Оқу-әдістемелік кешен

Методикалық нұсқау Паскаль тілінің негіздері \ әдістемелік нұсқаулар. 11-12 бетте көрсетілген.

Тақырып 2: Шартты оператор.

Тапсырма:

Ең кіші және ең үлкен элементтерді тауып есепті шығару керек.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Методикалық нұсқау Паскаль тілінің негіздері \ әдістемелік нұсқаулар. 12-15 бетте көрсетілген.

Тақырып 3: Циклдер.

Үш түрлі циклмен шығару.

Тапсырма: м
ұндағы n!=1*2*3*...*n, n, m (n>=m>0) бүтін сандар.
n бүтін сан.

n и m бүтін сандар (n>=m>0).

e =0.001: жуықтықпен қосындыны табу керек

n бүтін сан

е
= 0.0005: жуықтықпен қосындыны табу керек

n бүтін сан

n
, натурал санындағы цифрлар санын және оның қосындысын есептеу керек
х1-ден х2-ге дейін аралықта қадамы h=(x2-x1)/(n-1) болатын өрнектің мәнін кесте түрінде шығарыңыз. a, b, c, Коэффициенттері х1, х2 аралығының шекарасы, n натурал с
ан.
Функцияның мәнін есептеңіз

k=1,2,... . y>=z. болғанша (x,y>1)

0
.01 дәлдікпен минималды функцияны есептеңіз

х1<=x<=x2. аралықта, х1, х2,a, b, c тұрақты сандар.

10. u, v, бүтін, n натурал саны берілген. Табу керек:

a
(1)=u; b(1)=v;

a(k)=2*b*(k-1)+a*(k-1); b(k)=2*a*(k-1)+b*(k-1),

k=2,3,4,... .

Методикалық нұсқау Паскаль тілінің негіздері \ әдістемелік нұсқаулар. 18-23 бетте көрсетілген

Тақырып 4: Массив.

Бақылау жұмысына тапсырма.

Екі өлшемді массив (матрица) берілген. Массив элементтерінің ең кіші және ең үлкен элементтерін табыңыз.
Екі өлшемді массив берілген. Ең кіші элемент орналасқан жол мен баған нөмірін көрсетіңіз.
массивтің әр элементінің орнына алдыңғы тұрған барлық элементтердің арифметикалық ортасын қою керек.
массивте 20 бүтін сан бар. Ондағы теріс сандардың арасынан ең үлкенін тауып, ондай сан 1-ақ болсын, 1-ші тұрған элементтің орнына ауыстырыңыз.
а_{1, . . . . .}а₉₉ бүтін сандары берілген. Осы тізбектегі ең кішкентай мен ең үлкенін лақтырып тастап, жаңа тізбек алыңыз.
Екі өлшемді массив берілген. Теріс элементтерін нолмен ауыстырып және әр бағандағы оң элементтердің қосындысын табыңыз.
Реті 10-ға тең квадратты бүтін саннан тұратын матрицаның ең үлкен элементтерін 0-ға ауыстырыңыз, егер осы элементтер 1-ші және соңғы жолдарда кездеспесе.
n натурал саны және a(1),a(2),...,a(n) бүтін сандар тізбегі берілген. Олардың арифметикалық ортасын формула бойынша табу керек.

Өлшемі 18 х n нақты матрица берілген. Оның элементтерінің арасынан модулі бойынша ең үлкен элементті табыңыз және ол элементтің тұрған орнын көрсетіңіз.
Нақты матрицы n x T берілген. Ол матрицаның кейбір элементтері нөлге тең емес. Сіздер матрицаның әр элементін модулі бойынша ең үлкен элементке бөліп жаңа матрицаны табуыңыз керек.

Методикалық нұсқау Паскаль тілінің негіздері \ әдістемелік нұсқаулар. 36-45 бетте көрсетілген

Тақырып 5:Жиын.

Тапсырма:

А жиынының элементтерінің базалық типі Х, олар аралық типпен берілген. Осы жиынның элементтер санын анықтайтын функцияны жазу керек.
Базалық типі Х болатын А және В жиындары берілген.

а) А-В, б) А-В, в) А*В жиындарының элементтер санын анықтайтын функция құрыңыз.

Берілген жолда дауысты және дауыссыз дыбыстардың қайсысының саны көп екендігін анықтайтын программа құрыңыз.

Методикалық нұсқау Паскаль тілінің негіздері \ әдістемелік нұсқаулар. 36-45 бетте көрсетілген

Тақырып 6: Жазу.

Тапсырма

Әр жолаушының жүгіндегі заттардың саны және жалпы салмағы берілген. Жолаушылардың жүктері туралы мәліметтерді массивке жазып, сол массивтің көмегімен төмендегі есептерді шығарыңыз.

А) Әр затының орта салмағы мен заттардың жалпы орта салмағы арасындағы айырмашылық 0,3 килограммнан аспайтын жүкті табу керек.

Б) Жүктері екі заттан артық жолаушыларды және заттарының саны заттардың жалпы орта санынан артық болатын жолаушыларды табыңыз.

В) салмағы 30 кг аспайтын бір заты бар жолаушыны анықтаңыз.

Методикалық нұсқау Паскаль тілінің негіздері \ әдістемелік нұсқаулар. 36-45 бетте көрсетілген

Тақырып 7: Ішкі программа.

Бақылау жұмысына тапсырма.

Ішкі программа (процедура).

Төмендегі мәліметтері бойынша берілген ұшбұрыштың сүйір бұрышының мәнін анықтаңыз:

А) катеттерінің ұзындығы бойынша;

Б) катеті мен гипотенузасының ұзындығы бойынша.

Емдеу мақсатындағы ашығу кезіндегі емделушінің салмағы 30 күнде 96 килограмнан 60 килограмға түсті. Күнделікті салмағының азайуы дене салмағына пропорционал екендігі анықталды. Емделушінің ашығуының 2-ші, 3-ші, ..., 29-шы күндергі салмағын анықтау керек.
а және в нақты сандары берілген. Анықтау керек:

u=min(a,b), v=min(ab, a+b), min(u+v², 3.14)

Нақты сан у берілген. Есептеу керек:

мұндағы

Методикалық нұсқау Паскаль тілінің негіздері \ әдістемелік нұсқаулар. 36-45 бетте көрсетілген

Тақырып 8: Файл.

Тапсырма:

Компоненттері нақты сандар болатын f файлы берілген. Табу керек:

А) f файлының компоненттерінің қсындысын;

Б) f файлының компоненттерінің көбейтіндісін;

В) f файлының компоненттерінің квадраттарының қосындысын.

Мекеме қызметкерлерінің аты жөні f файлына мына ретпен жазылған: фамилиясы, аты, әкесінің аты. Осы мәліметтердің ретін өзгертіп g файлына жазыңыз.
Мекеме қызметкерлерінің аты жөнінен және телефон нөмірінен тұратын f файлы берілген. Қызметкерлердің аты жөні бойынша оның телефон нөмірін анықтаңыз.

Методикалық нұсқау Паскаль тілінің негіздері \ әдістемелік нұсқаулар. 36-45 бетте көрсетілген

Тақырып 9: Символдық айнымалылармен жұмыс.

Тапсырма

Текстегі сөздер санын есептеңіз.
Берілген текстегі ең ұзын сөзді шығарыңыз.
Берілген сөз тексте неше рет кездесетінін есептеңіз.
Сөздер арсындағы артық бос орынды алып тастаңыз.
Текстегі сөздер арасыны бір бос орынның орнына үтір мен бос орын қойыңыз.
Тексте к әрібінен неше сөз басталатынын процентпен есептеп шығарыңыз.
Қандай символ тексте кездеседі және неше рет.
Тескстегі жақшаның ішіндегі текстің бөлігін алып тастаңыз.
текстің ұзындығын 10 символдан аспайтын жолдарға бөліңіз.
текстегі к-шы сөзді шығарыңыз.

Методикалық нұсқау Паскаль тілінің негіздері \ әдістемелік нұсқаулар. 48-52 бетте көрсетілген

Тақырып10: Графиктік редактор.

Тапсырма

Экран бойымен жылжып отыратын нысана бейнесін салыңыз.
суретте көрсетілген бейнелерді салу программаларын құрыңыз.

А) Б) С) D)

Методикалық нұсқау Паскаль тілінде программалау \ оқу құралы. 109-119 бетте көрсетілген

2.7 Курс бойынша жазбаша жұмыстардың тақырыптары

1) Үй жұмыстары.

2) №1, 2 бақылау жұмыстары.

3) «Қазіргі программалау технологиялары». Баяндама даярлау.

әдебиеттер: 1-14

2.8 Тестілік тапсырмалар:

1) Алгоритмнің негізгі қасиеттері:

а) Дискреттікк, анықтау, нақтылық

б) Дискреттік, анықтық, түсініктілік

в) Детерминдік, толымдық, жалпылық

2) Алгоритмнің негізгі құрылымдары:

а) Сызықтық, тармақтық, циклдік

б) Түзулік, тармақтық, айналу

с) Сызықтық, кезектік, қайталау

3) Динамикалық құрылымдық мәліметтер:

а) ағаш, массив, айнымалы

б) массив, жазу, файл

с) стек, кезек, екілік ағаш

4) Паскаль тілі қай жылы шықты

а) 1979

б) 1951

с) 1869

5) Паскаль тілін шығарған кімі?

а) Блез Паскаль

б) Никлаус Вирт

с) Ада Лавлейс

6) Шартсыз көшу операторы

а) Goto

б) Label

с) Concat

7) Параметрлі цикл

а) While <Логикалық өрнек> do

б) Repeat [циклдық бөлік операторлары]

until <Логикалық өрнек>

с) For (үшін), to (дейін) және do (орында)

8) Шарты алдын ала берліген цикл

а) While <Логикалық өрнек> do

б) Repeat [циклдық бөлік операторлары]

until <Логикалық өрнек>

с) For (үшін), to (дейін) және do (орында)

9) Массив дегеніміз –

а) бір типтегі берілгендер жиыны

б) әр түрлі типтегі берілгендер жиыны

с) айнымалылар жиыны

10) Жолдың ұзындығын анықтау үшін қай функция қолданылады.

а) left

б) length

с) long

11) Тұрақты

а) Const

б) Concat

с) Constante

12) Delete(z,m,n) –

а) m жолының z орнынан бастап n символын өшіреді;

б) z жолының m орнынан бастап n символын өшіреді;

с) z жолының m - n символын өшіреді;

13) Insert(d1,d2,m) –

а) d1 жолын d2 тізбегіне m орыннан бастап санап қосады;

б) d1 жолын d2 тізбегінің m орнынан бастап шегереді;

с) d1 жолын d2 тізбегіне m рет қосады;

14) Программалау тілінің семантикасы – бұл

а) ережелер жиыны

б) операторлар тобы

с) қызметші программа

15) MoveTo(x,y)

а) х, у жаңартылған координата мәндері

б) координатасы х,у болатын түзу сызық

с) соңғы координатасы х,у болатын түзу сызық

16) массивті сиапаттау

а) aray

б) array

с) read

17) енгізу оператор

а) write

б) read

с)repeat

18) шығару операторы

а) write

б) read

с)repeat
19) Тең емес

а) =!

б) ><

с)<>

20) Программа деп –

а) қандай да бір алгоритмдеу тілігде жазылған алгоритмді айтамыз

б) операторлардың көмегімен жазылған есеп

с) дұрыс жауабы жоқ

дұрыс дауаптың кілті

Сұрақ номері

Дұрыс жауабы

2.9 Курстың емтихан сұрақтары:

Информатика пәні.
Алгоритм және оның берулу тәсілдері.
Алгоритмнің қасиеттері.
Алгоритнің құрылымдары.
Алгоритмді сипаттау тәсілдері.
Блок сызба.
Алгоритмдік тіл.
Тілдің алфавиті.
Программалу тілінің синтаксисі.
Программалу тілінің семантикасы.
Қызметші программа компилятор.
Қызметші программа интерпретатор.
Мәліметтер құрылымдары.
Динамикалық құрылымдық мәліметтер.
Модульдер.
Жоғары деңгейлі программалау тілдері.
Паскаль тілінің тарихы.
Паскаль тілінің алфавиті.
Программаның жазылу схемасы.
Мәндердің стандартты типтері.
Логикалық тұрақтылар.
Стандартты функциялар.
Салыстыру операторлары.
Айнымалылардың сипаттау бөлігінде сипатталуы.
Айнымалының тип бөлініде сипатталуы.
Енгізу операторы.
Шығару оаераторы.
Паскаль программасының тересесі.
Сызықтық оператор.
Шартты оператор.
Таңдау операторы.
Шартсыз көшу операторы.
Параметрлі цикл.
Шарты алдын-ала қойылған цикл.
Шарты соңынан берілген цикл.
Қос цикл.
Массивті сипаттау және тип бәлігінде сипаттау.
Массив. Массивті енгізу, шығару.
Бір өлшемді массивті өңдеу (алу, қою, массив элементтерінің орнын ауыстыру, ең үлкен және ең кіші элементті табу).
Екі өлшемді массивті өңдеу (алу, қою, матрицаның жолы мен бағанының орындарын ауыстыру, ең үлкен және ең кіші элементтерін табу).
Есепке процедураларды пайдалану.
Символдардық айнымалылармен жұмыс.
символдық берілгендермен жұмыста қолданылатын функциялар.
Жолдармен жұмыс.
Есеп шығарарда модульдерді пайдалану.
Графиктік редактормен жұмыс.
Жылжымалы объект жасау.
Функция.
Қазіргі программалау технологиялары.
Қате туралы шығатын хабарламалар.

<предыдущая страница