Мөслим районы Югары Табын төп гомуми белем бирү мәктәбенең
татар теле һәм әдәбияты укытучысы
Фәһимә Наил кызы Гыйльманова тәҗрибәсеннән
“Хатаны тап” уены
Төркемнәрдә эшләү өчен карточкалар куллану уңайлы.
5 нче сыйныфта мин түбәндәге сораулар белән эш итәм. Бер төркем “Алсу”ның, икенчесе “Марат”ның хаталарын таба.
1 нче карточка
Марат
1. Мәктәптә бәйрәм оештырылды. Бу җөмләнең иясе –
мәктәптә, хәбәре –
оештырылды.
2. Бу – җәенке җөмлә.
3. Әнием белән барам – сүзтезмә, барам – иярүче сүз.
Алсу
-
Мин китап укыйм. Бу җөмләнең иясе –китап, хәбәре –укыйм.
-
Бу – кушма җөмлә.
-
Минем әнием – сүзтезмә, әнием - ияртүче сүз.
2 нче карточка
Марат
-
Сүссез, бороны, бөтенесе, озынборын.
-
[м], [н], [ң] – борын авазлары.
-
[п], [ш], [л] – тартык хәрефләр.
Алсу
-
Төзелеш, борылыш, төтөне, тоссыз.
-
[а], [ә], [ө] -тавышлы авазлар.
-
[т],[у],[н] – тартык авазлар.
3 нче карточка
Марат
-
[у], [о], [ә] - иренләшкән сузык авазлар.
-
[а], [у], [о] – арткы рәт хәрефләре.
-
Татар телендә 10 сузык аваз бар.
Алсу
1. [а], [ө], [ү] –иренләшкән сузыклар.
2. [ә], [и], [ү] – арткы рәт сузыклары.
3. Татар телендә 13 сузык аваз бар.
4 нче карточка
Марат
-
Улауы, сөйләүе, белүе.
-
Гадәт сүзе сингармонизм законына буйсына.
-
Архитектыр, профессыр.
Алсу
-
Яшәүе, сорауы, көлүе.
-
Китап сүзе сингармонизм законына буйсына.
-
Транзистыр, организым.
5 нче карточка
Марат
-
Илхам, хәзер, шәһәр.
-
Гәли, гөмер, куәт.
-
[ә], [ү], [а] –калын сузык хәрефләре.
Алсу
Бәһет, даһи, һәйкәл.
Гадәт, кыйммәт, гәмсез.
[о], [у], [ә] - иренләшмәгән сузык хәрефләр.
6 нчы карточка
Марат
Умар-та-чы, у-у – иҗеккә бүлү.
[б], [п], [м] – ирен-ирен тартыклары.
-
Төмбоек, алдыңгы.
Алсу
-
Адаш-кан-нар, у-а – иҗеккә бүлү.
-
[в],[ф] –ирен-теш тартыклары.
-
Умбиш, борыңгы.
7 нче карточка
Марат
-
Яшьлек, елъязма, Вьетнам – ь һәм ъ хәрефләре аеру билгесе булып килгәннәр.
-
Автокран, авторитит, акробат, биаграфия, вертолот.
-
Фонары, сәнгате, йөкебез.
Алсу
-
Дикъкать, алъяпкыч, гамьсез - ь һәм ъ хәрефләре аеру билгесе булып килгәннәр.
-
Витиран, лаборатория, мавзолей, фотоальбом, шиколад.
-
Экскурсияга, июне, лагерьдә.
8 нче карточка
Марат
-
Әйтелешләре һәм язылышлары бер үк, әмма мәгънәләре бөтенләй башка сүзләр синоним дип атала.
-
Койрыкка ут кабу югалту дигән мәгънәне белдерә.
-
Нарат, чаган, кияү сүзләре монгол теленнән кергән.
Алсу
-
Капма-каршы мәгънәдәге сүзләр антоним дип атала.
-
Талканы коры ачулы дигән мәгънәне белдерә.
-
Базар,бакча, шәһәр сүзләре фарсы теленнән кергән.