Тақырып 28. Жемістің құрылысы мен классификациясы(семинар сабақ).

1.Жемістің құрылысы мен биологиялық маңызы.

2.Жемісті классификациялау негізі.

3.Тұқым мен жемістің таралауға бейімделуі.

4.Жеміс түрлерінің суретін салып, белгілеулерін қой.

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,9,10,12,15)

Тақырып 29. Өсімдіктің экологиялық топтары(семинар сабақ)..

Келесі сұрақтарды оқып, қысқаша конспект жаса:

1.Өсімдіктердің ылғалға байланысты бейімделуі.

2. Температураға байланысты өсімдік топтары.

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,9,10,12,15,16,19,20)

Тақырып 30. Коллоквиум.

Көбеюдің түрлері

2. Вегетативті көбею.

3.Қалемшелеу дегеніміз не?

4.Түбін ажырата көбейту.

5.Тамыр атпалары арқылы көбейту.

6. Сұлатпа өркен.

7.Хологамия.

8.Изогамия.

9.Гетерогамия.

10.Оогамия.

11.Ұрпақ алмасуы мен ядро фазаларының алмасуы

12.Балдырлардың көбеюі.

13.Жоғарғы сатыдағы споралы өсімдіктер.

14.Тұқымды өсімдіктер.

15.Тозаңқаптың түзілуі.

16.Тозаңның түзілуі.

17.Аналықтың құрылысы.

18.Ұрық қалтасының түзілуі мен дамуы.

19.Микроспорогенез.

20. Мегоспорогенез

21.Апокарпты гинецей.

22.Ценокарпты гинецей.

23.Тұқымның түрлері мен құрылысы.

24.Даражарнақты өсімдіктің өскінінің құрылысы.

25.Қосжарнақты өсімдік өскіні.

26.Тұқым мен өскін суреттерін салып, белгілеулерін қой.

27.Гүлшоғырының түрлері. Ботрикалық және цимозды гүлшоғыры.

28Жемістің құрылысы мен биологиялық маңызы.

29.Жемісті классификациялау негізі.

30.Тұқым мен жемістің таралауға бейімделуі.

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,9,10,12,15,16,19,20,21)

2.4 Студенттердің өздік жұмыстары негізіндегі сабақ жоспары:

Тақырып 1. «Ботаника» курсына кіріспе. Ботаника пәні, оның бөлімдері.

Сұрақтарды оқып, қысқаша жаз.

1. Қысқаша даму тарихы.

2. Ботаниканың басқа фундаментальды ғылымдармен байланысы.

3. Ботаниканың жеке бөлімдерінің дамуына үлес қосқан ірі ғалым – ботаниктер.

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,8,9,10,11,12,15,16,19,20)

Тақырып 2. Өсімдік жасушасы құрылымының негізгі белгілері.

1. Өсімдік және жануар жасушасының құрылысының ерекшеліктерін анықта, суретін сал.

2. Жасушалы құрылыстың биологиялық маңызы.

3. Жасушаның пішіні мен көлемі

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,8,9,10,11,12,15,16,19,20)

Тақырып 3. Жасушааралық қуыстар. Шұрықтар.

Сұрақтарды оқып, шұрықтардың суретін сал:

1. Шұрықтар. Оның түрлері.

2. Жсушааралық қуыстар.

3. Жасуша онтогенезі.

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,10,12,15,11)

Тақырып 4. Пластидтердің түрлері.

Пластид түрлері

құрылысы

пигменттер

қызметі

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,10,12,15,16)

Тақырып 5. Түзуші ұлпа.

Бүршіктің сызбанұсқасын салып, онда бой конусын, жапырақ бастамасы мен қолтық бүршікбастамасын көрсет.

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,10,16,19,21)

Тақырып 6. Жабындық ұлпа.

1. Қос және дара жарнаты өсімдіктің үлпекқабатының жасушаларының суретін салып, ерекшеліктерін көрсет.

2. Түктердің суретін салып, биологиялық маңызын анықта.

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,10,12,16,17,19)

Тақырып 7. Газ алмасуы мен транспирация.

1. Газ алмасуы мен транспирация үрдістеріне қатысатын өсімдік аппараттарының құрылысымен та нысу.

2. Лептесік, жасмықша және жарықтардың суретін сал.

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,10,13,14,16,18)

Тақырып 8. Өткізуші ұлпа. Аэренхима.

Төмендегі сұрақтарға жауап беріп, кестені толтыр:

1.Құрылық өсімдіктерінде аэренхиманың түзілу ерекшеліктері.

2. Су өсімдіктеріндегі аэренхима.

өткізгіш ұлпа түрлері

элементтері

Жасуша құрылысындағы ерекшеліктер

Атқаратын қызметі

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,10,16,19,21)

Тақырып 9. Ассимиляциялық, қор жинаушы ұлпалар.

Сұрақтарға жауап беріп, қысқаша конспектіле:

1. Ассимиляциялық ұлпа құрылысы мен функциясы.

2. Суды қорға жинаушы ұлпа.

3. Органикалық заттарды қорға жинаушы ұлпа.

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,9,10)

Тақырып 10. Механикалық ұлпа.

1.Колленхиманың бірнеше жасушаларының суретін салып, белгілеулерін қой.

2.Колленхиманың түрлерінің ерекшеліктерін анықта.

3.Сүрек талшығы мен склереиданың суретін сал.

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,10,12,15,16)

Тақырып 11. Тамыр. Тамыр жүйесі.

Төмендегі сұрақтарға жауап бер:

1. Тамыр түрлері.

2. Дара жарнақты өсімдік тамырының құрылысы.

3. Қос жарнақты өсімдік тамыр жүйесі.

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,10,11,12,14,15)

Тақырып 12. Тамыр метаморфозы .

Қысқаша конспектілеп, тамыр түрөзгерістерінің суретін сал:

1.Тамыр түйнегі.

2.Ауа тамыр.

3.Бағана тамыр.

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,9,10)

Тақырып 13. Бүршіктің құрылысы.

1.Бүршік пен жапырақтың сабақта орналасуын оқып, арасындағы байланысты тап.

2.Бүршік пен өркен бұтақтанының биологиялық маңызы.

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,10,12,13,16)

Тақырып 14. Жапырақ - өркеннің бүйір мүшесі.

Сұрақтарға жауп тауып, жай және күрделі жапырақтың суретін сал:

1. Жапырақ морфологиясы.

2. Жай және күрделі жапырақ.

3. Жапырақтың анатомиялық құрылысы.

4. Жапырақ онтогенезі.

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,9,10,11,18,21)

Тақырып 15. Жапырақ метаморфозы.

Жапырақ метаморфозымен танысып, суретін сал:

1.Тікеннің құрылысы мен маңызы

2.Мұртша.

3.Филлоклодии.

4.Кладодии.

5. Бунақденелілермен қоректенетін өсімдіктердің ерекшеліктері.

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,9,10)

Тақырып 16. Өркен метаморфозы.

Жер үсті және жер асты метаморфоздарын салыстыр, суретін сал.

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,10,12,15,16)

Тақырып 17. Шөптесін және ағаш өсімдіктерінің сабағының құрылысы.

Төмендегі сұрақтарға жауап бер:

1. Сабақ морфологиясы.

3. шөптесін және ағаш һсімдіктерінің сабақтарының құрылысындағы ұқсастықтар мен айырмашылықтарды тап. Жылдық сақина деген не?

Тақырып 18. Қылқан жапырақтылардың сабағының құрылысы.

Қылқан жапырақтылар мен ағаш өсімдіктерінің сабағының құрылысындағы ұқсастық пен айырмашылықтарды туып, қысқашажаз.

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,9,10,12,16,17)

Тақырып 19. Өсімдіктерді телу әдістері.

1.Телуші мен телінуші ұғымдарының анықтамасына түсінік бер.

2.Өсімдікті телу әдісінің тәртібі мен түрлері.

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,6,7,10,17,18)

Тақырып 20. Спора арқылы көбею.

1.Төменгі сатыдағы өсімдіктердің спора арқылы көбеюі.

2.Жоғары сатыдағы өсімдіктердің көбеюі.

Аталған өсімдіктердің көбею ерекшеліктерін анықта.

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,10)

Тақырып 21. Көбею. Көбею түрлері

Салыстырып, қорытындысын кестеге толтыр. Ауызша жауап беруге дайындал:

Көбею түрлері

Ерекшелігі

Көбеетін өкілдер

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,1011,12,17)

Тақырып 22. Гүлдің құрылысы, функциясы мен шығу тегі.

Сұрақтарға қысқаша жауап бер:

1. Гүлдің құрылысы, функциясы мен шығу тегі.

2. Гүлдің морфологиялық әртүрлігі.

3 Гүлқоршауы, оның құрылысы мен биологиялық маңызы.

4. Гүлдің симметриясы.

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,6,7,8,10)

Тақырып 23. Аталықтың шығу тегі мен құрылысы.

1.Аталықтың гүлде орналасуы және құрылысы.

2.Шығу тегі мен дамуы.

Еңбектерден оқып, қысқаша жаз.

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,1011,12,17)

Тақырып 24 Тозаңның морфологиясы.

1.Тозаң құрылысы.

2.Тозаңдануға бейімделу.

Теориялық материалмен танысып, суретін сал.

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,6,7,10)

Тақырып 25. Аналықтың құрылысы.

1. Жеміс жапырақшасының ерекшелігі мен шығу тегі.

2. Гинецейдің түрлері.

Теориялық материалмен танысып, суретін сал.

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,6,7,8,10,12,15)

Тақырып 26. Тозаңдану

1.Тозаңдану түрлері.

2. Өсімдіктің тозаңдануға бейімделуі.

Теориялық материалмен танысып,өсімдіктердің бейімделуін анықта.

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,6,7,8,10,12,15)

Тақырып 27. Тұқымның құрылысы. Өскін.

1. Тұқымның құрылысы.

2. Тұқым түрлері.

3. Тұқымның өнуі.

4. Дара жарнақты өсімдіктердің өскіні.

5. Қос жарнақты өсімдіктердің өскіні.

Теориялық материалмен танысып, суретін сал.

Ұсынылған әдебиет 1,2,3,4,5,6,7,10)

Тақырып 28. Гүлшоғыры - өркеннің ерекше бұтақтану түрі.

Сұрақ:

1. Гүлшоғырының жалпы сипаттамасы.

2. Гүлшоғырының классификациясы.

Теориялық материалмен танысып, суретін сал.

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,6,7,9,10,12,18)

Тақырып 29.Жемістің құрылысы мен классификациясы.

Сұрақ:

1. Жемістің құрылысы мен биологиялық маңызы.

2. Жемісті классификациялау ерекшеліктері.

3. Тұқым мен жемістің таралуы.

Ұсынылған әдебиет (1,2,3,4,5,6,7,8,9,10)

Тақырып 30. Өсімдіктердің экологиялық топтары мен тіршілік формалары.

Сұрақ:

1.Өсімдітердің экологиялық топтары.

2.Раункиердің тіршілік формасы.

3. Серебряков ұсынған шөптесін өсімдіктердің тіршілік формасы.

4.Өсімдіктердің мерзімдік және жастық өзгерістері.

Ұсынылған әдебиет(1,2,3,4,5,10,19,20,21)

Өздік жұмыстарға арналған әдістемелік нұсқау:Жұмысты орындарда ұсынылған әдебиеттерді мұқият оқып, теориялық материалмен таныс. Жұмыстарда берілген тапсырмаларды орында және суреттерді белгілеулерін қойып, қорытынды жаз.

2.5 Жазба жұмыстарының тақырыбы:

Ботаникадан реферат тақырыптары::

1. Өсімдіктің биосферада және адамның іс - әрекетіндегі маңызы.

2. Төменгі және жоғарғы сатыдағы өсімдіктердің әралуандығы.

3. Ботаника салаларының дамуына үлес қосқан Қазақстандық ірі ғалымдар.

4. Пигменттердің физиологиялық және биологиялық маңызы.

5. Өсімдік жасушасында заттардың қорға жиналуы.

6. Жасуша қабықшасының құрылысы, түзілуі және құрамы.

7. Жасуша қабықшасының соңғы өзгерісі.

8. Меристеманың өсімдік денесінде орналасу ерекшелігі және меристемадан түзілетін тұрақты ұлпалар.

9. Прокамбий и камбий, Олардың құрылысы мен олардан түзілетін ұлпалар.

10. Кутикула, балауыз және түктердің биологиялық маңызы.

11. Алғашқы және соңғы механикалық ұлпалар.

12. Тамырдың метаморфозы, оны қолдану.

13. Сыртқы ортаның жапырақ құрылысына әсері.

14. Дара және қос жарнақты өсімдіктердің сабағының анатомиялық құрылысытарындағы айырмашылықтар.

15. Ағаш өсімдіктері мен қылқан жапырақтылардың сабағының соңғы құрылысы.

16. Құрлыққа шығуына байланысты жоғары сатыдағы өсімдіктердің ағзасының эволюциясы.

17. Вегетативті көбею ерекшеліктері, табиғи ортада таралуы мен адам өмірінде қолдану.

18. Жынысты көбеюдің биологиялық мәні.

19. Жапырақ пен қылқан құрылысын салыстыру.

20. Өсімдік пен адам өмірінде метаморфозданған құрылымдардың маңызы.

21. Бунақденелілермен қоректенетін өсімдіктердегі түрөзгерістер.

22. Микроспоргенез. Аталық гаметофиттің дамуы.

23. Мегаспорогенез және оның биологиялық маңызы.

Ұсынылған әдебиеттер: (Жоғарыда көрсетілген әдебиеттер тізімін пайдалан).

2.6 Өзін өзі тексеруге арналған тапсырмалар:

1. Сабақтан дамыған тамыр қалай аталады?

А) Жанама

В) Қосалқы

С) Негізгі

Д) Кіндік

Е) Ауа тамыр

2. Өркен неден түзіледі?

А) Бүйір бүршіктен

В) Төбе бүршіктен

С) Тұқымның ұрық бүршігінен

Д) Қосалқы бүршіктен

Е) Сабақтан

3. Үлпекқабат, бағаналы мезофилл, өткізгіш шоқ және лептесік өсімдіктің қай мүшесінде кездеседі?

А) Тамыр

В) Сабақ

С) Жапырақ

Д) Гүл

Е) Тозаңқап

4. Қай пластид күзде жапырақтың сары және қызыл түске боялуын туғызады?

А) Хлоропласт

В) Хромопласт

С) Амилопласт

Д) Лейкопласт

Е) Барлық пластидтер бірге

5. Өркеннің қай түр өзгерісі тамырға ұқсас?

А) Түйнек

В) Пиязшық

С) Түйнекпиязшық

Д) Столон

Е) Тамырсабақ

6. Қай ұлпа сабақтың ұзарып өсуін қамтамасыз етеді?

А) Бой конусының жасушалары

В) Камбий

С) Сүрек

Д) Тін

Е) Бүйір меристемасы

7. Жылдық сақина қандай өсімдіктің сабағына тән?

А) Шөптесін

В) Ағаш

С) Дара жарнақты өсімдіктер

Д) Астық тұқымдастары

Е) Бұршақ тұқымдастары

8. Тамырдың қабық бөлігіндегі ұлпаны ата

А) Эндосперм

В) Үлпекқабат

С) Экзодерма

Д) Өткізгіш ұлпа

Е) Камбий

9. Органикалық заттар қозғалатын ұлпаны тап

А) Ксилема

В) Камбий

С) Флоэма

Д) Феллоген

Е) Перидерма

10.Жұмыртқа жасушасы мен орталық жасуша болатын құрылым қалай аталады?

А) Гамета

В) Спора

С) Тозаң

Д) Ұрық қалтасы

Е) Микроспора

11.Ұрықтанғаннан кейін тұқым бүршігінен не дамиды?

А) Ұрық

В) Зигота

С) Тұқым

Д) Эндосперм

Е) Жеміс

12.Генеративті және вегетативті жаушалар ненің құрамында кездеседі?

А) Ұрық қалтасы

В) Жұмыртқа жасушасы

С) Спермий

Д) Аталық

Е) Тозаң

13.Гүлшоғырының биологиялық мәні?

А) Вегетативті көбеюді қамтамасыз етеді

В) Фотосинтезге қатысады

С) Тыныс лау

Д) Тозаңдану

Е) Қоректік заттар қозғалысқа түседі

14.Өркенде жапырақ түзілгенге дейін гүл пайда болатын өсімдік қалай тозаңданады?

А) Желмен

В) Бунақденелілермен

С) Құс арқылы

Д) Су арқылы

Е) Жануарлар арқылы

15.Пиязшықтың қысқарып, түрі өзгерген сабағы қалай аталады?

А) Столон

В) Бүршік

С) Түбіртек

Д) Тамырша

Е) Жапырақ

16.Дәнек ұрығын қоректендіретін мүшені ата

А) Тамыр

В) Тамырша

С) Қабық

Д) Қалқанша

Е) Эндосперм

17.Өркеннің бұтақтануын тап

А) Тура бұтақтану

В) Дихотомиялық

С) Шашырай

Д) Полярлы

Е) Концентрлі

18.Тамырдың алғашқы құрылысында орталық цилиндрде кездеседі...

А) Коллотеральды шоқ

В) Перидерма

С) Радиальды шоқ

Д) Перицикл

Е) Феллоген

19.Өркен элементін тап

А) Түктер

В) Трихом

С) Тамыр

Д) Бүршік

Е) Лептесік

20.Жылдық сақина дегеніміз не?

А) Перициклден түзілген жасушалар сақинасы

В) Өткізгіш ұлпа сақинасы

С) Флоэма элементі

Д) Бір вегетативті уақытта түзілген ксилеманың элементі

Е) Камбий

№	Жауап	№	Жауап
1	В	11	С
2	С	12	Е
3	С	13	Д
4	В	14	А
5	Е	15	С
6	А	16	Д
7	В	17	В
8	С	18	С
9	С	19	Д
10	Д	20	Д

2.7 Курстың емтихан сұрақтары:

1. Ботаниканың зертеу пәні мен объектісі.

2. Ғылыми жүйедегі ботаниканың орны.

3. Ботаниканың міндеттері..

4. Ботаниканың қысқаша даму тарихы.

5. Ботаниканың негізгі бөлімдері.

6. Өсімдік жасушасының құрылысының жалпы сипаттары.

7. Жасуша пішіндері мен көлемі.

8. Пластидтер, олардың структурасы, биологиялық маңызы.

9. Жасуша қабықшасы, функциясы мен маңызы.

10. Жасуша арлық қуыстар. Шұрықтар.

11. Жасуша қабықшасының соңғы қалыңдауы.

12. Ұлпаның жалпы сипаттамасы және классификациясы.

13. Түзуші ұлпа.

14. Жабындық ұлпа, классификациясы мен негізгі элементтері.

15. Сорып алушы ұлпа.

16. Механикалық ұлпа.

17. Ассимиляциялық ұлпа.

18. Ішкі және сыртқы бөліп шығаруы ұлпа.

19. Өткізгіш ұлпа, өткізгіш шоқ.

20. Ұрық және өскін.

21. Тамыр, оның функциясы, морфологиялық құрылысы. Тамыр жүйесі.

22. Тамырдың алғашқы анатомиялық құрылысы.

23. Тамырдың соңғы құрылысы.

25. Өркен және өркен жүйесі.

26. Өркеннің бұтақтануы.

27. Жапырақтың орналасуы.

28. Жапырақ морфологиясы мен классификациясы.

29. Жапырақ тақтасының анатомиялық құрылысы.

30. Сабақ, оның құрылысы мен функциясы.

31. Сабақтың алғашқы құрылысы. Стелярлы теория.

32. Сабақтың соңғы құрылысына ауысу және камбий қызметі.

33. Көп жылдық ағаш тектес өсімдіктер сабағының құрылысы.

34.Өркен метаморфозы: каудекс, тамырсабақ, түйнек, пиязшық, мұртша, суккуленттер өркені..

35. Өсімдіктердің көбеюі.

36. Өсімдіктердің көбею түрлері.

37. Вегетативті көбею әдістері.

38. Спора арқылы көбею.

39. Жыныстық үрдіс және циклы.Ұрпақ алмасу мен ядро фазаларының ауысуы.

40. Өсімдіктердің тұқым арқылы көбеюі.

41. Гүлдің құрылысы, функциясы және шығу тегі.

42. Гүлдің бөліктері, олардың орналасуы және морфологиялық алуантүрлілік.

43. Гүлқоршауы, оның құрылысы мен биологиялық маңызы.

44. Андроцей. Аталықтың шығуы мен эволюциясы.

45. Тозаңның морфологиялық алуан түрлілігі.

46. Микроспорогенез, микроспора мен и аталық гаметафиттің түзілуі.

47. Гинецей. Гинецейдің түрлері.

48. Аналықтың жасалуы мен құрылысы. Тұқым бүршіктің құрылысы мен шығу тегі.

49. Мегаспорогенез, Аналық гаметафиттің құрылысы мен шығу тегі.

50. Гүл диаграммасы и формуласын құрастыру принциптері

51. Тозаңдану. Өсімдіктің әртүрлі тозаңдану әдістеріне бейімделу жолдары.

52. Ұрықтану және тұқымның түзілуі.Қосарлы ұрықтану.

53. Ұрық пен эндоспермнің дамуы.

54. Жемістің жалпы сипаттамасы, оның құрылысы мен биологиялық маңызы.

55. Жемісті классификациялау принципі.

56. Жеміс пен тұқымның таралуы.

57. Эвалюция үрдісінде вегетативті мүшелердің дамуы.

58. Фототрофты өсімдіктердің мофлологиялық эволюциясының ерекшеліктері.

59. Ылғалға, сустратқа және күн сәулесіне байланысты экологиялық топтары.

60. Раункиер, Серебряков ұсынған өсімдіктердің тіршілік формаларының классификациясы.

61. Өсімдіктердің маусымдық және жастық өзгерістері.


<предыдущая страница