Қоғамдық тамақтандыру. Қоғамдық тамақтандырпу кәсіпорындарыны түрлері және олардың гигиеналық сипаттамасы. Қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарының орналасуына және жер учаскесіне қойылатын санитарлық талаптар. Қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарының ішкі жоспарлануына және жабдықталуына қойылатын санитарлық талаптар. Қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарында азық-түліктердің тасмалдауына, қабылдануына, сақталуына, кулинарлық өнделуіне қойылатын санитарлық талаптар. Қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарында ыдыстардың, жабдықтардың, инвентарьдың жуылу мен дезинфекиясының гигиенасы. Қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарында дезинфекиялық-дератизаиялық шаралар. Қоғамдық тамақтандыру кәсіпорыны жұмысшыларын медициналық тексеруден өткізу. Қоғамдық тамақтандыру кәсіпорыны жұмысшыларының санитарлық сауаттылығы мен жеке бас гигиенасы.

Тамақтық азық-түліктердің сақталуы мен сатылуы. Сауда кәсіпорындарының және сауданың әртүрлі формасның сипаттамасы және жұмыс ерекшеліктері. Оларға санитарлық қадағалау жүргізудің және ұйымдастырудың ерекшеліктері. Азық-түлік дүкендерінің ішік жоспарлануына, мүлкіне, құрал жабдықтары мен бұйымына қойылатын жалпы санитарлық талаптар. Азық-түліктердің қабылдауына, сақталуына және сатылуына қойылатын санитарлық талаптар. Әмбебап дүкендер мен өзіне-өзі қызмет көрсету азық-түлік дүкендеріне қойылатын санитарлық талаптар.Автоматтандырылған сауда кәсіпорындарына қоылатын санитарлық талаптар. Ұсақ бөлшек саудасы мен жылжымалы сауда орындарына қойылатын санитарлық талаптар. Азық-түлік базалары мен қоймаларының орналасуына, жабдықталуына және пайдалануына (эксплуатациясына) қойылатын санитарлық талаптар.

Тамақ өнеркәсібі. Тамақ өнеркәсібі кәсіпорындарына қойылатын жалпы санитарлық талаптар. Территориясына, сумен камтамасындандыру жүйесіне, канализаия жүйесіне, жарықтандырылуна, жылу жүйесіне, желдетілуіне, тоңазыту мүмкіншілігіне, ішкі жоспарлануына, жабдықталуына, бұйымдар мен тараға, азық-түліктердің тасмалдауына, дезинфекиялық-дератизаиялық шараларды жүргізілуіне, шикізатты бақылау жүйесіне, технологиялық процестерге, жұмысшылардың еңбек жағдайы мен тамақтануының ұйымдастырылуына, медииналық қызмет көрсетуіне, жеке бас гигиенасының сақталуына, профилактикалық медициналық тексеру жүргізілуіне, персоналдың санитарлқ сауаттылғына қойлатын талаптар. Әртүрлі саладағы тамақ өнеркәсібі кәсіпорындары-сүт өнеркәсібі (сүт зауыттары, сүт фермалары), ет өнеркәсібі (ет зауыттары, мал сою пункттері, шұжық зауыты), балық өнеркәсібі (балық өндеу кәсіпорындары), консерві өнеркәсібі (консерві зауыттары), нан пісіру өнеркәсібі (нан зауыты, шағын наубайханалар), тоңазытқыш өнеркәсібі (тоңазытқыштар), кондитерлік фабрикалар, қант-қызылша зауыты, көкөніс-жеміс өнеркәсібі (көкөніс кептіру кәсіпорындары). Ашытып-тұздау пункттері, саңырауқұлақтарды дайындап, өндеу пункттері, алкогольді және алкогольсіз сусын өнеркәсіптері және т.б.

Емдік-профилактикалық және диеталық тамақтанудың, халықтың жеке топтарының тамақтануының негіздері.

Емдік – профилактикалық тамақтану. Сұрақтын тарихы. Түсініктің анықтамасы. Тағайындалуы. Емдік-профилактикалық тамақтанудың түрлері. Рациондар (1, 2, 2а, 3 4, 5). Тегін тамақтануды беру ережелері. ЕПТ таңертенгі асты витаминдендіру. ЕПТ басқа түрлері: сүт, сүт қышқылды өнімдер, пектин, витаминдік препараттар. Көрсеткіштері мен беру ережесі. ЕПТ санитарлық-гигиеналық қадағалау жүргізу.

Қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарының жүйесіндегі емдік тамақтану. Сұрақтын тарихы. Түсініктің анықтамасы. Еңбек өнімділігін жоғарлату, уақытша еңбекке жарамсыздықты және сырқаттылықты төмендету үшін емдік тамақтанудың маңызы. Тұрғындардың мекен – жайына, жұмыс және оқу орындарына қарай қоғамдық тамақтандыру жүйесіндегі емдік тамақтануды ұйымдастыру приниптері. Емдік асханалардың жұмысын ұйымдастыру. Емдік тамақтарды шығаруын ұйымдастыру, емдік тамақтануды басқарудың және қызмет көрсетуді ұйымдастыру принциптері. Тұрғындардың мекен – жайына, жұмыс және оқу орындарына қарай қоғамдық тамақтандыру жүйесіндегі емдік тамақтануды ұйымдастыруына санитарлық-гигиеналық бақылау жүргізу.

Ауруханалар мен санаторияларда емдік тамақтану. Диетология жөніндегі негізі түсініктер. Диетологияның дамуы және қалыптасуының тарихы. Негізгі емдік диеталардың сипаттамасы. Санаториялар мен ауруханалардың стационарлық жағдайында диеталық (емдік) тамақтануды ұйымдастыру және оның приниптері. Толықтық пен семіздікке қарсы және дене салмағының алғашқы көбейе бастаған кезіндегі алиментарлық профилактиканың емдік принциптері мен негізгі бағыттары. Жүрек-қан тамыр жүйесі ауруларының алиментарлық профилактикас және кардиологиялық науқастардың емдік тамақтануы. Тұз алмасуы бұзылстарының, тірек-қимыл аппараты функциясы бұзылыстарының алиментарлық профилактикасы және емдеудегі емдік приниптері. Қант диабеті бар науқастардың емдеудегі ұзақ уақыт қолданылатын диеталар. Санаториялар мен аурухана мекемелерінде емдік тамақтануға санитарлық – гигиеналық бақылау жүргізу.

Балалар мен жасөспірімдердің тамақтануы. Балалардың дене бітім мен нерв-психика жүйесі үйлесімді дамуына ұтымды тамақтанудың маңызы. Балалар организімдегі зат алмасудың ерекшеліктері. Негізгі алмасу мен энергия шығыны. Балалардың тамақтануында белок құндлығының ерекше маңызы. Балалардың тамақтануында майлар мен көмірсулар. Тағамның витаминдік толық құндылығы бала организімінің дұрыс дамуының негізі ретінде. Минералды заттар және олардың өсіп жатқан организімдегі тірек-қимыл жүйесінің дұрыс қалыптасуындағы ролі. Балалардың тамақтану тәртібі. Мектепке дейінгі жастағы балалардың тамақтануы. Ана сүтің емудің теориялық негіздері. Ана сүтімен тамақтанудың мәселелерін шешу жолдары. Қосымша тамақтандыру. Аралас тамақтандру. Ана сүтінің «алмастырғыштары». Мектеп жасына дейінгі балалардың тамақтануы (ясли, бала бақша).Мектепте тамақтандыру. Жазғы балалар сауықтыру мекемесінде тамақтандыру.

Қарт және егде жастағы адамдардың тамақтануы. Адам өмірінің ұзақтылығы. Халықтың жастық топтарының жіктелуі. Қартаюдың мәні. Егде жастағы адамдардың тамақтану принциптері. Тамақтанудың энергиялық жағы. Тамақтанудың сапалық жағы (белоктарда, майларда, көмірсуларда, витаминдер мен минералды заттарда қажеттілік). Тамақтану тәртібі. Егде жастағы адамдардың тамақтануының липотропты және антиоксидантты белсенділігі.

Ой еңбегі мен операторлық іс атқаруда тамақтану. Тамақтануды нормалау қажеттілігі. Тамақтану нормаларын түсіндіру жолдарын жетілдіру. Тамақтану нормаларын белгілеуіне қазіргі уақыттың жолдары мен негізгі гигиеналық приниптері. Ой еңбегімен айналысатын адамдардың тамактануының ерекшеліктері. Автоматтандырылған еңбекпен айналысатын адамдардың тамақтануының ерекшеліктері.

Ой еңбегі мен операторлық еңбектегі адамдардың денсаулығына және жұмыс қабілетіне әсер ететің факторлар. Моторикалқы-висцеральдық рефлекстер және олардың организімдегі тіршілік үшін маңызды жүйелер функциясына және зат алмасу процесіне тигізетің әсері. Ой еңбегі мен операторлық еңбектегілердің раионын құрастыру принциптері. Тамақтанудың энергиялық жағы. Тамақтанудың сапалық жағы. Тамақтану тәртібі. Гипокинезиялық жағдайдан шығару және алдын алу.

Физикалық жұмыспен айналысатындардын тамақтануы. Өнеркәсіп жұмысшылары тамақтануындағы мәселелердің қазіргі жағдайы. Өнеркәсіп жұмысшыларының ұтымды тамақтану принциптері. Тамақтанудың энергиялық жағы. Тамақтанудың сапалық жағы. Тамақтану тәртібі. Ауыл шаруашылығындағы механизаторлардың және басқа да ауыл шаруашылық жұмысшыларының тамақтануы. Ауыл шаруашылық жұмысшылар еңбегін өнәркәсіп еңбегіне жақындату. Ауыл шаруашылық еңбегі жағдайының ерекшеліктері мен сипаты.Маусымдық, әртүрлі деңгейдегі жұмыс ауырлығы, климаттық факторлардың әсері және т.б. Тамақтанудың энергиялық жағы. Тамақтанудың сапалық жағы. Ұсынылатын тамақтық нормалар. Дала қосында тамақтану.

Спортшылардың тамақтануы. Спортшылардың тамақтануының сандық жағына қойылатн талаптар. Тамақтық заттарды арнайы мақсаттармен қолдану. Спортшылардың тамақтану тәртібінің ерекшеліктері. Спорт әрекетінің әртүрлі режимдерінде спортшылардың тамақтануы.

Адам өмірінде дене тәрбиесі мен спорттың алатын орны және ролі. Спортшылар организміндегі зат алмасудың ерекшеліктері. Тамақтанудың энергиялық жағы. Тамақтанудың сапалық жағы. Спортшылардың тамақтануындағы тамақтық және биологиялық белсенді заттардың сәкестілігінің ерекшеліктері. Негізгі заттардда, әсіресе белоктарда, майларда, көмірсуларда қажеттілік. Минералды заттарда қажеттілік. Тамақтану тәртібі. Күнделікті жаттығу кезіндегі тамақтану. Интенсивті жаттығулар мен жарсытар кезіндегі тамақтану. Тамақтанудың көмірсу-белок-витамин бағыттамасы. Қиыр климаттық жағдайында тамақтану. Ыстық климаттық жағдайында тамақтану ерекшеліктері. Халықтың ерекше континентальды қлиматтық жағдаындағы тамақтану.

Ерекше жағдайларда тамақтану. Ғарышқа ұшу жағдаында тамақтанудың негізгі мәселелері. Экспедиияда жүргенде және тұрақты базадан ұзақ уақытқа алстап кеткен жағдайдағы тамақтанудың проблемалары. Қазақстан халқының тамақтануындағы ұлттық ерекшеліктері

№7Кредит

Организімнің ішкі ортасын қорғау жөінідегі білімінің қазіргі жағадайы.

Тамақтанумен байланысты микробты және микробты емес аурулардың жіктелуі. Азық-түліктерді микробтық және химиялық ластанудан қорғау.

Тамақтан улану. Тамақтан улану жөніндегі білімінің даму тарихының негізгі кезеңдері. «Тамақтан улану» түсінігінің анықтамасы мен мазмұны. Тамақтану уланудың қазіргі жіктелуі. Қазақстанда тамақтан уланудың өріс алуы.

Тамақтық токсикоинфекция және оны алдын алу. Анықтамасы. Этиология және патогенезі. Жалпы таралу сипаттамасы.

Энтеропатогенді серотипті E.coIi әсерінен туындайтын тамақтық токсикоинфекциялар. Қоздырғыштары, олардың азық-түлікте тіршілік ету мүмкіншілігі. Азық-түліктің ішек таяқшасының патогенді штамдарымен ластану көздері мен жолдары. Колибактериялық токсикоинфекция таралуының клинико-эпидемиологиялық ерекшеліктері. Лабораториялық диагностикасы. Алдын алу.

Proteus тұқымдас бактериялардың әсерінен туындайтын тамақтық токсикоинфекциялар. Қоздырғыштары, олардың азық-түлікте тіршілік ету қабілеті. Азық-түліктің ластану көздері мен жолдары. Кейбір азық-түліктің протей токсикоинфекцияның таралуындағы ролі. Лабораториялық диагностикасы. Алдын алу.

Энтерококктардің әсерінен туындайтың тамақтық токсикоинфекциялар. Қоздырғыштары, олардың азық-түлікте тіршілік ету қабілеті. Азық-түліктің ластану көздері мен жолдары. Кейбір азық-түліктің энтерококкты токсикоинфекцияның таралуындағы ролі. Лабораториялық диагностикасы. Алдын алу.

Спора өндіргіш микроорганизмдер қоздыратын тамақтық токсикоинфекциялар. Қоздырғыштары және олардың патогенезі. Азық-түліктің перфрингенс және цереус бациллаларымен ластану көздері және жолдары. Токсикоинфекцияның таралуындағы кейбір азық-түліктің ролі. Перфрингенс және цереус бациллаларымен туындайтын сырқаттың клиникалық-эпидемиологиялық ерекшеліктері. Лабораториялық диагностикасы. Алдын алу.

Vibrio parahaemoIiticus басқа да аз зерттелген микроорганизмдер қоздыратын тамақтық токсикоинфекциялар.

Тамақтық бактериялық токсикоздар. Ұғымның анықтамасы. Этиологиясы мен патогенезі.

Ботулизм. Қоздырғыштары және олардың сипаттамасы. Азық-түлікте спораның тіршілік ету қабілеті. Ботулиндік токсиннің қасиеті. Ботулизм микробтарымен азық-түліктің ластану көздері және жолдары. Ботулизм таралуындағы кейбір азық-түліктің ролі. Үй жағдайында консервілеу ботулизм таралуының негізгі факторы. Қазақстанда ботулизмнің таралуы. Ботулизмнің клиникалық-эпидемиологиялық ерекшеліктері. Лабораториялық диагностикасы. Ауруды алдын алу. Ботулизмді емдеу. Антиботулиндік сарысу. Қолдану әдістері.

Стафилококктық токсикоз. Қоздырғыштары, олардың азық-түлікте тіршілік ету қабілеті. Патогенезі. Азық-түлікте стафилококктың энтеротоксин өндіру жылдамдығы, токсиннің қасиеті. Этеротоксинді стафилококктың таралу көздері, жолдары, жұғу механизмі. Сауын малдың желінсауы, пиодермия ауруы арқылы және аэрогендік жолмен таралуы. Стафилококктық токсикоз таралуындағы кейбір азық-түліктің ролі. Стафилококктық токсикоз сырқатының клиникалық-эпидемиологиялық ерекшеліктері. Лабораториялық диагностика. Ауруды алдын алу.

Аралас этиологиялы (микст) тамақтан улану. Потенциалды-патогенді микроорганизмдердің қосарлануы (Bac.cereus, StaphyIococcus aureus т.б.).

Тамақтық микотоксикоздар. Анықтамасы. Этиологиясы. Патогенезі. Таралуы. Микотоксикоздарды алдын алу.

Афлатоксикоз. Этиологиясы. Қазақстандағы афлатоксикоз проблемасы. Афлатоксикоз таралуындағы кейбір азық-түліктің ролі. Афлотоксиннің қасиеті және организмге әсері. Азық-түліктегі афлотоксиннің шектелген мөлшері. Алдын алу.

Алиментарлық-токсикалық алейкия. Этиологиясы. Дәннің ақ зең (фузариум) тұқымдас саңырауқұлақтарымен зақымдануына әсер ететін жағдайлар. Алдын алу шаралары.

«Есіртікіш наннан» улану. Этиологиясы. Клиникалық көрінісі. Алдын алу шаралары.

Эрготизм. Этиологиясы. Қастауыш (спорынья) зақымдайтын дәнді дақылдар. Қастауыштың улы заттары, оның қасиеті. Эрготизмнің клиникалық түрлері. Алдын алу шаралары.

Уров ауруы. Уров ауруының этиологиясы жөніндегі әртүрлі жорамалдар. Клиникалық көріністері. Алдын алу.

Этиологиясы микробті емес тамақтан улану. Улы саңырауқұлақтардан (боз уқұлақ, шыбынжұт , сатана саңырауқұлақ) улану, алдын алу. Кулинарлық өңдеуден дұрыс өтпеген, шартты түрде ғана жеуге жарамды саңырауқұлақтардан (сарғыш саңырауқұлақ, тыржыңқұлақ, қатпарқұлақ, қозықарын) улану. Улы өсімдіктерден (қара меңдуана, сасық меңдуана, утамыр, теңбіл убалдырған, итжелек, жабайы аконит, лаңса, ақ итжүзім, дәрілік қаратамыр, далалық көннар, қасқыржидек, талгүл, итжидек, құтырған (белладонна, красавка) улану, алдын алу шаралары.

Арам шөптік токсикоз. Сүйелжазар (гелиотроп) токсикозы, айыртарақ токсикозы (триходесмототоксикоз), есіртпелі үйбидайықтан (плевел) улану. Таралуы, клиникалық көріністері, алдын алу.

Сүйек дәнекті жемістердің ащы дәнінен улану. Шабдалы, өрік, шие т.б. амигдалинінен улану. Таралуы, клиникалық белгілері, алдын алу.

Жаңғақ жемістен улану. Бук жаңғағының уы (фагин), тунг ағашының улы дәне майы, қоза (мақта өсімдігі) уы (гоосипол), үпілмәлік (клещевина) уы (рицинин), үрме бұршақ (фасоль) уы (фазин). Таралуы, клиникалық көріністері, алдын алу.

Жануарлардың улы тіндерімен улануы. Кейбір балықтын ұрық және уылдырық сүті (маринка, севанская хромуля, усач, иглобрюх және т.б.), ішкі секрециялы бездері (бүйрек безі, ұйқы безі). Тарлуы, клиникалық көріністер, алдын алу.

Белгілі бір жағдайларда ғана улы әсер ететін өнімдерден улану. Өніп кеткен картоп соланині, кейбір балықтың (лақа, шортан, алабұға, скумбрия т.б.) бауырынан, уылдырық сүтінен, ұлудан (митилизм), балдан (улы өсімдіктерден жиналғанда) улану. Таралуы. Алдын алу.

Пестицидтерден улану. Жалпы мәліметтер. Жіктелуі. Гигиеналық баға беру. Пестицидтердің негізгі топтарына (хлорорганикалық, фосфорорганикалық, сынапорганикалық қосылыстар, карбаматтар) қысқаша сипаттама беру. Пестицидтермен улануды алдын алу. Ауыл шаруашылығында (егін, мал шаруашылықтары) қолдануға рұқсат етілген пестицидтер. Азық-түліктер мен жемнің құрамындағы пестицидтердің шектеулі мөлшерін қадағалайтын істегі заңдар. Тамақтық азық-түліктерде пестицидтердің қалдық мөлшерін бақылау әдістері.

Нитриттар және басқа да тамақтық қоспалармен улану. Тамақтық қоспаларды қолданудағы санитарлық нормалар мен ережелердің бұзылуы. Созылмалы алиментарлық нитрат-нитриттік метгемоглобинемия және оны алдын алу.

Азық-түлікке арналған құрал-жабдықтар, ыдыстар т.б., орауыш материалдары арқылы тамаққа енетін қоспалармен улану. Ауыр металл тұздары (қорғасын, мыс, мырыш т.б.) мышьяк, синтетикалық полимер материалдардың химиялық қосылыстары.

Қоспалармен улану. Құрамында минералдық тыңайтқыш қалдықтары бар іркінді сулармен суарылған егістіктен алынған өнімдердегі қоспалар. Өсімдік өнімдерінде нитраттың (нитриттің) жиналуы. Адам мен жануар организмінде аминдерден (амидтерден) және нитриттерден (нитраттардан) нитрозоаминдердің түзілу мүмкіндігі. Бақша дақылдарымен, көкөніспен нитраттардың организмге түсуін шектейтін алдын алу шаралары, Қазақстандағы нормалау, тексеру әдістері. Азық-түлікке қоршаған ортадан түсетін басқа да қоспалармен (мышьяк, сынап, кадмий, марганец, селен, фтор т.б.) улану.

Этиологиясы анықталмаған тамақтан улану. Алиментарлық пароксизмальды-токсикалық миоглобинурия (Гафф ауруы). Тарауы. Этиологиясы. Арудың дамуымен байланысты балықтын түрлері. Балықпен улы қасиеттерге ие болуының себептері. Аурудың клиникалық көріністері. Алдын алу.

Тамақтан улануды талдау. Талдау мақсаты. Талдаудың ұйымдастырылуы. Тамақтан улану ошағындағы емдеу мамандарының міндеттері. МСЭҚ мамандарымен тамақтан улану сырқатын талдау әдістемесі. Тамақтану сипатын анықтап, диагнозды дәлелдеу. Санитарлық-эпидемиологиялық талдау кезінде лабораториялық зерттеу жүргізу. Тамақтан уланудын бактериалдық этиологиясын анықтауда қолданылатын лабораториялық критерийлер. Тамақтан уланудың шығу себебін анықтау. Азық-түліктің (дайын тамақтын) улы қасиетке ие болу механизмін анықтау. Тамақтан улану сырқатын жоюға бағытталған жедел шараларды жүргізу. Тамақтан улану актісін құрастыру. Тамақтан улануды тіркеу. Тамақтан улану жөніндегі есеп беру құжаттары.

Тамақтан улануды алдын алу негіздері. Қазақстанда тамақтан уланудың алдын алу жұмыстарын ұйымдастырудың негіздері. Профилактикалық шараларды жүргізудің жоспарлылығы. Тамақтан уланудың алдын алудағы тамақ кәсіпорындары жұмысшыларына санитарлық білім берудің және халық арасында гигиеналық сауаттылықты насихаттаудың ролі мен орны.

Бактериалдық тамақтан улануды алдын алу. Инфекция көзін анықтау және залалсыздандыру шаралары. Азық-түліктін қоздырғыштармен ластану жолдарын үзу шаралары. Азық-түліктердін өндіру, тасмалдау, сақтау, өндеу, сату кезінде микроорганизмдердін көбейіп кетуін және олардын токсин өндіруін тежейтін шаралар. Эпидемиологиялық тұрғыдан қауіпті азық-түліктерді залалсыздандыру шаралары.

Бактериялық емес тамақтан улануды және микотоксикоздарды алдын алу. Адам үшін зиянды және улы заттардын азық-түлікке түспеуін қадағалайтын шаралар. Астықты арам шөп қоспаларынан тазарту шарлары. Астықты ылғалданбайтын, қызбайтын жағдайда сақтау. Белгілі бір жағдайда улы болған азық-түлікті тамаққа қолданудан сақтандыру. Органикалық және бейорганикалық әртүрлі эиянды қоспаларды (арам шөп дәндері, пестицидтер, құрал-жабдықтын, ыдыстын, орайтын пленкалардын зиянды заттары т.б.) азық-түлікке түсірмеу шаралары. Микотоксикоздарды алдын алуға бағытталған ағымды шаралар. Азық-түліктін сапасы мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету.

№8 Кредит

Тамақтық азық-түліктерді санитарлық қорғау. Тамақтық азық-түліктерді санитарлық қорғау және олардың тамақтық, биологиялық құндылығын және санитарлық-эпидемиологиялық мінсіздігін қамтамасыз етуде маңызы. Тамақтық азық-түліктердің сапасы туралы түсінік және олардың сапасын анықтайтын негізгі факторлар (шіру, ашу, қышқылдану, тотығу, көгеру). Тамақтық азық-түліктердің сапасына байланысты жіктелуі. ҚР тамақтық азық-түліктердің сапасын реттеу. Тамақтық азық-түліктерді стандарттау, олардың гигиеналық және құқықтық маңызы. Мемлекеттік стандарттардың тұрлері, олардың құрылымы. Тамақтық азық-түліктерге стандарттарды дайындау тәртібі. Стандарттарды құрастыруда МСЭҚБ дәрігерлерінің қатысуы. МСЭҚБ органдарымен тамақтық азық-түліктерді санитарлық қорғау жүргізу.

Эпидемиялық тұрғыдан мінсіз жануар өнімдерін шығаруда ветеринарлық-санитарлық қызметінің атқаратың міндеттері. Ет өндеу кәсіпорындарындағы өндірістік ветеринарлық-санитарлық тексеру бөлімінің міндеттері. Сатылып жатқан азық-түліктің сапасына жүргізілетің мемлекеттік тексеруді жүзеге асыратын ет-сүт және азық-түлік станцияларының ролі. Сапа жөніндегі инспекция және оның азық-түліктердің сапасының стандарт көрсеткіштеріне және техникалық жағдайларына сәйкес келуін қамтамасыз ету міндеттері. Санитарлық-эпидемиялық тұрғыдан мінсіз және тамақтық биологиялық құндылығы жоғары өнім шығару үшін өндірістік химиялық-бактериологиялық зертханалардың атқаратың ролі. Ауыл щаруашылығында пестицидтердің қолданылуына санитарлық қадағалауды (қолданудың бақылауды ұйымдастыру, азық-түліктегі пестицидтердің қалдық мөлшерін лабораторияда тексеру және т.б.) жүргізу. Азық-түліктерде тамақтық қоспалардың қолданылуына санитарлық қадағалау жүргізу. Азық-түлікпен жанасатын синтетикалық, полимер материалдардан жасалған заттарға санитарлық қадағалау жүргізу.

<предыдущая страница