Перейти на главную страницу
МИНИСТРЛІГІ
С. АМАНЖОЛОВ АТЫНДАҒЫ ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
Филология және журналистика институты
Қазақ филологиясы кафедрасы
ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН
НОРМАТИВТІ ҚАЗАҚ ТІЛІ пәнінен
050117 ҚАЗАҚ ТІЛІ МЕН ӘДЕБИЕТІ мамандығына арналған
Өскемен, 2005
Құрастырған Айтмұқашова. А. А ОӘК қазақ филологиясы оқытушы кафедрасы отырысында
талқыланды
Хаттама №6 2ақпан 2005 ж
ОӘК филология және журна- листика институты әдістеме-
лік кеңесінде мақұлданды.
Хаттама №3 7 ақпан 2005 ж.
ОӘК әдістеме бөлімінің ше-
шімімен баспаға ұсынылды
« » 2005 жыл
ОӘК мазмұны: «Нормативті қазақ тілі» курсын оқытудың мақ-сат-міндеттері, мазмұны белгіленіп, саясаты айқындалған. Пән-нің тақырыптық жоспары оқу жоспарына сай көрсетілген. Прак-тикалық сабақтардың жоспары, СӨЖ, ОСӨЖ тапсырмалары, оларды орындауға әдістемелік нұсқаулар берілген. Курс бойынша жазбаша жұмыстардың тақырыптары, тест тапсырмалары, емти-хан сұрақтары, пайдаланылатын әдебиеттер тізімі берілген.
Қазақ тілі мен әдебиеті мамандығына арналған оқу-әдістеме-лік кешен / Құрастырған Айтмұқашова А. А.- Өскемен: ШҚМУ баспасы, 2004, - 30 бет.
С. Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік университеті, 2005
1.2 Қазақ филологиясы кафедрасы
1.3 Мұғалімнің аты-жөні: Айтмұқашова Аида Айтмұқашқызы
1.4 Ақпараттық қатынас: кафедра тел. 25-23-07
1.5 Сабақ өткізетін орны мен уақыты №9 ғимарат, сабақ кестесі бойынша
1.6 Кредит саны 1
1.7 Оқу жоспарынан көшірме
|
Курс |
Се-местр |
Кре- дит |
Прак- тика-
лық сабақ
|
ОСӨЖ |
СӨЖ |
Бар-лы-ғы |
Ба-қы- лау түрі |
|
1 |
1 |
1 |
15 |
15 |
15 |
45 |
Емти-хан |
1.8 Курстың пререквизиті: әдеби тіл, оның нормалары, әдеби тіл-ге жатпайтын лексикалық тұлғаларды ажырата білу, қазақ тілінің фонетика, лексика, сөзжасам , морфология, синтаксис салалары-нан базалық білімдері болу керек.
2.2 Курстың міндеттері: студенттерді әдеби тіл, оның нормалары-мен, нормадан ауытқулармен, тіл құбылыстарының нормалану жүйесімен таныстыру.
Курста нормативті қазақ тілінің тіл білімінде алатын орны, әдеби тіл, оның нормалары, тілдік нормалардың түрлері жан-жақ-ты қарастырылады.
Курс соңында студенттер нормативті фонетика, нормативті лексика, нормативті грамматика, тілдің нормалану заңдылықтары, тілдің нормалануының қазіргі жайы, т. б. теориялық мәселелерді меңгеріп шығуы тиіс.
3. Пән бойынша орындалатын және өткізілетін тапсырма-лардың кестесі
|
№ |
Жұ- мыс-тың түрі |
Тапсыр-маның мазмұны мен мақ-саты |
Ұсы-ныла-тын әдеби-еттер |
Орын-далу уақыт көлемі |
Бал-да- ры
|
Ба-қы-лау түрі |
Өткі-зетінуа-қы-ты |
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
|
1 |
Кол-лок-виум |
Студент-тердің білімін жүйелеу және ба-қылау. |
Қара-ңыз: әдеб. тізі-мінде 1-5, 1-15 |
2 апта |
15 |
Экс-прес-жа-уап |
8-апта |
2. М. Балақаев, М. Серғалиев. Қазақ тілінің мәдениеті. Алматы: Зият-Пресс, 2004.
3. М. Балақаев. Қазақ тілінің мәдениеті. Алматы, 1971.
4. С. Исаев. Қазақ әдеби тілінің тарихы. Алматы, 1982.
5. Қазақ тілінің орфографиялық сөздігі. 1983. 1988, 2001.
Қосымша әдебиет:
7. К. Аханов. Тіл біліміне кіріспе. Алматы, 1970.
8. Г.Айдаров. Проблемы диалектной лексикологии и истории ка-захского языка. Алма-Ата, 1991.
9.З.Ахметов. Өлең сөздің теориясы. Алматы, 1994.
10. Г. Әбуханов. Қазақ тілі. Лексика, фонетика және морфология мен синтаксис. Алматы, 1962.
11. Ш.Әуелбаев. Пунктуацияның қиын мәселелері. Алматы, 1977.
12. А.Байтұрсынов. Тіл тағылымы. Алматы, 1991.
13.М.Балақаев, Т.Қордабаев. Қазіргі қазақ тілі (синтаксис). Алма-ты, 1971.
14. М. Белбаева. Қазақ тілінің лексикологиясы. Алматы, 1976.
15. Ә. Болғанбаев. Қазақ тілінің лексикологиясы. Алматы, 1988.
16. Ә.Болғанбаев. Қазақ тілінің синонимдер сөздігі. Алматы, 1962.
17. М. Дүйсебаева. Қазақ әдеби тілі орфоэпиясының кейбір мәсе-лелері. Алматы, 1973.
18. М. Дүйсебаева. Қазақ тілінің қысқаша орфоэпиялық сөздігі. Алматы, 1973.
19. С. Исаев. Қазақ тілі. Алматы, 1993.
20. С.Исаев. Қазақ тіліндегі сөздердің лексика-граматикалық си-паты. Алматы, 1992.
21. І. Кеңесбаев, Ғ.Мұсабаев. Қазақ тілінің лексикологиясы. Ал-маты, 1965.
22. І.Кеңесбаев. Қазақ тілінің фразеологиялық сөздігі. Алматы, 1977.
23. Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі. Алматы, 1977.
24. Қазіргі қазақ тілінің сөзжасам жүйесі. Алматы, 1989.
25. Қазақ грамматикасы. Алматы, 2000.
26. Қазақ лексикасындағы жаңа қолданыстар. Алматы, 1985.
27. Қазақстан Республикасы орта білім мемлекеттік стандарты. 1-кітап. Алматы, 1998.
28. Қазақстан Республикасы жалпы білім беретін мектептердің базистік оқу жоспарлары. Алматы, 1998.
29.Б.Қалиев. Қазақ орфоэпиясындағы қайшылықтар. Алматы, 1994.
30. Ғ.Қалиев, Ш.Сарыбаев. Қазақ диалектологиясы. Алматы, 2001.
31. Т.Қордабаев. Қазақ тіл білімінің қалыптасу, даму жолдары.
Алматы, 1995.
32. Лингвистикалық түсіндірме сөздік. Алматы, 1998.
33. Ф. Мұсабекова. Қазіргі қазақ тілінің пунктуациясы. Алматы, 1991.
34. С. Мырзабеков. Қазақ тілінің дыбыстық жүйесі. Алматы, 1999.
35. К. Неталиева. Қазақ тілінің орфоэпиялық сөздігі. Алматы, 1977.
36. Н.Оралбаева, Ғ.Мадина, А.Әбілқаев. Қазақ тілі. Алматы, 1993.
37. Н.Оралбаева. Қазіргі қазақ тілінің сан есімнің сөзжасам жүйе-сі. Алматы,1991.
38. Ш.Сарыбаев, О.Нақысбеков. Қазақ тілінің аймақтық лексика-сы. Алматы, 1989.
39. М.Серғалиев. Қазіргі қазақ әдеби тілі (морфология мен син-
таксис). Алматы, 1991.
40. Р. Сыздық. Қазақ тілінің анықтағышы. Алматы, 2002.
41. Р. Сыздық. Сөз құдіреті. Алматы, 1997.
42. Р.Сыздық.. Емле және тыныс белгілері. Алматы, 1996.
43. А. Салқынбай. Тарихи сөзжасам. Алматы,1999.
44. Ә. Хасенов. Тіл біліміне кіріспе. Алматы, 1983.
45. С.Хасанова. Қазіргі қазақ тілі морфологиясынан пысықтау жатығулар. Алматы, 1991.
46. А. Ысқақов. Қазіргі қазақ тілі (морфология). Алматы, 1991.
47. Б. Шалабаев, Р. Сыздықова. Көркем мәтінге лингвистикалық талдау. Алматы, 1997.
|
Бақылау түрі |
Балдары |
|
Ағымдық (дәріс, семи-нар, ОСӨЖ, СӨЖ) |
50 |
|
Аралық (коллоквиум, бақылау жұмысы) |
10 |
|
Қорытынды |
40 |
|
Барлығы: |
100 |
2. Ғылыми жоба – 5 балл (мазмұны-2, қорғау-2, безендіру-1)
3. Конспект – 5 балл (жазу-2, қорғау-2, безендіру-1)
4. Қысқа мәтін – 5 балл (талдау-3, қосымша сұрақ-2)
5. Бақылау жұмысы – 15 балл (теория-6, практика-6, қосымша сұ-рақ-3)
6. Реферат – 10 балл (жазу-5, безендіру-1,қорғау-4)
7. Үй тапсырмасы – 10 бал (теория-5, практика-4, сұрақ-1)
Барлығы: 60 бал
4. Курстың саясаты
- сабаққа кешікпеу;
- сабақта ұялы телефонды өшіріп қою;
- босатқан сабақтарды өтеу;
- уақытында орындалмаған тапсырмалар үшін қорытынды бақы-лаудың бағасы кемітіледі;
- оқу үрдісіне белсенді араласу;
- әр сабаққа дайындалу міндетті;
- емтиханда көшіруге тыйым салынады;
- курстастары мен оқытушыларға тілеулес болу;
- студенттің ар кодексін сақтау;
- кітапханаға міндетті түрде бару;
- сабақтан сұранғанда пән оқытушысына міндетті түрде ескерту.
|
Тақырыптың аты |
Практи- калық |
СӨЖ |
ОСӨЖ |
|
1. Тілдік норма туралы түсінік |
1 |
1 |
1 |
|
2. Әдеби тілдің нормалану жү-йесі |
1 |
1 |
1 |
|
3. Тілдік нормадан ауытқулар |
1 |
1 |
1 |
|
4.Орфографиялық нормалар |
1 |
1 |
1 |
|
5. Орфоэпиялық нормалар |
1 |
1 |
1 |
|
6.Қазақ орфографиясы мен ор-фоэпиясына байланысты қиын-дықтар |
1
|
1
|
1
|
|
7. Орфографиялық және орфо-эпиялық сөздіктер |
1 |
1 |
1 |
|
8. Лексикалық нормалар |
1 |
1 |
1 |
|
9. Әдеби тілдің лексикалық нормасына жатпайтын сөздер |
1 |
1 |
1 |
|
10. Сөзжасамдық нормалар |
1 |
1 |
1 |
|
11. Грамматикалық нормалар |
1 |
1 |
1 |
|
12. Морфологиялық нормалар |
1 |
1 |
1 |
|
13. Синтаксистік нормалар |
1 |
1 |
1 |
|
14. Пунктуациялық сауаттылық мәселесі |
1 |
1 |
1 |
|
15. Қазақ лексикографиясының негізгі заңдылықтары |
1 |
1 |
1 |
|
Барлық сағат |
15 |
15 |
15 |
2. Әдеби тілдің нормалары
3. Тілдік норманың түрлері
Тапсырмалар:
Қосымша әдебиет: 19
Практикалық сабақ жоспары:
2. Нормалану талаптары
3. Нормативті қазақ тілі пәні, оның зерттеу нысанасы
Тапсырмалар:
Тілдік нормалардың негіздерімен, нормалаудың жиілік, ма-ғына жүйелілігі, тілдегі үлгілермен үйлес келуі, т. б. талаптары-мен, нормативті қазақ тілі пәнінің зерттеу нысанасымен танысу.
Негізгі әдебиет: 1, 3
Қосымша әдебиет: 26
2. Тілдік нормадан жөнсіз ауытқулар.
Қосымша әдебиет: 19
1. Орфография туралы түсінік
2. Қазақ орфографиясының негізгі ұстанымдары
Тапсырмалар:
Орфография туралы мәлімет беру. Қазақ орфографиясының
ұстанымдары фонематикалық, фонетикалық, морфологиялық, та-рихи-дәстүрлі, дифферианциялаушы ұстанымдарға толық сипат-тама беріп, морфологиялық, фонематикалық ұстанымдардың не-гізгі екеніне тоқталу.
Қосымша әдебиет: 40, 42
2. Сөздердің айтылу нормасы.
Негізгі әдебиет: 5
Қосымша әдебиет: 17, 35
Әдістемелік нұсқау: Сөздердің айтылуы мен жазылуына мысал-дар келтіру.
6-тақырып. Қазақ орфографиясы мен орфоэпиясына байла-нысты қиындықтар
Практикалық сабақ жоспары:
2. Емле ережелеріне байланысты ала-құлалықтар
3. Орфоэпиялық заңдылықтарға байланысты қайшылықтар
Тапсырмалар:
Емле ережелеріне байланысты соңғы жаңалықтар, оларды қолданудағы бірізділіктің сақталмауы, әсіресе, біріккен сөздердің
жазылуына байланысты ала-құлалықтар, кейінгі кезеңдердегі ор-фоэпиялық заңдылықтардың бұзылуы сияқты мәселелерге ерекше тоқталу.
Негізгі әдебиет: 5
Қосымша әдебиет: 18, 29
2.Қазақ тілінің орфоэпиялық сөздігі, оның құрылысы.
Қосымша әдебиет: 17, 18
Әдістемелік нұсқау: Орографиялық және орфоэпиялық сөздіктер-ден мысалдар келтіру.
8-тақырып. Лексикалық нормалар.
Практикалық сабақ жоспары:
1. Лексикалық нормалар туралы түсінік.
2. Лексикалық нормадан жөнімен ауытқулар.
3. Лексикалық нормадан жөнсіз ауытқулар.
4. Жарыспалы сөздер мен дублеттер.
Тапсырмалар:
Әдеби тілдің лексикалық нормасы, одан жөнімен ауытқулар және әдеби нормаға жатпайтын лексикалық үлгілерге тоқталып, нақтылы мысалдар келтіру. Жарыспалы сөздер мен дублеттер, нұсқалар, олардың норманы тұрақтандыруға әсері, оларды бір ізге түсіру мәселесі сөз етіледі.
Негізгі әдебиет: 2
Қосымша әдебиет: 14, 15
Әдістемелік нұсқау: Лексикологияға байланысты еңбектерді бас-шылыққа алу керек.
9-тақырып. Әдеби тілдің лексикалық нормасына жатпайтын сөздер
Практикалық сабақ жоспары:
1.Диалектизмдер.
2. Жаргондар.
3. Қарапайым сөздер.
4 Варваризмдер.
5. Дөрекі сөздер.
Тапсырмалар:
Әдеби тілдің лексикалық нормасына жатпайтын сөздер – диалектизмдер, жаргондар, қарапайым сөздер, варваризмдер, дө-рекі сөздер, олардың анықтамасын беріп, бір-бірінен айырмашы-лықтарын көрсету.
Негізгі әдебиет: 1
Қосымша әдебиет: 30, 38
2. Сөздердің жасалу жолдары.
3 Сөзжасам жүйесінде қалыптасқан заңдылықтар.
Тапсырмалар:
Қазіргі қазақ тілінің сөзжасам саласы, оның зерттеу нысана-сы, сөздердің жасалу тәсілдері, сөзжасам жүйесінде қалыптасқан заңдылықтар, қазіргі неологизмдердің жасалу ерекшеліктеріне тоқталу.
Негізгі әдебиет: 3
Қосымша әдебиет: 24, 43
2. Грамматикалық нормадан жөнсіз ауытқулар.
3. Грамматикалық норманың түрлері.
Тапсырмалар:
Қосымша әдебиет: 25, 45, 46
1.Морфологиялық нормадан белгілі бір стильдік мақсатқа сай ауытқулар.
2.Морфологиялық нормадан орынсыз ауытқулар.
Тапсырмалар:
Қазақ тілінің морфологиялық құрылысының жүйелі норма-лары, одан жөнімен ауытқушылық, қосымшалардың жалғануына байланысты ала-құлалықтар, бір морфологиялық тұлғаның сөйлеу тілінде түрліше айтылуы, олардың нормативті тұлғаларына тоқта-лу.
Негізгі әдебиет: 2
Қосымша әдебиет: 25, 45, 46
2.Сөздердің байланысу түрлеріне байланысты қалыптасқан нор-малар.
Қосымша әдебиет: 10, 13, 49
2. Тыныс белгілеріне байланысты қиындықтар.
3. Қабаттаса қолданылатын тыныс белгілері.
Тапсырмалар:
Тілімізде тыныс белгілерін қоюда бірізділік жоқ. Олардың қол-данылуын бірыңғайластыру үшін оның негіздерін білудің қажет-тігін ашу, сөйлем соңында қойылатын, сөйлем ішінде келетін ты-ныс белгілері, қабаттаса қойылатын тыныс белгілеріне тоқталу.
Негізгі әдебиет: 1, 4
Қосымша әдебиет: 33, 42
Практикалық сабақ жоспары:
2. Диалектологиялық сөздік, оның құрылысы.
3. Түсіндірме сөздік, оның құрылысы.
4. Терминдер сөздігі, оның құрылысы.
Қосымша әдебиет: 16, 23, 32, 35
Тапсырма:
Көркем шығармалардан әдеби нормаға жатпайтын сөздерді тауып, олардың бейәдеби қай топқа жататынын анықтау.
СӨЖ түрі: Практикалық жұмыс
Әдістемелік нұсқау: Мәтіндердің ішінен тек әдеби нормаға жат-пайтын сөздері көп кездесетінін таңдап алу.
Әдебиет: 1, 2, 3
Тапсырма:
Нормалаудың негізгі талаптары, жүйелілік, жиілік, сәйкестік т.б. ұстанымдарға мысалдар келтіру.
СӨЖ түрі: Практикалық жұмыс
Әдебиет: 2, 19
Тапсырма:
Көркем шығармалардан тілдік нормадан жөнді-жөнсіз ауытқуларға байланысты мысалдар жинап, талдау жасау.
СӨЖ түрі: Практикалық жұмыс
Әдістемелік нұсқау: Жұмысты орындау барысында сөздіктерді пайдалану.
Әдебиет: 1, 3
Тапсырма:
Орфографиялық сөздікті пайдалана отырып, емлесі қиын сөздерге талдау жасау.
СӨЖ түрі: Практикалық жұмыс
Әдістемелік нұсқау: Жұмысты орындауда «Емлесі қиын сөздер» сөздігін пайдалану.
Әдебиет: 5, 40
Тапсырма:
Сөздердің жазылу нормасы мен айтылу нормасына байла-нысты бақылау жұмысын орындау.
СӨЖ түрі: Практикалық жұмыс
Әдістемелік нұсқау: Берілген сөздердің транскрипциясын көрсету.
Әдебиет: 17, 35
6-тақырып
Тапсырма:
Көркем шығармалардан орфографиялық, орфоэпиялық нор-маларға байланысты талдау жасау.
СӨЖ түрі: Практикалық жұмыс
Әдістемелік нұсқау: М. Әуезовтың «Білекке білек», О. Бөкей,
Қ. Ысқақов шығармаларын талдауға болады.
Әдебиет: 5, 17, 35
7-тақырып
Тапсырма:
Қазақ тілінің офографиялық сөздігінен біріккен сөздердің жазлыуына сипаттама беру, орфоэпиялық сөздіктен олардың ай-тылуын көрсету.
СӨЖ түрі: Практикалық жұмыс
Әдістемелік нұсқау: Емле сөздігінің соңғы басылымын пайдала-ну.
Әдебиет: 5, 37
Тапсырма:
Мәтіндерден жарыспалы сөздер мен дублеттерді тауып тал-дау жасау.
СӨЖ түрі: Практикалық жұмыс
Әдістемелік нұсқау: «Қазіргі қазақ тілі» жаттығулар жинағын пайдалану.
Әдебиет: 14, 15
Тапсырма:
Мәтіндерден диалект, жаргон, арготизм, варваризм, қарапа-йым сөздерді тауып, талдау жасау.
СӨЖ түрі: Практикалық жұмыс
Әдістемелік нұсқау: Олардың әдеби баламасын тауып, қандай тіл-дік ортада қолданылатынын табу.
Әдебиет: 30, 38
Тапсырма:
Мәтінге сөзжасамдық талдау жасау.
СӨЖ түрі: Практикалық жұмыс
Әдістемелік нұсқау: Сөзжасамдық туынды сөздерді тауып, оның қай тәсілмен жасалғанын анықтау.
Әдебиет: 24, 43
Тапсырма
СӨЖ түрі: Практикалық жұмыс
Әдістемелік нұсқау: Көркем шығармалардан грамматикалық нор-мадан ауытқуларға мысалдар жазу.
Әдебиет: 25, 45, 46
Тапсырма:
Көркем шығармадан мәтін талдау.
СӨЖ түрі: Практикалық жұмыс
Әдістемелік нұсқау: Көркем шығармалардан морфологиялық нор-мадан ауытқуларға мысалдар жазу.
Әдебиет: 25, 45, 46
Тапсырма:
Көркем шығармадан мәтін талдау.
СӨЖ түрі: Практикалық жұмыс
Әдістемелік нұсқау: Көркем шығармалардан синтаксистік норма-дан ауытқуларға мысалдар жазу.
Әдебиет: 10, 13, 49
Тапсырма
Әдебиет: 33, 42
Тапсырма:
Қазақ тілі сөздіктерінің құрылысымен танысып, бір-бірінен ерекшеліктерін жазып келу.
СӨЖ түрі: Практикалық жұмыс
Әдістемелік нұсқау: Олардан бірнеше мысалдар келтіру.
Әдебиет: 16, 23, 32, 35
Әдістемелік нұсқау: Әдеби тілге анықтама берген ғалымдардың анықтамасын салыстыру.
Әдебиет: 1, 2, 4
2-тақырып
Тапсырма. Конспект: Тілдік норманы айқындау тәсілдері.
Әдістемелік нұсқау: Негізгі әдебиеттерді пайдаланып жазу.
Әдебиет: 1, 2, 3
3-тақырып
Тапсырма. Конспект: Қазақ тілінің лексикалық құрамының баю, толығу жолдары.
Әдістемелік нұсқау: Лексикологияға байланысты еңбектерді пай-далану.
Әдебиет: 14, 15
4-тақырып
Тапсырма. Конспект: Орфографияның морфологиялық ұстанымы.
Әдістемелік нұсқау: С. Мырзабеков, Р. Сыздықтың еңбектерін пайдалану.
Әдебиет: 5, 34, 40, 42
5-тақырып
Тапсырма. Конспект: Қазақ тілінің интонациялық, акцентуация-лық құбылыстары, оның қазіргі жайы.
Әдістемелік нұсқау: М. Базарбаеваның еңбектерін пайдалану.
Әдебиет: 18, 29, 34
6-тақырып
Тапсырма. Конспект: Қазақ орфографиясындағы қиындықтар.
Әдістемелік нұсқау: Қазақ орфографиясының қазіргі жайына тоқ-талу.
Әдебиет: 5, 17
7-тақырып
Тапсырма. Конспект: Қазақ орфоэпиясындағы қайшылықтар.
Әдістемелік нұсқау: Қазақ орфоэпиясының қазіргі жайына тоқта-лу.
Әдебиет: 35, 40
8-тақырып
Тапсырма. Конспект: Нормативті лексика, оның тіл жүйесіндегі орны.
Әдістемелік нұсқау: Нормативті лексиканың қарастыратын мәсе-лелеріне тоқталу.
Әдебиет: 14, 15
9-тақырып
Тапсырма. Конспект: Соңғы емле сөздігінің құрылысы.
Әдістемелік нұсқау: Сөздікке енген өзгертулер мен толықтыру-ларға тоқталу.
Әдебиет: 5, 40
10-тақырып
Тапсырма. Конспект: Сөзжасам тәсілдері.
Әдістемелік нұсқау: Әрқайсысына анықтама беріп, мысал келті-ру.
Әдебиет: 20, 24, 43
11-тақырып
Тапсырма. Конспект: Грамматикалық нормалар, одан ауытқулар.
Әдістемелік нұсқау: Нақтылы мысалдар келтіру.
Әдебиет: 25, 45, 46
12-тақырып
Тапсырма. Конспект: Поэзиялық шығармалардағы морфологиялық нормадан ауытқулар.
Әдістемелік нұсқау: Морфологиялық нормадан ауытқудың қай түрі екенін ажырату.
Әдебиет: 25, 45, 46
13-тақырып
Тапсырма. Конспект: Тілдің синтаксистік нормасынан ауытқу-лар.
Әдістемелік нұсқау: Әр түріне нақтылы мысалдар келтіру.
Әдебиет: 10, 13, 49
Әдістемелік нұсқау: Пунктуацияға байланысты негізгі еңбектерді пайдалану.
Әдебиет: 33, 42
15-тақырып
Тапсырма. Конспект: Қазақ лексикографиясының қалыптасып, дамуы.
Әдістемелік нұсқау: Әр кезеңге қысқаша мәлімет беру.
Әдебиет: 16, 23, 32, 35
2. 5. Курс бойынша жазба жұмыстарының тақырыптары.
«Нормативті қазақ тілі» пәнінен реферат тақырыптары
1. Тілдік норма және тілдік жүйе.
2. Нормативті қазақ тілі пәні, оның тіл білімінің басқа салалары-мен байланысы.
3. Тілдің экспрессиялық көріктеуіш құралдары.
4. Қазақ орфографиясының морфологиялық ұстанымы.
5. Қазақ тілінің интонациялық,акцентуациялық құбылыстары, оның қазіргі жайы.
6. Қазақ орфографиясындағы қиындықтар.
7. Қазақ орфоэпиясындағы қиындықтар.
8. Біріккен сөздердің емле сөздігінде берілуі.
9. Тұрақты сөз тіркестерінің емле сөздігінде берілуі.
10. А.Байтұрсынов және қазақ лексикологиясы.
11. Қазақ тіліндегі бейәдеби лексикалық тұлғалар.
12.Сөзжасам тәсілдері.
13. Сөзжасамдық нормалар.
14. Грамматика, оның салалары.
15. Көркем әдебиет стилі, оның ерекшелігі.
16.Синтаксистік нормадан жөнімен ауытқулар.
17. Синтаксистік нормадан жөнсіз ауытқулар.
18. Қазақ пунктуациясының зерттелуі.
19. Қазақ лексикографиясының қалыптасып, дамуы.
«Нормативті қазақ тілі» бойынша курс жұмысының тақы-рыптары
1. Ә. Нұрпейісов шығармаларындағы нормативті лексикаға жат-пайтын сөздер.
2. О. Бөкей шығармаларындағы тілдік нормадан ауытқулар.
3. Қ. Ысқақов шығармаларындағы тілдік нормадан ауытқулар.
4. Поэзиялық шығармалардағы тілдік нормадан ауытқулар.
5. Жергілікті баспасөздегі тілдік нормадан ауытқулар.
6. Жергілікті теледидардағы тілдік нормадан ауытқулар.
7. Нормативті қазақ тілінің зерттелу жайы.
8. Қазіргі жастар тіліндегі тілдік нормадан ауытқулардың жалпы сипаты.
А/ Тілдің грамматикалық жүйесі
В/ Тілдегі дыбыстық ерекшеліктер
С/ Әдеби тілге жатпайтын сөздер
Д/ Тілдегі бірізділік, тіл материалдарын нормалау
Е/ Тілдің лексикалық құрамы
А/ Жиілік, мағына жүйелілігі, тілдегі үйлесімділік
В/ Сөздердің түрленуі
С/ Сөз тудыру
Д/ Сөз тұлғалары
Е/ Сөз таптары
А/ Тарихи және сипаттама
В/ Дауысты дыбыстардың алмасуы
С/ Дауыссыз дыбыстардың алмасуы
Д/ Жөді-жөнсіз ауытқулар
4. Тілді нормалайтын құралдар
А/ Оқулықтар, оқу құралдары, өнер-білім ордалары
В/ Жергілікті диалектілер
С/ Жастар тілі, жаргондар
Д/ Ауызекі сөйлеу тілі, қарапайым сөздер
Е/ Ата-аналар, қарттар
А/ Лингвистикалық география әдісі
В/ Кодификация жолы, теңдестіру жолы
С/ Байқау тәсілі
Д/ Сұрақ қою тәсілі
Е/ Салыстыру тәсілі
А/ Тасымал, екпін
В/ Зат есім, сын есім
С/ Ашық буын, тұйық буын
Д/ Есімше, көсемше
Е/ Грамматикалық, лексикалық
А/ Шеккі, әпше, дәліз
В/ Төрт, жүгері, қауын
С/ Шашы айғайлап тұр, бәтер
Д/ Дөрт, борми, әңгелек
Е/ Құлұн, көлөм, башшы
А/ Бож жорға, ағ ешкі
В/ Күздігүні, диуана
С/ Күрөк, сұлұ
Д/ Сөссүз, ташшол
Е/ Күздің гүні, диюана
А/ Арайлас, жуап
В/ Айлану, екші
С/ Көлүк, жамбады
Д/ Үрмет, нүсер
Е/ Әгүршік, шекілдеуік
А/ Келгелі, жүргелі
В/ Барса, айтса
С/ Айтпан, тұрман
Д/ Асқан, тапқан
Е/ Сену, көну
А/ Мен келдім.
В/ Түн. Аспан шайдай ашық.
С/ Келдім мен үйге.
Д/ Асқар – студент.
Е/ Менің балам
А/ Ол, негізінде, сені іздеп келген.
В/ Ол Абай әндері, негізінде, шығарма жазды
С/ Біз, қыздар, Қымбатқа еліктейміз.
Д/ «Абай» - өте шебер жазылған шығарма.
Е/ Дала қызыл, сары, көк гүлдерге толы.
А/ Грамматикалық
В/ Орфографиялық
С/ Орфоэпиялық
Д/ Лексикалық
Е/ Морфологиялық
А/ Грамматикалық
В/ Орфографиялық
С/ Орфоэпиялық
Д/ Лексикалық
Е/ Морфологиялық
А/ Фонетикалық, орфоэпиялық
В/ Синтаксистік, грамматикалық
С/ Стилистикалық, пунктуациялық
Д/ Нормативтік, әдеби
Е/ Морфологиялық, фонематикалық
А/ Тілдегі диалектілер мен сөйленістер
В/ Тілдегі сөздіктер
С/ Тіл тарихы
Д/ Тілдік норма, тілдегі заңдылықтар
Е/ Тілдегі жаңалықтар
А/ Синонимдік
В/ Түсіндірме
С/ Орфографиялық
Д/ Орфоэпиялық
Е/ Фразеологиялық
А/ Кей бір
В/ Әр бір
С/ Қайсы бір
Д/ Еш бір
Е/ Бір кезде
19. Қай сөйлемде тыныс белгісі дұрыс қойылмаған?
А/ Жантық-ай, бері келші, бері.
В/ Жер де, көк те тұп-тұнық, қап-қара.
С/ Құстың жемін әкелші, қалқам.
Д/ Балам, ертең келеді.
Е/ Балам, бері келші.
А/ Көне түркі жазба ескерткіштерінің тілі
В/ Кітаби тіл
С/ Көркем әдебиет тілі
Д/ Ғылым мен техника тілі
Е/ Жалпыхалықтық тілдің екшелген, сұрыпталған түрі
|
Сұрақ саны |
Дұрыс жауабы |
|
Сұрақ саны |
Дұрыс жауабы |
|
1 |
Д |
11 |
С | |
|
2 |
А |
12 |
В | |
|
3 |
Д |
13 |
Е | |
|
4 |
А |
14 |
Д | |
|
5 |
В |
15 |
Е | |
|
6 |
Е |
16 |
Д | |
|
7 |
В |
17 |
Д | |
|
8 |
В |
18 |
Е | |
|
9 |
С |
19 |
Д | |
|
10 |
С |
20 |
Е |
2. Тілдік норма туралы түсінік
3. Тілдік нормалардың негіздері.
4. Нормалану талаптары.
5. Нормалану тәсілдері.
6. Әдеби тіл және оның нормалары
7. Орфографиялық нормалар
8. Орфоэпиялық нормалар
9. Қазақ орфографиясының негізгі ұстанымдары.
10. Қазақ орфографиясындағы қайшылықтар.
11. Қазақ орфоэпиясындағы қайшылықтар.
12. Грамматикалық нормалар
13. Сөздердің жасалу тәсілдері.
14. Сөзжасамдық нормалар
15. Морфологиялық нормалар.
16. Морфологиялық нормадан ауытқулар
17. Синтаксистік нормалар.
18. Синтаксистік нормадан ауытқулар
19. Лексикалық нормалар
20. Лексикалық нормалар, одан ауытқулар
21. Тілдік нормадан жөнімен ауытқулар.
22. Тілдік нормадан жөнсіз ауытқулар.
23. Қазақ пунктуациясының негіздері.
24. Пунктуациялық сауаттылық мәселесі.
25. Қазақ пунктуациясындағы қиындықтар.
26. Дублеттер мен нұсқалар
Оқу-әдістемелік кешен ФжЖ институтының әдістемелік кеңесінің отырысында бекітілген. 7 ақпан 2005ж
14 12 2014
3 стр.
Оқу-әдістемелік кешен тарих мамандығы студенттеріне арналған /Құрастырған- кучерова Сауле Алимовна, Өскемен, ШҚМУ,2005. 34-бет
14 12 2014
4 стр.
Оқу-әдістемелік кешені кәсіптік мамандық алушы студенттерге арналған. Оқу-әдістемелік кешенінде экология курсының тақырыптық жоспары берілді және студенттер үшін пайдаланылатын әде
14 12 2014
1 стр.
Оқу-әдістемелік кешені география мұғалімі мамандық алушы студенттерге арналған. Оқу-әдістемелік кешеніндегеология курсының тақырыптық жоспары берілді және студенттер үшін пайдаланы
14 12 2014
1 стр.
Оқу-әдістемелік кешені мамандық алушы студенттерге арналған. Оқу-әдістемелік кешенінде экология курсының тақырыптық жоспары берілді және студенттер үшін пайдаланылатын әдебиеттер,
14 12 2014
1 стр.
«Химия» мамандығы студенттеріне арналған «Бейорганикалық химия» пәнінің оқу-әдістемелік кешені. /Тантыбаева Б. С., Касымова г-х. Б. Өскемен: ШҚму баспасы, 2005
14 12 2014
5 стр.
Пән-нің тақырыптық жоспары оқу жоспарына сай көрсетілген. Прак-тикалық сабақтардың жоспары, СӨЖ, осөЖ тапсырмалары, оларды орындауға әдістемелік нұсқаулар берілген
14 12 2014
1 стр.
С. Аманжолов атындағы ШҚму «География» мамандығының студенттеріне арналған «Химия» пәнінің оқу-әдістемелік кешені. / құрастырған: Байбосынова Ардақ Тоқтамысовна. Өскемен: ШҚму басп
15 12 2014
4 стр.