕ парнене.
Халĕ эпĕ сире пĕр пуçлăх калаçăвне итлесе пăхма сĕнетĕп.
«Внимание! Внимание! Ыранхи нарядсене объявить тăватпăр . Шоферсем: Сидоров Коля – молоко леçет, Иванов Володя Шкпашкара со мной поедет. Самосваосем пурте сено çине, ытти шоферсем в распоряжение главного инженера. Юлташсем, паян ĕçе в пьяном виде пынă, опоздать тунă. Ку –просто безлбразие».
Аван-и çакăн пек пăсса калаçни? Хутăш пуплев вăл – тирпейсĕрлĕх, калаçу культури çукки. Вырăсла пĕлни, палах, пысăк ырлăх, пысăк çитĕнÿ. Калаçнă чух вара вырăсла пулсан – вырăсла, чăвашла пулсан – чăвашла тĕрĕс калаçас пулать.
«Халăх чĕлхине хисеплени вăл тăван халăха хисеплени пулать», - тенĕ Илпек Микулайĕ.
-
Тăван чĕлхе пурри савăнтарать.
Çуралнă вырăна астутарать.
Хăв халăхна хисеп тума хушать,
Çĕр-шывшăн тăрăшма в
й-хал парать.
Сирĕ умра маттур та хастар чăваш чиперккисем Васильева Анастасийăпа Егорова Ирина «Урокра» юрăпа.
-
Чăвашра вăрман та чăвашла кашлать,
Шăпчăк та юрлать кунта, ав, чăвашла.
Пин чĕлхеллĕ халăх хушшинче
Калаçса çÿрет
п эпĕ – чăвашла.
-
Мухтанам чăваш пулнишĕн ,
Чăвашах пулса юлнишĕн ,
Çĕпĕç- çĕпĕç уç сассишĕн,
Акăш-макăш пур юрришĕн.
Сирĕн умра çепĕç чăваш юррипе, чăваш каччи Соколов Иван.
-
Тăван сăмах – ахах - мерчен
Çемçе, елккен тата чечен.
Таса çăл шывĕ пек сипетлĕ,
Ĕçсе тăранайми пехетлĕ.
-
Тăван сăах – уяр çу кунĕ
Йăлтăртатăн хĕвел тĕрри.
Унра пурнать чăвашăн чунĕ
Пĕр ывăнмасăр, çав тери.
Сире чăваш хастар пикисем Кристинăпа Лариса «Хаваспа» юрă парнелеççĕ.
-
Пин саслă çутă тĕнчере
Чăваш сăмахăн ялтăравĕ
Çунса тăратăн ĕнчелле
Сана тивме кун-çул пăтравĕ.
-
Чăваш юрри-сăвви, тĕрри…
Илет, пĕлет тĕнче хĕрри.
Иккĕленместĕп: тăван хал
х
Мăнаçлă, ăслă, чыслă, халăх.
Сирĕн умра Настя, Марина тата Оля «Айтăр юрлар-и» юрăпа
-
Эс-çутă ĕмĕрсемпе тан,
Сипет илетĕн Атăлтан.
Чи авалхи чĕлхен ят-çумĕ
Нихçан та, ĕмĕрнете хухмĕ.
-
Чăвашăмсем! Сире телей сунатăп,
Ан сивĕнĕр тăван чĕлхемĕртен.
Мансан – чĕлхесĕр янавар пулатпăр.
Чĕлхе пулсан – пĕтместпĕр ĕмĕрте!....