Flatik.ru

Перейти на главную страницу

Поиск по ключевым словам:

страница 1 ... страница 2страница 3страница 4страница 5 ... страница 7страница 8

Саулык- зур байлык.

Тема, программа эчтәлеге, сүзлек, күрсәтмә материаллар.

Методик алымнар. (12-1)

Слайдлар карау. “Су һәм кояш, безнең белән гел юлдаш”.
1. Балаларда үз сәламәтлекләренә карата игътибарлылык, сак караш тәрбияләү.

2. Балаларның үз фикерләрен дөрес итеп җиткерә белү күнекмәләрен үстерү, сәламәт яшәү рәвешенә омтылыш булдыру.

3. Балаларга сәламәтлекне саклауда табигатьнең әһәмиятен аңлату, чыныгу чаралары белән таныштыру.

Сүзлек: талпына, армый- талмый, чыныккан, таза.

Күрсәтмәлелек: рәсемнәр, слайдлар, аудиоязма.


1.Шигырь уку.М. Хөсәен “Армыйм да мин, талмыйм да мин”

- Физзарядканы ни өчен саф һавада ясау яхшырак?

- “Сәламәт тәндә- сәламәт акыл” әйтемен сез ничек аңлыйсыз?

2. Слайдлар яки рәсемнәр кулланып тәрбияченең сөйләме.

( Безгә үсү, сәламәт яшәү өчен су, һава һәм кояш бик кирәк. Саф һава һәм кояш тәнебезне чыныктыра, көч өсти. Ләкин кояш нурларыннан дөрес файдаланмасаң сәламәтлеккә зыян килергә дә мөмкин.)

3. Дидактик уен “Нәрсә ярый, нәрсә ярамый”.

- Кояшта баш киемсез йөрергә ярамый.

- Озак кызынырга ярамый.

- Елганың тирән урынында су коенырга ярамый.

4. Табышмаклар.

а). Исе юк, төсе юк

Аннан башка тормыш юк. (Су.)

б). Лампа түгел- яктырта,

Мич түгел- җылыта. ( Кояш.)

в). Ипи түгел, су түгел,

Авыр түгел, аз түгел,

Ансыз яшәү мөмкин түгел. ( Һава.)

5. Эндәш.

Кояш чык, чык, чык!

Майлы ботка бирермен,

Тәти кашык бирермен.

Кояш чык, чык, чык!

Тәти кашык сабы алтын

Безгә кирәкми салкын.







Тема, программа эчтәлеге, сүзлек, күрсәтмә материаллар.

Методик алымнар. (12-2)

Сәхнәләштерү. А.Алиш. “Куян кызы” әкияте.
1. Авыр хәлдә калганда ярдәм итү теләген уяту, дустанә мөнәсәбәт тәрбияләү.

2. Балаларның үзләре белгән әкиятләре буенча тамашалар уйнау осталыкларын үстерүне дәвам итү, диалогик сөйләм күнекмәләрен үстерү, ныклап аңлау сәләтен ныгыту.

3. Балаларны тирә- юньдәгеләр кыен хәлдә калганын күрә белергә, ярдәмгә килергә өйрәтү.

Сүзлек: сәламәтлек, дәвалый, киңәш, туңмасын, киез итекләр, бәбкәм, яланаяк.

Күрсәтмәлелек: куян, куян кызы, Айболит өчен битлек, костюмнар, урман күренеше, урман шавы.


1. Табышмак.

Дөньяда иң кирәк,

Иң кирәктән ни кирәк? ( Саулык.)

2. Мәкаль.

Сәламәтлегеңне саклыйсың килсә, һәрвакыт сак бул.

3. Әкият уку.А. Алиш “Куян кызы”

4. Әкият буенча әңгәмә.

- Әкият нәрсә турында бара?

- Куян кызының аягы ни өчен авырта?

- Куян үзенең кызына нинди ягымлы сүз әйтә?

- Куян кызының аягын кем дәвалый?

- Айболит куян кызына нинди киңәш бирә?

- Ә сез нинди киңәш бирер идегез?

5. Сәхнәләштерү. “Куян кызы” әкияте

6. Җырлы -уен “Куянкай”.

( Түгәрәк уртасында моңаеп куян утыра. Түгәрәктәгеләр җырлый- җырлый әйләнәләр:

Ак куянга ни булган,

Әллә инде авырган?

Иптәшен дә табалмый,

Урыныннан да торалмый,

Куян, куян, син сикер,

Иптәшең табып китер!

Куян бер иптәшен уртага алып әйләнәләр дә, чакырылган бала куян булып кала.)





Тема, программа эчтәлеге, сүзлек, күрсәтмә материаллар.

Методик алымнар. (12-3)

Шигырь ятлау.

Ә.Ерикәй.“Чисталык сөябез”

1. Балаларга чисталык- сәламәтлекнең нигезе икәнен төшендерү.

2. Эзлекле һәм сәнгатьле итеп шигырьне сөйләү күнекмәләрен үстерү.

3. Балаларны гигиена кагыйдәләренә гадәтләнергә өйрәтү.



Сүзлек: пөхтә, кичкырын, сөя.
Күрсәтмәлелек: “Серле тартма”: сабын, сөлге, тарак, көзге, теш щеткасы.


1. Табышмаклар.

а). Сиңа мин һәркөн кирәк,

Нәрсә соң мин, әйт тизрәк! ( Су.)

б). Хуш исле, шома,

Үзе чисталап юа. ( Сабын.)

в). Һәркөн авызына капса,

Яратса аны кеше,

Беркайчан да сызламас

Һәм ялтырап торыр теше.

( Теш щеткасы.)

г). Аккош кебек ак кына,

Йомшак кына, пакъ кына.

Көн дә сыйпый битемнән,

Элеп куям читеннән. ( Сөлге.)

2. Шигырь уку.Ә.Ерикәй “Чисталык сөябез”

3. Шигырь эчтәлеге буенча әңгәмә.

- Кайчан матур булабыз?

- Балалар пөхтәлекне ничек саклыйлар?

- Аш алдыннан һәрвакыт нәрсә ләр эшлибез?

- Аякларны кичкырын нәрсә белән юабыз?

- Без ни өчен чиста торабыз?

4. Шигырьне яттан сөйләү.

( 5- 6 бала сөйли.)

5. Уен “Серле тартма”.

( Бер бала тартмадагы әйберне карый һәм аның билгеләрен әйтә:

- Бу әйбер кечкенә, озынча, тешләре күп ясалган. Дөрес җавап алган бала “серле” тартмадагы икенче предметны карап, билгеләрен әйтә.)





Исеменә күрә - җисеме.

Тема, программа эчтәлеге, сүзлек, күрсәтмә материаллар.

Методик алымнар. (13-2 )

Әңгәмә. “Исемең матур, кемнәр куйган”
1. Халык- аваз иҗаты аша милли исемнәргә кызыксынучанлык тәрбияләү.

2. Исемнәргә багышланган халык җырлары, шигырьләре аша, исемнәрнең матурлыгын тоя белү сәләтен үстерү.

3. Балаларга һәр исемнең аерым бер мәгънә белдерүе турында төшенчә бирү, үзеңнең дә, иптәшләреңнең дә исем- фамилиясен, кыскартырга, үзгәртергә ярамаганлыгын аңлату.

Сүзлек: ышанычлы, турылыклы, куркусыз, тынычландыручы, дәвалаучы, мәгънәле.

Күрсәтмәлелек: курчак, яулык.


1. Табышмак.

Кешегә дә ябышкан,

Әйбергә дә ябышкан.

Хайванга да ябышкан,

Сикерсәң дә, төшеп калмый,

Әйтегез, бер тавыштан. ( Исем.)

2. Такмак әйтү.

Аклы, чиста күлмәгеңнең

Якаларын кем уйган?

Исемең матур, кемнәр куйган?

Сине күреп кем туйган?

3. Сүз эчендә энҗе бар “Исеме җисеменә туры килгән”.

- Исемеңнең аңлатмасын беләсеңме?

( Мәсәлән, Әминә- ышанычлы, турылыклы, куркусыз һ. б.)

4. Шаян сүзләр.

а). “Асия” Ә.Фәйзи шигыре.

Чәй эчәбез бал белән,

Бала-чагалар белән,

Бала-чага алты җан:

Әхмәт, Нәҗип, Закирҗан,

Зәйнәп белән Галия,

Иң соңгысы Асия.

б). Зәйнәп балык пешергән,

Бану бәреп төшергән,

Оркыясы җыя- җыя

Биш бармагын пешергән.

5. Уен “Мин кем”.

Безнең белән уйна Ләйлә,

Тик уртага чык әле.

Күзләреңне йомып кына

Кем җырлавын әйт әле.

( Бер бала күзен бәйләгән килеш уртага баса. Түгәрәктә баскан бер бала көйләп “Мин кем” дип сорый. Уртадагы бала көйләп исемен әйтә, белмәсә җәза бирелә.)

6. Уен “Адым саен исем ата”

( Уен барышында кем күбрәк исем әйтә, ул җиңүче була.)

7. Уен “Үз исемеңне хәрәкәттә күрсәт”.

( Уен, бер-берсенең исемнәрен истә калдырырга ярдәм итә, уңай хисләр тудыра. Балалар түгәрәктә утыралар, сәгать теле уңаена үзләренең исемнәрен аңлата торган төрле хәрәкәтләр ясыйлар.)




Тема, программа эчтәлеге, сүзлек, күрсәтмә материаллар.

Методик алымнар. (13-1 )

Үстерелешле уен“Без дә хокуклы”.

1. Балаларда шәфкатьлелек, әхлаклылык тәрбияләү.

2. Кеше хокуклары турындагы матдәләрне матур әдәбият һәм рәсем- иллюстрацияләр аша искә төшерү, белемнәрен ныгыту, сөйләм телләрен үстерү.

3. Рольләрне дөрес мимика, интонация белән башкара белергә өйрәтү.



Сүзлек: хокук, поскып, ятим, кайгыртулы.

Күрсәтмәлелек: рәсемнәр, театр курчагы.


1. Шигырь уку Ш. Галиев “Җирдә миңа ни кирәк?”.

Бар ла безнең хокукыбыз:

Яшәү урынлы булырга,

Әтиле дә, әниле дә,

Кайгыртулы да булырга.

( Тәрбияче: - Димәк, һәр баланың әти- әниле булырга, яратырга һәм яратылырга, өйле булырга һәм кайгыртылып яшәргә, сәламәт булырга хокукы бар. Әкияттә бар нәрсә дә тиз генә матурлана да, сәламәт тә була ала, ләкин тормышта алай ук түгел шул!.. Безнең инвалид

( сәламәтлекләре җитеп бетмәгән, зәгыйф, кайберләре гарип ) балалар бар, хөкүмәт аларга бик нык игътибар итә, ярдәмен күрсәтә, аларны укыта да, ял итәргә дә булыша.)

2. “Золушка” курчак драматизациясе.

Пыскып янган шәм утында

Идәннәрне себерәм.

Бар көчемне кызганмыйча

Ашханәдә хезмәт куям.

Кайгымны да күрсәтмим,

Еламыйм да, җырлыйм мин.

Хәтта кайчак елмаям

Нигә дисезме?

Моннан минем

Юктыр ла чыгар җирем.

3. Әңгәмә.

- Бу кадәр күп эшләргә ярыймы?

- Үги ана кызның нинди хокукларын кыса?

4. Мәкаль.

Дөньяда иң ачы- ятимлек ачысы.

( Мәкаль эчтәлеге буенча әңгәмә.)

- Балалар сезнең нинди хокукларыгыз бар?

5. Дидактик уен “Алай ярыймы соң?”

( “Төлке, куян һәм әтәч”, “Зөһрә кыз”, “Золушка”, “Үги кыз” әкиятләренең рәсемнәре буенча.)

- Нинди хокуклар сакланмый?

6. Хәрәкәтле уен “Почмак сатыш”.

( Дүрт почмакта дүрт бала басып тора, уртадагы бала:

Йортсыз- җирсез калдык без,

Ашсыз- сусыз калдык без,

Кемнәр сата почмагын,

Күп хак биреп алыйк без.

Шулай диләр дә, почмактагылар йөгерешеп урыннарын алышалар. Урын ала алмаса, уртадагы тагын сорый:

Сатлык почмак кемдә бар?

Булса сатсын почмагын.

Почмактагылар:

Кем алдырыр- йөгереп!

Син көтеп тор, бер кавым!






Салкын кыш. Кышкы уеннар.

Тема, программа эчтәлеге, сүзлек, күрсәтмә материаллар.

Методик алымнар. (14-1 А )

Әңгәмә “Без суыктан курыкмыйбыз”.

1. Кышкы табигатьнең матурлыгына соклана белү сыйфатларын тәрбияләү.

2. Балаларның иҗади күзаллауларын, бәйләнешле сөйләмен үстерү.

3. Кыш турында белемнәрен тирәнәйтү, авазларның дөрес әйтелешен ныгыту.



Сүзлек: алсу, ыжгыра, бөтерелә, оча, шуам, тәгәрәтәм.


1. Тел шомарткыч.[ш],[с]

а).Ыш- ыш- ыш

Безгә килде салкын кыш.

б). Су- су- су

Суыкта битләр алсу.

2. Әңгәмә. “Кыш килде”

- Ни өчен тирә- як ап- ак?

- Елның кайсы вакыты?

- Кыш айлары нинди айлар?

- Кыш айларында нинди үзгәрешләр була?

- Кыш айлары сезгә ошыймы? Ни өчен?

- Кыш көне нинди уеннар уйнарга яратасыз?

3.”Кышның файдасы һәм зыяны” слайдлар яки картиналар карау.

- Карның нинди файдаларын беләсез?

- Карның нинди зыяны бар?

4. Шигырь уку. Г. Зәйнашеваның “Кыш килде”

Ап- ак тун киеп кыш килде,

Яфрак- яфрак кар ява.

Без дә кидек җылы туннар,

Куркытмый салкын һава.

Чормадан сикереп төште,

Чаңгылар һәм чаналар.

Ак мамыктай ап- ак кышны

Сагынып көткәннәр алар.

Сөенәбез, шатланабыз,

Күңелле үтә кышлар.

Чаңгы, чана, тимераяк-

Безнең иң якын дуслар.

5. Сүзле хәрәкәтле уен “Кар ява”.

Ябалак- ябалак кар ява,

Чыгабыз уйнарга,

Урамга- һавага.

Чуарлап өсләрне,

Ябалак кар, яу- яу!

Без ясыйбыз кардан тау,

Ак мамыктай тузгып яу!

Бик дәү булсын безнең тау!






Тема, программа эчтәлеге, сүзлек, күрсәтмә материаллар.

Методик алымнар. (14-1 Б )

Тәҗрибә “Бер хәлнең икенче хәлгә күчүе” (карның үзлекләре белән таныштыру - урамда.)

1. Туган як табигатендәге үзгәрешләргә карата кызыксынучанлык тәрбияләү.

2. Балаларның күзәтүчәнлек, фикерләү сәләтен һәм сөйләмен үстерүне дәвам итү.

3. Кайбер әйберләрнең бер халәттән икенче халәткә керүен ( су бозга, боз суга әйләнә ) сынап карау юлы белән балаларның белемнәрен тирәнәйтү.



Сүзлек: карлану, кар салу, карлы- бозлы, карлы- буранлы.

Күрсәтмәлелек: тәҗрибә өчен фильтр

1. Табышмак.

Ак кына, вак кына,

Ак мамык сымак кына.

Югала, юк була,

Учта тотсаң чак кына. ( Кар бөртеге.)

2. Шигырь уку Г. Афзал. “Беренче кар”.

Кояш йөри сүрелеп кенә,

Болытка төренеп кенә.

Кыяр- кыймас әйләнгәләп,

Кар ява иренеп кенә.

Бу әле- кышның малае,

Бу- беренче кар әле.

Ак сакаллы, җил- буранлы

Кыш бабае бар әле.

3. Шигырь буенча әңгәмә.

- Кар кайчан ява?

- Кар бөртекләре нәрсәгә ошаган?

- Карның нинди үзлекләрен беләсез?

4. Тәҗрибәләр үткәрү.

а). Зурайткыч пыяла аша кар бөртекләрен карау.

- Кар бөртекләре нинди формада?

б). Карның эрүен күзәтү.

- Карны кулга алгач кар нишли? Ни өчен эри?

в). Карны бияләйгә куеп карау.

- Ни өчен эреми? Карга сулыш өрсәң нишли?

г). Кар суын фильтр аша тикшерү.

( Бүлмәдә уза.)

5. Дидактик уен “Кар һәм боз”.

( Кар һәм бозның үзенчәлекләрен чагыштырып әйтү.)

6. Сүзле уен “Кар бөртекләре”.

Кар, кар, кар ява,

Бураннарны туздыра.

Кулларга төшеп эри,

Үзе бик тиз туңдыра.

Йомшак карны алабыз,

Аннан туплар ясыйбыз.

Кар атышып уйныйбыз,

Бик күңелле яшибез.

Суыктан без курыкмыйбыз,

Рәхәтләнеп уйныйбыз.

Кар бөртекләрен куып,

Уйнаудан һич туймыйбыз.

7. “Сүз эчендә энҗе бар” - зиһен күнегүләре.

- Карлану- кар белән каплану.

- Кар салу- кар яту, кар җыелу.

- Карлы- кары булган, кар капланган.

- Карлы- бозлы- кар белән боз катыш.

Карлы- буранлы- кар яуган һәм буран бураган.

- Тәңкә- тәңкә ( кар.)





Тема, программа эчтәлеге, сүзлек, күрсәтмә материаллар.

Методик алымнар. (14-2 )

Рәсем буенча хикәя төзү.

Кышкы уеннар”


1. Балаларда үзара дустанә мөнәсәбәт, бер- берсен тыңлый белү сыйфаты тәрбияләү.

2. Балаларның бәйләнешле сөйләм телен, эзлекле итеп сөйли белү сәләтен үстерү.

3. Балаларны рәсемнең эчтәлеге буенча сорауларга тулы җавап бирүләренә ирешү, хикәя төзеп сөйли белүләрен ныгыту.

Сүзлек: шук, шаян, тимераяк, көрт.
Күрсәтмәлелек: рәсем.


1. Шигырь уку. М. Крыймов “Җилләр җыры” [ж],[ш], [у].

( Балалар белән авазларны ныгыту.)

Илләр ашып,

Карлар ташып,

Выжылдыйбыз: “Выж- ж- ж- ж!”

Юллар көрәп,

Карлар иләп,

Без эшлибез “Эш- ш- ш- ш!”

Биеп- чөеп,

Көртләр өеп,

Без җырлыйбыз: “Ыж- ж- ж- ж!”

Каршы җилгә,

Чыксаң юлга,

Билләреңне “Бу- у- у- у!”

Тунсыз булсаң,

Бездән туңсаң,

Кулларыңны “Ууу- у- у- у!”

2. Рәсем карау. “Кышкы уеннар”

- Сез рәсемдә нәрсәләр күрәсез?

- Бу рәсемдә нинди көн сүрәтләнгән?

- Тау башында балалар нишли?

- Тау итәгендә нинди кызыклы хәл булган?

- Рәсемнең арткы өлешендә кемнәрне күрергә була?

- Алар нишлиләр?

- Бу рәсемгә карап балалар турында нәрсә әйтер идегез?

3. Рәсемгә план бирү.

а). Һава торышын тасвирла.

б). Балалар эшчәнлеге. ( Ничек киенгәннәр? Нәрсә эшлиләр? )

в). Зурлар эшчәнлеге.

г). Рәсемгә исем уйла.

4. Сүзле уен “Кар бөртекләре”.

( Уенны кабатлап уйнау.)

Кар, кар, кар ява,

Бураннарны туздыра.

Кулларга төшеп эри,

Үзе бик тиз туңдыра.

Йомшак карны алабыз,

Аннан туплар ясыйбыз.

Кар атышып уйныйбыз,

Бик күңелле яшибез.

Суыктан без курыкмыйбыз,

Рәхәтләнеп уйныйбыз.

Кар бөртекләрен куып,

Уйнаудан һич туймыйбыз.







Тема, программа эчтәлеге, сүзлек, күрсәтмә материаллар.

Методик алымнар. (14-3)

Хикәя уку .К. Ушинский. “Кыш әбинең шуклыгы”

1. Серле табигать күренешләренә соклану һәм мәхәббәт уяту.

2. Кышкы салкын көннәрнең кошлар, хайваннар, кешеләр өчен иң авыр вакыт булуын ачыклау.

3. Балаларны әдәби әсәр аша кышның матур тасвирланышы белән таныштыру.



Сүзлек: өрде, җанвар, корт, шарт- шорт, яра, күшиләр, төпкә, толыбын, шыбыр тир, бөрки, гарьләнде.


1. Табышмак.

Әби килгән сагынып,

Ак чикмәнен ябынып. ( Кыш килү.)

2. Хикәя уку.К. Ушинский. “Кыш әбинең шуклыгы”

3. Фикер алышу.

- Кыш әби кошларга ничек ачуланды?

- Кошлар кайсы якларга очып киттеләр, ә нинди кош калды?

- Җанварлар кышның салкыннарына ничек җайлаштылар?

- Балыкларга каршы нинди усал гамәлләр кылды?

- Салкын кышны нәрсәләргә бәйләп карарга була?

- Кыш кешеләрне ничек сынады?

- Әби кемнәрдән гарьләнде? Ни өчен?

- Салкын кыш ачуыннан балаларның кайсы җирләрен чеметә?

- Кыш нишләп елап җибәргән?

4. Сынамышлар “Халык әйтсә, хак әйтә”.

а). Кояш бик еракта булып күренсә, салкын булыр.

б). Багана сызгырса, суык булыр.

в). Каз аягын күтәреп торса, салкын булыр.

г). Чыпчык агачның очына кунса- көн салкын була, түбән ботакларына кунса- җил чыга.

5. Сүзле уен “Син нишләргә яратасың?”

( Балалар чиратлашып җавап бирәләр. Мәсәлән, мин чаңгы шуарга яратам. Ә син?... һ. б.)

6. Хәрәкәтле уен “Нардуган”.

( Бер бала уртага чыга. Башка балалар аның тирәли бер түгәрәк ясап, кулга- кул тотынышып, шушы нардуган җырын җырлап әйләнәләр. Ул үзенә бер көйгә җырлана:

Син уртада, без кырыйда,

Әйләнәбез, нардуган.

Син нишләсәң, ни кылансаң,

Мин дә шуны булдырам!

Җыр бетүгә, уртадагы бала нинди дә булса бер хәрәкәт ясый, түгәрәктәге балалар шул хәрәкәтне кабатларга тиешләр. Кем шуны булдыра алмый, уртадагы бала үз урынына аны чыгара да, уен баштагыча дәвам итә.)





Кышлаучы кошлар.

Тема, программа эчтәлеге, сүзлек, күрсәтмә материаллар.

Методик алымнар. (15-1)

Урамга экскурсия.“Җимнәр сибәм кошларга”.

1. Кошларга сакчыл караш, кайгыртучанлык тәрбияләү.

2. Чагыштыру, күзәтүчәнлек, кызыксынучанлык күнекмәләрен үстерү.

3. Балаларны кошлар турында кайгыртырга, өлкәннәр ярдәмендә җимлекләр куярга өйрәтү.



Сүзлек: җим, җимлек.
Күрсәтмәлелек: кышлаучы кошларның битлекләре.


1. Уен “Булсаң зирәк, әйт тизрәк”.

а). Гөлдер- гөлдер гөл итекле,

Гөлкәй кызыл читекле. ( Күгәрчен.)

б). Җәй тукылдый бу чүкеч,

Кыш тукылдый бу чүкеч.

Ничек чыдый бу чүкеч? ( Тукран.)

в).Савытыннан сабы озын. (Саескан.)

г). Яшькелт- сары түшле ул,

Бер кечкенә кошчык ул. ( Песнәк.)

д). Иртә таңнан, кичкә хәтле,

Чык- чырык та чык- чырык.

( Чыпчык.)

2. Үстерелешле диалог. “Кышлаучы кошлар”

- Бездә кышлаучы нинди кошларны беләсез?

- Аларны кайда очратырга була?

- Кышлаучы кошлар нәрсәләр белән тукланалар?

- Кошларга елның кайсы вакытында күбрәк ярдәм кирәк?

- Аларга ничек итеп ярдәм итәргә мөмкин?

3. Шигырь уку.Ә. Кари “Кошлар туйдырам”

4. Тизәйткеч. [Җ]

Җим- җим- җим итә,

Җимлеккә кошлар килә.

Җил- җил- җил исә,

Җиде кош очып китә.

5. Сүзле уен “Килегез, кил, кошкайлар” (Х. Гарданов буенча.)

- Килегез, кил, кошкайлар

Сез бит безнең дускайлар.

Бакчабызга куныгыз,

Көн дә кунак булыгыз.

- Чыпчык, чыпчык- чык- чырык,

Җим сиптем, кил тиз очып!

( Чыпчык битлеге кигән бала уртага чыга, “җим чүпли”яки бии.)

- Песнәк, песнәк., кил тизрәк-

Җим сибәм сиңа әзрәк.

- Карга-карга, син кара,

Кабып кал азык бар да!







Тема, программа эчтәлеге, сүзлек, күрсәтмә материаллар.

Методик алымнар. (15-2)

Рәсем карау. ( И. Н. Мурашковска методикасы буенча.)

Кошлар килгән җимлеккә”


1. Кошларга сакчыл караш тәрбияләү, ярдәм итә белү теләген тудыру.

2. Рәсемнең эчтәлеге буенча бирелгән сорауларга дөрес, ашыкмыйча башкалар ишетерлек һәм аңларлык итеп җавап бирергә күнектерү.

3. И. Н. Мурашковска методикасы буенча рәсемгә карап, хикәя төзеп сөйләргә өйрәтү.

Сүзлек: җимлек, песнәк, түше яшькелт- сары, томшык, койрык.
Күрсәтмәлелек: магнитофон, кышлаучы кошларның тавышлары язылган аудиоязма, “Кошлар килгән җимлеккә” рәсеме.


1. Эндәш.

Песнәк, песнәк, кил тизрәк-

Җим сибәм сиңа әзрәк!

2. Аудиоязмада кышлаучы кошларның тавышларын тыңлау.

3. Рәсем карау. “Кошлар килгән җимлеккә”

4. Үстерелешле диалог.

1 адым.

- Кем нәрсә күрә, әйтегез?!



( Балалар берәмләп һәр предметны әйтә баралар, тәрбияче тактада ясый бара.)

2 адым.


- Нинди ике рәсемне бергә кушып була һәм ни өчен?

3 адым.


Хикәя төзү.

( 5-6 бала сөйли. Хикәя сыйфатлы булмаса, тәрбияче үрнәк бирә.)

5. Сүзле уен.

Карга килә казан аса,

Саескан килә су сала,

Тукран килә тоз сала,

Песнәк килә пешерә,

Чыпчык килә тикшерә,

Күгәрчен ашап бетерә.





Тема, программа эчтәлеге, сүзлек, күрсәтмә материаллар.

Методик алымнар. (15-3 А )

Шигырь ятлау. Д. Гарифуллин “Песнәк”

1. Балаларда кошларга, барлык тереклек ияләренә карата мәрхәмәтлелек, кайгыртучанлык хисләре тәрбияләү.

2. Шигырьне ятлау теләге булдыру, хәтер сәләтен үстерү.

3. Сәнгатьле итеп ятлау, сөйләү күнекмәләре булдыру.



Сүзлек: кырау, кырпак, читлек, алъяпкыч.
Күрсәтмәлелек: песнәк рәсеме.

1. Табышмак.

Кырау булсын,

Кырпак булсын,

Китмәс дустым.

Җәен- кышын

Салмый сары

Алъяпкычын. ( Песнәк.)

2. Шигырь уку.Д. Гарифуллин “Песнәк”

3. Шигырь буенча әңгәмә.

- Песнәк ни өчен тәрәзәне шакый?

- Кошлар ни өчен рәхмәтләрен җиткерәләр?

- Кошлар Ильнур турында ниләр әйткәннәр?

- Әтисе улын нинди сүзләр әйтеп үсендерә?

4. Шигырьне яттан сөйләү.

( 4- 5 бала сөйли.)

5. Хәрәкәтле уен “Кошлар һәм читлек”.

( Уенда катнашучы ярты төркем бала, кулга- кул тотынышып “Читлек” хасил итәләр, калганнары кошлар. Алар төрле якка очып йөриләр. Уенны алып баручы хәбәр биргәч, читлек ачыла- балалар кулларын югары күтәрәләр. Кошлар читлеккә кереп- чыгып йөриләр. Алып баручы яңадан хәбәр салгач, читлек ябыла- балалар чүгәли төшеп, кулларын төшерәләр. Түгәрәктән чыга алмый калган кошлар тотылган дип исәпләнә. Алар да кулга- кул тотынышып, читлек ясаучылар янына басалар. Өч- дүрт кат читлек ачылып- ябылгач, уенга йомгак ясала. Соңыннан уенчылар урыннарын алмашалар.)





Тема, программа эчтәлеге, сүзлек, күрсәтмә материаллар.

Методик алымнар. (15-3 Б )

Шигырь уку.Г. Лотфи “Балалар ярдәм итә”
1. Матур әдәбият аша балаларда мәрхәмәтлелек, ярдәмчеллек сыйфатлары тәрбияләү.

2. Балаларның диалогик сөйләмен, әйләнә- тирә мөхит үзгәрешләрен, бер- берсе белән бәйләнешен күрә белү сәләтен үстерү.

3. Авазларны ныгыту буенча эшне дәвам итү. Балаларның сорауларга тулы җөмләләр белән җавап бирүләренә ирешү, кышлаучы кошлар турында белемнәрен ныгыту.

Сүзлек: орчык.


Күрсәтмәлелек: темага туры килгән рәсемнәр.


1. Авазлар өстендә эш. ( т, ч, к ).

а). Кара карга кардан бара,

Канатларын кага- кага.

б). Тукый- тукый тукыган,

Тугыз талны чукыган.

в). Чыпчык, чыпчык, чык чыпчык,

Чык- чык, кошчык, очып чык.

2. Шигырь уку. Г. Лотфи “Балалар ярдәм итә”

3. Үстерелешле диалог.

- Кышын бездә нинди кошлар яши?

- Кышын салкыннар җиткәч, аларга ничек була?

- Аларга балалар ничек ярдәм итә?

- Кошлар балаларга ничек итеп рәхмәт әйтәләр?

4. Санамыш.

Чар- чар- чыпчыклар

Бирсәгез лә орчыклар.

Анда чык, монда чык

Саубуллаш та моннан чык.

5. Сүзле уен .

( Балалар сүзгә китереп хәрәкәтләр башкаралар.)

Урамда ак кар яуган

Өй түбәсе агарган.

Агач ботаклары бар да

Яшел күлмәген салган.

Безнең бакчада кошлар да

Нигәдер сайрамыйлар.

Салкын икәнлекне сизеп,

Җим эзләргә очмыйлар.

Әйдә, дуслар, бергә чыгып

Җимнәр салыйк кошларга.

Азык булса, җиңел булыр

Бар кошларга кышларга.

6. Уен “Җөмләне дәвам ит!”.

( Шигырь эчтәлегеннән чыгып, тасвирлап җөмләне дәвам итү.)





<предыдущая страница | следующая страница>


Аңлатма язуы. “Туган телдә сөйләшәбез” укыту –методик комплекты

Фдт авт.,Татарстан республикасының 2010-2015 елларга мәгариф системасын үстерү стратегиясе кысаларында балалар бакчаларында балаларга туган телне өйрәтүне,сөйләм үстерү

1315.83kb.

25 12 2014
8 стр.


1. Аңлатма язуы Рус телле балаларга уку дәресләрен

Укыту-методик комплексы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан расланган татар теле.һәм татар әдәбияты программаларына нигезләнеп төзелде. Ф. С. Сафиуллина, К. С. Фәтхуллова. Рус т

265.44kb.

06 10 2014
1 стр.


Аңлатма язуы. Документ статусы

Географиядән якынча программа төп гомуми белем бирү дәүләт стандартының федераль компонентына, РФ базислы укыту планы һәм якынча укыту планнарына нигезләнеп төзелде

361.44kb.

08 10 2014
1 стр.


Рабочая программа по татарской литературе для 7 «А,Б» класса

Рус мәктәбендә укучы татар балаларына татар әдәбиятын укыту программасы буенча аңлатма язуы

368.18kb.

25 12 2014
2 стр.


Х. Х. Кузьмина Гарәп язуы палеографиясе һәм каллиграфиясе

Уку-укыту методик кулланмасы Казан дәүләт университетының татар теле тарихы һәм гомуми тел белеме кафедрасы утырышында 2009 елның 24 ноябрендә расланды

738.07kb.

16 12 2014
4 стр.


8 нче класска татар әдәбиятыннан эш программасы. (70 сәгать) Аңлатма язуы Эш программасы статусы

Рус мәктәпләрендә укучы татар балаларына ана теле һәм әдәбият укыту программалары» (Казан, «Мәгариф», 2003 ел), 8 нче сыйныф өчен З. Н. Хәбибуллина, Х. Г. Фәрдиева, Ә. Н

393.86kb.

15 12 2014
3 стр.


Татар теленнән эш программасы 7 нче сыйныф (105 сәг) Аңлатма язуы

Программа нигезенә Россия, Татарстан Мәгариф һәм фән министрлыкларының мәктәпләрдә урта һәм тулы белем алу стандартлары салынды, “Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укыту п

286.02kb.

12 10 2014
1 стр.


Татар теленнән эш программасы 1 нче сыйныф (99 сәг) Аңлатма язуы Эш программасы статусы

Программа нигезенә Россия, Татарстан Мәгариф һәм фән министрлыкларының мәктәпләрдә урта һәм тулы белем алу стандартлары салынды,” Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укыту п

473.04kb.

01 10 2014
2 стр.