Н. В. Мурзина от 201 г приказ № от 201 г. Основная общеобразовательная программа

Уртанчылар торкемендә

музыка эшчәнлегендә

комплекслы тематик планлаштыру.
Сентябрь.

Топ хэрэкэтлэр.
«Марш» И.Шэмсетдинов кое	Балалар кулларын энергияле селтэп, кутэренке адымнар белэн бер-бер артлы йорергэ тиеш. Кой ахырына игътибар итэргэ. Уен алымы куллану; алга командир итеп бер баланы билгелэу.
«Барабанщик» Д.Кабалевский муз.	Барабанда уйнауны имитациялэу. Уен алымы: барабанда уйнаячак алып баручыны билгелэу. Барабан бала алдына остэлгэ куела. Барабанга мин бэрэм, Вакыт узмасын эрэм. Сигезлене тизерэк, Чиреклене озаграк.
Бишек жыры.	Балаларны тыныч, ягымлы характерлы койне тынларга ойрэту. Уен алымнары: а) чэчэк кебек йоклау (басып баш тубэн иелгэн), б) песи кебек (идэнгэ ятып, йомгак кебек жыелып), в) балалар кебек (идэнгэ ятып, кулларны баш астына куеп), г) кем ничек тели, д) кем ничек йоклый шуны бел.
«Птички» муз. А.Серова	Балалар койнен характерына туры китереп хэрэкэтлэнэлэр. Кой беткэч туктыйлар, «ботакка килеп чугэлилэр, яки ойгэ очып китэлэр» (урындыкларга утыралар). Кул хэрэкэтлэрен, ойгерунен жинеллелеген, тогэллеген устеру.
Бию хэрэкэтлэре.
«Топ йореш» т.х.к. «Ша» Л.Б.-Болгарый эшкэртуендэ	Аяк очында вак адымнар ясап, алга бару. Адымнар шудырыбрак ясала.
«Аяк очларында жинелчэ парла-шып йогеру» т.х.к. «Аерым бию»
«Тыпырдау» (бер урында, алга таба, эйлэнеп) т.х.к. «Энисэ»		«Ике аяк белэн тыпырдау» шикелле
Ритмны тою.
«Карга» (телэсэ нинди кунелле кой)	Кыска хэм озын авазларны жырлау. Аларнын график сурэтен торле зурлыктагы тугэрэклэр белэн курсэту. Кунелле койгэ кул чабу, барабанга сугу, кашык кагу, сузлэрен эйтеп ритмик рэсемне кул чабу.
Бармак гимнастикасы.
Йогерделэр елга буйлап, балалар куыш уйнап.	Имэн хэм урта бармаклар белэн янбаштан тезлэргэ таба йорту. Педагог сузлэрне ачык итеп, темпны узгэртеп эйтэ, балалар хэрэкэтен эшли.
Кой тынлау.
«Марш» М.Яруллин	Балаларга тынланган койдэн шатлыклы хислэр кичерулэренэ ирешу. Композиторлар турында сойлэшу. Койнен тогэллегенэ балаларнын игътибарын юнэлту. Маршны жырлап булганын, койнен шатлыклы, кунелле характерда булуын анлату.
«Шома бас» т.х.к. Г. Насрый суз.	Халык койлэре турында сойлэшу. Койнен шатлыклы, якты, кунелле характерына игътибар иту. ике олешле койнен хэр олешен аерым тынлау. Характеры, тембры буенча аерымлыгын табу. А) 1 нче олешкэ тэрбияче кулында 1 уенчык, 2 олешкэ – 2 уенчык бии. Б) 1 нче олешкэ биюче уенчыкка бубенда, 2 нче олештэ биючегэ трензельдэ уйнау. В) 1 нче олешкэ 1 бала, 2 нче олешкэ 2 бала бии. Биюче, йогеруче, жырлаучы балалар рэсеме курсэтелэ. Кирэкле рэсемне сайлау.
Жырлау очен кунегулэр, жырлау.
«Кэккук»	Кэккук, кэккук, Монда гомбэ куп. Балаларга кунегуне пышылдап, экрен темптан алып кызу темпка кадэр жырлап карыйлар.
«Йокла, курчак» М.Мозафаров, М.Тапирова кое	Балаларга «бишек», «бишек жыры» сузлэрен анлату. Жырнын йомшак, жылы, нэфис характерына игътибар иту. сузып жырларга ойрэту. Бишектэ курчак «йоклатып» жырлау.
«Коз, эйт эле» Г.Гараева суз.	Балалар белэн коз турында сойлэшу, иллюстрациялэр карау, яна жыр ойрэнергэ тэкъдим иту. жырны тэрбияче белэн рольгэ буленеп жырлау.

«Паровоз»	Жырлаганда жырнын шатлыклы, кунелле характерын бирергэ, кочэнмичэ, гадэти тавыш белэн жырларга, озын авазларны сузарга ойрэтергэ. А) уенчык паровоз алып керу. Б) паровоз булып уйнау.
Биюлэр, уеннар, эйлэн-бэйлэн.
«Тугэрэктэ бию» т.х.к.	Кой узгэругэ карап, хэрэкэтне узгэрту, аяк очларын ритмлы чыгару, таралып йогеруне устеру.
«Этэчкэй» р.х.к.	Балалар таралып басып жырны жырлыйлар. Кой беткэч чугэлилэр. «Этэч» балалар арасыннан йори, ул кычкыргач, кем ничек тели шулай бии. Балаларнын игътибарын устеру (уйнап куюны ахырына кадэр тынларга ойрэту). Ирекле биюдэ ижадилык курсэту. Балалар тэрбиячегэ карап, хэрэкэтлэрне узгэртергэ ойрэнэлэр.
«Песи» уены А.Музипова кое	Песи ролен уйнарга ойрэнгэндэ башта тэрбияче башкара. Балалар жырлый. Балаларны аерым жырларга, солистны тынларга, жинел йогерергэ, песи хэм тычкан образын сэнгатьле башкарырга ойрэту. Санамыш куллану.

Октябрь.
Топ хэрэкэтлэр.		Хэрэкэтлэрне йомшак куллар белэн башкару. А) кулларны оскэ кутэреп, аска «атабыз». Б) кулларны алга-артка селку.
«Ната-вальс» П.Чайковский	Балаларны пространствода ориентлашырга ойрэтуне дэвам иту (мэсэлэн, торле якка йогерергэ, бубен шалтырагач туктарга). Балаларга хэрэкэтлэрне 2 олешле форма белэн туры китерергэ ойрэту. А) чиратлашып кулларны оскэ кутэру. Б) чиратлашып янга кутэру. В) чиратлашып алга кутэру. Шул ук хэрэкэтлэрне гэудэне борып, аякларны алга, янга сузып, яфраклар, ленталар белэн эшлэргэ.
«Атлар чаба» Р.Витмина кое	Балаларны ат образын бирергэ ойрэту. Хэрэкэтне койнен эмоциональ характеры белэн туры китеру. Хэрэкэтлэрне кой янгырашынын башы хэм ахырына туры китеру. Цирк атлары рэсемнэрен карау. Балаларга ат кебек йогерергэ, чабарга, «тпру» сигналына туктарга тэкъдим иту.
Бию хэрэкэтлэре.
«Гади борма» «Култыклашып эйлэну» «Ботерчек» т.х.к. Л.Шигабетдинова эшкэртеундэ		«Бер» - ун аякны алга чыгарып, укчэгэ куярга, «Ике» - чак кына кутэреп, урынына куярга
Ритмны тою хисен устеру.
	Ритмик рэсем белэн таныштыру. Ти-ен, кер-пе, дун-гыз, кро-ко-дил, а-рыс-лан. Ритмны кул чабу, телэсэ нинди уен коралында уйнау.
Бармак гимнастикасы.
1, 2, 3, 4, 5 Эй, уйныйлар бармаклар 1, 2, 3, 4, 5 Ойгэ кереп качтылар.									Баш бармактан башлап богу Ритмлы ачып-ябу Чиратлап ачу Тагын бармакларны ритмлы ачып-ябу
Кой тынлау.
«Полька» М.Глинка муз.	Балаларга эсэрне тынларга тэкъдим иту. биюнен бер жанры – полька турында сойлэу. Игътибарларын темб узгэрешенэ юнэлту. Бу польканы кемнэр бии ала, балалар? Бабочка, слон, бегемот (рэсемнэр). Ни очен? А) торле регистрларда тынлау Б) бу койгэ биергэ тэкъдим иту.
«Коз» З.Исмагыйлева кое К.Даян суз.	Балаларга койне уйнап курсэту. Динамик тосмерлэргэ игътибарын юнэлту. Балалардан кемгэ кайчан монсу булганын сорау. Монсу, кунелсез хэл уйларга тэкъдим иту (янгыр ява, эни ойдэ юк, уенчык ватылды).
Жырлау.
Тукран.	Тук-тук тукрап Тукылдатып утырам Агачтагы кортларны Барсын чуплэп бетерэм. Ике нотадан торган кунегуне тигез тавыш белэн, сузлэрне ачык эйтеп жырлауларына ирешу.
«Коз» М.Эндерьянова	Балаларны койле итеп, кочэнмичэ, гадэти тавыш белэн, сэнгатьле итеп, койнен тыныч, йомшак характерын биреп жырларга ойрэту.
Уен, бию, эйлэн-бэйлэн.
Урман дуслар. Г.Гараева кое	Кой характерына туры китереп хэрэкэтлэрне узгэрту, жэнлеклэргэ хас хэрэкэтлэрне дорес курсэту.
«Янгыр» татар халык уен жыры	Шогыльгэ яшелчэлэр яки муляжлар алып керу, бергэлэп карау, табышмаклар чишу. Жырлаудан канэгатьлек хисе алуларына ирешу. Башта хэрэкэтлэрне ботен балалар бергэ эшли, аннан солистлар сайлана. Яшелчэ маскалары куллану.
«Куышу»	Балаларны гади уен кагыйдэлэрен сакларга ойрэту: жыр беткэч йогереп куып тотарга. Эмоциональ шатлыклы кэеф булдыру.
Ноябрь.
Топ хэрэкэтлэр.
Флаглар белэн кунегу. В.Козырева кое	2 олешле формага туры китереп хэрэкэтлэр башкару. А) 1 флаг белэн аста, баш остендэ, алда селтэу Б) 2 флаг белэн селтэу: аста, баш остендэ, кулларны кушып, остэ алда, чиратлаштырып селтэу В) флаг таякчыклары белэн баш остендэ, кукрэк алдында, аста, идэндэ чугэлэп шакылтату.
«Берле бишек» т.х.к. «Эпипэ» «Чугу» т.х.к. «Аерым бию» М.Мозафаров эшкэртеуендэ	Бер дигэндэ сыгылмалы сикереш ясап, сул аякнын очы белэн басарга, бер ук вакытта ун аякны чалыштырып, очы белэн сул аяк очынын сул ягына идэнгэ йомшак кына бэрергэ; ике дигэндэ сыгылмалы сикереш ясап, сул аякнын очы белэн басарга, бер ук вакытта ун аякнын очы белэн унга идэнгэ йомшак кына басарга.
Ритмны тоюны устеру.
«Полька» М.Глинка	Койне тынлап, ритмын кул чабу хэм муз фразанын ахырын уен коралында уйнау.
«Самолет» Е. Тиличеева	«Самолет» уены (тубэн хэм югары авазлар» Жырлау, ритмны кул чабу, график ритмы буенча жырлау, удар уен коралларында уйнау.
Бармак гимнастикасы.
Кэбестэне турыйбыз Э кишерне уабыз Кэбестэне тозлыйбыз Э аннары сыгабыз.						Туры кул чуклары белэн аска-оскэ кисэк хэрэкэт иту Кулларны йодрыклап бер-берсенэ ышку Тоз сибу хэрэкэте Кулларны йодрыклап, «сыгу»
Кой тынлау.
«Вальс» Ф.Шуберт	Балаларга эсэрне тынларга момкинлек биру. Бию жанры – вальс турында сойлэу. Жинел койгэ игътибарларын юнэлту. Вальснын ничек биелгэнен курсэту, узлэре телэгэнчэ балаларга да вальс биергэ ирек биру. «Чэчэк фантазиясе» мультфильм койлэрен тэкъдим иту.
Халык бию койлэре (татар, мари, удмурт)	Хэр халыкнын бию койлэренен узенчэлеклэренэ игътибарларын юнэлту. Рэсемнэр карау. Биергэ тэкъдим иту.
Жырлау очен кунегу, жырлар.
«Кыш»	Хэр жир карланган Сулар бозланган Уйный жил-буран Бу кай чак, туган?
«Кыш килде» З.Гыйбадуллин	Кыш, беренче кар турында сойлэшу. Иллюстрациялэр карау, жырга туры китереп рэсем ясау.
«Этинен дэ улы мин»	Марш атлап жырлап булганын курсэту. Жырны уйнап куюдан сон башларга ойрэту.
Уен, бию, эйлэн-бэйлэн.
Яфраклар белэн бию	Кызларга яфраклар белэн биергэ тэкъдим иту. экрен койгэ, сыгылмалы, нэфис хэрэкэтлэр ясарга ойрэту.
«Гомбэлэр» т.х.к. Г.Гыйла-жетдинова суз.	Шогыльгэ гомбэлэр алып керу. Алар турында белгэннэрен ныгыту, ислэренэ тошеру, табышмак эйту.
«Эй, балалар, карагыз!» (туг. уен)	Жыр сузлэренэ туры китереп хэрэкэтлэр ясау. Торле жэнлеклэргэ хас хэрэкэтлэр ясарга, аларны сэнгатьле башкаруларына ирешу.
Декабрь.
Топ хэрэкэтлэр.
«Шалтыравыклар белэн кунегулэр» А.Жимин муз «Экозес»		Балаларны тугэрэк буенча йогерергэ, кой узгэругэ карап хэрэкэтлэрне узгэртергэ, шалтыравык белэн учка ритмлы сугарга.
Туплар сикерэ, туплар йогерэ. М.Сатуллина муз.		Балалар 2 аякта жинел сикерэлэр, жинелчэ йогерэлэр. Бу кунегулэр аяк табаны мускулларын ныгыта, жинел йогеруне ныгыта. Туп турында шигырь.
«Кутэрелу» т.х.к «Яулык салыш» Л.Б.-Болгарый эшкэртуендэ	«1» - аяк очларына кутэрелергэ (куллар билдэ, артта) «2» - аяк табанын тошереп басарга. Хэрэкэт бер урында ясала. Парлашып басып кулларын ян-якка сузып тотышалар.
Ритмны тою.
«Детская полька» М.Глинка муз.	Эсэрне тынлау. Чирекле ритмны торкемнэр, ботен группа белэн кул чабарга. Пьесаны башта чирекле, аннары сигезле озынлык (длительность) белэн башкару. А) бубен хэм трензельдэ. Б) тимер хэм агач уен коралларында. В) шалтыраучы уен коралларында.
Бармак гимнастикасы.
Бармаклардан бармакка Куркак куян сикерэ.							1 кулнын учы кин ачылган.2 кулнын имэн бармагы белэн хэр бармакка тиеп чыгарга. Кулларны алыштырырга.
Кой тынлау.
«Марш» Ф.Шуберт	Эсэрне тынларга. Балаларга анын характерын билгелэргэ момкинлек биру. Бу койгэ туры килгэн картиналар сайлап алырга. А) марш атлаучы солдатлар, балалар, кырмыскалар, филлэр. Б) койнен характерын хэрэкэттэ чагылдыру.
«Маленькая полька» Д.Кабалевский	Балаларны пьесанын уенчак характерына, жинел авазларга игътибарларын юнэлту. Бу койгэ нишлэп булуын сорарга – биилэр, уйныйлар, жырлыйлар (матур кон, уенчык, эни турында). Бу койгэ нишлэр идегез? Ижадилык курсэтергэ момкинлек биру.
Жырлау очен кунегу, жырлау.
«Курчакка кулмэк» «Чыршыкай», «Елочка» муз. М.Красева			Жырларга эзерлэну очен кунегуне куллану, сулыш алуга, сузуга, авазларны охшатуга, авазларнын югарылыгына кунегулэр эшлэу. Кечкенэ ясалма чыршы алып керу. Чыршы турында табышмак.
Уен, бию, эйлэн-бэйлэн.
Кар бортеклэре биюе.	Жинелчэ йогеру, аяк очларында эйлэну, куллар белэн селтэну, кар бортеге образы аша вальснын экрен характерын биру. Узлэренен ижади биюлэрен тозу очен 3-4 таныш хэрэкэт куллану. Биюне бэйрэм иртэсендэ башкару.
Тугэрэктэ бию. Т.х.к.	2 олешле форманы хэм динамик тосмерлэрне аеру. Кой характеры узгэругэ карап хэрэкэтлэрне узгэрту. Узлеклэреннэн 2 нче олештэ хэрэкэтне узгэрту.
Петрушкалар биюе.	Таралып жинелчэ йогеру, 2 аякта сикеру, аяк очларында эйлэну. Биюдэ шат, шаян Петрушка характерын чагылдыру. Табышмак эйту: Кызыл матур калфагы Кулында шалтыравыгы Бик шат кунелле курчак. Шалтыравыклар алып керу. Алар белэн торле вариантлар уйлап чыгарырга тэкъдим иту, кулда шаку, идэндэ, тездэ, баш остендэ шаку, аркада яшеру, идэнгэ кую, алар тирэле йогеру. Бию барышын уйлау, бэйрэмдэ башкару.
«Куяннар хэм аю» - уен «Аю» В.Ребинова муз.	Балаларга аю кебек йорергэ тэкъдим иту. балаларны хэрэкэттэ аю, куян образларын сэнгатьле бирергэ ойрэту. Балаларнын 2 аякта (урында, алга таба, уз тирэсендэ эйлэнеп) сикерулэрен, кой беткэч туктауларын устеру. Куян курыкканны торле вариантларын курсэтергэ кушу: чугэлэу, яту, катып калу, урындык (оя) артына яшерену.
Январь.
Топ хэрэкэтлэр.
Марш: телэсэ нинди марш кое, марш-жыр, оркестр башкаруда марш			Шат, энергияле йору. Арканы туры тоту, башны тошермэу, куллар ирекле. Кой беткэч туктарга. Таралып, колоннада, берэрлэп, уенчык, персонаж, тэрбияче артыннан, парлашып йору.
Ленталар белэн ку-негу. А.Жимин муз.			Эзерлек кунегулэре: ленталар белэн алда, баш остендэ, унга-сулга, кулларны бергэ хэм чиратлаштырып селкету.
Бию хэрэкэтлэре.
«Турыдан чалыштыру» т.х.к. «Турыдан туры» М.Мозаффаров эшк			«1» дигэндэ ун аякны алга ташлап басарга, бер ук вакытта сул аякны, тездэн богеп кинэт артка сузарга. «2» дигэндэ гэудэ авырлыгын сул аякка ташлап басарга, ун аякны, тездэн богеп, кинэт алга ташларга.
Ритмны тою.
«Маленькая полька» муз. Д.Кабалевский		Таныш эсэрне тынлау. Муз фразалар ахырын кул чабу. Ботен полька ритмын чэбэклэу. Кул чабу яисэ ботен группа яки торкемлэп уен коралларында уйнау.
«Саескан»		Эйтемне сойлэу, аны жырлау, ритмын чэбэклэу.
Бармак гимнастикасы.
Менэ бодрэ бэрэн Э йоннары тугэрэк Узе йомшак, узе куе Менэ нинди бит туны					Тырпайткан бармаклар белэн уен Ботен бармаклар баш бармак белэн тоташтыру Кул чукларын жэеп сыгылмалы хэрэкэтлэр ясау.
Кой тынлау.
«Немецкий танец» Л.Бетховен муз.	Эсэрне тынларга момкинлек биру. 2 олешле формага игътибарларын юнэлту. Кой характеры турында сойлэу. Бу койгэ кызу яки экрен биеп буламы дип сорау. Ни очен? Элекке-ге костюмнар кигэн кешелэр ясалган реппродукция курсэту.
«Этэчкэй»	Кой характерын балаларнын узлэренэ аерырга тэкъдим иту. (шатлыклы – монсу, кызу – экрен, кочле – экрен). Бу жырнын ничэ олештэн торганын аерырга кушу. Маска алып керу.
Жырлау очен кунегу, жырлау.
«Карга» «Куянкай» Л.Б.Болгари кое Н.Исэнбэт суз. «Атлар»	Жыр башланганчы уйнап кую турында анлату. Кереш олештэн сон жырлап китэргэ, куплетлар арасындагы уйнап куюларны игътибар белэн тынлау. Уйнап кую вакытында кул чабарга, «фонарь» ясарга, тел шартлатырга, удар уен коралларында уйнарга тэкъдим иту. торле характердагы жырларга эмоциональ монэсэбэт формалаштыру.
Бию, уен, эйлэн-бэйлэн.
«Кая безнен кулларыбыз»	Бию тэрбияче курсэтуендэ уздырыла. Хэрэкэтлэрне сэнгатьле, эмоциональ башкару.
Кашыклар белэн бию, р.х.к. «Ах, ты береза»				Тугэрэк буйлап эйлэн-бэйлэн йорешен кочэнмичэ, гадэти йору, кашыкларга ритмлы сугу, тыпырдап эйлэну.
«Куянкай, син бие!» уен				Уен тэрбияче курсэтуендэ башкарыла.

Февраль.
Топ хэрэкэтлэр.
«Йорибез» Т.Ломова кое	Жинел басып, кулларны селтэмичэ тыныч йорилэр. Бер бала йореп иптэшен чакыра, парлашып башка парны чакыралар.
Бию хэрэкэтлэре.
Парлашып бер аяк белэн тыпырдау.			1 дигэндэ ун аякны аз гына кутэрергэ, 2 дигэндэ бэреп урынына куярга.
Култыклашып эйлэну. (т.х.к. «Тамчы там» М.Мозафаров эшк)			Кул аркасы иптэшенен аркасына тия, бер-беренэ карап елмаеп эйлэну.
Ритмны тою.
«Смелый наездник» Р.Шуман	Эсэрне тынлау, теллэр белэн ат йорешен курсэту. Ритмны кул чабу, чиратлаштырып, кул чабу, хэм тезлэргэ сугу, ритмны муз. уен коралларында уйнау.
«Куянкай»	Табышмак эйту. Уенчык алып керу. Бергэ сикеру. Жырлау, ритмны кул чабу, уен коралларында ритмны уйнау.
Бармак гимнастикасы.
Зурай, зурай син куык Зурай син матур булып Хэм зураеп беткэчтен Шартламый кал шул килеш Ш-ш-ш								2 кулнын да бармакларын чеметеп тотып аеру кулларны янга жэю Кул чабу, учларны бергэ куеп ору. Бармакларны тагын чеметеп тоту.
Кой тынлау.
«Вальс» А.Грибоедов муз	Эсэрне тынларга хэм узлеклэреннэн эсэрнен жанрын аерырга тэкъдим иту. бу кой жырмы, маршмы, вальсмы дип сорарга. Ни очен? Нэфис, жинел авазларга игътибарларын юнэлту. Биергэ тэкъдим иту.
«Полька» Д.Львов- Компанейца муз.	Эсэрне тынлау, характерын билгелэу (шат-монсу, экрен-кызу, экрен-кочле). Вальс хэм полька арасындагы аерымлылыкны аерырга булушу. Балаларга крчак хэм уенчык олэшеп, кой характерына туры китереп биергэ тэкъдим иту.
Жырлау очен кунегу, жырлау.
«Бабай курайда уйный»	Балалар белэн музыкаль кереш олешнен нэрсэ икэнен ислэренэ тошеру. Кереш олештэн сон жырлый башларга , куплетлар арасындагы уйнап куюларны игътибар.
«Капитан минем абый» Ф.Эбубэкеров кое «Бабайнын да улы мин»					Торле характердагы жырларга эмоциональ кабул иту формалаштыру.
Бию, уен, эйлэн-бэйлэн.
Парлы татар биюе.	Монарчы ойрэнгэн татар халык биюе хэрэкэтлэрен кулланып бию композициясе тозу. Балаларга берэрлэп, иптэш белэн биергэ тэкъдим иту. Биеп бетергэч рэхмэт эйту.
«Моряклар биюе» (О.Газманов)		Хэрэкэтлэрне жинел, уенчак башкару. Башны алга каратып, арканы туры тотып бию. Шатлыклы кэеф булдыру.
«Летчиклар аэродромга» уен М.Раухвергер	Таралып, аяк очында жинелчэ йогеру. Марш коенэ тогэл, ритмлы адым (летчиклар шэхэр урамы буйлап баралар). Тэрбияче суз белэн сигналлар бирэ. Балаларны

Март.
Топ хэрэкэтлэр.
Марш атлыйбыз Д.Кабалевский муз.	Кулларны энергияле селтэп, шат йору. Арка туры, алга карарга. Тараралып хэм бер-бер артлы йору. Ритмны барабанда сугучы алып баручыны билгелэу.
«Дудочка» Т.Ломова муз.	2 олешле форманы аерырга. Торле юнэлештэ тыныч йору. Куз алдына китереп курайда уйнау. Хэрэкэтлэрне сэньгатьле эшлэу.
Бию хэрэкэтлэре.
Ливенская полька	Эсэрне тынлау, ритмны кул чабу, тезлэргэ чабу, муз фразалар ахырында тыпырдау. Ботен бала бергэ, агач хэм тимер уен коралларында, торкемлэп, чиратлашып уйнау.
«Этэчкэй» р.х.к.	Табышмак эйту. Маска куллану. Жырны тынлау, жырлау, ритмын сугу, ритмик рэсеме буенча жырлау, удар уен коралында уйнау.
Бармак гимнастикасы.

Кой тынлау.
«Бишек жыры» Н.Жиханов	Балалар узлеклэреннэн эсэрнен характерын аерырга тиешлэр (шат-монсу, экрен-кызу, экрен-кочле). Тубэн регистрдагы кой хэрэкэтенэ игътибарларын юнэлту. Рэсемнэр курсэту: балалар биилэр, уйныйлар, йоклыйлар. Бу эсэргэ кайсы туры килгэнен сайларга тэкъдим иту. Курчак алып керу, аны йоклату. А-а-а, элли-бэу дип жырлау. Нэфис суз куллану.
«Яз килде» С.Сэйдэшев кое Э.Ерикэй суз	Жырны тынлау. Характер хэм жанрын аеру (марш, бию, жыр). Ни очен аны сайлаганнарын сорау. Бу жырга, койгэ нишлэп була?
Жырлау очен кунегу, жырлау.
«Курчакка кулмэк» «Энием, кадерлем!» «Эбекэй, алтыным!» «Яз житте»	Жырларны телэсэ кайсы олешеннэн хэм кереш олешеннэн, коеннэн, бутэн регистрда, бутэн уен коралында уйнаудан, «ябык» аваз яисэ «лэ-лэ-лэ-лэ» гэ жырлаудан тануларына ирешу. Энилэр, эбилэр турындагы жырларны йомшак, назлы тавыш белэн жырларга ойрэту. Шигырьлэр сойлэу, рэсемнэр ясау «Минем яраткан энием, эбием».
Биюлэр, уеннар, эйлэн-бэйлэн.
Яулыклар белэн бию. Т.х.к.	Хэрэкэттэ койдэге динамик узгэрешлэрне хэм характерын курсэтергэ хэм аерырга. Арка турылыгына игътибар иту. яулык тоткан кул йомшак, сыгылмалы булырга тиеш.
Эйлэн-бэйлэн.
«Зилем-зилэм» т.х. уен жыры	Хэрэкэтлэрне кой характерына хэм сузлэренэ туры китереп тэрбияче белэн бергэ эшлэргэ.
«Кунелле музыкантлар» уен	Балаларны музыка уен коралларында уйнауга охшатып, хэрэкэтлэр эшлэргэ ойрэту. Хэрэкэттэ койнен шатлыклы характерын курсэту, образлы хэрэкэтлэрне сэнгатьле башкару.
Апрель.
Топ хэрэкэтлэр.
Пружиналы адым, р.х.к. «Ах, вы сени»	Пружиналы адымны йомшак, тигез, тыныч эшлэу. Зал буенча таралып, колоннада берэрлэп, чылбыр буйлап йору.
«Атлар» Л.Банникова кое	Балалар залда таралып, аякларын югары кутэреп йорилэр. Кой туктагач туктыйлар. Парлашып йору. Кой узгэргэч, хэрэкэтлэну юнэлешен узгэрту.
Туплар белэн кунегу. Хорв.х.к.	Кой олеше узгэругэ карап хэрэкэтлэрне эшлэу: таралып жинелчэ йогеру, кулларны селтэу (туп, шар, чэчэклэр), жинел йогергэндэ эйлэну. Пространствода ориентлашу.
Бию хэрэкэтлэре.
«Кырын йореш» т.х.к., «Тамчы там» М.Мозафа-ров кое	1 дигэндэ ун аякнын ботен табаны белэн унга таба шудырылган йомшак адым атларга. 2 дигэндэ ун аяк белэн кечкенэ генэ сикереш ясарга, сул аякны идэннэн шудырып, очы белэн ун аяк янына китереп басарга.
Ритмны тою.
«Веселый крестьянин» Р.Шуман	Иллюстрация алып керу. Чирекле озынлык белэн кул чабу хэм тезлэргэ чабуны чиратлаштыру. 2 нче олештэ 8 ле озынлык белэн ритмны узгэрту. Удар уен коралларында уйнау. Бергэлэп, чиратлашып, торкемлэп.
«Ике песи»	Песилэр ясалган картина карау. Эсэрне тынлау, ритмын кул чабу, ритмик рэсемен жырлау. Телэсэ кайсы уен коралында уз койлэрен чыгарып уйнау. Ижадилыкларын курсэту.
Бармак гимнастикасы.
Ишектэ йозак тора Кем аны ача ала Тартылдык, эйлэндердек Шакыдык, ачтык						2 кул бармакларын тиз-тиз берлэштерэбез Куллар замокта, куллар торле якка тартыла Узебездэн узебезгэ хэрэкэт Бармакларны аермыйча уч топлэрен шакылдату Бармаклар аерыла, янякка жэябез.


Кой тынлау.
«Туган тел»,т.х.к Г.Тукай суз.	Боек татар шагыйре Г.Тукай ижаты белэн таныштыруны дэвам иту. шигырьлэре, экиятлэре, балачагы турында сойлэшу.
Жырлау очен кунегу, жырлар.
«Кояш колэ»	Жырларны кереш олешеннэн, телэсэ кайсы олешеннэн, коеннэн, ябык авыз яисэ «лэ-лэ-лэ-лэ» гэ, бутэн регистрда уйнаудан, бутэн инструментта уйнаудан. Ижадилыкларын курсэтеп уен коралларында уйнау. Г.Тукай ижат кичэсенэ эзерлек максатыннан жырлар ойрэнуне дэвам иту.
Бию, уеннар, эйлэн-бэйлэн.
Тугэрэктэ чабата биюе.	Бию тугэрэктэ тэрбияче курсэтуендэ ойрэнелэ. Тыпырдау, аякларны чалыштырып, эйлэну хэрэкэтлэре ясала.
Тугэрэкле уен «Яулык салыш»	Хэрэкэтлэрне кой характерына хэм жыр сузлэре белэн туры китереп эшлэу. Жырны сэнгатьле, йомшак, хис белэн жырлау. Тэрбияче балаларнын игътибарын йомшак, сыгылмалы кулларга игътибар итэ.
Уен «Ак казлар»	Образны каз хэрэкэтлэрен башкару. Тезлэрне югары кутэреп, куллар белэн сыгылмалы селтэнулэр башкару. Толкене хэйлэкэр, кызу, жинел итеп сурэтлэу. Балаларны уен кагыйдэсен утэргэ ойрэту.

Май.
Муз. рит. хэрэкэтлэр.
Узган материалны кабатлау хэм ныгыту. Балаларга таныш булмаган койгэ таныш хэрэкэтлэр башкарырга момкинлек биру. Ижади фантазия курсэтулэренэ ирешу.
Ритмны тою.
Узган материалны кабатлау хэм ныгыту. Балалар гади ритмик рэсемне фланелеграфтан карап жырларга , телэсэ кайсы уен коралында уйнарга тиешлэр. Билгеле бер картинкага ритм табарга, ритмга картина таба белергэ, график рэсеме буенча жырны танырга тиешлэр.
Бармак гимнастикасы.
Уеннарны кабатлау.
Кой тынлау.
Балалар узлэре телэгэн койлэрне тынлау. Жанрын аера, ике олешле форманы аера, муз эсэрнен характерын гади сузлэр белэн билгели белергэ тиешлэр.
Жырлау.
Ел ахырына балалар жырны кереш олеше хэм телэсэ кайсы олешеннэн, коеннэн, сузсез жырлаудан, «ябык» аваз белэн, бутэн регистрда, бутэн уен коралында уйналудан танырга тиеш. Балалар жырны кой белэн башлап, кой белэн бетерергэ, ижадилык курсэтергэ, кечкенэ фразаларга койлэр уйнарга, узенэ уен коралларында уйнарга тиешлэр.
Биюлэр, уеннар, эйлэн-бэйлэн.
Кулга кул тотынып эйлэн-бэйлэн уйнарга, жыр кое хэм сузлэренэ туры китереп хэрэкэтлэрне кочэнмичэ, эмоциональ жырларга ойрэтергэ. Уеннан канэгатьлек хисе алырга, уйнау телэге уятырга.
Ел ахырына:
Балалар гади бию хэрэкэтлэрен узлэштерергэ, ижади биюлэрдэ аларны кулланырга, аякны укчэгэ, аяк очына куярга, жинел эйлэнергэ, ритмлы кул чабарга: эйлэн бэйлэн эйлэнергэ, хэрэкэтне жыр белэн бергэ башкарырга; уен кагыйдэлэрен белергэ хэм утэргэ; хэрэкэттэ уен геройлары образларын чагылдырырга; хэрэкэтне кой башыннан башлап, кой ахыры белэн тэмамларга, ике олешле форманы аерырга, кой олешлэре узгэругэ карап хэрэкэтлэрне узгэртэ белергэ тиешлэр.

<предыдущая страница | следующая страница>

уен кагыйдэлэрен белергэ хэм утэргэ;